Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Chủ Nhật, 5 tháng 6, 2022

Thơ Kiều Maily

135529495_3589686077767807_2305371392725250040_n

Chân dung nhà thơ Kiều Maily

BÀN CHÂN NÂU

Đi đâu kia? – gót chân trần

bên kia ngọn suối là đồi cát trơn

bên kia cát là mịt mù biển sóng

Chân trần da ngâm

đi tìm ai?

bóng sáng ngày mai hay giấc mơ năm cũ

người đi đang hút con đường

Người đi điệu kẻ say đi miết

hai hàng ba hàng hay n hàng

người đi như ma đuổi

Em về đâu?

người đi rập khuôn

như kịch hài ba xu diễn lại

như phim bộ trên màn ảnh nhỏ mỗi ngày

Ta về đâu? da ngâm chân trần

đi? hay dậm chân tại chỗ?

bên kia suối đồi cát bên kia biển sóng

đâu bến bờ cho bước chân nâu…

 

SÓNG SÔNG DINH GỌI

Đã hao những cánh chim gầy

Đã bưa mấy cụm mây đầy nỗi mơ

Đã dài niềm nhớ xa xưa

Đã mòn mỏi ánh mắt chờ tiếng quê

Đêm nghe tình dậy bốn bề

Sóng sông Dinh gọi người về với palei

Tiếng mùa vừa động ngọn cây

Tiếng lòng vừa thức giấc dài tha hương

Thì đi cho hết bước đường

Thì mê cho thỏa nhân duyên nỗi đời

Đã say làm bão tố rồi

Thì yêu cho trọn cuộc người

Thì thôi.

 

 

VỀ

Về không em?

gió quê đang trở lạnh

nắng palei dịu dần

mầm sương sớm mai nhảy múa trên lưng lá

chuối sắp ra hoa

Về đi em!

palei bước sang đông

món quà đợi bình yên, ấm lành

Đất náo nhiệt ta chẳng có chi

đón em - hồn palei đang mở

Về em nhé

đất dậy hương gió lành nước chuyển

vườn nhà ấm lại quê hương

em thêm giọt mực vui cho đời

còn gì nữa ngày mai

ai biết được.

 

NINH CHỮ MÙA GIÓ NỔI

Mùa gió nổi mùa vắng cá

mùa gió nổi mùa vắng người

mùa vắng vòng ôm mùa vắng tình yêu lạ lẫm

mùa chỉ còn em và anh

tìm đến

Gió nổi

cho sóng biển phủ bóng chúng mình

cho gió cát làm nhòe bóng chúng mình

cho chúng mình đốt lửa

làm ấm biển lạnh

Hãy lánh đi

hỡi những ánh mắt tò mò vô vị

cho cuộc tình tị nạn

biển Ninh Chữ

gió nổi

chỉ một mùa.

 

NGƯỜI TÙ ĐI DẠO DƯỚI VÒM SÁNG

Thân lạnh băng từ khe hở bất chợt

người tù vớt và thu gom từng mảnh sáng vụn nát

vào mình

Đoàn người máu thịt rách bươm ngoài kia khao khát chạm tay vào vòm sáng

và rồi không thể

khi một bầy lũ tung hô khẩu hiệu bóp nghẹt hơi sáng

bằng vô cảm và dối lừa

Người tù đi dưới bóng râm

không ô cửa thoát hiểm

vài tiếng kêu oan thoát ra từ khuôn mặt ánh sáng

nhỏ bé và dũng mãnh

Đoàn người nổi lênh đênh trên vực thẳm biển

bơi và hát

người tù chấm bút gõ vào bãi xi măng chặt cứng

giữa một thứ mùi hôi bao trùm

Người tù thả giấc mơ vào khoảng sáng bằng dấu chấm

lũ chó vô tội vẫn say sưa sủa

sủa theo định hướng của ông chủ

loài chó hình người mang trí óc rô-bốt

nghiêm nghị, thẳng hàng, bước đều, quay trái hay phải

Người tù thả bước tự do, tôi thấy

ánh mắt sáng thứ niềm tin không tin nổi

đi như nhớ mùa xuân đầu tiên.

 

APSARA VÀ EM

Apsara gọi em

tiếng gọi như vọng từ nghìn kiếp trước

dội vào muôn kiếp sau

Apsara gọi

không phải ở đâu ngoài em

như từ sâu thẳm lòng em Apsara gọi

Như là tiếng gọi của chính em

Apsara

người là ai Apsara

mà thở trong em thức trong em múa trong em

điệu diễm ảo cao hơn giấc mộng

Đường cong thân nàng hay đường cong thân em

Apsara

môi người cười hay em đang mỉm cười Apsara

Có phải nàng là em Apsara

hay em là nàng

Apsara?

