Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Aldous Huxley
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatoly Gavrilov
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Bilahari Kausikan
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Siemens
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Han Dang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Poniewozik
- James Stavridis
- Janos Kornai
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Kate Chopin
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyên Cầm
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Palmer
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter Hansen
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Taras Shevchenko
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Văn học miền Nam 54-75 (276): Nguyễn Thụy Long (7)
Loan mắt nhung (4)
4
Loan lại trở về bến xe An Đông ngủ đở một đêm. Trong túi Loan không còn nhột xu nhỏ. Chị Bảy thấy Loan thì cười ngất :
- Tao tưởng mày chết bờ chết bụi đâu rồi chớ, thiệt là cóc chết ba năm quay đầu về núi.
Loan mỉm cười nụ cười buồn bã. Chị Bảy hỏi đốp chát luôn :
- Mày có tiền thuê ghế bố không đó ?
Loan lắc đầu, chị Bảy nheo mắt, đưa tay xoắn lấy tai Loan đau điếng :
-Tao biết cái bản mặt mày mà, quân này bạc bẽo thấy mồ, mày đâu có bỏ được tao...
Chị Bảy vừa nói vừa cười, đôi mắt chị lẳng lơ, liếc xéo Loan. Hôm nay chị không ngồi ở cái ghế xích đu như mọi bữa. Chị đứng tựa cửa, chiếc áo ni lông màu xanh dương bó sát thân thể mập tròn của chị làm những múi thịt ở nách ở hông nổi lên có ngấn, tròn lẳn như đòn bánh tét. Chị đu đưa cái chân, chiếc mông tròn như cái thúng của chị lắc lư theo. Chị Bảy hôm nay coi bộ vui vẻ hơn mọi bữa. Loan nghĩ thế. Nó vui vẻ theo :
- Hồi này, chị có khá không chị Bảy ?
Chị Bảy cười tít mắt :
- Lai rai à, nếu tao không có những thằng đến ngủ nhờ như mày thì tao giàu từ khuya rồi.
Loan biết chị Bảy chỉ nói đùa mình nên không giận, nó nói chống chế :
- Ăn nhằm gì đâu chị, thằng em chị mà.
- Ừa, mày là em tao, mà mày có giúp đỡ gì được tao đâu ?
- Tiền bạc thì em không có còn chị sai bảo gì em làm được em đâu dám từ...
Chị Bảy cười nửa miệng :
- Nói nghe ngon lành quá há, chỉ sợ điều tao nhờ vả mày làm không nổi thôi.
- Được, chị cứ nói nghe thử coi.
- Thiệt hén !
Loan gật đầu đầy tin tưởng. Chị Bảy nói liền :
- Mày phụ việc cho thuê ghế bố với tao được không ? Như vậy là mày có công ăn việc làm luôn.
Loan không ngờ chị Bảy lại đề nghị một cách ngang xương vậy. Loan mừng thầm :
- Tưởng việc gì khó khăn chứ việc đó thì em chịu liền. À, nhưng ông xã chị đâu ?
- Ông xã tao hả, bị bắt bạc cả tuần nay rồi. Tao mệt quá chừng, tuần nay, đêm tao không được chợp mắt lấy một phút nữa.
Loan nói với vẻ cương quyết hơn :
- Được, em sẽ phụ giúp chị bắt đầu từ đêm nay. Chị thức tua đầu hay em thức ?
- Thôi tua đầu để tao thức, tua sau cho tới sáng là mày, chịu hôn ?
Loan gật đầu, chị Bảy đề nghị :
- Mày vô ngủ trưa đi, bây giờ mới 9 giờ.
Loan toan bước đi, chị Bảy gọi giật lại :
- Nè nhỏ, lại tao biểu.
Loan trở lại. Chị Bảy móc tiền trong túi ra đưa cho Loan :
- Tao cho mày hai chục, đi ăn uống gì cho no rồi đi ngủ.
Loan đỡ lấy tiền :
- Em ăn rồi, nhưng đi uống cà phê, mấy hôm nay nghèo quá.
Loan ra ngay quán cà phê bán trên vỉa hè. Một cái bàn thấp, dăm bảy cái ghế con, một người đàn bà cỏn ít tuổi ngồi ngay cạnh bàn, bên hai cái hỏa lò đỏ rực. Chị ta luôn tay chuyên nước sồi từ chiếc ấm nhôm vào cái lược cà phê. Nước cốt chảy vào một cái siêu sành. Ánh lửa từ bếp lò chiếu hắt lên làn mặt chị ta hồng hồng. Hơi nước bốc lên nghi ngút, phảng phất hương thơm cà phê ngầy ngậy.
Loan tới kéo một chiếc ghế ngồi xuống. Loan kêu một ly cà phê sữa nhỏ, người đàn bà ngừng tay ngẩng lên :
- Chờ chút tao lược cà phê ngon cho mà uống.
Trong khi chờ đợi, Loan ra mua mấy điếu thuốc rubi hút. Mấy ngày hôm nay, Loan mới được hút một điếu thuốc, nó hít một hơi đài, thở khói ra đằng mũi khoan khoái... Loan nhìn ra đường, mới xa bến xe có ít lâu mà nó đã có cảm tưởng như lâu lắm. Cảnh vật vẫn không có gì đổi khác. Những chiếc xe hàng xếp hàng thẳng thắn dọc theo lề đường. Bên cạnh mỗi chiếc xe có một chiếc quầy bán vé, đèn néon sáng choang. Chưa về khuya nên bến xe hãy còn bán vé, một tốp người ngồi quây quần đánh bạc ngay trước mũi xe, một vài người thua đậm nên la ó ồn ào. Ở một chỗ khác, Những tay nhậu cởi áo vắt vai ngồi uống lai rai ở quán cóc. Họ cười, nói văng tục luôn miệng. Cà phê bưng ra, Loan uống từng hớp nhỏ. Chị chủ quán hỏi.
- Lâu quá, sao không thấy mày tới uống cà phê ?
Loan nói dối :
- Tôi mới đì làm xa về.
- Tại sao lại về ?
- Không thích, vả lại kiếm chắc chả được bao nhiêu.
Chị đàn bà khoanh hai tay lên đầu gối :
- Mày về đây lại chạy xe hả.
- Không, tôi đâu có chạy xe bao giờ.
