Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Sáu, 12 tháng 4, 2024

Thơ Mỹ – một thời đáng nhớ (kỳ 21): Michael Lee Johnson

Khế Iêm

 

HOOKERS ON ARCHER AVENUE

 

Late evening, early morning,

I search the night for whores,

young and bloody with desires.

The night streets are silent streets

except for the hookers and the Johns.

One wants the pushing of groins

the other green eyes in dollar bills

are sacred treasures

 

the snatch of the wallet, a consecrated craft.

Both hit the streets quickly

satisfy the needs quickly

finish in different directions quickly.

I’m an old buck now rich with memories

more than movement, talking the trash,

taking the porn pictures,

peeking Tom expert with a naked eye,

snooping around department store

corners, and dumpy old alleyways.

My hair is gray, my teeth eroding,

my thoughts leaning toward prayer

A.M. Catholic mass,

finishing off the early morning

with a lethargic walk

to pick up my social security check –

comforts my needs.

 

ĐĨ ĐỨNG ĐƯỜNG Ở ĐẠI LỘ ARCHER

 

Từ lúc tối trời đến khi mờ sáng,

cả đêm tôi tìm kiếm gái điếm,

trẻ và nóng máu vì dục vọng.

Đường đêm là những con đường vắng

trừ đĩ đứng đường và bọn đàn ông.

Lũ đàn ông chỉ muốn chơi gái

còn đĩ thì tơ tưởng tới đồng đô la hiếm quí

chèo kéo kẻ háo sắc bằng mánh khóe dâng hiến.

Cả hai đụng trận trên đường rất nhanh

thỏa mãn nhu cầu rất nhanh

rồi chuồn theo nhiều hướng rất nhanh.

Bây giờ tôi là một lão già giàu ký ức

hơn là hành sự, nói ngôn ngữ đường phố,

chụp những tấm hình khiêu dâm,

vui thú vui nhục dục khi lén nhìn bọn chúng hành lạc

rình rập quanh cửa hàng bách hóa ở

những góc phố, và ngõ hẻm tồi tàn.

Mái tóc của tôi xám, răng mòn,

suy nghĩ hướng về lời cầu nguyện

 buổi sáng của đám đông tín đồ Thiên Chúa,

cho xong buổi sớm mai

với bước đi mệt mỏi

để tới nhận tấm ngân phiếu an sinh xã hội

trang trải nhu cầu cuộc sống.

 

*Chú thích

Bài thơ dùng nhiều tiếng lóng. Bạn đọc cần đọc thẳng nguyên bản để cảm nhận tính gân guốc của ngôn ngữ. Người dịch chỉ giúp tìm hiểu ý nghĩa bài thơ.

Hooker: tiếng lóng chỉ gái điếm, loại đón khách ngoài đường. Bạn đọc ở VN nếu biết loại tiếng lóng này bằng tiếng Việt, xin cho chúng tôi biết.

Peeking Tom: kẻ thỏa mãn dục vọng bằng cách nhìn lén người khác phái ở truồng, qua khe cửa.

Expert eye: kẻ thích nhìn bọn đĩ, giống như Peeking Tom, hành lạc kiếm tiền ngoài đường phố.

* Lời người dịch: Bài thơ tả thực nên tác giả dùng nhiều tiếng lóng để thể hiện sự sống động của câu chuyện. Cái hay của bài thơ nằm nơi ngôn ngữ và cách diễn đạt nên có thể gây sốc đối với một số bạn đọc. Rất mong bạn đọc thông cảm.

 

CHARLEY PLAYS A TUNE

 

Crippled, in Chicago,

with arthritis

and Alzheimer’s,

in a dark rented room,

Charley plays

melancholic melodies

on a dust filled

harmonica he

found abandoned

on a playground of sand

years ago by a handful of children

playing on monkey bars.

He now goes to the bathroom on occasion,

relieving himself takes forever; he feeds the cat when

he doesn’t forget where the food is stashed at.

He hears bedlam when he buys fish at the local market

and the skeleton bones of the fish show through.

He lies on his back riddled with pain,

pine cones fill his pillows and mattress;

praying to Jesus and rubbing his rosary beads

Charley blows tunes out his

celestial instrument

notes float through the open window

touch the nose of summer clouds.

Charley overtakes himself with grief

and is ecstatically alone.

Charley plays a solo tune.

 

CHARLEY CHƠI MỘT ĐIỆU NHẠC

 

Tàn tật, ở Chicago,

với bệnh viêm khớp

và bệnh Alzheimer,

trong căn phòng thuê tối ám,

Charley chơi

những giai điệu u sầu

trên chiếc khẩu cầm

đầy bụi bám

ông tìm thấy bỏ quên

trên sân chơi nền cát

nhiều năm trước bởi đám trẻ

chơi trò đu bám những thanh ngang bắc trên các cột chôn

nhảy nhót như khỉ.

Giờ đây chỉ thỉnh thoảng ông mới vào phòng tắm,

tống khứ các chất thải trong người, rất lâu rất lâu;

ông cho con mèo ăn

khi ông không quên, rằng đã cất giấu thức ăn nơi đâu.

