Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Bảy, 6 tháng 12, 2014

VĂN HỌC MIỀN NAM 54-75 (55): THƠ NGUYÊN SA (KỲ 1)

A TỲ

 

Pham Van Mui 3

Duyên dáng, ảnh nghệ thuật của Phạm Văn Mùi

Kinh dị ngày và kinh dị đêm 


Hoàng hôn lạnh cóng tứ chi mềm


Mấy cành củi mục trôi về biển


Ngang cửa A Tỳ thấy chốn quen

 



Cứ tưởng mưa xong có nắng vàng


Tới sông tìm mãi chuyến đò ngang


Bỗng nhìn thấy ở trong lưu lạc


Có ngọn lưu đày chỗ cuối đêm

 



Cánh cửa ngang qua thế giới buồn


Tống biệt hồng sang tống biệt đen


Em mang điệp khúc về đâu đó


Ta tưởng chừng như giã biệt em 



 

Chết một ngàn năm chắc phải sầu


Nhưng này thương nhớ lúc xa nhau 


Mịt mù nhân thế trôi biền biệt


Giữa vị sầu nghe có vị đau.

 

ÁO LỤA HÀ ĐÔNG

 

Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát 


Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông


Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng


Thơ của anh vẫn còn nguyên lụa trắng

 



Anh vẫn nhớ em ngồi đây tóc ngắn 


Mà mùa thu dài lắm ở chung quanh


Linh hồn anh vội vã vẽ chân dung 


Bày vội vã vào trong hồn mở cửa

 



Gặp một bữa anh đã mừng một bữa


Gặp hai hôm thành nhị hỉ của tâm hồn 


Thơ học trò anh chất lại thành non 


Và đôi mắt ngất ngây thành chất rượu 



 

Em không nói đã nghe lừng giai điệu 


Em chưa nhìn mà đã rộng trời xanh 


Anh đã trông lên bằng đôi mắt chung tình 


Với tay trắng em vào thơ diễm tuyệt 



 

Em chợt đến, chợt đi, anh vẫn biết 


Trời chợt mưa, chợt nắng chẳng vì đâu 


Nhưng sao đi mà không bảo gì nhau 


Để anh gọi, tiếng thơ buồn vọng lại 



 

Để anh giận mắt anh nhìn vụng dại 


Giận thơ anh đã nói chẳng nên lời


Em đi rồi, sám hối chạy trên môi 


Những ngày tháng trên vai buồn bỗng nặng 



 

Em ở đâu, hỡi mùa thu tóc ngắn 


Giữ hộ anh màu áo lụa Hà Đông


Anh vẫn yêu màu áo ấy vô cùng 


Giữ hộ anh bài thơ tình lụa trắng

 

ĐẸP

 

Người dáng bước bơ vơ của bầu trời hải đảo

Tóc bồng bềnh trên nếp trán ưu tư

Những ngón tay dài ướp trọn mấy ngàn thu

Mà men sáng trong xanh mầu trăng vời vợi

 

Hơi thở mới nguyên của đồng tiền mừng tuổi

Tôi nhìn người ngóng đợi mắt lên ba

Người về đây có phải tự trời xa

Với nét mắt vòng cung của cầu vồng che mưa nắng?

 

Có phải tên người là âm thanh vô vọng

Nên mắt buồn le lói thoáng bơ vơ

Hay một đêm nao nước lụt Ngân Hà

Thượng đế đưa sao mang gửi về khóe mắt?

 

Người về đâu giữa đàn khuya dìu dặt

Hơi thở thiên thần trong tóc ẩm hương xưa

Người đi về trời nắng hay mưa

Sao để sương gió trầm tư thêu thùa má ướt

 

Mắt dịu ngọt đúc từ rừng ngọc bích

Hay linh hồn trăm phiến đá chân tu

Sao người về mang trọn một mùa thu

Với mây trắng lênh đênh của những chiều nguyệt tận

 

Là gió trăm cây hay là cồn nước đọng

Người không cười mà hoa cỏ gói trong tay

Đường áo màu viền trắng cổ thơ ngây

Màu sắc thời gian người thu tròn giữa áo

 

