Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Aldous Huxley
- Aleksandr Griboedov
- Alesandr Blok
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alina Lesik
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatole France
- Anatoly Gavrilov
- Anders Olsson
- André Breton
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Maria Bracale Ceruti
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Péret
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Biệt Hiệu
- Bilahari Kausikan
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brice Pedroletti
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Carolyn Mary Kleefeld
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Chơn Không Cao Ngọc Phượng
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- D. S. Likhachev
- Da Màu
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dan Slater
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Gascoyne
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Ðinh Cường
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Cẩm Liên
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Mẫn
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dung Nguyễn
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Thuỵ
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Quốc Thông
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Hoa
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hồng Nhung
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thị Thu Trà
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Federico García Lorca
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Perreault
- George Siemens
- Gerhard Will
- Germain Droogenbroodt
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Giuse Lê Công Đức
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhân
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thị Minh Đạo
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Hai Thanh
- Han Dang
- Hàn Giang
- Han Kang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Phước
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henri Michaux
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Phương
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Anh
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhơn
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Việt
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huệ Hương Hoàng
- Huguette Bertrand
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Igor Poglazov
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James Daniel Spears
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Joyce
- James Poniewozik
- James Stavridis
- James WrightJuan Felipe Herrera
- Janos Kornai
- Jared Carters
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean Toomer
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jiayang Fan
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jörg Wischermann
- Jorge Amado
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wong
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Karel Appel
- Karen Tongson
- Kate Chopin
- Kazuo Shiraga
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Ân
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. N. Tolstoy
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lawrence Ferlinghetti
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Anh Hùng
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Hoàng Lân
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Minh Phong
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Oa Đằng
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Madeleine Riffaud
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Bá Kiếm
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Maki Starfield
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark B. Hamilton
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Osaki
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Monica Berlin
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Naowarat Pongpaiboon
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Nhật Đăng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyên Cầm
- Nguyên Cẩn
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Thuật
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Dương Quang
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàn Nguyên
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Thuyền
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiện Tơ
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hiệp
- Nguyễn Văn Hòa
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Khoát
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Ogden Nash
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Pablo Picasso
- Palmer
- Patrick Frater
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Éluard
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Paweł Kubiak
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter B. Zinoman
- Peter Hansen
- Peter Harvey
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Ngữ
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Song
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thu Vân
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Song
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quậy Nguyễn
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Mead
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert Desnos
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Russell Edson
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheikha A
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shirin Ebadi
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- Sylvia Plath
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Tanaami Keiichi
- Taras Shevchenko
- Tarik Khaldi
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thủy Tiên
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Brennan
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tomas Tranströmer
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần C. Trí
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hải
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trần Quyết Thắng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Duy
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhân
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Văn.
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Lang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Hương Quỳnh
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Tòng Xuân
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volker Weidermann
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tâm
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wendy Barker
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- William Stanley Merwin
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yanis Varoufakis
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yoko Tawada
- Young Sang Lee
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Trăng không in bóng (kỳ 9)
Tiểu thuyết của Bùi Việt Sỹ
13
Mưa mỗi lúc nặng hạt. Cái gạt nước phải làm việc hết công suất mà mặt kính vẫn cứ loè nhoè. Đường lầy lội càng khó đi hơn. Nhưng mưa cũng có lợi là lũ “giặc nhà trời ướt cánh” bỏ ăn đêm luôn. Hùng tranh thủ bật đèn gầm dọi xa và sáng hơn. Xe vẫn bám theo con đường núi cheo leo.
Lại có ba-ri-e. Xe vừa dừng lại thì một người mặc áo tơi mũ lá từ nhà hầm chui ra.
- Xe QSZ130-05 phải không? Vẫn câu hỏi quen thuộc như mọi lần trước.
Lài hạ kính, thò đầu ra đáp gọn lỏn:
- Chính xác!
- Xe có tời kéo không?
- Có... Tời dài và khoẻ. Hùng đáp vọng ra.
- Cách đây chừng hai chục cây, vuợt suối rộng có phà kéo tay. Nhưng phía hạ lưu gặp sự cố. Tiểu đội trực phải đem dây cáp đi cứu xe hàng và mảng... bị lũ cuốn rất nguy kịch. Hiện chỉ còn một đồng chí đang ốm trực ở nhà... Người mặc áo tơi nói một thôi dài. Nếu vượt được suối lũ thì tốt. Nếu thấy không chắc chắn thì lùi xe lại năm cây. Có chỗ đỗ xe an toàn.
- Rất cám ơn! Lài đáp lại và Hùng đánh xe lên.
Xe đến bờ suối thì đỗ lại. Từ trong cái lán tạm bợ, một tiếng ho sù sụ vọng ra. Lài xuống xe bước vào. Trong lán tối om.
- Xin cho hỏi... đồng chí trực bến mảng phải không ạ ?
- Vâng! Tôi đây, nhưng đang lên cơn sốt. Mà nước lũ chảy xiết lắm. Ngày thường suối chỉ rộng khoảng hai mươi lăm mét, nước sâu độ mét rưỡi, mét tám là cùng - Người trong lán lại lên cơ ho khá sâu và kéo dài - Còn bây giờ phải rộng ngoài bốn chục mét, sâu cũng phải hai mét rưỡi...
- Mảng ở bờ bên này hay bên kia ? - Lài hỏi.
