văn việt: Thơ Châu Diên

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Thơ Châu Diên

Phạm Xuân Nguyên: Hôm nay tròn 4 năm ngày mất nhà giáo Phạm Toàn (1/7/1932 – 26/6/2019). Ngày giỗ ông vào 24/5al. Nhớ ông tôi đưa lại bài giới thiệu thơ ông trên báo “Thể thao & Văn hoá” năm 2013.

***

Châu Diên là bút danh văn chương của nhà giáo Phạm Toàn. Ở cương vị người làm giáo dục, hiện nay ông đang gây sự chú ý của dư luận bằng việc thành lập nhóm “Cánh Buồm” viết bộ sách giáo khoa độc lập để dùng trong nhà trường phổ thông. Nhưng văn chương thì ông đã “duyên nợ” từ đầu những năm 1960 cùng một lứa với Dương Tường, Nguyễn Xuân Khánh, Bùi Ngọc Tấn. Độc giả đã biết đến tên nhà văn Châu Diên từ những tác phẩm “Người sông Mê” (tiểu thuyết), “Bảy mươi ba chiếc cối đá” (tập truyện), “Sấm trên núi” (tập truyện) và nhiều sách dịch. Nhưng còn có một Châu Diên nhà thơ với nhiều tìm tòi, sáng tạo như tinh thần chung thế hệ bạn văn của ông. Tập bản thảo thơ tình “Đường về bến Lú” của ông ghi lại những cung bậc cảm xúc một mối tình phi tuổi tác. Bến Lú sông Mê là cõi bên kia đời, nhưng dẫu có về bên ấy người vẫn không thôi yêu người. Các bài thơ theo thể sáu tám, đề bài chỉ một chữ diễn tả một trạng thái. Ông chưa đưa in tập thơ vì tin mình còn yêu nữa viết nữa, tuy tuổi đã tám mươi hơn – PXN.

***

NHANH

Đồng hồ nhúc nhích từng giây

Đợi em lâu thế

đen ngày

sáng đêm

Thời gian lại phóng như điên

Ngày nào mười bảy

đã nên ông già

Em thoắt đến em lại xa

Đồng hồ nhúc nhích vẫn là thời gian

Một đời cũng lại sắp tan

Phút giây nhúc nhích

cũng tàn

tập thơ

NGOAN

Thấy chưa

đừng có giận nhau

Vun tay

dành dụm

những xâu ân tình

Nắng tròn nhuộm cái miệng xinh

Gió lăn tăn gọn tấm hình quý phi

Sông mềm trôi giữa đường đi

Mây vương như sữa tràn ly áo sờn

Vụt trào lối hỏa diệm sơn

Vụt ầm ã tiếng đổ cơn mưa rào

Thấy chưa

đừng giận nhau nào

TIỄN

Áo xiêm ràng buộc tình cờ

Một mong là nghĩa

một chờ là nhân

Vàng mười

hạnh phúc

phân vân

Chợt xa

đã thấy mây vần trời xanh

đã nghe nức nở nắng hanh

Chợt khuất lối nhỏ

đã thành biệt ly

2013

C.D

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Thơ Châu Diên