Bóng nhỏ xa đi trên lá vàng cổ đạo

Bước chân chìm theo mỗi phím đàn khuya

Tay trần gian tôi đếm ngón so le

Đã có phút âu lo đường về dương thế

 

Người về đâu mà đền đài hoang phế

Mang dáng người trên mỗi nấm bia phai

Trăm vạn đường mây xê dịch chân trời

Theo tiếng nhặt khoan của từng nhịp bước

 

Dù về đâu tôi xin đừng chậm gót

Để làm gì cho mỏi mắt trần gian

Có bao giờ tôi sẽ phải làm quen

Lời ngỏ ý sẽ là kinh cầu nguyện...

 

ĐỢI KHÁCH

 

Em đứng lẫn bên góc hè phố vắng

Như loài hoa hoang dại trong rừng sâu

Màu da tơ bóng tối ngả u sầu

Đôi mắt đẹp từng cánh sao tắt lịm

 

Em đứng đợi một người không hẹn đến

Bán cho người tất cả những niềm vui

Chút tình hoa còn lại thoáng hương phai

Em dâng cả làn môi khô nước ngọt

 

Trong đêm mỏi hàng mi mờ khẽ ướt

Má phai duyên trên gối đẫm thẹn thùng

Ấp mặt bên người lạ, lạnh mênh mông

Bàn tay nhỏ thẫn thờ như lạc lõng

 

Em đứng lẫn bên góc hè phố vắng

Nghe đêm tàn làm lạc khách tìm vui

Đôi tiếng giầy khua vẳng tắt xa xôi

Làm vỡ nốt cả đôi niềm tin tưởng

 

Người khách lạ đêm lạc loài không chọn hướng

Bước đảo say làm vỡ nát màu trăng

Em chờ mong như đợi một âm thầm

Tình sầu tủi pha chút men rượu cặn

 

Đã lâu rồi vết thời gian chĩu nặng

Từ lần đầu bàn tay trắng đàn mơ

Nhận tiền cho bên nếp gối chăn thừa

Em đã khóc, lòng hoa sầu nát nhụy

 

Đêm gần tàn em ơi người gái đĩ

Đợi trong khuya, bến vắng ngủ say rồi

Nhìn ánh đèn vương lại cửa nhà ai

Rồi kéo vội khăn quàng trên vai lạnh...

 

 

BAY ĐI CHIM BAY ĐI

 

Cho trả chiếc mũ phở

Cho trả nắm bùi nhùi

Cho trả hai cục gạch

Gắn trong mớ bùi nhùi

Đóng vai trò con mắt

Cho trả luôn cái cây

Đứng theo tư thế dọc

Cho trả luôn cái cây

Đứng theo tư thế ngang

Mặc chiếc áo vét cũ

Ngực áo có huy chương

Hai tay đưa hai bên

Bên có chuông thánh thót

Bên có khánh ngân vang

Bên có tấm bảng nhỏ

 

Bay đi chim bay đi

Bên có tấm bảng lớn

Bay đi chim bay đi

Bảng ở chỗ gặp nhau

Của thân cây thập tự

Ở đúng chỗ gặp gỡ

Bùi nhùi và áo vét

Chỗ có tên là cổ

Dòng chữ đã phai nhòa

Thượng đế vẫn còn sống

Thượng đế đã chết rồi

Những chữ và những chữ

Cho trả lại những chữ

Cho trả lại những bảng

Trả lại chuông và khánh

Bùi nhùi và mũ phở

 

Bay đi chim bay đi

 

 

BÀI GIÃ BIỆT

1.

Rồi trong ngôi nhà ký ức em sẽ đặt anh ở vị trí nào?

Bên cạnh lớp học ngày xưa hay khu vườn tuổi nhỏ?

Bên cạnh hình ảnh đôi guốc cao gót đầu tiên

hay con búp bê gãy tay trên gác bếp?

 

Khoá cửa ngồi nhà, viễn du vào cuộc đời thường nhật,

bao nhiêu lâu em trở lại một lần?

Ấy có phải là những ngày mưa, những buổi cuối tuần không có phim hay?