Chị ta cười chớt :
- Vậy hả, tao cứ ngỡ mày chạy xe chớ. Về lại đây, mày kiếm được việc gì làm chưa ?
Loan chỉ tay sang bên kia đường, nơi cho thuê ghế bố của chị Bảy :
- Tôi về giúp Chị Bảy coi ghế bố ban đêm.
Chị đàn bà nhíu mắt nhìn Loan, chị ta nói giọng sững sờ :
- Vậy hả ?
Loan ngờ vực hỏi lại :
- Có sao không ?
Chị đàn bà ngắm nhìn Loan, hỏi một câu không ăn nhập gì vào câu chuyện :
- Mày bao nhiêu tuổi rồi ?
- Mười bảy tuổi.
Chị ta nhe răng ra cười :
- Hèn gì...
Chị nhìn sang bên kia đường :
- Chồng mụ Bảy mới bị bắt bài mấy bữa rày, mày cố giúp chỉ cho ngoan nghe mậy....
Loan nhận thấy trong lời nói của chị đàn bà có ẩn ý gì, nhất là nụ cười của chị ta. Chị ta nói thêm một câu :
- Trông mày cũng bảnh bao đấy chứ, tao tin chắc mày sẽ được chị Bảy cưng lắm.
Loan càng hoang mang hơn sau câu nói đó. Nhưng Loan không muốn đi sâu thêm vào câu chuyện :
- Tôi làm cho chị ấy ăn lương chớ bộ giúp không đâu.
- Chỉ trả mày bao nhiêu tiền lương ?
- Chưa biết, nhưng chắc cũng sống được. Tôi thấy chị Bảy là người tốt.
Chị đàn bà lại cười :
- Chỉ lúc nào mà chả tốt. Nhất là cỡ nhỏ nhỏ như mày chỉ khoái lắm. Rồi mày coi, tao nói có sai mày đừng kêu tao là chị nữa.
Lời nói của chị đàn bà mỗi lúc một rắc rối hơn, khiến cho Loan càng thêm băn khoăn. Loan không muốn đào sâu thêm, nó uống nốt cà phê toan đứng dậy, thì chị đàn bà nói tới :
- Ê sáng mai mày ra quán tao ăn điểm tâm không ?
Loan bực mình nói xẵng :
- Có tiền thì ra.
Chị ta nhìn Loan bằng con mắt ranh mãnh :
- Không có tiền cũng cố ra ăn nghe mậy. Ăn ghi sổ rồi chị Bảy trả.
- Đâu có được.
- Được mà, chẳng lẽ chỉ tiếc mày một hai hột gà sao.
Loan thấy ngồi lâu thêm bực mình nên nhứt quyết đứng dậy :
- Khỏi thèm nói chuyện với chị nữa, nói gì không đâu.
Loan băng qua đường còn nghe tiếng cười đuổi theo của chị đàn bà.
Chị Bảy ngồi ở ghế xích đu, thấy Loan tới bèn ngoắc lại :
- Nè, em ra chị biểu.
Loan dừng lại, chị Bảy hỏi :
- Mày biết chỗ ngủ chưa ?
- Thì ngủ ở ghế bố như mọi bữa chớ gì ?
Chị Bảy đứng dậy :
- Đâu có phải, mày theo tao.
Loan theo chị Bảy vào nhà, đi quá suốt một gian nhà kê đầy ghế bố, quẹo sang trái, tới một căn phòng nhỏ, tương đối ấm cúng. Giường nệm êm ái, có đèn ngủ đàng hoàng, mùng buông sẵn. Chị Bảy chỉ chiếc giường :
- Đó em ngủ đây !
Loan phân vua :
- Phòng của chị mà tôi ngủ đâu được.
Chị Bảy cười rất tự nhiên, chị đưa tay lên vuốt má Loan :
- Tao cho mày ngủ ở đây, không chịu sao. Mày chỉ ngủ tới ba giờ sáng rồi tao vô đánh thức mày dậy, lúc đó tao ngủ.
Nghe chị Bảy nói hợp lý. Loan gật đầu :
- Dạ cũng được.
Chị Bảy vén cái mùng chui vô trong sửa soạn lại tấm "ra" cho phẳng phiu. Loan còn đang đứng tần ngần ở ngoài, chị ta thò đầu ra kêu :
-Vô nằm ngủ đi mày...
Bỗng nhiên Loan trở nên luống cuống :
- Dạ, nhưng chị còn ở trỏng.
Chị Bảy cười khì khì :
- Trời ơi, thằng cù lần, bộ tao là cùi sao mà mày không dám vô.
Căn phòng này cách biệt hẳn với nhà kê ghế bố nên Loan cũng cảm thấy bối rối. Trống ngực Loan đập thình thịch. Chị Bảy không thấy Loan có phản ứng gì, nên nói:
- Vô đi mày, mày coi tao như chị còn e lệ gì mới được chớ.
- Nhưng...
Loan tiến lại gần đầu giường, rồi đứng khựng lại ở đó. Chị Bảy bực mình, vén mùng chui hẳn ra ngoài kéo tay Loan :
- Bực mình mày hết sức, thiệt tao đối đãi với mày còn hơn với ông cố nội tao.
Bàn tay mềm mát của chi Bảy cứ nắm lấy cổ tay Loan. Khuôn mặt chị ngửa lên, khuôn mặt tròn, đôi mắt nhỏ, dài long lanh dưới ánh đèn. Tiếng nói của chị trở nên mất bình tĩnh :
- Vô ngủ đi mày !
Tiếng nói gần như một lời năn nỉ. Loan dùng dằng nửa muốn gỡ cổ tay mình ra khỏi bàn tay chị Bảy, nửa không dám vì sợ chị Bảy giận.
Chị Bảy kéo Loan lại gần mình, Loan luống cuống :
- Đừng chị, buông ra...
Chị Bảy lắc đầu, nói một câu không ăn nhập gì tới việc ngủ nghê của Loan :
- Chị tốt với em, em có bỏ chị không ?
Loan lắc đầu, tiếng nói của Loan như lạc đi, yếu ớt :
- Không...
Gương mặt chị Bảy bỗng tươi lên :
- Vô ngủ nhé !