- Vẫn ở bên này. Có cáp móc, không thì trôi lâu rồi.
- Chúng tôi đánh xe xuống rồi dùng tời kéo qua bên kia được chứ?
- Tuỳ các đồng chí thôi. Nhưng theo tôi chờ hai ba ngày nước rút hãy qua.Như Ở tuyến dưới cách đây năm cây mảng trôi, đang phải đi cứu mà chưa biết thế nào.
- Được rồi! Cám ơn đồng chí. Để chúng tôi xuống thị sát xem, nếu được thì cố qua. À, còn mảng thì cứ neo ở bên kia cũng được chứ gì? - Lài hỏi một cách cặn kẽ.
- Được! Nhưng nhớ kéo cao lên bờ kẻo lũ cuốn phăng đi thì mệt lắm đấy - Anh lính nói không ra hơi.
Hùng đánh xe sát mép nước rồi mở cửa bước xuống. Mấy lần trước anh cùng thủ trưởng cũng cho xe vuợt suối bằng tời. Nhưng những lần đó suối không rộng nước chẳng xiết như lần này. Mà ai bơi sang bờ bên kia để móc tời vào cọc sắt hoặc gốc cây đây? Hùng tự hỏi mình. Anh thì không thể rời khỏi buồng lái được rồi. Vậy thì chỉ có Lài. Liệu chị ấy có thể vuợt được dòng nước xiết như thế này không? Hay làm theo lời khuyên của anh lính, chờ nước rút. Có thêm người hãy cho xe vượt suối. Chờ thì dễ. Mà hàng thì lại cần phải đến đích sớm ngày nào hay ngày ấy. Lài cứ để cả quần lội xuống đến quá đầu gối. Nước chảy quá xiết. Mới ở trong bờ mà đã thế này thì giữa dòng chắc còn mãnh liệt hơn nhiều.
- “Đằng ấy” tính thế nào? - Bước lên bờ Lài hỏi Hùng.
- Cũng nan giải lắm. Cái chính là làm thế nào vượt được suối để móc tời ở phía bên kia. Liều có khi lại mất cả chì lẫn chài. Hùng không nói ra là mình không thể bỏ xe để vượt suối được. Đấy là nguyên tắc. Nhưng Lài hiểu là Hùng một là lo cho mình, hai là không tin mình có thể vượt suối lũ được.
- Tời có đủ công suất để kéo xe qua không? - Lài hỏi.
- Công suất thì thừa... Nhưng còn sợ cái mảng. - Hùng đáp.
- Nhưng mấu chốt ở đây là phải đưa được tời móc vào cột bên kia.
- Tôi bơi qua được!- Lài đáp như đinh đóng cột.
- Chị không liều...- Hùng định nói “như lần phá bom vừa rồi đấy chứ” nhưng đã kịp dừng lại.
- Không liều mà phải có cách. Lài chậm rãi. Tôi sẽ cởi hết quần áo. Eo thắt chiếc thắt lưng da to bản của thủ trưởng - Móc tời vào đấy! - Tôi bơi lặn cũng không tồi. Nếu vượt được thì tốt. Nếu bị lũ cuốn trôi thì... “đằng ấy” thu tời về vớt tôi lên.
- Chị đã nghĩ chăc chắn chưa? Hùng vẫn băn khoăn.
- Có gì mà phải băn khoăn. Có chết đuối cũng không sợ mất xác đâu mà sợ. Lài vừa nói vừa đùa.
- Thôi được rồi. Tôi không ép chị đâu đấy nhé!
- Nhiệm vụ là trách nhiệm của chung. Không ai ép ai. Cái chính là tự nguyện, đúng không?
Lài cởi phăng áo trước, tiếp đó là chiếc nịt vú. Rồi cởi quần ra, quần lót định cởi nốt nhưng nghĩ chẳng vướng víu gì nên để lại.
Đúng như kịch bản được vạch sẵn chiếc móc tời móc vào chiếc thắt lưng đa to bản ở phía sau lưng Lài. Nước khá lạnh, càng ra xa càng chảy xiết. Lài bơi sải, nhưng không vội vàng để giữ sức và cố bơi chéo về phần thượng lưu, để có bị đẩy xuống cũng không quá bị xa bờ bên kia.
Trên xe Hùng hồi hộp theo dõi - Tời vẫn nhả đều đều theo từng sải tay của Lài. Nếu dây tời bị giật liên hồi thì Hung phải cấp tốc thu lại ngay. Ba phút, năm phút, rồi.. mười phút trôi qua. Lài đã qua được bờ bên kia. Mệt đến đứt hơi, nhưng vẫn vui mừng quát to:
- Tôi đã qua sông rồi!
Rồi mò mẫm lên bờ, trời tối om. Mưa vẫn rơi xối xả Lài tìm mãi mà vẫn không thấy chiếc cột nào cả. Đang loay hoay thì thấy một gốc cây bằng bắp đùi. Chẳng hiểu là cây gì mà không còn ngọn. Lài buộc sợi cáp lùa vào thân cây theo kiển thòng lọng chó, càng kéo thì càng thít chặt vào. Xong Lài cầm sợi dây, rung liên tục báo hiệu cho Hùng rút tời, kéo chiếc mảng trên có chiếc xe đặc chủng vượt suối lũ.