Ấy có phải những lúc chồng em không trở về nhà vào buổi tối?

 

Chiếc chìa khoá mắt buồn đưa vào đêm vắng.

Trong những gian phòng dĩ vãng em sẽ tìm đến nơi anh.

Anh đã nghe thấy tiếng chân em đi:

đúng là âm thanh của đôi giày ngần ngại,

đúng là bước chân nai trên lá thu vàng.

 

Em sẽ đặt vài ngón tay tình cảm lên vai anh

rồi vội vã đẩy lui vì chợt nhận thấy rằng

anh chỉ còn là một công trình điêu khắc.

Trong ngôi nhà cũ của tâm hồn em sẽ bỏ đi mau

như một người khách lạ để tránh những nỗi buồn xưa cũ vướng vào vai.

 

2.

Ðừng nói đến tình yêu trong tâm tưởng.

 

Anh xin em nếu chẳng gối đầu trên tay anh

thì cũng đừng giam đôi cánh to của loài dã điểu.

Nếu bước chân anh chẳng được theo em

thì hãy mặc con tuấn mã chạy trong rừng.

 

Trong ngôi nhà ký-ức dù em đặt anh giữa gian phòng chọn lọc,

trong khu vườn kỷ-niệm dù em cho anh miếng đất ưu tiên,

tất cả với anh vẫn chỉ là nghĩa trang tình ái.

Ðừng nói tới những câu thơ xưa cũ với hình ảnh đôi chim liền cánh,

cuộc hò hẹn kiếp sau, sự tưởng nhớ thường xuyên trong xa cách.

 

Em dư biết giá trị liều thuốc an thần

của những bài thơ nói về tình yêu kiếp khác,

sao còn bắt anh chèo thuyền trong ảo tưởng?

 

Em dư biết cha mẹ sinh ra anh vốn là một đứa con hư

chẳng biết tôn ai làm thần tượng,

sao còn bắt anh tìm một chỗ ngồi riêng biệt cho em?

 

Sao nỡ bắt anh về ẩn náu trong khu rừng kỷ-niệm

để loài thú cô đơn tiêu hao thân thể. Những tế bào úa mòn

sẽ chẳng đủ nuôi loài ròi trong bữa tiệc thần kinh.

 

3.

Anh từ chối chiếc bánh còn thừa, tự do hứa hẹn,

chân lý lưỡi lê và những lời an ủi.

 

Lịch sử đã dạy anh sự đổi thay. Chiến tranh cho ý thức

ngọn lửa sáng ngời để hoả thiêu những cuộc hoá trang tình cảm.

 

Cuộc đời đã dạy anh ảo vọng có kích thước của hoả diệm sơn

thân thể đợi chờ chỉ là thân cây

mà chất diệp lục tố chẳng bao giờ còn trong sức lửa.

 

4.

Tuổi ba mươi và bấy nhiêu lần luỹ thừa đau khổ.

 

Nhân danh cành tay mọc trái nghi ngờ.

Nhân danh vầng trán quê hương lo ngại.

Nhân danh mái tóc chờ mưa trong sa mạc.

Như lễ vật trong ngày lại quả gửi về chẳng còn nguyên vẹn,

anh trả lại em những mùa thu lá vàng,

những xứ ước mơ, những lâu đài kỷ niệm.

 

Anh trả lại em cả cặp môi trên gò má,

lá thư xanh và ngón tay tuổi trẻ.

 

Vỗ mạn thuyền xô động, với nếp trán phế binh,

với đôi mắt dã tràng mệt mỏi,

anh đi vào ngôi nhà nguyện tâm hồn.

 

Gửi đến cho em âm thanh của những tiếng chuông khởi đầu Thánh lễ.

 

 

BÀI HÁT CỬU LONG

 

Có gì đâu em: có một đoàn người

Có một đoàn người góp sức góp vai

Cùng rủ nhau về góp một thành hai

Những bước chân góp đi làm đến!

Họ không dại khờ: góp trăng làm nến!

