Tôi đã đến chân trời

 

để thấy một chân trời khác: một bãi cát

dẫn đến biển của những điều đã mất

tôi ngồi xuống

như mảnh ván mục dạt vào lề một trang sách

ngắm chữ nối chữ trôi vào xoáy nước sâu hoắm ở giữa

nơi hàng thế kỷ lần lượt sụp đổ và sụp đổ

chỉ để dò tìm cái đáy phi lý của thời gian

 

hãy nhìn tôi bằng đôi mắt bầy sứa

bơi qua một cái chai trong suốt khổng lồ

và hãy kể lại với ánh sáng

về sự vắng mặt bí ẩn của cái bóng dưới chân

 

biển đã làm đầy tôi bằng những mất mát

nhiều như cách những mất mát đã làm đầy tôi

bằng những vụn pha lê găm trên lưng biển: những con thuyền

chở những năm băng qua tôi

như băng qua một phế tích

chúng đang trong một hải trình bí mật

tìm đến phép lạ của vô tri và quên lãng

 

cánh hải âu mang hình thập giá

với tiếng kêu thốt ra là tên của ai đó

đã lưu đày như mây trên trời và rong rêu trong biển

vừa nhìn thấy tôi

 

bằng cái tên ấy, tôi gọi

thứ tôi ngỡ đã quên từ trước lúc bắt đầu

trong buổi chiều nay khi biển vừa nổi bão

 

Nhạc chậm

 

qua vết thương hở nơi sườn trái của núi

sương tràn xuống bọc lấy thế giới

vào lớp kén mỏng

 

đây là cuộc đối thoại

giữa hai cái bóng của chúng ta:

tôi tưởng tượng người bất động

hoặc có thể, người đang chết

 

tôi nói

từ một thế kỷ rất xa

với lời của ngôi sao chưa sáng

và nhịp của ngày chưa đi khỏi

 

thời khắc này

được định nghĩa bằng nhạc chậm

rót xuống khoảng sân nhỏ nơi chúng ta đang ngồi

một tiếng phách: cú vỡ của ánh sáng

hoặc vọng âm của loài giun dế

 

tôi không muốn can dự vào trật tự giữa những câu thơ

tôi chỉ muốn thế chỗ ngọn đèn

để nhìn ngắm thế giới lâu hơn

bằng đôi mắt của người đã chết:

 

một trong hai chúng ta đang lạc bước trong sương

khi kẻ kia còn mải kiếm tìm

trên cây cầu căng ngang miệng vực

 

Bài thơ

 

theo một cách nào đó chữ đầu tiên

đã lẻn vào bài thơ của tôi

và nó gọi

những chữ kế tiếp

 

từ mọi ngách sâu chúng chầm chậm bước ra:

một đám đông

chờ nghe một buổi hoà nhạc cổ điển

cần phải tỏ ra lịch thiệp

bằng việc đứng cách nhau vừa đủ những khoảng trống

 

một số chữ, trong chớp mắt, đã quyết định rút lui

trước khi được nhìn thấy

 

vừa viết

tôi vừa nghĩ đến những khoảng không người

được tạo nên bởi những con người bị nhốt chung

trên cùng một mặt đất: một bài thơ, có lẽ,

về đồng nhất và dị biệt

về trật tự và hỗn mang

 

nên viết là học cách im lặng

như một cái bóng

hoặc một giọng nói đã tắt

kiên nhẫn xếp hàng sau chữ cuối cùng

và chờ đợi

 

cho đến khi nó thực sự đã bước vào phía bên trong

rồi cánh cửa nhà hát đóng sập ngay trước mặt

 

để tôi, từ đó về sau,

mãi đứng cách bài thơ của mình một khoảng

dài như một nốt lặng

mênh mang vọng xuyên qua hàng thế kỷ

 

Ác mộng, hay là cú giật mình của Hàn Mặc Tử

 

bài thơ này là cơn ác mộng của chính nó

về thi ca

 

thế nên câu mà bạn vừa đọc phía trên

đã ập đến như một cú chợp mắt

 

làm sao ta có thể thấy rõ những câu thơ tiếp theo

thậm chí chỉ là cái bóng của chúng:

những giọng nói trộn vào nhau mơ hồ

như gió chạm trên một mặt nước tối

 

dưới trời đêm thinh lặng, vừa viết tôi vừa nghĩ

đến những chữ đứng chờ

từ phía bờ bên kia

 

không có gì và không một ai

việc duy nhất nên làm

là hình dung ra cái nhìn vời vợi của Lý Bạch

về vầng trăng cố hương, rồi thả một chữ xuống -

ngay trong chính câu này -

và tin vào ánh sáng

được vớt lên ở câu thơ kế tiếp

 

trăng nhuộm lời lên sóng

hay sóng là cái chớp mắt đầy mê hoặc

trong ý niệm về trăng?