Loan không trả lời, nó thả rơi người xuống giường theo đà tay của chị Bảy. Mùi nước hoa "ô đờ cô lôn" ở người chị Bảy thoang thoảng. Loan đã ngồi cạnh chị Bảy. Chị đẩy Loan vào mùng :
- Vô ngủ đi em.
Cái cảm giác xốn xang, mới mẻ bỗng dậy lên trong ngực Loan, làm nó bần thần như kẻ mất hồn. Cái cảm giác đó lần đầu tiên đến với Loan đày ứ trong đầu làm lương tri Loan như bị một màn sương phủ. Căn phòng vắng vẻ, ánh đèn néon rọi qua làm vải mùng chiếu lên khuôn mặt Loan, khuôn mặt đờ đẫn non nớt. Chị Bảy nhìn vào mặt Loan, đôi mắt đẹp, hàng lông mi cong óng mượt. Chị Bảy nghĩ bụng, tại sao thằng con trai lại có nổi một sức đẹp đến thế. Nó đang ở trong tay chị, đang chín mùi giữa tuổi căng đầy nhựa sống.
Chị vuốt tay trên mặt Loan, trên đôi mắt đẹp, chiểc mũi dọc dừa. Hơi thở còn nóng hôi hổi trong lòng bàn tay chị, chị bỗng thấy bàn tay mình run rẩy, chị dừng tay trên mép Loan, đôi môi, đôi môi xinh quá. Chị Bảy cúi xuống trong sự ham hố đến cuồng bạo.
Loan mở bừng mắt ra. Nó đẩy vai chị Bảy, cố vùng khỏi tay chị, vùng khỏi cái cảm giác ngột ngạt. Mái tóc chị Bảy xổ ra, rủ xuống phủ kín cả khuôn mặt Loan.
Loan mở to mắt, nó nhìn thấy khuôn mặt chị Bảy, khuôn mặt dại khờ, đần độn, cái cảm giác xốn xang đầy ứ trong ngực Loan, Loan nuốt nước bọt. Loan cố sức đẩy vai chị Bảy ra :
- Đừng chị. đừng...
Chị Bảy như cuồng si trong cảm giác ham hố, chị như không nghe tiếng nói của Loan. Chị giằn mạnh Loan xuống giường... Những chiếc hôn ẩm ướt đặt lên cổ, trên má Loan làm Loan nhột nhạt. Nó vùng mạnh, Loan bị dằn vặt trong cái cảm giác vừa thích thú vừa e thẹn.
Loan chới với, bàn tay nó bấu mạnh vào vai chị Bảy. Chị Bảy đau điếng, hơi nới lỏng Loan ra. Nó quay phắt người lại, đạp thốc vào người chị Bảy. Chị Bảy lăn đi một vòng. Chị quay người lại, mở to mắt nhìn Loan, khuôn mặt đứa con trai vừa thẫn thờ vửa có vẻ hổi hận. Nó ngồi dậy, lê dần vào góc giường ngồi nhìn sững chị Bảy.
Sau một phút sững sờ, chị Bảy bình tĩnh trở lại, chị nhìn xéo Loan không nói gì. Chị vuốt mái tóc bị xổ tung ra sau gáy, vấn gọn lại. Chị thòng chân xuống giường tìm guốc, vén mùng chui ra, chị đứng dậy ra chỗ công tắc đèn. Tiếng công tắc kêu tách khô khan. Căn phòng tối mù. Tiếng chị Bảy cất lên :
- Ngủ đi !
Rồi Loan nghe tiếng cửa sập lại, tiếng khóa trái bên ngoài. Loan thở dài, nằm xuống nệm. Con mẹ giam mình rồi. Loan không nói được câu nào, bóng tối mông lung giam kín Loan trong tĩnh mịch. Tất cả những tiếng động bên ngoài đều xa vắng... Loan chợt nghĩ đến những câu nói bóng gió của người đàn bà bán cà phê hồi nãy. Trong giây phút vừa qua Loan đã rõ. Cái cảm giác nôn nao thích thú chưa tan hẳn trong người Loan, cái cảm giác nửa vời chưa thỏa mãn, chưa phai qua những chiếc hôn ham hố của người đàn bà sành sỏi. Mùi nước hoa còn phảng phất đâu đây. Loan sờ tay lên nệm chăn còn nóng hơi người. Tất cả những cảm giác đó dâng lên trong cơ thể Loan, máu trong người Loan hình như chảy mạnh hơn, Loan thẫn thờ nằm dài người trên nệm, nó lăn người đi ôm một cái gối vào lòng... Nó nhắm mắt rúc đầu vào gối... Loan muốn quên tất cả. Nó thầm nghĩ sao mình lại nằm đây ?
Chị Bảy trở ra ghế xích đu ngoài cửa chị ngẩn ngơ thả rơi người trên ghế. Cái cảm giác ấm ức trong người chị không được thỏa mãn. Chị nằm ngửa mặt nhìn lên ngọn cây cao. Thấp thoáng sau bóng lá cây những sao đêm nhấp nháy. Về khuya gió lạnh dần, người chị nóng bừng bừng, chị nhắm mắt lại mỉm cười, chị vòng tay khoanh trước ngực, bắt chéo hai chân lên nhau. Chị nghĩ đến giây phút vừa qua, giây phút thật hiếm hoi của một người đàn bà căng đầy nhựa sống ít được thỏa mãn. Chi nghĩ đến gã chồng già hồi chưa bị bắt. Hắn ốm nhom, yếu đuối suốt ngày miệt mài trong canh bạc, khi về tới nhà thì say mèm, lăn ra ngủ. Nhiều đêm chị vào giường nhìn người chồng, chị thở dài... Chị lần mò ra những chiếc ghế bố tìm sự thỏa mãn với một người đàn ông xa lạ.. Chị được thỏa mãn một cách dễ dàng nhưng rồi sau đó chị quên ngay...
Nhưng với Loan, cái cảm giác đụng chạm còn ngây ngất trong cơ thể... chị nhắm mắt lại nằm thu hình trên ghế xích đu.
Loan mệt mỏi quá nên ngủ thiếp đi. Nó buông thả ý nghĩ, kệ muốn đi đến đâu thì đi...