Chỉ những miệng cười góp lạ thành quen

Góp những giọng hò làm trống ngũ liên

Góp những bàn tay dựng thành đại hội

Cánh tay chắp cánh tay cho dài thêm nửa với

Gạo quanh nồi góp lại bữa cơm chung

Họ cùng đi cùng góp tháng, góp năm...

Để sáng ngày mai làm sông làm biển

 

Có gì đâu, có một đoàn người

Bên bờ Cửu Long gõ nhịp

Cả giòng sông gõ nhịp vịn bờ sông

Họ rủ nhau về sương gió vui chung

Dù có phút nước mắt chạy quanh

Hay miệng cười hớn hở

Vẫn bát gạo Hậu Giang, vẫn nụ cười huynh đệ

Mắt nghẹn ngào sáng tỏ nắng phương Nam

Màu nắng vàng không màu nhiệm hào quang

Nhưng dù má bừng lửa cháy

Trán đổ mồ hôi

Họ cùng không đóng cửa mừng vui

Những bàn tay ngượng ngập díu môi cười

Không phải khóc

Một đời người tầm gửi

Nhớ không em?

 

Nhớ không em

Họ gặp nhau

Chờ nhau

Đón nhau

Như sông Cửu Long

Về lòng biển cả

Hội lòng người như nước nguồn xối xả

Mưa trường thiên chảy ứ trào thơ

Mưa đời người trôi cả nghĩa bơ vơ

Để lòng chúng mình

Và mạch máu Đồng Nai

Đập cùng một nhịp

 

Anh biết rằng:

Có người khóc vì mừng vui ước hẹn

Có người cười vì tủi cực phôi pha

Anh biết nói làm sao

Nhưng chắc chắn ngàn thu ly rượu quan hà

Sẽ phải chua men vì thiếu người sưởi lạnh

Anh biết nói làm sao

Khi họ gặp nhau (anh đã bảo em)

Như sông Cửu Long

Về lòng biển cả

Vẫn tiếng sóng về nước chảy triền miên

Vẫn Cửu Long giang mở chín lần cửa rộng

Giòng sông dài dữ dội bản trường ca...

Phải, giòng sông dài dữ dội bản trường ca

Nên sông đã về làm tràn đầy mắt biển

Sông đã về rửa trắng lòng anh

Đợi từ chín kiếp giao thừa

Đến sáng hôm nay mới được hát giữa giòng sông

Đến sáng hôm nay mới được hát giữa ngày mùng một Tết...

 

 

BÀI THƠ NGẮN

 

Anh làm một bài thơ ngắn

Riêng cho em

Để xóa một câu chuyện tầm thường:

Những đời người đã cũ!

 

Vì tất cả những gì nguyên lành

Đều xây trên một chút gì đổ vỡ

 

Nên anh chỉ bảo em:

Những câu hỏi

Tất cả tại sao

Vẫn có một vì sao lòng mình không đến được

 

Và những câu hỏi

Tất cả tại ai

Vẫn chỉ có nghĩa là tan vỡ!...

 

Nên anh chỉ làm bài thơ rất ngắn

Bài thơ rất nhỏ

Của đôi mắt khẩn cầu:

Em đừng rút bàn tay em

Ra khỏi bàn tay anh

Như người ta rót hết nước chè

Để lại chiếc ấm không trong một lần ấm rỏ!

 

Dù quanh chúng mình chỉ là những hàng rào đố kỵ

Giữa một đêm không trăng

Giữa một lòng chiều không đáy

Em đừng khóc làm gì

Cho nước mắt vu vơ

Dù đôi tay buông xuống

Chúng mình vẫn tin tưởng

Chúng mình vẫn say sưa

Chúng mình vẫn nhìn vào mắt nhau

Để mở một chân trời rất rộng...