 

SINH NHẬT HOA CỦA CÁT

Chưa non 2 ki-lô mẹ đã đẩy tôi vào đời

chỉ có thể là cát và tử cung của đất

chỉ có thể là hình hài của loài hoa rám nắng

Tiếng gáy đứt gãy của chú gà trống biết được

điều gì sẽ xảy đến

và

nàng đã cô độc từ tử cung cũ

bật khóc vào một nơi xa vời của thế giới

Nơi sinh ra loài hoa của cát

những vòi vú của giấc mơ

như sắp xé hình hài làm muôn vàn mảnh

tan vào bọt sóng non

Cánh hoa cát ẩn dưới gốc rạ đồng khô

hỏi mẹ đất đâu là cha của loài cát

lòng đất nằm bất động như không muốn nói thêm lời nào

như muốn vĩnh viễn câm

Ném quăng loài nắng khô khốc vào phố

rồi bật trở lại palei

sinh linh ấy mang tên hoa cát

những đám mây vẽ hình phù vân chằng chịt trên cơ thể

cả đời đắm trong một giấc mơ.

loài hoa của nắng, của đất, của gió và của cát nhẹ tênh.

 

CÓ KHI…

Có khi con gió mùa tình cờ thổi qua bụi ớt

Rồi trôi về đâu, không biết

Có khi bóng ai như bóng cha vừa đi qua

Vào giấc loài dế mun mất nhà gáy buồn từ kẹt cửa

 

Có khi em chợt quên bẵng khuôn mặt anh

 

Như loài hoa hồng héo rụng mẹ quét vào chiều

Cuống khô còn lưa nước mắt

Không cách nào ghì níu lại

Như cái Út đánh rơi viên bi tuổi thơ

Vào quên lãng

 

Em có thể lục album ảnh cũ để nhận mặt anh

Nhưng em đã không

Như em không muốn phone để được nghe giọng cha trầm và ấm

Dù không cách nào đánh thức

Kí ức đã rất xa

 

Có khi bất chợt em quên rất nhiều khuôn mặt.

CHÀO RIJA NƯGAR

 

Nắng đốt trời, nắng đốt da người, đốt đất

Như muốn đốt cháy ngàn điệu Ginang phía bên kia mùa

Rija Nưgar

Đất cởi trói mở triệu vạch nứt mang mang

Như ta cởi trói nhau bằng vũ điệu cuồng

Lá me khô lõa xõa rơi chồng lên nhau lớp lớp

Chờ thế hệ lá mới mở bung theo nhịp điệu Tamia Plong

Rija Nưgar

Mùa linh thánh Xứ sở

Rija Nưgar

Hãy cháy lên đi hỡi ánh lửa bi hùng

Cho khuôn mặt mẹ cha ta sáng rỡ

Cho tiếng cười em tôi không còn nghẹn lại nơi cuống họng

Cho anh nông dân gánh vạn nỗi nhọc nhằn thả trôi sông khát

Chờ mưa

Rija Nưgar

Cây cỏ, đất trời hòa tan vào nhịp Baranưng linh thánh

Lửa gọi mưa

Mưa đòi nước

Lửa đốt rụi buồn em, mưa làm đôi má em ửng đỏ

Hương nắng tươi non đang tràn khắp nẻo palei Chăm

Dang rộng cánh tay đón

Rija Nưgar… Rija Nưgar… Rija Nưgar…

 

THỰC ĐƠN CÁI TÔI HÔM QUA

Cái tôi đã chết hôm qua

tôi đã làm đám tang                        đã khóc tiễn

cái-tôi-đã-chết             đã chôn

có kẻ đào lên khuấy thành đám bọt trong li bia buổi chiều

làm thức nhắm

 

Cái tôi tôi đã nói tiếng likau drei*

đã một lần say bái bai theo cách nói của bọn trẻ hiện đại

mà bạn đã cất công vẫy lại

to nhỏ thì thầm vào tai

như thể niềm bí mật được giấu kín

 

Ừa, bạn hãy thì thầm nếu thích

bạn cứ nhắm nháp với li bia buổi chiều                     nếu thích

chỉ nhớ

đó không còn là tôi.

* likau drei: cáo từ.

 

CÓ THỂ…

Có lẽ cuộc vui bị hoãn

môi anh em bỗng héo nụ cười

tiếng đàn ghita nửa chừng chợt tắt

bài dân ca Thei mai ai hát

chợt ngưng nửa vời

có lẽ

 

Thì các em hãy sang với chị

ta bắc chiếc cầu mây làm lại*

mùa Hè

 

Có thể mùa xuân này hơi mồ côi

có thể điệu Kamang còn dang dở

tiếng Ginang lạc nhịp, có thể

 

Thì nhà chị các em cứ về

sân vườn quê đạm bạc

ta thắp lại nụ cười                   nối lại tiếng hát

cho nhịp Ginang thôi còn lạc

điệu Tiong tìm thấy lại điệu Biyền.

 

* Cầu Mây: chiếc cầu trong truyện cổ Chăm, nối thực tại với mộng tưởng; Biyền, Tiong, Kamang: các điệu múa Chăm.