 

phần còn lại nồng nàn và hiểm nguy, đừng hoảng sợ

nếu thấy mình chuếnh choáng:

thời gian vốn là cái đẹp vĩnh cửu được ướp

trong lớp men màu ánh bạc

kể từ sau chung rượu đầu tiên

cho đến tận bây giờ

 

có những vực thẳm và những xoáy nước

thứ không nên kể ra ở đây

chúng nằm cạnh tấm vảy sáng lấp lánh

và giọng hát rót mật của bầy tiên nữ

 

một giọng thầm nhắc ta

hãy bước đi, bước đi

dẫu thế giới chỉ một lần hiện ra

trong một thoáng phù vân ngắn ngủi

trước khi mọi thứ biến mất bằng tiếng thét nghiệt ngã

vọng lên từ đoạn cuối:

 

chữ giết ta, giết ta

với men độc của rượu

và cái bóng của trăng

 

Hàn Mặc Tử giật mình

chàng tỉnh mộng khi vừa qua kiếp khác

 

Vọng âm

 

tôi thấy một cái bóng nhỏ xíu

hiện lên phía bờ bên kia: một cậu bé

vừa chui ra từ quầng sáng rực rỡ

loay hoay như thể đang đào một cái huyệt nhỏ

để chôn xuống đất một thứ gì

 

thềm cỏ óng nắng

chiếc thuyền mây mỏng như sợi chỉ

trôi qua thảm da trời tháng Sáu

rồi đột ngột đắm xuống cơn ngủ gật khó cưỡng

trong một buổi chiều hè nằng nặng

 

đây là thời khắc quyết định: tôi gọi

bằng vọng âm của bài ca tuổi nhỏ

bằng câu hát thôi miên

trước khi biển sương mù dâng lên từ phía Tây

nuốt mọi thứ vào cái bụng rỗng vô tận của nó

 

tại sao tôi lại kể chuyện này ra ở đây

trong khi nó là một nguyện ước riêng tư và thành thật

về một khoảng trời đã mất?

 

cậu có nghe thấy tôi? trong lúc đợi sương tan

tôi đã vội quay bước

ra khỏi giấc mơ của chính mình

mà không dám một lần ngoảnh lại

 

thứ đáng kể nhất, phải chăng,

chỉ là cái huyệt nhỏ:

một năm nào đó trong đời ta đã từng đào nó

để chôn xuống nỗi vời vợi

thứ mà ta không bao giờ lường trước được kích cỡ

của những năm sau này

 

Từ trước thoạt kỳ thuỷ

 

luôn khó khăn để mở đầu một bài thơ

tôi muốn nói đến nỗi phân vân của kẻ ngoại đạo

trước vẻ đẹp ngôi giáo đường xa lạ

 

dù sao chăng nữa

câu thơ trên đã xong bổn phận:

cổng đã mở

kẻ ấy đã bước vào

 

phần còn lại - một bí tích

chẳng thể thấy trong một thánh kinh nào

bỗng đột ngột ập xuống, mưa

che lấp mọi giọng nói, vút cao hay trầm lắng,

sáng rõ hay mơ hồ

 

khoảng cách giữa mở đầu và kết thúc, do đó,

đo bằng nỗi vời vợi từ chỗ tôi bây giờ

đến chỗ vị linh mục đang đứng:

tôi cách ông một khoảng sân mưa

 

bầy con chiên vây quanh ông

trong gian nhà nguyện ấm cúng: bầy chữ

bám vào chân thập giá

dưới ánh bạch lạp ẩn hiện

quét qua rìa các trang sách cổ

 

chữ duy nhất thừa ra

thoạt kỳ thuỷ

đã bị ném đi và xoá bỏ

như cách người ta hỏa thiêu một danh từ

và rải tro xuống xứ miền có trước thoạt kỳ thuỷ

 

tôi đã bước qua cổng giáo đường

trong một ngày mưa

với xác thân nhẹ tợ hơi nước

và linh hồn của một lời đã mất đi tên gọi

tìm về giữa dòng kinh cầu nguyện

 

cái giá của mọi hành trình thật ra đều giống nhau

nên có lẽ đây chỉ là cái kết

trong vô vàn khả dĩ:

 

mưa tạnh

tôi trở ra

một giọt nước sáng lên

một chọn lựa vừa lướt qua mắt Chúa

 

L. V