 

 

BÂY GIỜ

tặng Thái Thuỷ

 

Thế kỷ chúng tôi chót buồn trong mắt

Dăm bảy nụ cười không đủ xóa ưu tư

Tay quờ quạng cầm tay vài tiếng hát

Lúc xòe ra chẳng có một âm thừa

 

Cửa địa ngục ở hai bên lồng ngực

Phải vác theo trăm tuổi đường dài

Nên có gửi cho ai vài giọng nói

Cũng nghe buồn da diết chạy trên môi

 

Hai mắt rỗng phải che bằng khói thuốc

Chúng tôi nằm run sợ cả chiêm bao

Mỗi buổi sáng mặt trời làm sấm sét

Nên nhìn đêm mở cửa chẳng đi vào

 

Năm ngón tay có bốn mùa trái đất

Chúng tôi cầm rơi mất một mùa xuân

Có cất tiếng đòi to. Tiếng đòi rơi rụng

Những âm thanh làm sẹo ở trong hồn

 

Chúng tôi chót ngẩng đầu nhìn trước mặt

Trán mênh mông va chạm cửa chân trời

Ngoảnh mặt lại đột nhiên thơ mầu nhiệm

Tiếng hát buồn đè xuống nặng đôi vai

 

 

BẤT NGỜ

 

Đêm mưa có chỗ bất ngờ

Chỗ thêm ấm áp chỗ thờ phượng nhau

Mai về mẹ hỏi đi đâu

Đắp chăn chùm kín ngang đầu nghe em

Thiên đường có chỗ màu đen

Anh nằm nghe thấy vẫn còn tiếng mưa

Tiếng trời gõ nhịp tiếng trưa

Tiếng cho sâu thẳm tiếng khuya tuyệt vời

 

 

BUỔI CHIỀU VÀ MÁI TÓC

 

Buổi chiều và mái tóc em

Bắt đầu phủ xuống những miền núi xa.

Anh nằm khi tóc bay qua

Đám mây tình tự thịt da nhẹ nhàng

Giống như trời lấy áo choàng

Đắp lên thân thể võ vàng từ lâu.

 

 

BUỔI SÁNG HỌC TRÒ

 

Trang sức bằng nụ cười phì nhiêu

Nhẩy bằng chân chim trên giòng suối cạn

 

Ấy là em trên đường đi buổi sáng

Trăng ở trên môi và gió ở trong hồn

 

Mái tóc mười lăm trên lá tung tăng

Em ném vào phố phường niềm vui rừng núi

 

Vẽ lên chiếc xe sơn xanh dáng thuyền trẩy hội

Cho những vườn hoa cần đôi mắt bình yên

 

Gửi những cung đàn tiếng guốc khua vang

Hẹn đám mây xanh vịn cánh tay tuổi trẻ

 

Khoác giọng nói tin yêu vào hồn anh đóng cửa

Với biển là tay và sóng cũng là tay

 

Để anh trở thành hải đảo bị bao vây

Để đáy mắt san hô thèm nước ngọt

 

Như con dế mèn cánh đau vào buổi sáng

Nhìn theo em uống từng giọt sương hoa

 

Anh chợt nghe mạch đất đưới chân đi

Anh chợt nhớ trong hồn đôi cánh trắng

 

 

CÁ VÀNG

 

Em mang dù Nhật, hài Xiêm

Em về anh nhớ một con cá vàng

Cá trên mình vẽ áo nàng

Áo trong giấc mộng em còn trong thơ

Mùa sen em hẹn em qua

Anh ngồi trên cỏ đã phơ phất tình...

 

 

CÓ PHẢI EM VỀ ĐÊM NAY

 

Có phải em về đêm nay

Trên con đường thời gian trắc trở

Để lòng anh đèn khuya cửa ngỏ

Ngọn đèn dầu lụi bấc mắt long lanh

 

Có phải em về đêm nay

Trên con đường chạy dài hoa cỏ

Cho lòng anh trở lại với lòng anh

Như lá vàng về với lá cây xanh

Trong những chiều gió đưa về cội

 

Có phải em về đêm nay

Để phá tan

Những nụ cười thắt se sầu tủi

Như anh vẫn cười mà đau đớn bao nhiêu

Không biết đời người có đưa đến tin yêu

Những ngón tay có đưa đến bàn tay

Những mùa thu có đến gió heo may

Hay ngày mai là bốn bề tuyết lạnh

 

Có phải em về đêm nay

Giữa lòng chiều tím lặng

Cho anh đừng tìm thấy

Đo đếm thời gian

Bằng những điếu thuốc lá tắt trong đêm

Đầu gối trên cánh tay

Để giấc mơ đừng tẻ lạnh

 