Nửa đêm Loan thức giấc dậy, vì hơi thở nóng hổi phì phào bên tai. Bàn tay chị Bảy lần mò trên ngực, trên cổ Loan. Một cánh tay Loan mỏi rừ vì cả thân thể người đàn bà nằm đè lên. Loan không dám cử động. Nó yên lặng nằm nghe mọi cử động của người đàn bà. Loan thấy e thẹn, sụ ham hố của chị Bảy không còn làm Loan thích thú, nó bực dọc muốn thoát ra khỏi bàn tay vuốt ve mỗi lúc thêm bạo dạn hơn nữa của chị Bảy.
Loan cựa mình, nằm xoay mặt vào tường. Chị Bảy ghì vai Loan lại gọi nhỏ :
- Cưng ơi.
Loan đưa lay lên gỡ bàn tay của chị Bảy ra khỏi vai mình, giọng Loan bắt đầu bực dọc :
- Chị kỳ quá, để nguyên nào...
Loan định ngồi dậy. Chị Bảy giữ chặt lấy Loan :
- Đi đâu vậy.
Loan tìm cớ :
- Đi ra coi ghế bố cho chị.
Tiếng chị Bảy cười nhẹ :
- Khỏi cần tao có nhờ người khác rồi. Nằm đây ngủ cho... khỏe.
Loan đành nằm chịu trận. Bỗng chị Bảy cắn một cái vào bả vai Loan. Loan đau điếng vùng ra :
- Kỳ quá vậy ?
Chị Bảy bèn vuốt nhẹ lên má Loan :
- Thằng này nhát thấy mồ... người ta thương mà.
Loan nằm co rút người lại như con tôm, cố tránh những cái ngắt, cái véo mà Loan cho là vô lý của chị Bảy.
Trời tối thui, tiếng chị Bảy òn ĩ bên tai Loan :
- Nếu cưng ngoan ngoãn, cưng muốn gì cũng đnợc hết ráo. Tao may mặc quần áo nè, sắm xe sô lếch nè... chơi thả đàn...
Loan vẫn bướng bỉnh lắc đầu, chị Bảy thôi không còn rọ rạy cái tay nữa, chị nói, nói toàn những chuyện "trời ơi đất hởi" đâu không :
- Cưng sẽ sướng nhất trên đời, đâu có ai biết tới "chuyện đó". Ngoài mặt thì tụi mình vẫn chị chị em em, nhưng...
Nói tới đó, chị Bảy bỗng cười rúc rính, chị ôm chặt lấy Loan hôn một hơi dài lên má nó. Loan cựa mình, tránh những cái hôn kế tiếp của chị ta. Chị Bảy chặc chặc lưỡi :
- Thằng em này khó tính quá, nhát như thỏ để, những đứa khác bằng tuổi mày thì tụi nó... quá trời.
Loan phản ứng một cách yếu ớt :
- Nhưng tôi không thích vậy...
Chị Bảy véo nó thêm một cái nữa :
- Mày đã cứng đầu mà lại còn ngu nữa, mất mát gì đầu mà mày giữ kỹ quá vậy.
Loan chống chế :
- Tui không quen chuyện đó...
Chị Bảy xì một tiếng :
- Lãng nhách à, chưa tới lúc mày phải vái tao, xin xỏ...
Nói xong, chị lại hứ một tiếng, Loan vẫn nằm co rút như con tôm, chị Bảy lấy móng tay nhọn chí mạnh vào lưng nó :
- Nằm kiểu gì mà kỳ cục quá vậy ?
Loan vừa đau, vừa nhột, nó giật thót người.
Chị Bảy tìm thấy nhược điểm của Loan nên cứ cù lét Loan hoài... Loan vừa nhột vừa cáu. Nó khó chịu hành động của chị Bảy nên vùng tay ra.
- Chị kỳ cục quá à, tôi không thích đùa vậy. Nhột thấy mẹ.
Chị vẫn chớt nhả :
- Mày hết cứng đầu chưa ?
Loan lại gắt :
- Tôi làm gì đâu mà cứng đầu.
Chị Bảy lại vít cổ Loan, ôm đầu nó vào ngực mình :
- Bộ tao cắn mày sao mà mày sợ dữ vậy ?
- Mà tôi không thích vậy !
Loan cố cựa mình, chị Bẩy nới lỏng tay ra. Cánh tay mềm mát của chị Bảy vẫn ở dưới đầu Loan. Loan thấy thoải mái hơn, nó tiếp tục nhắc cái đùi nần nẫn của chị Bảy để xuống giường. Sau một hồi chọc phá Loan, chắc hẳn chị Bảy đã mệt, chị nằm ngửa người, mặc kệ Loan... Chị thấy thích thú khi bàn tay giận dữ của Loan đụng chạm vào thân thể chị...
Loan bỗng thấy chị Bảy "ngoan ngoãn". Chị ta im lặng để Loan muốn làm gì thì làm. Loan chỉ nghe thấy tiếng thở dài sườn sượt của chị... Loan cho rằng chị Bảy giận mình, nó ngừng tay và lắng nghe. Chị Bảy hơi cựa mình, rút tay ra khỏi đầu Loan.
Sự im lặng đột ngột của chị Bảy khiến Loan trở nên khó nghĩ. Chị nằm quay lưng lại phía Loan. Chị Bảy giận Loan rồi chăng ? Cơn buồn ngủ của Loan biến mất... Đôi mắt Loan nhìn chong chong vào bóng tối mung lung. Chị Bảy cựa mình, tiếng giường chuyển động, tiếng quần áo của chị Bảy nghe xột xoạt. hình như có tiếng nút áo mở bựt. Chị Bảy chép miệng.
Cái cảm giác nôn nao của Loan hồi tối tan biến hết. Loan chỉ còn thấy lo âu. Loan nghĩ đến những lời òn ĩ của chị Bảy hồi nãy : "Nếu cưng ngoan ngoãn cưng muốn gì cũng được hết ráo..." Rồi lời nói xa nói gần của con mẹ bán cà phê, đôi mắt mụ nhìn Loan đầy ẩn ý. Rồi đến thân phận Loan hiện tại. Tất cả những ý tưởng đó hỗn độn trong đầu Loan, chúng chống đối nhau quyết liệt. Mặt Loan tự nhiên nóng bừng bừng...
