Kenzaburo Oe

Ngân Xuyên dịch từ tiếng Pháp

“Khi tôi đang học năm hai tiếng Pháp tôi phải lựa chọn giữa Sartre và Camus. Và tôi đã chọn Sartre làm luận văn kết thúc khoá học. Đó có thể là một sai lầm, mà có thể là một trong những sai lầm trầm trọng nhất tôi mắc phải trong đời. Tôi nghĩ Camus gần với tôi và Sartre lôi cuốn tôi vì ông khác. Tôi nghĩ đọc ông sẽ làm tôi thay đổi, mở ra cho tôi những chân trời chưa biết. Vậy nên tôi đã chọn Sartre và để không chịu thừa nhận sai lầm của mình một thời gian dài tôi đã dứt khoát không đọc lại Camus. Thâm tâm, tôi yêu Camus kinh khủng, yêu tác phẩm, lối tư duy và sự nhạy cảm của ông. Dịp nhận giải Nobel tôi đã ở Stockholm một tuần nhưng không mang theo cuốn sách nào để đọc. Một vị chủ nhà là quan chức chính phủ Thuỵ Điển đã cho tôi mượn hai tập sách của Camus in trong tủ sách Pléiade. Đọc nó tôi cảm thấy cái gì đã gắn tôi với nhà văn này. Khi một nhà báo hỏi tôi đã nói ra cảm giác sai lầm của mình vì đã chọn Sartre chứ không phải Camus. Nghe xong anh ta bảo tôi: “Chính vì sai lầm đó mà ông đã có mặt ở đây”. Có lẽ anh ta nói cũng có lý.” (tr. 159)

Kenzaburo Oe (1935/2023)

J.-P. Sartre (1905/1980).