Em đừng trách anh đã quá lo âu đời người hiu quạnh

Làm thế nào khi lòng mình nứt rạn cơ em

Dù không muốn gục ngã trong đêm

Nhưng đã bao lần đêm khuya

Anh không biết đã làm thơ

Hay đã chọn âm thanh làm độc dược

Em đừng trách anh để lòng mình tủi cực

Đến ngại ngùng dù nắng dù mưa

Sao em không về

Để dù nắng dù mưa

Dù trong thời gian có sắc mầu của những thiên đàng đổ vỡ

Anh vẫn chăn chùm kín cổ

Ngủ say mềm

Vì lòng anh (em đã biết)

Có bao giờ thèm khát vô biên

Có bao giờ anh mong đừng chết - dù để làm thơ

Nên tất cả chỉ vì yêu em

Và làm thơ cho đến chết

 

Em sẽ về, phải không em

Có gì đâu mà khó khăn, trắc trở

Chúng mình lại đi

Trên con đường chạy dài hoa cỏ

Là những đồn phòng ngự của tình yêu

Mỗi ngón tay em

Anh vẫn gọi là một cửa đào nguyên

Và anh sẽ trở lại nguyên hình

Một anh chàng làm thơ

Mà suốt đời say rượu cúc

 

Có phải em sẽ về

Dù bầu trời ẩm đục

Hay bầu trời trang điểm bằng mây

Anh sẽ chải tóc em bằng năm ngón tay

Trong những chiều gió thổi

 

 

CẢM TẠ

tặng TỪ, GIAO và UYÊN

 

Nhìn trên vai có đôi cánh huy hoàng

Tôi cám ơn em đã khoác đôi vòng tay tình ái

 

Hỡi mặt trời hãy cám ơn đôi mắt

Trong đêm khuya vẫn giữ hộ bình minh

 

Những cánh rừng quên mất mặt xuân

Những chân nai đi tìm tay cỏ biếc

Những mắt sóng vỡ trên thung lũng biển

Những đảo buồn chìm trong im lặng xanh

Những thuyền sao chạy lạc trong đêm

Hãy cám ơn nụ cười và đôi mắt

 

Vòng môi nhỏ nuôi trăng trong nhịp thở

Bầu ngực căng ấp ủ lộc đêm khuya

Tìm theo tay đưa dẫn nhựa về hoa

Tóc thổi gió vào giữa hồn lộng nhạc

 

Buổi ban mai hãy cám ơn loài chim kỳ lạ

 

Tôi cám ơn em và cảm tạ cuộc đời

Đã đưa tôi về cặp mắt đen to

 

Đưa tôi lên rừng tinh tú chín tầng thơ

Mà tôi đã bỏ quên trong giấc ngủ

 

 

CẦN THIẾT

 

Không có anh lấy ai đưa em đi học về

Lấy ai viết thư cho em mang vào lớp học

Ai lau mắt cho em ngồi khóc

Ai đưa em đi chơi trong chiều mưa

Những lúc em cười trong đêm khuya

Lấy ai nhìn những đường răng em trắng

Đôi mắt sáng là hành tinh lóng lánh

Lúc sương mờ ai thở để sương tan

Ai cầm tay cho đỏ má hồng em

Ai thở nhẹ cho mây vào trong tóc...

 

Không có anh nhỡ một mai em khóc

Ánh thu buồn trong mắt sẽ hao đi

Tóc sẽ dài thêm mớ tóc buồn thơ

 

Không có anh thì ai ve vuốt

Không có anh lấy ai cười trong mắt

Ai ngồi nghe em nói chuyện thu phong

Ai cầm tay mà dắt mùa xuân

Nghe đường máu run từng cành lộc biếc

 

Không có anh nhỡ ngày mai em chết

Thượng đế hỏi anh sao tóc em buồn

Sao tay gầy, sao đôi mắt héo hon

Anh sẽ phải cúi đầu đi về địa ngục...

