Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Tư, 25 tháng 2, 2015

BẢY BÀI THƠ CỦA TOMAS TRANSTROMER

 

Cao Thu Cúc dịch

 

 

Caothucuc_thumbNHỮNG BÍ MẬT TRÊN ĐƯỜNG

 

Ánh sáng chiếu vào khuôn mặt của một người đang ngủ.

Giấc mơ của anh ta càng trở nên sống động

nhưng anh ta không thức giấc.

 

Bóng tối dội vào khuôn mặt của một người đang bước đi

giữa những người khác dưới những tia nắng nôn nóng và chói chang.

 

Trời bỗng nhiên tối sầm, như một trận mưa rào.

Tôi đứng trong một căn phòng chứa đựng mọi khoảnh khắc –

một viện bảo tàng bướm.

 

Và mặt trời vẫn còn chói chang như lúc trước.

Những chiếc cọ nóng nảy của nó đang vẽ thế giới.

 

 

KINH THƯƠNG XÓT

 

Đôi khi cuộc đời của tôi mở đôi mắt trong bóng tối.

Một cảm giác như là những đám đông đang kéo qua các đường phố

trong đui mù và trong lo sợ trên con đường hướng về một phép lạ,

trong khi tôi vẫn đứng yên vô hình.

 

Như một đứa trẻ chìm vào giấc ngủ trong sợ hãi

vừa lắng nghe tiếng đập nặng nề của trái tim mình.

Chầm chậm, chầm chậm cho đến khi buổi sáng đặt những tia nắng vào trong

                                                                        những ổ khoá

và những cánh cửa của bóng tối mở ra.

 

 

SAU MỘT CUỘC TẤN CÔNG

 

Một đứa bé đang đau ốm.

Bị giam nhốt trong một tầm nhìn

với chiếc lưỡi cứng đơ như một chiếc sừng.

 

Đứa bé ngồi quay lưng về phía bức ảnh của một cánh đồng lúa mì

chiếc băng vải quấn quanh hàm của nó cho thấy nó đang điều trị vết thương.

Đôi kính của nó dày như kính của người thợ lặn. Và tất cả mọi thứ đều  không được trả lời

và hăng hái như chiếc điện thoại cứ reo vang trong bóng tối.

Nhưng bức ảnh sau lưng đứa bé – một khung cảnh tạo mối bình yên mặc dù hạt mầm là một trận bão vàng.

Bầu trời như cỏ hoa xanh và những đám mây trôi lờ lững. Phía dưới nổi lên trong sắc vàng

vài chiếc áo màu trắng đang trôi đi: đó là những người thợ gặt – họ không hắt bóng.

 

Có một người đang đứng bên kia cánh đồng và anh ta dường như đang nhìn về hướng này.

Một chiếc mũ rộng vành che tối khuôn mặt anh ta.

Anh ta dường như đang quan sát hình người tối đen ở đây trong căn phòng, có lẽ để giúp đỡ.

Bức ảnh đã bắt đầu rộng hơn một cách không thể nhận ra được và mở ra phía sau kẻ bịnh hoạn trầm tư.

Nó toả sáng và nhấp nháy – Mọi hạt mầm đều sáng rực lên để đánh thức cậu bé.

Người kia - trong đồng lúa – ra một dấu hiệu.

 

Anh ta đã đến gần.

Không ai chú ý cả.

 

 

 

 

SAU MỘT CƠN HẠN HÁN DÀI

 

Buổi chiều mùa hè xám xịt.

Mưa nhẹ nhàng rơi xuống từ bầu trời

và đáp xuống lặng lẽ như thể

 nó phải kềm chế một người đang ngủ.

 

Những vòng nước xô đẩy nhau trên  mặt vịnh

và đó là một mặt nước duy nhất có được -

mặt kia thì cao và sâu

vút lên và chìm xuống.