Chiếc mảng ra đến giữa dòng, tưởng mọi việc đã suôn sẻ, ngon ăn thì bất ngờ từ thượng nguồn một thân cây cả cành cả rễ trôi xuống. Gặp dây cáp chắn ngang thì dừng lại. Chiếc mảng lùi cũng không được mà tiến cũng không lên. Nước xiết đẩy chiếc phà kéo căng sợi đây cáp ra. Lài thấy chiếc gốc cây trên bờ có dấu hiệu chuyển động. “Thôi chết rồi, nước lũ tác động vào cái phà kéo căng sợi cáp, sợi cáp căng quá có thể nhổ phăng cái gốc trên bờ thì nguy to. Chiếc mảng trên có xe sẽ bị cuốn theo dòng lũ”. Lài hốt hoảng nghĩ như thế. Trong thế ngàn cân treo sợi tóc, nhưng vốn là người từng trải, bốn năm ở chốn bom đạn hiểm nguy, Lài vẫn sống, vẫn lập được những chiến công chả lẽ lần này lại đầu hàng. Mà đầu hàng có nghĩa là chết. Thế là nhanh như cắt, Lài cởi chiếc thắt lưng, lồng vào sợi dây cáp. Và từ thế trên bờ cao, Lài tụt nhanh xuống. Cây và mảng và xe vẫn nhùng nhằng giữa dòng suối lũ. Lài cởi dây lưng bò lên cành cây rồi tìm cách leo được lên mảng. Và rồi nhảy như một người máy. Lài lần ra chỗ cốp xe đựng đồ nghề, rồi rút ra được con dao to bản. Lài móc dây lưng vào sợi cáp treo mình dưới dòng suối lũ. Bước đầu tiên là chặt. Chặt các cành loà xoà trước. Chặt tới đâu đẩy nhanh cho lũ cuốn đi. Cuối cùng chỉ còn chiếc thân, Lài cưỡi lên, cố đè nó xuống, luồn qua sợi cáp. Và cùng với sức đẩy của lũ, của người, thân cây đã trôi nhanh qua được.
Hùng ngồi trong buồng lái, thót tim theo dõi mọi diễn biến dưới lòng suối lũ hung hãn, đến lúc này tăng tốc thu dây khiến chiếc mảng lao lên vun vút.
Khi cho xe lên bờ, tháo dây tời, chiếc gốc cây đã bị nhổ lên khỏi mặt đất một nửa. Thật là hú vía. Lài vẫn chỉ đánh độc chiếc quần lót trèo lên cabin. Thở cả bằng mũi bằng miệng và bằng tai. Tuy nhiên Lài vẫn đã tỉnh táo giục Hùng cho xe vượt bờ suối càng xa càng tốt. Lúc này theo kim đồng hồ dạ quang trên tay đã chỉ bốn giờ sáng rồi. Chỉ con hơn một giờ nữa, vừa cho xe chạy vừa phải tìm chỗ dấu xe cho cả ngày đang đến gần.
Trong buồng lái tối om, Lài đang dùng tay quơ tìm đống quần áo vứt lên lúc trước thì hai hàm răng va vào nhau cồm cộp khiến Hùng nghe rất rõ. Rồi tiếng Lài thầm thào cất lên:
- “Đằng ấy” ơi! Tôi bị cảm lạnh mất rồi! Hùng vội tắt đèn gầm, bật đèn mờ trong cabin và cho xe đỗ vào vệ đường. Lài đã gục đầu vào cửa lên xuống. Mặt tái nhợt môi tím ngắt, Hùng chạm vào chiếc chân nửa co nửa duỗi của Lài trên đệm ghế. Vội rụt tay lại vì giá buốt - Làm thế nào bây giờ? Một câu hỏi loé lên trong đầu Hùng - Anh vội nhấc đệm ghế lấy ra chiếc chăn dạ để vo viên ở trong đó. Việc đầu tiên Hùng làm là tung chiếc chăn phủ kín thân thể Lài. Rồi anh chợt nghĩ ra dưới đệm ghế còn có chai dầu gió, to bằng bao thuốc lá. Anh mở nút, đổ một vốc nhỏ vào gan bàn tay rồi luồn qua tấm chăn dạ xoa vào vùng ngực Lài. Bàn tay anh xoa từ vùng cổ xuống vùng ức, rồi qua hai bên. Bàn tay anh bỗng cảm thấy hẫng hụt. Bởi bầu vú bên phải đã không còn, không một chút gợn về nhục dục, lúc này cấp cứu cho nạn nhân là trên hết. Theo kinh nghiệm đã từng học hỏi được. Sau khi xoa nóng vùng ngực, Hùng nhấc đùi Lài lên, đổ dầu xoa vào hai gan bàn chân. Bàn tay Hùng chà sát liên hồi cho tới khi thấy đã có hơi ấm anh mới dừng lại. Tiếp đó là xoa hai gan bàn tay. Và cuối cùng là lật sấp người Lài xuống, đổ chỗ dầu còn lại xoa suốt từ gáy, dọc sống lưng tới tận vùng xương cụt. Nhưng vướng chiếc quần lót còn uớt sũng ở thắt lưng. Không ngần ngại, Hùng cởi phăng qua hai đùi, xuống ống chân rồi bàn chân. Hùng cứ mải miết làm, mồ hôi anh vã ra... Quả là tình huống anh chưa từng gặp phải bao giờ.
