Năm 1890, sau khi cuốn tiểu thuyết The Picture of Dorian Gray [Bức chân dung Dorian Gray] của Oscar Wilde được xuất bản, một người hâm mộ trẻ tuổi đầy tò mò tên là Bernulf Clegg viết thư cho tác giả và yêu cầu ông giải thích một dòng, nay nổi tiếng, có trong lời nói đầu của cuốn sách: “Nghệ thuật đều vô dụng cả.” [“All art is quite useless.”].

Trước sự ngạc nhiên của Clegg, Wilde đã trả lời bằng bức thư viết tay bên dưới.

16, TITE STREET,
CHELSEA. S.W.

My dear Sir

Art is useless because its aim is simply to create a mood. It is not meant to instruct, or to influence action in any way. It is superbly sterile, and the note of its pleasure is sterility. If the contemplation of a work of art is followed by activity of any kind, the work is either of a very second-rate order, or the spectator has failed to realise the complete artistic impression.

A work of art is useless as a flower is useless. A flower blossoms for its own joy. We gain a moment of joy by looking at it. That is all that is to be said about our relations to flowers. Of course man may sell the flower, and so make it useful to him, but this has nothing to do with the flower. It is not part of its essence. It is accidental. It is a misuse. All this is I fear very obscure. But the subject is a long one.

Truly yours,

Oscar Wilde

.

.

16, ĐƯỜNG TITE,

CHELSEA. S.W.

Thưa ông,

Nghệ thuật là vô dụng vì mục đích của nó chỉ đơn giản là tạo ra tâm trạng. Nó không có nghĩa là hướng dẫn, hoặc ảnh hưởng đến hành động theo bất kỳ cách nào. Nó vô sinh tuyệt đối, và điểm thú vị của nó là vô sinh. Nếu theo sau việc chiêm ngưỡng một tác phẩm nghệ thuật là bất kỳ loại hoạt động nào, thì tác phẩm đó hoặc là thuộc loại đúng là hạng hai, hoặc người xem đã không nhận ra được ấn tượng nghệ thuật hoàn chỉnh.

Tác phẩm nghệ thuật là vô dụng như bông hoa là vô dụng. Hoa nở vì niềm vui của chính nó. Ta có được khoảnh khắc vui bằng cách ngắm hoa. Đó là tất cả những gì nói được về mối quan hệ của ta với hoa. Tất nhiên, con người có thể bán hoa và như thế là khiến cho hoa hữu ích với anh ta, nhưng điều này không liên quan gì đến hoa. Đó không phải là thuộc về bản chất của hoa. Đó là ngẫu nhiên. Đó là việc dùng sai. Điều này tôi sợ là quá mơ hồ. Nhưng đây là chuyện dài.

Kính thư,

Oscar Wilde

Nguồn: https://janwriter.medium.com/oscar-wilde-on-art-75c05aeeb9b

Bản dịch của Văn Việt.