Ông nghe thấy tiếng huyên náo khi ông mua cá ở chợ nội hạt

bộ xương cá bên trong lộ rõ.

Ông nằm ngửa lưng đau rần khắp,

gối và nệm nhồi đầy những trái thông khô;

ông cầu nguyện Chúa Giê-su và tay lần tràng hạt

Charley thổi những điệu nhạc

từ nhạc cụ thần thánh của ông

những nốt nhạc bay trôi khỏi khung cửa sổ mở

chạm hẳn vào những đám mây mùa hạ.

Nỗi sầu khổ ập tới ông

và Charley ngây ngất, một mình.

Charley độc tấu một điệu nhạc.

 

MOTHER, EDITH, AT 98

 

Edith, in this nursing home

blinded with macular degeneration,

I come to you with your blurry

eyes, crystal sharp mind,

your countenance of grace-

as yesterday’s winds

I have chosen to consume you

and take you away.

“Oh, where did Jesus disappear

to”, she murmured,

over and over again,

in a low voice

dripping words

like a leaking faucet:

“Oh, there He is my

Angel of the coming.”

 

MẸ EDITH, LÚC 98

 

Edit, trong viện dưỡng lão này

bị mù vì thoái hóa võng mạc,

Thần Chết đến với mẹ bất chấp đôi mắt

mẹ lòa, trí óc minh mẫn,

vẻ mặt yêu kiều của mẹ –

như những cơn gió ngày qua

Thần Chết đã chọn hỏa táng

và mang mẹ đi.

“Ôi, Giêsu đã biến

đi đâu”, mẹ thì thầm,

lập lại nhiều lần,

thì thào

chữ còn chữ mất

như vòi nước nhỏ giọt:

“Ôi, kìa Ngài là thiên

thần của tôi đang đến.”

 

* Chú thích

I (Tôi) ở đây là thần chết (Angel of Death) hoặc Jesus.

 

ELECTRIC IN THE SUN

 

I’m electric in the spring sun

nomad in the summer dust

my lantern burns

without fuel,

I lie in the deep grass

with microphones tossed

over my ears

and feel like I’m on a high

psychedelic

blue-green grass

pink sunglasses in my left hand,

teeth pearly white ivory tusks,

muscle tee shirt, with brown sash

from shoulder to hip,

crazy beads around my neck

yellow-orange shaped like

candy corn

life is but a blitz,

I’m electric in the sun,

and there is no cell phone

by my side.

 

ĐIỆN TRONG ÁNH NẮNG MẶT TRỜI

 

Tôi là điện trong ánh nắng mùa Xuân

kẻ du mục trong lớp bụi mùa Hạ

cái lồng đèn của tôi cháy

không nhiên liệu,

tôi nằm sâu trong cỏ

với micro văng

khỏi tai

và cảm thấy đang ở trên cao

có ảo giác

cỏ xanh đậm nhạt

cặp kính mát màu hồng trong tay trái,

hàm răng là những chiếc nanh bằng ngà trắng lấp lánh,

áo sơ mi chật bó hằn cơ bắp, với khăn quàng nâu

từ vai tới hông,

chuỗi hạt rồ dại quanh cổ

màu vàng cam hình dạng

kẹo hạt bắp

cuộc đời chỉ là một cú chớp,

tôi là điện trong ánh nắng mùa Xuân,

và không có điện thoại di động

kề bên.

 

NIKKI PURRS

 

Soft nursing

5 solid minutes

of purr

paws paddling

like a kayak competitor

against ripples of my

60 year old river rib cage –

I feel like a nursing mother

but I’m male and I have no nipples.

Sometimes I feel afloat.

Nikki is a little black skunk,

kitten, suckles me for milk,

or affection?

But she is 8 years old a cat.

I’m her substitute mother,

afloat in a flower bed of love,

and I give back affection

freely unlike a money exchange.

Done, I go to the kitchen, get out

Fancy Feast, gourmet salmon, shrimp,

a new work day begins.

 

NIKKI GỪ

 

Nâng niu nhẹ

liên tục năm phút

gừ

móng quơ

như một cuộc đua thuyền

áp vào lớp ba suờn cuộn sóng –

của ông già 60 tuổi là tôi

tôi có cảm giác như một vú nuôi

nhưng tôi là đàn ông không có vú.

Đôi khi tôi cảm thấy lửng lơ

Nikki là một lòai có vú,

con mèo đen nhỏ bé, bú tôi vì sữa

hoặc vì yêu thương?

Nhưng nó là con mèo 8 tuổi.

Tôi là người đóng vai mẹ,

lửng lơ trên giường tình yêu,

và tôi đáp trả tình thương

thoải mái, không giống như trao đổi tiền bạc.

Xong xuôi, tôi đi qua nhà bếp, ra ngòai

Yến tiệc Kỳ lạ, cá hồi hợp khẩu, tôm hùm,

một ngày làm việc mới bắt đầu.