Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Năm, 22 tháng 4, 2021

Thơ Hoàng Nhuận Cầm

Lâu không có liên lạc trực tiếp nào với Hoàng Nhuận Cầm chợt hay tin Cầm đã ra đi lặng lẽ, một mình, trong căn phòng nào, ở Hà Nội, như câu thơ Cầm viết: Một mai chết thật tình cờ/ Thuốc trên tay khói vẫn dờ dật bay… Một mai đi chẳng trở về/ Rượu buồn đổ đắng vỉa hè buồn thiu… (Một mai/ Xúc xắc mùa thu)

Hồi còn ở Hà Nội, thi thoảng gặp, thi thoảng nghe Cầm đọc thơ, giọng vang, trầm ấm. Bọn tôi vẫn đùa, mỗi khi ngồi cùng nhau, nhất thiết phải để Cầm đọc thơ, nếu không, hắn sẽ không để mọi người yên. Mà Cầm phải đọc vài ba bài mới hả.

Chỉ có trong tay tập Xúc xắc mùa thu Cầm gửi tặng từ 1992, tôi gõ lại mấy bài thơ của Cầm để tưởng nhớ người bạn vong niên.

Thơ Cầm buồn mà không bi lụy, đau mà không dằn hắt, không oán giận.

Ý Nhi

 

IMG_20210422_110344

 

 

Viên xúc xắc mùa thu

 

Tình yêu đến trong đời không báo động

Trái tim anh chưa lỗi hẹn bao giờ

Viên xúc xắc mùa thu ru trong cỏ

Mắt anh nhìn sáu mặt bão mưa giăng

 

Anh đi qua những thành phố bọc vàng

Những thị trấn mẹ ôm con trên cỏ

Qua ánh nắng bẩy màu, qua ngọn đèn hạt đổ

Qua bao cuộc đời tan vỡ lại hồi sinh

 

Anh đi qua những đôi mắt lặng thinh

Những đôi mắt nhìn anh như họng súng

Anh đi qua tổ chim non mới dựng

Qua tro tàn thành quách mấy triệu năm

 

Anh đi qua tất cả mối tình câm

Mối tình nói rồi mối tình bỏ dở

Đôi tay kẻ ăn xin, đôi môi hồng trẻ nhỏ

Đất nước đau buồn chưa hết Mỵ Châu ơi

 

Lông ngỗng bay như số phận giữa trời

Trọng Thủy đứng suốt đời không hết lạ

Vệt lông ngỗng con đường tình trắng xóa

Có ai hay thăm thẳm giếng không cùng

 

Nhưng chính anh không hay số phận lại điệp trùng

Khi mở mắt Mỵ Châu em ngồi đó

Toa thứ ba ôm cặp ai nức nở

Suốt đời anh mang tội với con tàu

 

Sẽ tan đi những thành phố bẩy màu

Đôi trái cấm trong vườn đời em, anh làm vỡ

Nhưng giọt mực thứ ba em ơi không thể lỡ

Xin trải lòng ta đón chấm xanh rơi

 

Giọt mực em thong thả đến trong đời

Không giấu được trong lòng tay nhỏ bé

Viên xúc xắc xoay tròn trong gió xé

Sáu mặt đời lắc cắc tiếng thơ anh.

 

Nhớ ngày mai

 

Này em

Anh nhớ ngày mai quá

Có thể là

Con gái sẽ ngủ quên

Trên cây đàn

Chúng mình mua quá đắt

 

Nhưng em đừng đánh thức

Giấc mộng Su-Man còn đắt hơn nhiều

 

Ta đã thực vào đời bằng nước mắt

Để con ta mơ mộng ngủ bên đàn

Ta đã đi như mèo trên phố vắng

Gọi tên con như gọi các thiên thần

Có một nốt không bao giờ con biết tới

Là nốt buồn, cha đã nuốt thay con

 

Đường cha biết đúng ngày hoa đỏ thắm

Rơi như mưa, như máu đổ bên đường

Em đã đến cùng tôi như tín ngưỡng

Cám ơn Người, kinh thánh của tình yêu

 

Con đứng hát bài ca hoa tuyết trắng

Mẹ ngày xưa chưa kịp hát cho mình

Nhưng đom đóm mùa thu đâu đã chết

Cha hôn về xa hút tuổi mười lăm

 

Đường cha bước đây ngày hoa đỏ thắm

Rơi như mưa, như máu đổ bên đường

Môi đã đến tìm môi sau khói súng

Cám ơn Đời, kinh thánh cuộc hành quân

 

