văn việt: Người thầy

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Người thầy

Alesandr Blok

(1880/1921, nhà thơ Nga)

Bài học đã dạy xong

Thầy ngồi yên bên cửa.

Lũ trò nhỏ hét vang

Lùa cừu đi khắp ngả.

Mặt trời gác sau đồi

Chiếu xiên từng tia nắng,

Ẩm nóng không khí trời,

Đầm lầy giăng sương trắng.

Thầy giáo già vẫn ngồi, -

Chắc mệt vì công việc

Còn bao việc ngày mai

Thầy phải lo thu xếp.

Thầy lại đến sớm mai

Dạy lũ trẻ hiếu động

Giữ vở sạch chép bài

Không nhay nhay cán bút.

Lũ trẻ toả khắp nơi

Theo đàn cừu tung bụi

Thầy giáo già vẫn ngồi

Cúi mái đầu tóc bạc.

(1906)

(Ngân Xuyên dịch từ nguyên bản tiếng Nga. Bệnh viện Việt Đức, 3g ngày 17/11/2024. Đau vết mổ ngủ chập chờn nên mở điện thoại tìm thơ dịch mừng ngày nhà giáo Việt Nam.)

Учитель

Кончил учитель урок,

Мирно сидит на крылечке.

Звонко кричит пастушок.

Скачут барашки, овечки.

Солнце за горку ушло,

Светит косыми лучами.

В воздухе сыро, тепло,

Белый туман за прудами.

Старый учитель сидит, —

Верно, устал от работы:

Завтра ему предстоит

Много трудов и заботы.

Завтра он будет с утра

Школить упрямых ребяток,

Чтобы не грызли пера

И не марали тетрадок.

Стадо идет и пылит,

Дети за ним — врассыпную.

Старый учитель сидит,

Голову клонит седую.

Bài thơ được Alesandr Blok viết vào năm 1906. Thể loại là thơ trữ tình đời thường. Chủ đề bài thơ nói về sự vất vả của người thầy.

Trong bài thơ, tác giả miêu tả nỗi nhọc nhằn của một thầy giáo làng chất phác. Ông già này ngày ngày chăm sóc bọn trẻ, cố gắng dạy chúng mở mang đầu óc, dạy chúng đọc và viết.

Thầy đã già, và tác giả đặc biệt đưa vào bài thơ hình ảnh mặt trời lặn và sương trắng, như một sự tương đồng với tuổi thầy, mái tóc bạc của thầy. Nhưng tuổi già của người thầy không phải là điểm yếu. Ông vẫn tràn đầy năng lượng và quyết tâm tiếp tục công việc. Ông chỉ cần nghỉ ngơi chút thôi.

Hành động của bài thơ diễn ra ngay trên con đường làng. Giữa bầy gia súc và lũ trẻ đang vui đùa chạy tứ phía. Người thầy nhìn cảnh đó và thấy vui mừng. Lòng ông bình yên. Ông hiểu rằng mình đang làm mọi thứ để cuộc sống của những đứa trẻ này tốt đẹp hơn.

Bài thơ viết theo vần cách ABBA này là lời ngợi ca người thầy, bộc lộ tình yêu người thầy của tác giả.

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Người thầy