Tạ Duy Anh

Dư luận đang dậy sóng trước đề nghị của một bà nghị quyền lực, muốn nâng mức phạt cao nhất cho lỗi vi phạm khi tham gia giao thông lên tới 200 triệu đồng. Số tiền đó gần gấp đôi GDP bình quân đầu người của Việt Nam năm 2024: Khoảng 114 triệu đồng! (Giả dụ Singapore cũng lấy theo tỉ lệ vàng vừa nêu, thì mức phạt lỗi vi phạm giao thông cao nhất của họ vào khoảng 175.000 USD!).

Khi đó, chắc 6 triệu dân Sing sẽ chọn chỉ đi bộ.

Bèn lọ mọ mở cuốn Từ điển Hán-Việt của cụ Đào Duy Anh ra tra từ PHẠT, thấy có các nghĩa sau:

1-ĐÁNH.

2-Đánh GIẶC.

3-CÔNG Lao.

4-TỰ KHOE mình.

5-Cái KHIÊN.

6-TRỪNG TRỊ kẻ Phạm TỘI.

7-Xuất tiền chuộc tội.

Bỗng thấy phục bà nghị sát đất! Nếu đề xuất của bà được Quốc hội chấp nhận, thì lần đầu tiên trong lịch sử từ PHẠT tìm được ngữ cảnh để bao trọn luôn một lúc cả 7 nghĩa tiếng Việt. Các nhà ngôn ngữ khỏi mất công tranh cãi.

Chỉ xin nhắc nhỏ bà nghị và những người làm luật:

Không cẩn thận, người dân không thấy sự sừng sững, uy nghi, bất khả đùa cợt của pháp luật đâu, mà chỉ thấy trùm lên họ cái bóng của người có công cụ pháp luật trong tay, với một bộ dạng khệnh khạng, thể hiện mình có quyền vô biên, không ai làm gì được.

Không cẩn thận người thi hành công vụ trở thành đối tượng đầy quyền lực cụ thể để tự tung tự tác, chứ không phải là đại diện của quyền lực với nhiệm vụ duy trì sự hiện hữu thường xuyên của luật pháp.

Không cẩn thận thì dù cho có bao nhiêu điều luật nghiệt ngã đi nữa, cũng không thể khiến luật pháp được tôn trọng trên thực tế.

Phạt để DẠY, chứ không phải để DIỆT.