Hơi nóng của dầu, sự ma sát hết sức nhiệt thành cộng với năng lượng còn rất trẻ khoẻ sung mãn của Hùng đã truyền cho Lài một sinh khí để vượt lên cơn cảm lạnh đột ngột do phải ngâm mình dưới nước suối quá lâu. Đôi môi tím bầm và hai chiếc má lúm đồng tiền đã phơn phớt sức sống màu hồng.
- Đỡ tôi ngồi dậy được rồi! Lài đã cất được tiếng nói đầu tiên khiến Hùng thở được hơi dài nhẹ nhõm. Nhưng khi vừa ngồi dậy. Lài lại nổi lên một cơn nôn khan dữ dội. Hùng lại lúng túng không biết xử lý thế nào?
- Có gừng không? Lài thều thào - Đánh dập ra rồi cho vào miệng tôi một miếng.
May quá Hùng lục dưới đệm xe thì phát hiện ra cả một cục to bằng bàn tay trẻ con. Hùng bẻ ra một nhánh, không biết làm thế nào để đập dập, bèn đưa lên miệng nhai. Song cố không để thoát mất nước. Rồi Hùng dùng tay đút nhánh gừng đó vào miệng Lài. Lài nhai tiếp rồi nuốt nước vào bụng. Hơi nóng của nước gừng khiến cơn nôn khan của Lài rút dần.
- Tắt đèn buồng lái đi Hùng! “Đằng ấy” quấn chăn vào cho tôi và ôm chặt lấy tôi một lúc có được không? Lài thẳng thắn đề nghị.
- Vâng! Vâng! Tôi sẽ làm ngay... làm ngay - Hùng cuống quýt đáp.
Một đôi trai gái, tuổi vừa quá đôi mươi trong buồng xe tối om và chật hẹp họ ôm và truyền hơi ấm cho nhau, hoàn toàn vô tư như hai người cùng giới. Không ai gợn lên trong đầu một ly, một lai dục vọng.
- Thôi! Tôi thấy dễ chịu rồi! Hùng buông tôi ra và xem đồng hồ mấy giờ sáng rồi ?
- Bốn rưỡi!...
- Phải cố vượt qua trọng điểm này trước sáu giờ. - Giọng Lài đã như ra lệnh.
Hùng nổ máy bật đèn gầm và cho xe tăng tốc, đường xấu, Lài quấn chăn, người lúc đập vào thành cửa, lúc chúi về phía kính xe.
Trời hửng sáng thì ngớt mưa - Loay hoay mãi Hùng mới tìm được chỗ trú ở một khe núi hẹp.
- “Đằng ấy” xuống xe đi cho mình thay quần áo. - Lài nói.
- Xin tuân lệnh! Nói rồi Hùng bật cửa xe nhảy nhanh xuống.
Lài chui xuống gầm xe. Ăn uống xong, Hùng bảo:
- Chị còn mệt lên xe nằm! Tôi ôm AK, trải bạt nằm dưới gầm.
- Không được! Lài kiên quyết phản đối. Tôi quấn chăn nằm dưới này cũng được.
Tranh cãi một lúc, Hùng phải nhượng bộ.
14
Hai người vừa thiu thiu ngủ được hơn một giờ thì tiếng phản lực gầm rú, quần đảo trên đầu, tiếp đó là tiếng bom, tiếng rocket nổ rung chuyển phía chân núi. Dưới đó là quốc lộ 1A. Không hiểu chúng phát hiện ra điều gì mà hơn ba giờ đồng hồ, có tới tám đợt oanh tạc liên tục.
Không thể ngủ được, Hùng gọi với Lài lên xe.
- Đêm qua chị liều quá! Những chuyến trước đi với thủ trưởng, gặp trường hợp như thế bao giờ thủ trưởng cũng quyết, trước tiên là tìm chỗ giấu xe thật an toàn, chờ tới khi nào đi được mới đi.
- “Đằng ấy” đứng trách tôi! Những việc ứng phó với suối lũ tôi đã có kinh nghiệm mấy năm nay rồi. - Lài thành thực bảo.
- Cái gì? Chị có theo cánh lái xe đâu mà phải ứng phó với suối lũ - Hùng hăng hái vặn lại.