 

Hai cành thông

vươn lên và cuối cùng thành những chiếc trống hiệu rỗng và dài.

Những thành phố và mặt trời không còn nữa.

Sấm thì ở trong đám cỏ cao.

 

Có thể gọi dậy hòn đảo ảo giác.

Có thể nghe giọng nói màu xám.

Quặng sắt là mật ngọt dành cho sấm sét.

Có thể sống với nguyên tắc của mình.

 

 

 

XUYÊN QUA RỪNG

 

Một nơi có tên gọi là cái đầm của Jacob

là tầng hầm của một ngày hè

nơi ánh sáng trở nên chua đi thành một thức uống

có mùi vị của tuổi già và những khu ổ chuột.

 

Những kẻ khổng lồ yếu đuối đứng đan khít vào nhau

vì vậy không có gì có thể ngã xuống.

Cây phong gãy đang mục rã ở đó

Trong một dáng thẳng đứng như một giáo điều.

 

Từ cuối khu rừng tôi hiện ra.

Trời sáng giữa các thân cây.

Trời mưa trên những mái nhà của tôi.

Tôi là một cái vòi rồng cho nhhững ấn tượng.

 

Ở bìa rừng không khí ấm áp.

Cây vân sam to lớn quay đi và tối đen

Cái mõm của nó được dấu trong cái khuôn dưới đất

uống lấy cái bóng của cơn mưa rào.

 

 

 

MẶT ĐỐI MẶT

 

Vào tháng hai sự sống như ngừng lại.

Chim chóc miễn cưỡng bay đi và linh hồn

cọ sát vào cảnh quang như một chiếc tàu

 cọ sát vào bờ đê nơi nó neo đậu.

 

Cây cối đứng quay lưng về phía tôi.

Tuyết dày được đo bằng những cọng rơm khô.

Những dấu chân cũ ngoài kia trên lớp tuyết.

Dưới tấm vải bạt ngôn từ nhớ thương mòn mỏi.

 

Một ngày nọ có cái gì đó đến nơi cửa sổ.

 Công việc dừng lại, tôi nhìn lên.

Màu sắc rực sáng. Mọi vật quay cuồng.

Quả đất và tôi nhảy xổ vào nhau.

 

 

 

 

 

VÙNG NGOẠI THÀNH

 

Những người đàn ông trong bộ áo quần bảo hộ có cùng màu đất nổi lên từ một cái hào.

Đó là một vùng chuyển tiếp, không thuộc về bên nào, không phải thôn quê cũng không phải thành thị.

Những chiếc xe cần trục xây dựng ở chân trời muốn làm một cú nhảy vọt lớn,

nhưng những chiếc đồng hồ chống lại nó.

Đường ống bằng xi măng rải rác đó đây liếm vào ánh sáng với chiếc lưỡi lạnh.

Những cửa hiệu bán thân xe hơi chiếm giữ những nhà kho cũ kỹ.

Những hòn đá ném ra những cái bóng sắc nét như những đồ vật trên bề mặt của mặt trăng.

Và những nơi này tiếp tục lớn dần lên

như mảnh đất mua bằng những đồng bạc của Juda*: “một nghĩa trang

dành chôn cất những người ngoại đạo.”

 

*Những đồng bạc của Juda: Juda là một trong 12 sứ đồ đầu tiên của Chúa Jesus, là người giữ túi tiền của các môn đệ. Juda phản bội chúa để lấy 30 đồng bạc. Sau vì hối hận, Juda trả lại tiền cho các cha cố và treo cổ tự tử. Các vị cha cố này dùng tiền của Juda mua một mảnh đất của những người thợ gốm để làm nghĩa trang dành chôn cất những người không cùng tôn giáo  chính thống như họ.( Người dịch chú thích).

 

Bảy bài thơ trên đây của Tomas Transtromer trích trong tập The Great Enigma: New Collected Poems, Robin Fulton dich ra tiếng Anh.