Bài số 7

Sự thất hứa của anh đã cứu sống em

sự thất hứa của em đã giết chết anh

Bài số 32

Hồn anh hoang vắng

sự hoang vắng của hồn anh rất khác sa mạc

nó rỗng

và không bát ngát

Bài số 58

       Tặng Đặng Hoàng Phước Hiền

Em bóc đi những lớp vỏ ngữ âm

để giữ lấy nguyên lành chữ nghĩa

nhà thơ chết năm ấy còn trẻ thế

hoa trên mồ, màu tang chế chưa phai

tuyết băng tan ào ã suốt đêm dài

câu thơ thức tới ban mai tĩnh lặng

những cô gái chạy trên đường và ăn hạt hướng dương

gió lơ đãng đuổi theo tà váy ngắn

những vui buồn thăm thẳm

trời mưa thu đắm đuối không yên

bản dịch nghĩa ngổn ngang câu chữ

nỗi em buồn với mắt đẹp của em

Bài số 59

Gió rũ hết mảnh tuyết mềm sót lại

cây nhẹ tênh trổ lá sang mùa

chim rón rén đan cành ẩm ướt

nắng hửng dần lóng lánh hạt mưa

em đã hẹn, em về từ phía biển

nơi đắm chìm thẳm biếc xa xanh

dải khăn vẫy khi tàu cập bến

như mây trời quấn quýt gọi anh

Luẩn quẩn khi yêu

Tình yêu phong em thành thánh, thành thần

                        thành đức tin, anh ngưỡng vọng

tình yêu cần thực chứng

chứng thực của kẻ si chẳng mấy tường minh

nó đẩy anh về phía siêu hình

Phía anh yêu

Mây lụa thắm giăng giăng ngày em đến

trăng chưa lên, chiều có muộn chi nhiều

làn hương lạ phả vàng hoa trắng tím

mùa ấm dần từ phía nắng anh yêu

Viên đá

Anh nắm chặt trong tay viên đá

anh chờ mong, đá cũng đợi chờ em

em đến muộn đá buồn buốt giá

bao nhiêu lần, em hỏi đá mà xem

Ngày nắng

Một ngày nắng, bình thường như nắng

em reo lên trong nắng đầu ngày

bao nông nỗi tan cùng gió thẳm

lại nồng nàn bung tỏa nắng đầy tay

Trái tim tôi

Trái tim tôi quá nặng và quá chật

áp lực chèn lên mạch đập

nó giống chiếc xe tải

trên con đường đa mang

luôn có một số chỗ

giành cho một số người

và một số đồ vật

đã cũ

nhưng không thể vứt

tôi muốn bổ dọc trái tim

giống người thợ xây

đập vỡ ngôi nhà

mở cửa

thẳng ra thế giới

trong sự kiến tạo mới

tự do chưa bao giờ tuyệt đối

tự do luôn bị khấu trừ

bởi nợ đọng tồn dư

trong quá khứ

Con sáo sang sông

Anh như con sáo sang sông

bay vòng trở lại

làm cú liệng bổ nhào

tít trên cao

trời sấp ngửa trống trênh đồng bãi

cuộc bay vòng trở lại

sau những mênh mông

trước những muôn trùng

nắng trắng rỗng thẫn thờ lấp lánh

anh buông mình

vẫy cánh sang sông

                            (Trích từ tập thơ Luẩn quẩn khi yêu/ NXB Hội nhà văn - 2025)

***

Lời bình của Đặng Tiến (Thái Nguyên):

NHÀ THƠ MAI QUỲNH NAM VỪA GỞI TẶNG LUẨN QUẨN KHI YÊU 

Đây là tập thơ thứ 9 và cũng là tập thơ tình duy nhất của Ông.

Tôi nghe ở đâu đó có người nói rằng Người làm thơ hầu như luôn bắt đầu từ thơ tình – hiểu theo nghĩa là tình yêu lứa đôi, tình yêu trai gái – và kết thúc ở thơ triết lí! Không rõ nhận định như thế là đúng hay không đúng bởi tôi không thể kiểm chứng! Nhưng qua trải nghiệm thấy nhận định kia không hề vu vơ! Hành trình của mỗi nhà thơ theo cách khẳng định này là hành trình từ cảm xúc đến tư tưởng! Xem ra cũng phù hợp với tâm lí, tình cảm của con người! Đọc Mai Quỳnh Nam tôi ngờ nhà thơ không theo hành trình ấy! Khởi đầu thơ Ông đã trĩu nặng tư tưởng, nghĩ suy, hoàn toàn vắng bóng cảm xúc sôi nổi, bồng bột! Để khi đã lớn tuổi ông mới công bố thơ tình. Không phải một hai bài mà cả trăm bài! Một hiện tượng LẠ!

Thơ tình ở cái thời của cảm xúc thường thấy “rất lắm lời”! Không ít bài thơ tình dài miên man, dài như không thể dài hơn! Người đọc bị cuốn theo dòng thác lũ ngôn từ của kẻ đang yêu! Sự lắm lời làm nên vẻ đẹp thi ca, làm nên sức hấp dẫn của thi ca nói về ái tình đôi lứa! 

Đọc thơ tình của Mai Quỳnh Nam ta không gặp sự lắm lời như thế!

Nhiều bài thơ duy nhất một dòng.

Nhiều bài thơ đọc tên bài tưởng như sẽ phải nhiều lời nhưng kết cục vẫn… tối giản!

Vì sao lại có hiện tượng như thế?

Đơn giản thôi thơ của Mai Quỳnh Nam trước nay vẫn thế! Kiệm lời! Tối giản! Ít tu từ! Ít dùng tính từ! Ít dùng các định ngữ… Tóm lại là ít chỉ dẫn công khai hay ngầm ẩn để “định hướng” cho người đọc!

Mỗi bài thơ của ông gần như là một chiêm nghiệm thuần tuý cá nhân mà ông tự rút ra rồi ghi lại rồi mang đến cuộc đời này với tâm thế sẻ chia mà không cần có nhu cầu tán dương hay phản bác! Những ai “đồng bệnh tương lân” vì thế sẽ thấy Mai Quỳnh Nam nói hộ lòng mình. Nhiều khi không nỡ nói và không dám nói!

Đọc LUẨN QUẨN KHI YÊU ta gặp vô vàn nghịch lí, nghịch cảnh của kiếp nhân sinh mà bấy lâu nay ta vẫn cứ nghĩ nó thuần một màu thiêng liêng, cao quý, hòa điệu, tuyệt vời! Ấy là Ái tình và Hôn nhân! Hoá ra không phải thế. Đầy xung đột. Đầy mất được. Đầy phiền hà. Đầy trớ trêu. Không đổ vỡ mà hoang mang trống rỗng. Không bi ai bi đát mà thấm đượm luỵ phiền. Mà tất cả chỉ có những người trong cuộc mới biết. Phần đông không dám nói ra không dám kêu lên! Vì ngại ngần. Vì thậm chí là hèn nhát! 

Xin được cảm ơn Nhà thơ luôn ưu ái! Và khoe cùng bạn bè.

Nói thêm là sách in cực đẹp. Một ấn phẩm gợi cho ta nhiều chiều cảm xúc!

                                                                                                                                  Đ. T