 

 

CẮT TÓC ĂN TẾT

 

Cắt cho ta, hãy cắt cho ta

Cắt cho ta sợi dài

Cắt cho ta sợi ngắn

Cắt cái sợi ăn gian

Cắt cái sợi nói dối

Sợi ăn cắp trên đầu

Sơi vu oan dưới gáy

Sợi bè phái đâm ngang

Sợi ghen tuông đứng dọc

Sợi xích chiến xa, sợi dây thòng lọng

Sợi hưu chiến mỏng manh, sợi hận thù buộc chặt

Sợi nấp trong hầm

Sợi ngồi trong hố

Sợi đau xót như dây dù chẳng mở

Sợi treo cổ tình yêu, sợi trói tay hy vọng

Cắt cho ta,

 

Cắt cho ta, hãy cắt cho ta

Sợi Hà Nội khóc trong mưa

Sợi Sài Gòn buồn trong nắng

Sợi dạy học chán phè

Sợi làm thơ thiểu não

Sợi đặc như dùi cui

Sợi rỗng như khẩu hiệu

Sợi nhọn như lưỡi lê

Sợi cứng như dây thép gai

Sợi dầy như hỏa lực

Cắt cho ta,

 

Sợi mệt mỏi sau những tháng ngày hoan hô đả đảo

Sợi cháy đen như rừng núi Chu-prong

Sợi thở dài trong đêm cúp điện tối om

Sợi sát vào nhau đánh sáp lá cà

Sợi cắt non sông thành Bắc Nam, thành khu chiến

Sợi lên thẳng trực thăng

Sợi xuống ngầm địa hạ

Sợi đặt chông

Sợi gài mìn

Sợi bóp cò liên thanh

Sợi kéo xe đại bác

Sợi xót xa trên mặt nhăn tuổi trẻ

Sợi trên trán thơ ngây nằm im phục kích

Cắt cho ta,

 

Cắt cho ta, hãy cắt cho ta

Sợi bạc, sợi vàng, sợi tiền, sợi gạo

Sợi nhục, sợi lo, sợi đau, sợi chán

Sợi phản trắc đui mù, sợi đam mê cuồng vọng

Sợi chảy xuống má cha

Sợi vắt ngang trán mẹ

Sợi cắt đứt tim chồng

Sợi chặt đôi ruột vợ

Sợi nhố nhăng như cuộc đời

Sợi ngu si như lịch sử

Sợi đợi những ngón tay đi qua

Sợi đợi những ngón tay chẳng đến

Cắt cho ta,

 

Hãy cắt cho ta

Hãy cắt cho ta

Hãy cắt cho anh

Hãy cắt cho em

Hãy cắt cho vợ

Hãy cắt cho chồng

Hãy cắt cho con

Cho buổi tối quạnh hiu, cho mối tình sắp cũ

Cho đồng bào, cho người thân, người sơ

Cho ruột thịt

Cho cả nhữngthằ thằng sa đích phê bình văn nghệ rẻ tiền

Cho cả những thằng xẻo thịt non sông

Cho cả những thằng băm vằm tổ quốc

 

Cho chính bản thân ta bơi trong tội lỗi

 

Hãy cắt tóc

Hãy cắt tóc và nhìn

Mặt quê hương đổi mới .

 

 

CHÀO NHAU

 

Gặp em không thể chào bằng tay

Em sẽ chê là năm cành cây

Em sẽ chê là năm nòng súng lạnh

Bởi vì đau hai mươi năm nay

 

Gặp em không thể chào bằng mắt

Em sẽ không thể ngủ được ban đêm

Em sẽ nằm trong cơn thù hận

Em sẽ chìm sâu trong cơn điên

 

Gặp em không thể chào bằng môi

Chỉ còn da thịt chẳng còn hơi

Chỉ còn tiếng kêu, chỉ còn tiếng thét

Chẳng còn tiếng nói, không còn tiếng cười

 

Gặp em ta sẽ chào như loài kiến

Chào như loài dế, chào như loài giun

Chạm tóc vào nhau ta gục đầu xuống

Như đồng bào ta nằm trong đất đen

 

Gặp em chưa được chào bằng vai

Như những xác người xếp dài

Ta chỉ chào bằng hai hàng nước mắt

Từ hai mươi năm nằm im trên môi.