- Không theo cánh lái xe. Nhưng phải bảo vệ đường, báo vệ cầu, bảo vệ ngầm - Lài chậm rãi nói - Mà bảo vệ ngầm mùa mưa thì có khác gì việc phải vượt suối lũ như đêm qua. Nhưng bọn này làm khác hơn. Thượng nguồn và hạ nguồn của ngầm bọn này làm các cây cầu dã chiến dự trữ. Gỗ rừng thì đầy, mà tre luồng không thiếu. Trụ cầu thì chặt gỗ tròn bằng bắp đùi, dài chừng hai mét, xếp từng lớp theo kiểu cũi lợn. Cứ khoảng năm mét làm một trụ. Mặt cầu thì chặt tre, đục lỗ xâu vào với nhau. Độ ba bốn lớp, tuỳ theo tre tốt hay xấu, lại đục lỗ ghép chồng lên nhau, bảo đảm chắc hơn buộc bằng dây thép... đơn giản vậy mà xe mười hai, mười lăm tấn qua... ngon như không. Nhưng thế thì đánh Mỹ dễ quá! Ai cũng biết suối lũ là thế nào. Đâu chỉ có nước cuốn như thác lũ... mà kèm theo đó là đất đá, là cây cối, gãy đổ nước cuốn theo. Trụ cầu là chỗ cây cối hay mắc vào nhất. Nó không chỉ ùn tại đó mà hợp lực với dòng lũ cuốn phăng cả cầu đi. Mà muốn xử lý nó chỉ có một cách là chặt trụi các cành, chặt gọn các thân cây rồi đẩy cho nó luồn qua cầu. Nói thì như thế, song làm thì khó hơn nhiều. Chỉ đứng phía trên thì nhằm nhò được gì. Mà phải buộc dây ngang người treo vào mặt cầu. Người nửa chìm nửa nổi.... tay cầm cây rựa thật sắc... Phạt, chém… gạt, đẩy... dìm những thân to đã chặt trụi cành... luồn cho nó trôi qua mặt cầu... Đó, những việc như thế, có khác gì việc... tối qua đâu? À, mà có lần một con hoẵng bị lũ cuốn, đã chết trương lên, mắc vào trụ cầu. Thế là đơn vị được một bữa cải thiện cả về vật chất lẫn tinh thần... khiến có người nói vui: “Giá vài ngày được một chú hoẵng chết trương thì đánh Mỹ cả trăm năm vẫn thấy sướng”.
- Nhưng việc hôm qua, quả thực là đã quá sức chị.
- Có thể là như vậy nhưng mà may “đằng ấy” cũng biết cách cấp cứu chứ không có đã “ai viết tên chị thành liệt sĩ rồi”. - Lài vừa nói vừa pha trò.
- Tôi muốn hỏi thật một điều, không biết chị có cho phép không?- Hùng nửa rụt rè, nửa mạnh bảo nói.
Má Lài hơi đỏ ửng lên. Chị biết Hùng muốn hỏi điều gì rồi.
- Chiến tranh mà! Mất mát, hy sinh là chuyện thường. “Đằng ấy” muốn biết thì tôi kể, có ngại ngần gì đâu…
- Quả thực lúc ấy… vì việc cấp cứu nên phải làm như vậy. Tôi không cố ý chắc chị cũng hiểu..
- Rồi sau thế nào nữa - Thầy Ivan Ivanovitch có vẻ sốt ruột hỏi.
- Vâng, mọi việc diễn tiến như sau…- Lài đáp - Chập choạng tối, Hùng đánh xe từ khe núi ra. Xe chạy đến nửa đêm thì gặp một trạm gác. Vẫn câu hỏi cũ:
- Xe QSZ130-05 phải không?
- Đúng xe đồng chí hỏi đây. - Lài thò cổ ra đáp. Có chỉ thị gì của cấp trên không?
- Có. Địch đang tập trung đánh hết sức ác liệt ở khu rừng này và vùng lân cận. Xe chạy khoảng bốn chục cây số nữa. Phía dưới đường 1A là ngã ba Đồng Lộc. Bởi thế chay ba mươi cây nữa thì rẽ vào suối cạn. Cứ thế ngược lên mười lăm, mười bẩy cây nữa. Xe có tời kéo khoẻ chứ? - Đột ngột người hướng dẫn hỏi.
- Tời sử dụng tốt. - Lài đáp chắc chắn.
- Thế thì được, vì nhiều đoạn suối dốc đến 45 độ... Phải dùng tời kéo từng đoạn để đi tiếp...
- Đồng chí còn dặn dò gì thêm nữa không?
- À, suýt nữa thì quên. Đi gần hết suối cạn thì phải nghỉ lại, vì tới đó trời cũng sắp sáng rồi. Chờ hôm sau mới đi tiếp vì phải vượt qua đường 15. Mà đường 15 bây giờ thì địch đánh cả ngày lẫn đêm.
- Đi tiếp theo hướng nào? - Lài hỏi thêm.
- Lên đường 15 đi thẳng chừng hai cây số nhìn thấy một cây cụt ngọn ở vệ đường bên trái thì cho xe rẽ vào. Thực ra vẫn là con suối cạn, bị đường 15 ngăn đôi ra, ngược lên chừng ba chục cây thì gặp một khe sâu, ngăn cách giữa hai sườn núi. Khe rộng chừng bốn mươi mét, có cầu dây cáp bắc qua, một tiểu đội tám người trực ở hai bên, nếu cần thiết họ sẽ hỗ trợ.
Lại một đêm nhọc nhằn. Nhưng là thứ nhọc nhằn khác. Xe lăn trên những hòn đá đầu sư to nhỏ khác nhau. Hòn nhỏ như cối đá lỗ. Hòn to thì bằng cả một chiếc bàn, khấp khểnh, trơn trượt. Nhiều lúc xe nghiêng như muốn lật. Lúc lại nhẩy câng câng như trái bóng, đầu đội lên trần cabine choang váng. Nhưng oải nhất là những đợt sống lưng, nén xuống rồi bật lên tưởng muốn long đĩa đệm. Xe chao đảo, nhiều lúc Lài và Hùng cùng xô về một phía, ôm choàng lấy nhau. Lúc đầu thì còn cười đùa khúc khích. Sau thì chỉ còn những tiếng kêu “ối”, “á”.
