Diễn đàn Câu lạc bộ Văn đoàn Độc lập Việt Nam: Kenzaburo Oe nói về Jean-Paul Sartre

Danh ngôn

“Thế giới này, như nó đang được tạo ra, là không chịu đựng nổi. Nên tôi cần có mặt trăng, tôi cần niềm hạnh phúc hoặc cần sự bất tử, tôi cần điều gì đó có thể là điên rồ nhưng không phải của thế giới này.”

“Ce monde, tel qu’il est fait, n’est pas supportable. J’ai donc besoin de la lune, ou du bonheur, ou de l’immortalité, de quelque chose qui ne soit dement peut-etre, mais qui ne soit pas de ce monde.”

(Albert Camus, Caligula)

“Tất cả chúng ta, để có thể sống được với thực tại, đều buộc phải nuôi dưỡng trong mình đôi chút điên rồ.”

“Nous sommes tous obligés, pour rendre la realite supportable, d’entretenir en nous quelques petites folies.”

(Marcel Proust, À l’ombre des jeunes filles en fleurs)

“Nghệ thuật và không gì ngoài nghệ thuật, chúng ta có nghệ thuật để không chết vì sự thật.”

“L’art et rien que l’art, nous avons l’art pour ne point mourir de la vérité.” (Friedrich Nietzsche, Le Crépuscule des Idoles)

“Mạng xã hội đã trao quyền phát ngôn cho những đạo quân ngu dốt, những kẻ trước đây chỉ tán dóc trong các quán bar sau khi uống rượu mà không gây hại gì cho cộng đồng. Trước đây người ta bảo bọn họ im miệng ngay. Ngày nay họ có quyền phát ngôn như một người đoạt giải Nobel. Đây chính là sự xâm lăng của những kẻ ngu dốt.”

“Social media danno diritto di parola a legioni di imbecilli che prima parlavano solo al bar dopo un bicchiere di vino, senza danneggiare la collettività. Venivano subito messi a tacere, mentre ora hanno lo stesso diritto di parola di un Premio Nobel. È l’invasione degli imbecilli.”

(Umberto Eco, trích từ bài phỏng vấn thực hiện tại Đại học Turin (Ý), ngày 10 tháng 6 năm 2015, ngay sau khi U. Eco nhận học vị Tiến sĩ danh dự ngành Truyền thông và Văn hoá truyền thông đại chúng. Nguyên văn tiếng Ý đăng trên báo La Stampa 11.06.2015)

Kenzaburo Oe nói về Jean-Paul Sartre

Kenzaburo Oe

Ngân Xuyên dịch từ tiếng Pháp

Ngày 21/6/2025 đúng 120 năm sinh của nhà triết học Pháp Jean-Paul Sartre (1905/1980), một chủ soái của chủ nghĩa hiện sinh. Tôi chợt nhớ tới mấy lời nhà văn Nhật Bản Kenzaburo Oe (1935/2023, Nobel văn chương 1994) nói về Sartre trong cuốn sách Nostalgies et Autres Labyrinthes (Entretiens avec André Siganos et Philippe Forest) (Editions Cécile Defaut, 2005) mà tôi mua tại Paris hai mươi năm trước, đúng dịp Sartre tròn trăm tuổi.

Ngân Xuyên

“Khi tôi đang học năm hai tiếng Pháp tôi phải lựa chọn giữa Sartre và Camus. Và tôi đã chọn Sartre làm luận văn kết thúc khoá học. Đó có thể là một sai lầm, mà có thể là một trong những sai lầm trầm trọng nhất tôi mắc phải trong đời. Tôi nghĩ Camus gần với tôi và Sartre lôi cuốn tôi vì ông khác. Tôi nghĩ đọc ông sẽ làm tôi thay đổi, mở ra cho tôi những chân trời chưa biết. Vậy nên tôi đã chọn Sartre và để không chịu thừa nhận sai lầm của mình một thời gian dài tôi đã dứt khoát không đọc lại Camus. Thâm tâm, tôi yêu Camus kinh khủng, yêu tác phẩm, lối tư duy và sự nhạy cảm của ông. Dịp nhận giải Nobel tôi đã ở Stockholm một tuần nhưng không mang theo cuốn sách nào để đọc. Một vị chủ nhà là quan chức chính phủ Thuỵ Điển đã cho tôi mượn hai tập sách của Camus in trong tủ sách Pléiade. Đọc nó tôi cảm thấy cái gì đã gắn tôi với nhà văn này. Khi một nhà báo hỏi tôi đã nói ra cảm giác sai lầm của mình vì đã chọn Sartre chứ không phải Camus. Nghe xong anh ta bảo tôi: “Chính vì sai lầm đó mà ông đã có mặt ở đây”. Có lẽ anh ta nói cũng có lý.” (tr. 159)

Kenzaburo Oe (1935/2023)

J.-P. Sartre (1905/1980).

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Kenzaburo Oe nói về Jean-Paul Sartre