 

 

CHỤP HÌNH TẾT, COI ÂM BẢN VÀ LÀM THƠ

 

Ở trong âm bản em buồn

Thì ra dương thế vẫn còn cõi âm

Tấm hình chụp lúc đầu xuân

Chỗ đen là trắng, chỗ gần có em

Trong tiêu điểm ảnh thấy quen

Tóc trôi mù tắp tận phiền muộn xa

Cúc vàng cánh mỏng bay qua

Hình chim thấy áo, hình thơ có người...

 

 

CHIM

 

Này chim

Bay thật cao

Tới rồi thật sao

Đã bay qua dãy núi cao mầu tím

Tới đó

Đã bay qua những biển rộng màu xanh

Tới rồi thật sao

 

Đã bay

Thật sao

Đã bay qua thành phố

Nơi có chuyến tàu chạy mỗi buổi chiều

Làn khói dọc bốc cao

Ôi làn khói

Nghĩ lại tưởng mây

 

Đã bay qua

Đã bay qua thành phố

Có thấy bạn hữu không

Có thấy nhà cũ

Có thấy mẹ

Có thấy em

Bạn hữu có giận ta không

Mẹ có giận ta không

Em có giận ta không

Quê hương có giận ta không

Quê hương có nghe tiếng hát

 

Tiếng hát buổi sáng

Tiếng hát buổi chiều

Tiếng hát tủi nhục

Tiếng hát

Đứt ruột

Đứt gan

Quê hương có giận ta không

Hãy nhìn giùm

Hãy nhìn từng ngọn cỏ

 

Chim đã bay

Đã tới

Nàng có đi cùng không

Đã tới

Chắc nàng phải mặc áo nhẹ

Đã tới

Chắc ta phải mặc áo nhẹ

Chắc ta phải để lại tất cả

Để lại đầu

Để lại tay

Không chừng để lại nàng

Để lại mắt

Để lại vai

Ôi đôi vai

Nàng có nhớ

 

Nàng nhớ

Chim có thấy

Ta nhớ

Chim có thấy

Ta có thấy

Chim đã tới nơi

Chim thấy những gì

Có thấy cành

Có thấy hoa

Hoa giống như trăng

Trăng cũng như nàng

Nàng đứng đó

Nàng có đẹp không

Núi có buồn không

Biển ngờ vực gì

 

Có thấy ta không

Ta luyến tiếc gì

Ta mơ ước gì

Ta buồn bã gì

Ta ngờ vực gì

Tai đã điếc chưa

Tay đã gẫy chưa

Mắt đã mù chưa

 

Sao ta chẳng nghe

Sao ta chẳng thấy?

 

 

CHO THUÊ

 

Tôi muốn làm một bài thơ thật nhỏ

Ðể đem cho thuê

Như người ta vẫn cho thuê

Nhà để ở

Xe để đi...

 

Như người ta vẫn cho thuê chỗ ngồi trên một chuyến tàu

Và những nụ cười giọng nói người ta thuê lẫn của nhau

Như muốn có trăng sao người ta thuê phòng có cửa sổ

Ðể chút ánh sáng - dù rất nhỏ!

Sáng cho đôi mắt nhìn nhau...

 

Và những cánh tay trắng như đệm

Ðể vuốt ve những cánh tay

Những mớ tóc mềm như lụa

Ðể lùa vào những mớ tóc

Những đôi mắt say mê

Ðể nhìn những đôi mắt say mê

Người ta cũng đem cho thuê

(với tất cả những gì không nên cho thuê!...)

 

Nhưng có lẽ còn một chút gì người ta không cho thuê

(vì không cho thuê nổi)

Một chút gì mà lòng tôi tìm mãi

Mà lòng tôi chờ đợi

Với giòng chữ rất nhỏ

(giòng chữ người ta vẫn đề trên cửa những gian nhà không có người ở)

"Cho thuê"

 

(còn tiếp)

 

Nguồn: Thơ Nguyên Sa, Tổ hợp Gió xuất bản, 1971

Bản vi tính của thivien.net