Mỗi giờ xe chỉ chạy được năm cây số là cùng. Đúng như lời đồng chí hướng dẫn ở trạm gác. Xe chưa chạy hết suối thì trời đã hưng hửng sáng. Cả hai đều mệt bở hơi tai, lưng đau như dần nên không ai muốn khơi mào kiếm chuyện để nói. Ăn uống xong, vẫn như mọi khi Hùng nằm trong buồng lái. Lài lấy võng tìm mấy chạc cây để mắc.
Chiều. Nắng vẫn còn lọt qua kẽ lá. Lài đã giục Hùng đánh xe đi.
- Còn sớm mà chị! - Hùng bảo.
- Tranh thủ “nửa sáng nửa tối” phải vượt qua được hai cây số của đường 15. Đó là thời điểm bất ngờ nhất chứ nhọ mặt người là lũ quạ sắt lại đi săn đêm đó.
Ra tới đường 15 , đã thấy lác đác một số xe phủ bạt kín mít, cành lá nguỵ trang cắm xù xì hai bên thành xe. Đường bụi mù mịt. Lài phải nhắc Hùng kiểm tra đồng hồ cây số trên xe. Rất may, Hùng chạy làn trái nên dễ phát hiện ra cây cụt ngọn vội tạt xe vào. Một tiếng rầm nổi lên. Hai cái đầu đội mũ sắt muốn vỡ tung ra vì dội lên trần cabin quá mạnh và đột ngột. Đồng thời xe cũng chết máy luôn. Sau một phút định thần Hùng đề lại, máy chỉ xì ra mấy tiếng “khạc! khạc!”.
- Bỏ mẹ! Không khéo một bộ phận nào tung ra trong ca-pô rồi! Lần đầu tiên từ lúc lên xe, Lài thấy Hùng văng tục.
- Bình tĩnh! Đề lại lần nữa xem!- Lài nhẹ nhàng động viên - Nếu không nổ... để tôi xuống quay ma-ni-ven vậy.
Hùng không đáp lại, vừa mớm ga vừa đề. Bất ngờ máy rồ lên.
- Thế chứ! Chiếc xe này có phản chủ bao giờ. Bấy giờ Hùng mới nói.
Tuy nhiên loay hoay mãi, phải cài thêm số phụ, chiếc xe mới vượt qua được chiếc “ổ voi” vừa như đánh bẫy vừa như nguỵ trang khéo léo.
Hai cây bên bờ um tùm che kín dòng suối cạn. Xe mới chạy chừng nửa giờ, đã thấy phía sau (tức đoạn đường 15) tiếng bom chát chúa từng hồi vọng lại.
- Liệu biết có xe nào bị “dính” không biết? Lài thở dài than.
- May mà chị có kinh nghiệm - Hùng đế vào - Chứ đi chậm có khi “tử” với chúng nó.
Khúc suối trên này có phần êm ả hơn khúc dưới. Nhưng nếu không phải là xe đặc chủng chắc chắn là không thể chạy lên được. Gần hai giờ đêm. Để xua tan cái mệt, Hùng nói đùa một câu.
- Bà nào có mang mà ngồi lên xe này thì chỉ có nước tụt thai thôi!
- “Đằng ấy” “phởn chí” cái gì mà lại... nói bậy thế?- Lài vặn lại.
- Ấy là thí dụ thế thôi. Có “chết ai” đâu?
Hùng vừa “cãi” tới đó thì phía trước có ba tiếng súng trường, phát một rất đanh.
- Thôi chết rồi! Lại có thương vong rồi! Lài đau đớn thốt lên. Mà ở chỗ cầu cáp treo thì phải?
- Cũng có thể! Xe mình đã qua gần ba chục cây mà sao không thấy tiếng máy bay phản lực nhỉ? - Hùng tự hỏi mình.
- Ta cứ đi tiếp, hay để tôi đi bộ lên trước xem sao?- Lài đề nghị.
- Cứ đánh xe lên, cụ thể thế nào sẽ tính toán sau. - Hùng quả quyết.
Xe chạy chừng hơn một cây số nữa thì con suối cạn lượn ngược lên trên. Vắt vào như một chiếc chạc ba của một thân cây là con đường đá rộng chừng trên ba mét, khá phẳng phiu.
- Chắc là đường dẫn lên cầu cấp rồi.- Hùng nói.
- Chắc vậy! - Lài đế vào.
Hùng cho xe từ từ chạy lên. Mới qua được khoảng trên ba trăm mét thì một tiếng còi tuýt lên. Rồi từ vệ đường một người mặc áo lính, nửa nằm nửa ngồi giơ súng ra hiệu cho xe dừng lại.
Như thường lệ Lài xuống xe.
- Có vấn đề gì thế đồng chí?- Lài từ tốn hỏi lại.
- Chết và bị thương gần hết rồi. - Người lính nửa nằm nửa ngồi thều thào cất lên.
- Có thấy máy bay đến oanh tạc đâu?
- Bom toạ độ. Mà không phải loại nổ ngay. Nó chui xuống đất không biết từ lúc nào. Không phát hoả sớm, phát hoả muộn, mà chờ đúng lúc anh em tiểu đội tập trung ăn cơm thì oành một cái... Tôi ngồi xa, chỉ bị vào chân, đã được băng bó rồi. Giờ nằm đây gác cầu.
