Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Aldous Huxley
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatoly Gavrilov
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Bilahari Kausikan
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Siemens
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Han Dang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Poniewozik
- James Stavridis
- Janos Kornai
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Kate Chopin
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyên Cầm
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Palmer
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter Hansen
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Taras Shevchenko
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Văn học miền Nam 54-75 (275): Nguyễn Thụy Long (6)
Loan mắt nhung (3)
Loan rời nhà trọ đi lang thang lên Sài gòn, nó luôn luôn để mắt dòm chừng vào đám trẻ đánh giầy ở mấy quán ăn. Suốt một buổi chiều và một buổi tối, Loan lục soát không còn một nhà hàng nào. Nhưng Vinh trố vẫn bặt vô âm tin.
Tới 11 giờ đêm các hàng quán bắt đầu đóng cửa. Loan đứng phân vân ở ngoài đường. Suốt cả buổi chiều Loan không ăn gì, bây giờ nó mới thấy đói, cơn đói dữ dội làm ruột nó quặn đau và hai mắt hoa lên. Loan lục túi quần còn tất cả 12 đồng. Loan đi ra phía chợ Bến Thành mua ba đồng bánh mì, sẻ ra rắc đầy muối tiêu. Gã bán bánh hỏi :
- Mày không ăn thịt sao ?
Loan lắc đầu :
- Hết tiền rồi.
Gã bán bánh cười :
- Mày rắc muối tiêu của tao cũng hết đến một đồng bạc. Buôn bán với chúng mày hoài thì tao đến sập tiệm mất thôi.
Cầm chiếc bánh lầm lũi bỏ đi, nó ra ghế đá ở bùng Binh chợ Bến Thành ngồi ăn ngon lành. Xong xuôi, Loan phải đi bộ thật xa mới kiếm được máy nước uống. Tuy trong túi còn tiền nhưng Loan không dám tiêu hoang, nó còn dành cho ngày mai. Trời về khuya, lạnh giá, Loan nghĩ đến chuyện về nhà, nhưng Loan chợt nhớ đến mụ chủ nhà cay nhiệt nên lại thôi. Giờ này chắc Minh còn thức học bài. Loan thấy nhớ và thương bạn lạ lùng.
Loan xốc cao cổ áo, thọc hai tay vào túi quần lầm lũi đi. Gió về đêm lạnh se xắt. Hai cánh tay Loan nổi gai ốc. Nó đi vào một con đường vắng. Hai bên đường, nhà cửa đóng im ỉm một vài căn nhà còn sáng điện, tiếng nhạc nhẹ, êm từ phòng khách những nhà sang trọng vẳng ra. Cảnh tượng trong can nhà đó thật ấm cúng. Loan thầm nghĩ, đời mình đến bao giờ mới được như vậy. Hàng cây sao hai bên đường cao vút, tiếng gió thổi trong lá cây nghe rì rào buồn bã. Loan ngửa mặt nhìn trời, những vì sao đêm thấp thoáng sau bóng lá cây. Chúng cô đơn buồn bã.
Loan nghe tiếng chân mình bước trên con đường rộng thênh thang, tiếng lá rụng và tiếng gió. Ngần ấy âm thanh như một bản nhạc buồn dậy lên trong đêm.
Tới một góc đường Loan dừng lại. Ở đó có nhột mái hiên rộng thênh thang. Dăm ba người nằm ngổn ngang ngủ. Sau một phút do dự Loan bước chân vào, Loan tìm nhột góc khuất gió ngồi dựa lưng vào tường. Loan nghĩ bụng dầu sao mình cũng phải dừng tạm ở đây cho qua đêm nay. Trước mặt Loan, một thằng nhỏ nằm ngủ chèo queo. Nó co quắp ôm cái thùng gỗ, một tay đưa lên gối đầu. Nó ngủ say sưa, những sợi tóc lởm chởm trên đầu nó lất phất bay. Thỉnh thoảng nó cựa mình, chóp chép miệng. Ở góc đằng kia mấy người vừa đàn ông vừa đàn bà nằm. Tất cả đều say ngủ, không ai biết Loan vào nhập.
Ngồi mãi mỏi lưng, Loan ngả người nằm xuống, nó cũng đưa tay lên gối đầu. Vỉa hè lạnh giá, Loan có cảnh tưởng mình nằm lên một khối băng. Loan mệt mỏi quá rồi, hai mi mắt nặng chĩu Loan khép mắt lại.
Âm thanh rì rào của lá cây nghe mơ hồ...
Đang ngủ Loan chợt giật mình thức. Nó túm được một bàn tay đang thò vào túi quần mình mò. Loan ngồi bật dạy, giật mạnh một cái, một thằng bé ngã chúi vào người Loan. Loan chụp tay lên cổ nó đè chúi xuống. Thằng bé nằm vắt ngang đùi Loan giẫy lên đành đạch. Nó la ằng ặc trong cổ họng :
- Đ. m. buông ra.
Loan ấn mạnh hơn :
- Buông sao được, mày ăn trộm mà.