Loan nghĩ đến chị Bảy, sự ham hố của chị ta cùng những lời hứa hẹn. Người đàn bà quá quắt lúc này đã nằm im lìm. Loan không biết chị ta đang nghĩ gì hay đã ngủ. Mình không thể hèn hạ được, không thể sống bám vào một người đàn bà để cầu lấy sự vinh thân.
Ý nghĩ Loan bị cắt ngang khi chị Bảy cựa mình, chị ta buông rơi một cánh tay ngang người Loan, cánh tay trần mềm mát. Chị tiếp tục trở mình, bàn tay Loan đụng vào da thịt chị ta.
Không thể chịu đựng được nữa, Loan van nài.
- Chị Bảy ơi ! Đừng làm thế kỳ quá...
Tiếng chị Bảy dỗ dành :
- Đừng sợ... có ai biết đâu..
Lúc này Loan thấy lo sợ nhiều hơn thích thú. Loan ngán tai tiếng, ngán dư luận đàm tiếu. Nhất là lời nói bóng gió của người đàn bà bán cà phê hồi tối, Loan nghĩ đến những con mắt của mọi người sẽ nhìn Loan vào buổi sáng ngày mai. Loan sẽ ngột ngạt vì những cái nhìn đó. Tiếng chị Bảy lại òn ĩ :
- Không ai biết đâu...
- Biết chớ, ai cũng biếl hết.
- Mày không nói và tao không nói thì ai biết được. Nếu chuyện này lộ ra chỉ có mày nói thôi.
Loan bị đổ thừa nên cố cãi :
- Tôi không nói, nhưng người ta nhìn thì biết liền.
Chị Bảy cười khích khích :
- Ngu quá, nhìn mà biết được, bộ mày ngủ với tao rồi có dấu vết ra mặt sao ?
Chị Bảy nói xong, càng xáp gần tới Loan hơn :
- Mày ngây thơ quá, bởi vậy tao mới thương chớ, còn những đứa khác thì còn lâu tao mới tâng tiu.
Loan hết chỗ lùi nên đành nằm chịu trận cho chị Bảy mặc sức vuốt ve... Loan bắt đầu thấy thích thú trở lại. Loan phản ứng một cách yếu ớt.
- Thôi chị Bảy, làm vậy mắc cỡ quá à.
Phản ứng dể thương của Loan càng làm cho chị Bảy khoái nó hơn. Chị ta ôm ấp vỗ về nó.
Loan nằm nghĩ tức mình nên nói "huỵch toẹt" ra :
- Con mẹ bán cà phê nói đó.
- Con mẹ cà phê nào ?
- Con mẹ ở bên kia đường.
Chị Bảy á à một tiếng:
- Thiệt mẻ nói không ?
Loan chắc chắn :
- Thiệt !
- Tại sao mẻ biết được ?
Loan không biết trả lờì sao, chị Bảy trở nên bực dọc :
- Rồi sáng mai con mẻ sẽ biết tay tao.
Bỗng nhiên Loan lo sợ. Nếu chuyện gây gổ giữa chị Bảy và mụ bán cà phê tùm lum lên thì Loan chẳng còn mặt mũi nào, Loan bỗng thấy hồi hộp, nó năn nỉ chị Bảy :
- Thôi chị, bỏ qua đi, con mẹ đâu có nói gì quá xá đâu.
Chị Bảy vẫn hậm hực :
- Nhưng tao cũng phải làm cho ra lẽ. Mẹ nói sao mày nói lại nghe coi.
Loan nghĩ bụng, bây giờ chỉ còn cách nói nhẹ đi cho con mụ bán cà phê thì chị Bảy mới hết bực mình :
- Mẹ có nói gì đâu, mẹ nói rằng nếu ở với chị Bảy thì chỉ sẽ cưng lắm... Chị Bảy là người tốt...
Chị Bảy hừ một tiếng :
- Hèn gì mày "bạc đãi" tao, mày sợ con mẻ à ?
- Đâu có !
- Không có mà mày không... tao. Nói cho mày biết tao không cần nữa đâu. Làm bộ hoài.
Chị Bảy làm mình làm mẩy ra mặt. Loan đâm lo, nó nghĩ bụng dẫu sao cũng phải nói cho con mẹ vui lòng rồi mình sẽ tính sau :
- Đâu có, em biết chị có "lòng tốt" mà.
Chị Bảy hậm hực, giọng chị ta tức tửi :
- Tao biết mà, "tình đời đen bạc".
Nói xong, chị Bảy nấc lên, Loan càng cuống. Nó nói :
- Trời ơi, chị Bảy nói vậy oan cho em quá !
Chị Bảy xoay mạnh người, nằm nghiêng sang một bên chị quay lưng lại phía Loan. Một hồi sau Loan nghe tiếng chị Bảy nức nở :
- Đời đen bạc, tao biết đời đen bạc mà. Tao tốt với mày mà mày khi tao, mày có coi tao ra gì đâu. Mày đi đi, đi liền bây giờ tao không cần mày đâu.
Loan thật khó nghĩ, không ngờ chị Bảy lại làm mình làm mẩy đến thế được. Cỏ lẽ vì Loan "bạc đãi" chị ta quá chăng ? Loan tự kiểm điểm lại hành động của mình Loan chẳng làm gì quá đáng ngoài chuyện từ chối chuyện ấy vì thấy... chướng. Kể ra thì chị Bảy cũng là người tốt, bằng chứng là đã từng giúp đỡ Loan từ bao nhiêu lâu nay. Vậy mà chỉ có một "chuyện vặt" đó Loan lại nỡ từ chối. Kể ra thì chị Bảy cũng tệ thật. Hai ý tưởng trả ơn và điều tiếng rối tung trong đầu Loan. Chị Bảy nằm kia chỉ cách Loan khoảng nửa sải tay. Chị ta tấm ta tấm tức khóc như con nít hờn...
Chị Bảy thấy Loan im lặng thì biết rằng nước mắt của mình đã gây được ít nhiều hiệu quả với Loan. Chị la khóc nhưng vẫn để ý lắng nghe mọi động tĩnh phía Loan. Chi Bảy biết trước sau gì Loan cũng phải xiêu lòng, chẳng phải nó yêu thương gì chị, mà nó là người tốt, nó ngán ai buồn về mình.