Cha ao ước bình minh rơi thật khẽ

Trái đất tròn trong mắt ấy tròn xoe

 

Cha khao khát sau này

Thích gì con hát thế

Dù cha thành

Xác pháo

Để mừng con

 

Người đóng vai phụ

 

Đã sáu năm tôi làm diễn viên

Chưa một lần được giao vai chính

Có vở kịch tôi cầm cờ, có vở tôi làm lính

Có vở dài năm hồi – tôi không nói một câu

 

Ngay cả Mẹ cũng chẳng thấy tôi đâu

Đôi vở tôi nấp trong phụ trách phần tiếng động

Nhưng như cô Thị Mầu đã phải lòng tiếng trống

Tôi có nỗi say mê không thể nói ra lời

 

Nhiều bạn diễn nổi tiếng gặp tôi

Có người bắt tay, có người chào nói

Nhưng cũng có người quay đi rất vội

Chắc họ bận nhẩm lại một vai mình, trong

đoạn diễn phải dài hơi

 

Không còn nghi ngờ gì nữa – suốt đời tôi

Sung sướng nhất – khi cánh màn nhung hé

Điều hạnh phúc khi được giao vai phụ

Là tôi đã không phụ lại nó bao giờ.

 

Trong căn nhà thật buồn

 

Người đã ngồi ở đó

Trong căn nhà thật buồn

Đốt trên đầu điếu thuốc

Những tháng ngày buồn nôn

 

Người ngồi qua hoàng hôn

Nắng chiều rơi lả tả

Người nằm xuống đời ta

Tóc buông dài im ả

 

Cơn mưa đêm vật vã

Cơn bão vừa đi qua

Tuổi hai mươi con gái

Em ném ra biển xa

 

Anh quên mất lời ca

Nốt nhạc trầm như đá

Mùa hạ tràn hoang dã

Mùa thu hồn vu vơ

 

Người ngồi như chưa mơ

Ta cười như chưa khổ

Người ngồi như chưa nhớ

Ta cười như chưa yêu

 

Người ngồi chưa bao nhiêu

Đã hết thời lãng mạn

Thơ nằm như trúng đạn

Ta ngồi tay xuôi xuôi…

 

Cùng với buổi chiều nay

 

Em lên tàu cùng với buổi chiều nay

Căn phòng nhỏ rộng ra thành nỗi nhớ

Ừ em đứng ở đây, em ngồi góc đó

Em vô tình hay em cố tình quên

 

Hoa xoan rơi như bài hát của đêm

Tiếng chim khía quanh đây từng nốt nhạc

Gió thổi rối cành hoa và tiếng hát

Biết đoán gì trong mỗi tiếng chim kia

 

Em sẽ về hay vĩnh viễn cách chia

Sao ta nhớ chị ta và nhớ mẹ

Mỏng manh thế, em đi im lặng thế

Thôi! Em lên đường – hạnh phúc hãy cùng theo

 

Quán cà phê mặt trời

 

Với bàn tay còn lấm bụi than

Anh dắt em vào quán Mặt trời

Có lẽ cà-phê pha quá ngọt

Cốc thủy tinh trần tục nắng thiên đường

 

Hai chiếc thìa trong hai chiếc cốc con

Lặng lẽ khuấy lên một điều rất lớn

Cuộc đuổi bắt không có ai chạy trốn

Anh phập phồng bình thản đến vu vơ

 

Có chút gì linh diệu giống như thơ

Lại phảng phất như phù dung mới nở

Điều bí mật anh sẵn sang tiết lộ

Mà mặt trời cố chấp vẫn chưa tin

 

Mà mặt trời cố chấp – Nếu như em

Mà mặt trời cố chấp – Nếu như anh

Nếu mặt trời cố chấp sẽ cô đơn.

 

Thêm một vì sao…

 

Nếu tôi chết – gia tài để lại

Thơ mấy bài nào có gì đâu

Bạn đến viếng mua hoa thật rẻ

Cắm trên mồ cho được bền lâu

 

Kẻo bạn về, tôi buồn phát khóc

Còn có hoa thủ thỉ đôi lời

Đừng đốt nhé, nến hồng nến trắng

Khi chết rồi nào thích dạo chơi

 

Nếu tôi chết-rượu buồn hãy cạn

Thôi lạy người! uống hộ một ly

Sống tôi đã như loài cây cỏ

Chết đừng làm say bắt tôi đi

 

Nếu tôi chết – trời xanh bình lặng

Thêm một vì sao nữa rụng rơi

Bạn ngồi uống cà phê có nhớ

Uống cả vì sao ấy hộ tôi.