Lài gọi Hùng xuống xe. Cả hai xem lại vết thương ở bắp chân người chiến sĩ. Hùng lấy nước tăng lực ra và lương khô mời, nhưng anh ta chỉ uống nước và bảo:
- Miệng đắng lắm! Thương anh em lắm… Có vàng, có bạc cho vào miệng cũng không nuốt nổi đâu. - Những tiếng sau rên rỉ như ai oán.
- Nhiệm vụ của các đồng chí ở đây là gì?- Lài tranh thủ hỏi.
- Mỗi bên sườn núi là bốn người.- Anh ta thều thào nói- Có xe qua thì tìm hiểu trọng luợng, khuôn khổ của xe, xe nào quá khổ, quá tải thì phải kéo cáp thêm. Nếu tải trọng vừa rồi nhưng lái xe run thì anh em lái giúp. Anh em đều là những tay lái dũng cảm có kinh nghiệm cả.
- Bây giờ đồng chí để chúng tôi ra nghiên cứu được không? - Lài đề nghị.
- Cũng không có cách nào hơn! Nếu các đồng chí thấy tự qua được thì hãy qua. - Giọng anh ta đã bớt thều thào - Còn nếu thấy có gì… cấn cá... thì đánh xe vào chỗ cất giấu, chắc cũng phải vài ngày cấp trên mới có hướng giải quyết được.
- Anh có cần chúng tôi giúp đỡ gì không? - Lài hỏi theo phép lịch sự - Nếu không cho chúng tôi ra xem sao…
- Các đồng chí cứ đi đi. Có gì ta trao đổi với nhau sau. - Anh lính thều thào đáp.
Trước mặt Lài và Hùng là hai vách đá dựng đứng. Nối hai vách đá ấy là hai sợi dây cáp to bằng cổ tay trẻ con, dài chừng bốn chục mét. Không nhìn thấy đáy, nhưng nước dưới đáy vực réo lên một cách rùng rợn, ma quái. Dưới ánh dèn gầm lờ mờ của chiếc xe tải, đứng phía sau một chút, Lài bỗng thấy Hùng rùng mình ớn lạnh như bị cảm.
- Thế mấy lần trước “đằng ấy” chưa đi qua loại cầu cáp này à? - Lài lo lắng hỏi.
- Ba lần trước đi đường khác. Hùng đáp - Mà thời kỳ huấn luyện khắc nghiệt nhất cũng chưa từng phải đánh xe qua kiểu... cầu thế này.
- Thế bây giờ “đằng ấy” tính thế nào? Lài nhẹ nhàng hỏi.
- Vực sâu hun hút thế này mà lạng tay lái một chút thì cả xe và người đều tan xác pháo. Người chết đã đành nhưng còn hàng trên xe mới gay. Rồi đây lại phải huy động cả tiểu đoàn, thậm chí trung đoàn ra sông, ra biển để vớt. - Hùng trầm tư đáp.
- Nếu vậy thì quay lại, hỏi đồng chí bị thương chỗ giấu xe. Đành chờ người trợ giúp vậy. - Lài cố nén một tiếng thở dài đề nghị.
- Nếu chờ được thì thượng cấp đã không quyết định bổ sung chị thay đại đội trưởng đi cùng với tôi. Tất nhiên là chúng ta không đơn độc, thượng cấp nói vậy. Trên đường sẽ có đường dây hữu tuyến bám sát các trạm gác giúp đỡ khi cần. Ở chiến trường thương bệnh binh đang chờ thuốc cấp cứu, quân đội chờ lương thực, đạn dược và cả các tin tức tình báo nữa. Trong khi đó thì xe lại phải nằm chết dí ở đây. - Hùng than vãn với chính mình.
- Ta cùng tính toán, suy nghĩ xem có cách nào khác không. - Lài vẫn nhẹ nhàng gợi ý.
- Thế theo chị... ta có thể làm gì được trong lúc này? - Hùng cũng nhẹ nhàng hỏi lại.
- Tôi nghĩ là có, nhưng nói ra tôi sợ “đằng ấy” lại cho tôi là... quá liều.- Lài bảo.
- Đến nước này thì ai nỡ trách ai. Có gì thì chị cứ nói ra. Chúng ta cùng bàn bạc thêm. - Hùng đáp.
- Xe của ta được trang bị tời kéo rất lợi hại. Đã mấy lần tời giúp chúng ta vượt qua suối lũ, rồi suối cạn, sao bây giờ ta không dùng đến nó? - Lài đặt vấn đề.
- Dùng là dùng thế nào? - Hùng băn khoăn hỏi lại.
- Thế này nhé. - Lài bắt đầu hào hứng giải thích - Tôi sẽ mang tời sang móc thật chắc vào các thân cây hoặc cọc sắt neo các dây cáp - Rồi “đằng ấy” đánh xe qua... Rủi tay lái có bị “lạng”... xe cũng không thể rơi thẳng xuống vực được. Mà chỉ treo lơ lửng giữa hai vách núi thôi. Lúc đó ta bắn tín hiệu cấp cứu bằng bốn phát đạn AK. Không sớm thì muộn, xe xích xe cẩu hoặc anh em sẽ xúm vào kéo cả người cả xe lên.
- Chị nói cũng có lý, nhưng làm sao để chị có thể sang bên kia trên các đoạn cáp này được. - Hùng hỏi lại.