Nghĩ vậy, nên chị Bảy càng làm tới, chị khóc to hơn. Chị kể lể. Nào là chị tốt với Loan ra sao, khi Loan không có tiền, đáng lý ra Loan phải nằm đường nằm chợ thì chị "mở rộng cửa" đón tiếp Loan. Chị nghĩ rằng Loan là người tốt.
- Không ngờ... (chị Bảy khóc nức lên) ừa, không ngờ "đời bạc bẽo như nhau"...
Giọng chị ta dằn dỗi, cay đắng làm sao. Khiến Loan trở nên bùi ngùi cảm động. Loan nuốt nước bọt, nó muốn nói với chị Bảy rằng, chị đừng buồn nữa. Nhưng Loan không thể nói được, Loan vẫn thấy "làm sao ấy". Loan nghĩ bụng, sao mụ đàn bà này lại quái ác đến thế được. Có thiếu gì cách để Loan trả ơn, chẳng hạn như nó sẽ làm đầy tớ không công cho chị Bảy. Thiệt là Loan ở vào một thế "kẹt" tiến thối lưỡng nan. Trong khi đó chị Bảy vẫn nằm úp mặt xuống gối khóc hưng hức. Loan thấy ái ngại, thấy lương tâm mình bứt rứt, nó cố ý vớt vát lần chót :
- Chị Bảy à !
Chị Bảy không trả lởi. Loan cũng im lặng một lát rồi nói tiếp, giọng nói nó trở nên khàn khàn :
- Chị Bảy, em mang ơn chị thiều lắm, em xin trả ơn bắng cách khác... Chuyện này, em sợ quá chị à... Ngộ lỡ.
Loan nói đến đó rồi ngưng lại, nó nín thở. Chị Bảy gắt gỏng :
- Thôi tao khỏi cần mày nữa, tao hiểu hết lòng dạ mày rồi...
Loan càng bứt rứt hơn, nên năn nỉ :
- Khổ quá, em đã nói...
Tiếng chị Bảy lớn hơn :
- Tao khỏi cần, đi đi.
Chị ta giáng thêm một đòn cân não :
- Mày bạc đãi tao à, tao muốn hại mày lúc này đâu có khó khăn gì, tao la lên là mày mò vào giường tao có được không ?
Loan choáng người, không ngờ người đàn bà này lại ghê gớm đến thế. Coi bộ mụ dám Iàm lắm. Loan thoắt nghĩ đến tình cảnh hiện tại của mình, đến lính, đến trăm thứ khốn khổ sẽ xảy ra nếu Loan không biết điều. Loan đâm cuống, nên cãi bừa :
- Mà vụ này đâu có phải do tôi...
Chị Bảy đã thôi khóc, giọng chị ta bỗng trở nên đanh thép :
- Nhưng tao thưa với lính là do mày có được không ? Trả lời coi.
Loan cắn chặt răng muốn bật máu môi. Chị Bảy đe dọa một cách tỉnh bơ :
- Dĩ nhiên lính sẽ nghe tao chớ đâu có nghe mày.
Loan không còn biết nói sao, nó vừa lo sợ vừa tức giận. Chị Bảy cười nhạt :
- Nhưng tao đâu có thèm làm trò đó.
Loan thở phào, nó thấy nhẹ nhõm hẳn người. Nhưng nó vội nghĩ ngay. Hẳn là con mẹ này lại muốn giở trò gì nữa đây. Quả nhiên điều suy nghĩ của Loan không sai mấy. Chị Bảy bỗng chép miệng thở dài :
- Tao đâu nỡ làm chuyện thất đức đó, nhưng nay tao đã chót... thế này rồi, tao bị mày khi rẻ rồi.
Loan vội chụp lấy cơ hội :
- Em đâu dám khi rẻ chị.
Chị Bảy như nhìn thấy tận tim đen Loan. Chị ta nói một cách chắc chắn :
- Đừng chối mày ơi ! Qua mặt tao sao được, tao tiếc rằng tao già rồi mà còn khờ dại. Rồi mày thoát khỏi đây mày sẽ đi rêu rao cùng thiên hạ ràng tao "thế này thế khác" thì tao còn mặt mũi nào sống ở đời nữa. Loan hấp tấp :
- Em xin thề, không bao giờ em mang chuyện này đi nói hết.
Chị Bảy chép miệng, nói như than phiền :
- Tin sao được, thề bồi ờ đời này có ăn nhằm gì đâu mày.
Trong giây phút này Loan không còn biết người đàn bà muốn gì nữa, sẽ hành hạ Loan đến mức độ nào. Chị Bảy tiếp :
- Tao đã để ý thương mày hồi mày mới tới, nhưng hồi đó tao mắc kẹt thằng chả. Tối nay thấy mày trở lại tao mừng "hết lớn". Tao ngỡ rằng mày đâu nỡ tệ với tao... không ngờ tao đã phản bội chồng để chuộc lấy sự thất vọng...
Nói đến đó chị Bảy lại khóc nức lên, chị nói trong giọng ướt nước mắt :
- Trời ơi ! Chắc tao chết mất, chết đi cho rồi...
Tâm thần Loan bấn loạn lên. Thấy chị Bảy khóc một cách mùi mẫn, nên Loan ngán. Nếu chị Bảy vì "chuyện đó" mà chết thật thì khổ cho Loan quá. Chị Bảy giật mình :
- Tao sẽ tự vận chết, tao nhục quá rồi...
Loan từng nghe thấy chuyện nhiều người đàn bà vì bực tức một điều gì cũng dám liều lắm. Đằng này chị Bảy, đã chót tính chuyện động trời này, rồi không được Loan a tòng, dĩ nhiên chị ta phải ức lắm phải tìm một lối giải thoát cho đỡ ngượng. Nghĩ đến điều đó Loan muốn toát mồ hôi hột... Loan tự trách mình, mất mát gì đâu mà mình giữ gìn kỹ lưỡng quá vậy...
Căn phòng tối mò mò, tường gạch, cửa đóng kín mít, ngoài chị Bảy ra có ai biết đâu mà sợ. Ý nghĩ đó thoáng hiện ra trong đầu óc Loan. Loan cảm thấy mạch máu mình chạy mạnh hơn bình thường. Loan e thẹn với ý nghĩ đó. Loan rụt rè không dám đưa tay mình sang phía chị Bảy nằm.
Lại thêm một mối lo nghĩ nữa đến với Loan, biết chị Bảy còn chịu nữa không, hay là chị ta giận rồi. Loan thấy cổ họng mình khát khô. Chị Bảy vẫn còn nằm tấm tức khóc, chị nhắc đến chuyện tự vận hoài, nghe ghê quá Loan vừa hồi bộp vừa lo sợ.
Chị Bảy hình như chẳng buồn để ý gì đến Loan nữa. Loan thấy sự bứt rứt ở trong người mình mỗi lúc một gia tăng. Loan thở từng hơi dài. Đến lúc này Loan lại mong muốn chị Bảy nói với mình một lời, bất cứ là lời gì. Nhưng chị Bảy không nói, chị ta còn mải than thân thách phận. Cuối cùng Loan đảnh liều gọi nhỏ :
- Chị Bảy ?
Chị Bảy không trả lời, nhưng chị khóc nhỏ hơn. Loan nghĩ bụng có lẽ chị đã nguôi ngoai giận phần nào. Chị không gào thét, dằn vặt như hồi nãy nữa, chị chỉ còn khóc ti tỉ, ấm ức...
Loan càng vững lòng tin hơn. Nó nghĩ bụng, mình sẽ xin lỗi chị ta, rồi cũng đành... nếu chị muốn.
Bóng tối đồng lõa với những ý nghĩ vừa nảy sinh trong đầu óc Loan mỗi lúc một lớn hơn. Trong phút chốc Loan quên tất cả, Loan quên cả những ý nghĩ đầu tiên về danh dự, tai tiếng này nọ từng dằn vật Loan suốt mấy tiếng đồng hồ qua. Nói quên hẳn là không đúng, những ý nghĩ đó chỉ loáng thoáng hiện trong đầu Loan rồi tắt ngay. Trong lúc này chỉ còn hình ảnh của chị Bảy nổi bật. Và Loan phải làm vừa lòng chị ta. Trong một vài giây Loan biết minh vô lý, nhưng lẽ phải đó cũng bị những hình ảnh gợi cảm trong đầu óc Loan xóa nhòa ngay.
Loan nhẹ nhàng giơ tay lên. Bàn tay Loan lúc nảy bỗng trở nên run rẩy một cách lạ thường, nó rời rã làm sao. Loan lại nuốt nước bọt. Hình như bàn tay Loan bắt đầu chạm vào da thịt ở bả vai chị Bảy. Vai chị run theo đà từng tiếng nức tức tủi... Loan thấy vai mình mỏi rời rã, nó phó mặc bàn tay rơi xuống. Bả vai chị Bảy mát lạnh săn cứng. Những ngón tay Loan tự động xiết trên da thịt người đàn bà...
- Chị Bảy !
Chị Bảy ngưng khóc, chị nghe ngóng. Chị thấy bả vai mình, nơi bàn tay Loan đặt lên tê dại... Bỗng nhiên chị lại thấy nhột nhạt, chị lắc mạnh vai. Bàn tay Loan càng bíu chặt hơn. Giọng Loan hấp tấp :
- Chị Bảy...
Loan lan người lại gần hơn. Chi Bảy nghe thấy hơi thở của Loan. Chị Bảy để mặc người mình lan theo đà tay co của Loan. Tóc chị ta xổ tung ra, giọng Loan nghe thều thào :
- Em không xấu với chị nữa đâu...
Chị Bảy nằm nghẹo đầu sang một bên, khắp người mạch máu chạy mạnh làm thân thể rời rã. Bàn tay Loan loạng choạng sờ lên mặt chị Bảy trong mớ tóc rối...
Mùi nước hoa "ô đờ cô lôn" thoang thoảng trong mớ tóc rối bời... Loan nghe một tiếng thạch sùng tắc lưỡi đâu đó... Loan có cảm tưởng mình chơi vơi, lún sâu mãi vào một không gian xa lạ... Chiếc đùi chị Bảy biếng lười thả rơi xuống nệm. Những ngón tay chị nới lỏng, vuốt ve trên cánh tay Loan.
Giọng nói của chị đứt quãng :
- Mày ghét tao... ghét tao không hả Loan ?
Loan không trả lời được nữa, nó lắc đầu... Chị Bảy thở dài sườn sượt. Những ngón tay chị viu lấy một gấu mùng. Chị ta xoắn lấy vội vã, như sợ nó vuột mất... một góc dây mùng đứt bựt, Loan thoắt giật mình :
- Gi đó ?
Tiếng chị Bảy ú ớ :
- Cái mùng... cái mùng nó đứt dây...
Một nửa người Loan bị vướng víu, lúng túng như bị tấm lưới chụp lên. Muỗi bị động bay lên reo vo ve. Bóng tối tràn ngập trong phòng. Tiếng chị Bảy trở nên cuống quít:
- Trời ơi, cái mùng đứt dây rồi, muỗi...
Bàn tay chị Bảy khua tìm chiếc công tắc đèn ngủ ở đầu giường. Chiếc công tắc bằng nhựa cứ trượt đi đụng vào gỗ nghe lách cách :
- Tao phải bật đèn lên... mắc lại dây mùng chứ !
Loan cũng khua tay lên đầu giường tìm. Bàn tay Loan chồng vào tay chị Bảy. Chị ta nắm lấy hấp tấp, móng tay chị ta xiết chặt trên cổ tay Loan đau điếng, rồi nới lỏng dần... Hình như chị nói gì lảm nhảm trong miệng, Loan không nghe rõ.
Trong sự tĩnh mịch của căn phòng nhỏ chỉ còn có tiếng muỗi reo vo ve. Tiếng thạch sùng tắc lưỡi.
Chị Bảy tay tìm chiếc công tắc đèn lần thứ nhì. Chị nắm lấy trong lòng bàn tay, ngón tay cái đặt hờ hững trên cái nút bấm. Chị ta nói nhỏ :
- Phải bật đèn lên chứ ?
Nói xong, chị cứ nắm chặt nút bấm đèn trong tay. Chị hỏi lại Loan :
- Bật đèn lên không ?
Loan ừ nhỏ rồi lại lắc đầu :
- Thôi... kỳ lắm.
Chị ta yên lặng phân vân và lười biếng không muốn nghĩ gì. Chị cứ nắm chắc công tắc đèn. Chị nhắm nghiền mắt...