- Cái đó thì quá dễ - Lài đã bắt đầu thấy có “tia sáng cuối đường hầm” nên giọng có phần vui vẻ và tự tin - Thì “đằng ấy” cứ móc tời vào thắt lưng phía sau tôi... Tôi sẽ trổ tài “làm xiếc trên dây” để qua... Mà có “tai nạn” thì “đằng ấy” lại kéo tời là tôi bình an, vô sự liền.
- Có lẽ cách ấy của chị là khả thi nhất trong lúc này. - Hùng đồng ý với phương án đó của Lài.
Chị mở cốp đựng đồ nghề ở phía dưới thùng xe. Lấy ra con dao phát. Nhìn quạnh, nhìn quẩn thấy một thân cây khá thẳng, dài chừng ba mét to bằng cổ tay bèn phăm phăm tiến đến lia vài nhát.
Và rồi sau khi bỏ đôi giày Kosyghin giả da nặng chịch dành cho sĩ quan đại đội trở lên, vứt vào cabin như một diễn viên thực thụ, tay cầm khúc thân cây giữ thăng bằng, chân đạp lên tấm sợi cáp, nhẹ nhàng và khéo léo vượt qua bờ bên kia.
Khoảng năm bảy phút sau chị lại cầm khúc thân cây để giữ thăng bằng và lộn trở lại. Lần này thì không còn chiếc móc tời móc sau lưng khiến tim Hùng thót lại. Nói dại... Nhưng Lài đã an toàn trở lại. Miệng nói như mở cờ trong bụng:
- Tời đã được thít cổ chó vào một thân cây lớn. Ngoài ra còn móc tiếp vào thanh thép neo sợi cáp làm cầu, tuyệt đối an toàn. Rủi xe có rơi xuống thì hai đứa chúng mình - Lài đột nhiên đổi giọng hết sức thân mật - cứ ngồi trong buồng lái, ăn lương khô... và uống nước tăng lực mà chờ... cứu viện.
- Chị đã qua rồi thì còn quay lại làm gì Hùng hơi gắt.- Lúc này tôi thấy nguy hiểm quá.
- Ở quê tôi có câu nói “chết trâu không sợ bằng làm thợ một mình”. Có hai người trong buồng lái “đằng ấy” sẽ thấy vững dạ hơn. Mà nếu có sao, chết chung với nhau cũng chẳng là vấn đề gì. - Giọng Lài chân thật, phát ra từ đáy lòng khiến Hùng cảm thấy ấm cúng và thân thương vô cùng.
Hai người chào anh lính bị thương và lên xe. Hùng cho xe nổ máy, định tăng ga thì Lài ngăn lại bảo:
- Đừng đạp chân ga! Nhỡ chân run, xe lúc nhanh lúc chậm dễ chao đảo. Để chế độ tời kéo đều đặn, từ từ...
- Chị quả là người phụ nữ... sáng dạ nhất mà tôi đã từng gặp. Hùng cảm phục thốt lên - Ấy vậy mà khi thượng cấp gọi ra nhận thủ trưởng tôi đã cười trong bụng, cái thứ “quần lụa” ấy có khi còn làm vướng víu thêm.
Sáu bánh xe đã lăn trên hai sợi dây cáp bắc qua vực sâu hàng trăm mét. ánh sáng đèn gầm đủ soi rõ mười mét phía trước. Tiếng tời quay đều êm ái và nhẹ nhàng.. Xe qua được mười mét. Hai mươi mét… rồi ba mươi mét. Bỗng hai bánh xe phía sau như lún xuống.
- Tăng tốc tời tối đa lên! - Lài vội kêu thất thanh - Hùng nhanh tay kéo cần gạt. Chiếc xe chồm lên. Bốn bánh đã bám vào mặt đường phía bên này. Đúng lúc đó thì một trong hai sợi dây cáp đứt đánh “phựt”, mặc dù ngồi trong xe nhưng cả hai đều nghe rất rõ. Nhưng “thế cờ” không thể lật ngược. Bốn bánh đã bám chắc vào mặt đường và tời vẫn quay. Bất chợt, thật bất chợt, cả Lài và Hùng cùng quay sang ôm chầm lấy nhau. Hai cánh tay dài của Hùng chẳng những xiết lấy tấm thân khá đẫy của Lài rất lâu mà còn chặt hơn cả cái đêm xe vượt suối lũ cô bị cảm.
- Thôi! Thôi! Được rồi. - Lài vừa nói vừa gỡ tay Hùng ra - Hùng buông thõng hai tay, ngồi thừ ra một lúc.
- Để tôi xuống gỡ tời ra. - Lài nói. Ta đã mất khá nhiều thời gian ở đây rồi.
Kể tới đây Lài muốn dừng lại chờ chủ nhật sau, nhưng thầy Ivan Ivanovitch cố nài nỉ kể nốt. Thầy còn khoe có món chuối Columbia và cam Maroc, mà thầy đã xếp hàng nửa ngày thứ bẩy hôm qua mới mua được. Cô Anna cũng “vun vào” theo thầy. Lúc đầu Lài định chỉ kể về công việc, nhưng rồi ma xui, quỷ khiến thế nào Lài lại vanh vách kể ra cả chuyện riêng tư, lẽ ra chỉ nên chôn chặt trong lòng.
B.V.S.