Tâm trạng của Loan lúc này thật chán nản, nó nghĩ bụng mình không tá túc được mãi ở nơi này, làm một thú đồ chơi bẩn thỉu cho con mẹ chủ dâm đãng. Bốn giở sáng Loan lén trở dậy...
... Xung quanh chị chỉ có bóng tối, chị rã rời trong cái cảm giác si dại còn sót lại trong cơ thể.
Loan lúng túng trong chiếc mùng đứt dây, nó giơ tay nâng cao đỉnh mùng lên khỏi đầu. Loan ngồi trên giường, ngay bên cạnh chị Bảy.
Tiếng công tắc đèn bật tách. Ánh điện loé lên từ chiếc đèn có chụp hồng, đặt trên chiếc bàn ngủ kê ở đầu giường. Ánh sáng làm thành một quầng tròn. Loan nhìn thấy chiếc hình đóng khung của chị Bảy để ở đó. Tấm hình bán thân cười toe toét. Một chiếc gối xô nghiêng lọt xuống mùng, nó lùng bùng trong phần vải mùng chưa tuột hẳn khỏi mép giường. Những con muỗi theo lỗ hổng lọt vào trong mùng đang bay vo ve ở một góc nào dó.
Chị Bảy giở minh, co chân lên, giơ tay phát một cái đến đét vào đùi. Một vệt máu nhỏ miết dài trên màu da trắng nhễ nhại của chị ta. Những sợi tóc rối xõa trên mặt chị, trên một phần ngực trần, Loan vội quay mặt đi. Chị Bảy tự động kéo một chéo mềm mỏng phủ lên thân thể mình.
Loan thở dài, nó cúi mặt, mím môi rồi lắc đầu. Không còn gì sót lại trong đầu óc Loan lúc này. Đầu óc Loan trống rỗng và mệt mõi... Ý tưởng chán nản lần lần xâm nhập rồi đầy ứ trong đầu...
Chị Bảy đưa tay vuốt những sợi tóc lòa xòa trên mặt. Đôi môi khô héo của chị nở một nụ cười, chị mở bừng mắt ra chớp nhẹ :
- Nằm xuống đây cưng !
Loan nhìn xuống chị Bảy, đôi mắt nó mở lớn, nỏ lắc đầu sững sờ. Ánh sáng dọi trên mặt chị Bảy, khuôn mặt tròn vành vạnh, đôi mắt lờ đờ nhìn Loan. Chiếc mũi lớn, hai chiếc má núng nính, chiếc dây chuyền vàng nhỏ xíu óng ánh trên bộ ngực thỗn thện. Loan quay mặt đi... Loan thấy ngao ngán lạ lùng. Nó muốn thoát ra khỏi chiếc mùng tù lúng này ngay lập tức.
Nhưng chị Bảy đã co tay Loan lại, kéo nó nằm xuống cạnh mình :
- Nằm xuống đây cưng !
- Tôi buộc lại dây mùng...
Chị Bảy giữ dịt lấy Loan :
- Hừ, kệ nó...
Loan nằm nín thinh bên cạnh chị Bảy. Mắt nhìn bâng quơ lên đỉnh mùng méo mó. Chị Bảy đưa tay đỡ lấy cằm Loan, xoay mặt nó lại phía mình :
- Loan, Loan giận chị sao ?
Loan không nói câu nào, mắt nhìn đâu đâu, Chị Bảy vỗ nhẹ vào má Loan :
- Ô hay, cưng giận chị sao ? Có gì đâu.
Loan vẫn không trả lời, vẫn nhìn đi chỗ khác, thở dài. Chị Bảy an ủi :
- Có gì đâu mà buồn, từ nay chị sẽ hết sức cưng chiều em. Em muốn gì cũng được hết, chị sẽ thương em mà...
Loan càng thêm chán nn sự đụng chạm với chị Bảy. Loan không còn thấy một chút nào thích thú. Nó thấy da thịt mình nhớp nhúa. Những lòi ỏn ẻn của chị Bảy bên tai chỉ càng thêm khó chịu. Tiếng chị Bảy trở nên rền rĩ :
- Loan ơi, đừng buồn em, có gì đáng buồn đâu.
Trong lúc này những lời nói xa nói gần cua con mụ bán cà phê hồi tối lại vang lên trong đầu óc Loan. Rồi điều tiếng này, tiếng nọ trong tương lai... khi mặt trời lên, khi Loan đứng ở trước cửa nhà, sự vuốt ve mơn trớn của chi Bảy. Loan nghĩ bụng mình không thể sống như vậy đươc. Loan chợt thấy hối hận về hành động của mình vừa qua. Mặt Loan nóng bừng lên, khi nghĩ đến từng động tác của mình, sự ham hố si mê của chị Bảy. Nó nhắm nghiền mắt lại, nó không còn dám nhìn Chị Bảy.
Chị biết chị không còn trẻ trung gì, chị lớn tuổi. Chị không được ngon lành như những đứa con gái mới lớn, Chị có bổn phận chiều đãi Loan như một con mồi đáng giá.
° ° °
Loan lầm lùi đi, đầu óc suy nghĩ miên man. Con dường Nguyễn Hoàng xa hun hút. Hàng cây bên đường cao vút, những ngôi sao trên bầu trời lặn gần hết. Ở phía đông ngôi sao mai chưa lặn bầu trời đã ửng hồng...
Một chuyến xe lửa khởi hành sớm. Tiếng còi tàu hú lên một hồi còi dài. Lửa từ dưới gầm đầu máy tàu phà ra đỏ rực. Tiếng xe chạy rầm rập trên đường sắt làm một vủng đất rung chuyển.
Trong những khung cửa toa tàu, những khuôn mặt hành khách nhìn xuống thành phố. Loan đứng ngơ ngác nhìn theo đoàn tàu dài thậm thượt mất hút ớ cuối cùng đường. Làn khói mờ, khen khét còn phảng phất đâu đây.
Loan tự hỏi mình sẽ đi đâu. Loan rẽ vào vườn hoa, ở đó cây cối còn đẫm sương đêm. Chiếc ghế đá lạnh ướt, Loan lấy tay chùi qua loa rồi ngả lưng nằm xuống. Trời sáng rõ dần, xe cộ bắt đầu di chuyển nhiều trên lộ. Những ngọn đèn đường đã tắt.