Loan bẻ quặt tay nó ra đàng sau, những tờ giấy bạc một đồng hai đồng rơi xuống sàn gạch :
- Mày ăn trộm, tao bắt quả tang nhá ! Còn chối cãi không ?
- Ối ! Ối ! Đau quá !
Loan đưa nốt một chân quặp ngang eo ếch nó :
- Lạy lao đi thì tha.
Đứa bé vẫn gan nó cố vùng vẩy, cuối cùng nó ngoạm vào đùi Loan đau điếng. Nổi khùng Loan giơ thẳng tay ra táng một cái thật mạnh vào mặt nó. Thẳng bé kêu thét lên một tiếng, Loan buông ra, nó lăn mình ra xa. Loan nhào tới cuỡi lên lưng nó. Thằng bé nằm bẹp dí như một con nhái bén. Nó vùng vẫy trong tuyệt vọng :
- Buông ra, buông thằng cha mày ra không chết mẹ bây giờ.
- Hăm ta hả mày ?
Loan kẹp sát hai đùi lại như hai cái gọng kìm. Những người nằm ngủ quanh đó thức giấc vì tiếng ồn ào. Họ chạy lại coi :
- A, lại thằng Cà Tót, bộ nó ăn cắp tiền của mày sao ?
Mấy người đó lê đến gần hỏi Loan. Loan gật đầu phân bua :
- Ừ, nó ăn cắp của tôi, tôi bắt quả tang.
Họ đốc thêm :
- Đánh chết mẹ nó đi, thằng nầy chuyên môn mà.
Loan dí tay vào mặt nó :
- Lần nầy ông tha, lần sau ông đánh chết mẹ mày.
Loan thả cho thằng Cà Tót đứng dậy. Nó trở lại tìm tiền. Nhưng những đồng bạc rơi trên vỉa hè đã biến sạch. Mộl gã đàn ông ngồi lù rù ở gần đó. Loan nhìn hắn :
- Tiền của tôi rơi ở đây dâu rồi ?
Hắn đưa chiếc gậy ra quơ quơ :
- Tiền nào ? Tao đâu có biết ?
Loan giận dữ :
- Chú lấy của tôi !
- Hồi nào, mày không thấy lao mù đặc đây sao ?
Hắn ngửa mặt lên, đôi mắt toàn tròng trắng. Gã mù gằn giọng :
- Mày thấy tao mù đây chứ thằng khốn nạn. Bố mày nghèo thì bố mầy đi xin ăn chứ chưa bao giờ thèm ăn cắp. Nói bậy tao phang thấy mẹ.
Loan nuốt giận, nó biết lão mù nầy lấy nhưng không tài nào nói được. Một đứa con gái nhỏ nằm quay lơ bên cạnh ngủ có vẻ say sưa lắm. Loan chỉ đưa bé :
- Tôi công nhận ông không lấy, nhưng con ông nó lấy đưa lại cho ông.
Lão mù bèn xốc đứa con gái dậy :
- Tun mày ăn cắp tiền hả ?
Đứa bé gái vùng dậy, nó ngơ ngác :
- Cái gì ?
- Mày có ăn cắp tiền đưa cho tao không ?
Đứa bé gay gắt:
- Ăn cắp hồi nào, thằng chó đẻ nào bảo tôi ăn cắp.
Loan đứng chống mạnh nhìn nó :
- Ê đừng hỗn, đừng có vờ vịt, chính mày ăn cắp chứ ai vào đây.
Đứa bé xấn xố :
- Ăn cắp hồi nào, mày thấy tao ăn cắp không hả thằng chó đẻ kia ?
Loan quá tức, giơ tay lên tính táng cho nó một cái. Đứa bé chu chéo :
- Đây, đây mày đánh tao đi thử coi. Mày ăn hiếp bố con tao đi. Trời ơi ! Bớ người ta...
Cái họng con bé to như cái lệnh vỡ, nó mồm năm miệng mười, làm Loan đâm bối rối. Thằng Cà Tót thì ngồi trên cái thùng đánh giầy cười hềnh hệch :
- Đ. m. mày thấy chưa đâu có phải mình tao ăn cắp, có chì thì đánh hết coi.
Loan nhìn xung quanh, kẻ ngồi kẻ đứng ngổn ngang. Con bé cứ nhảy choi choi trên xỉa xói như một con gà chọi. Loan tức uất người mà không làm sao nói được. Lão già mù cầm cái gậy gõ gõ xuống đất :
- Đ. m. người ta sống ở đời, thấy mình nghèo thì bao nhiêu cái xấu xa đều đổ dồn lên đầu. Đ. m. tôi nghèo thiệt đó nhưng không bề dạy con ăn cắp. Nói cho các người biết, thằng nầy từng ăn trên ngồi chốc thiên hạ rồi... bây giờ...
Một gã ngồi dựa lưng vào tường ở góc đằng kia lên tiếng :
- Thôi, thôi đi, đ. ai không biết anh có mác nhà giàu lần nào cũng trưng ra. Chết cha mày đi cho rảnh, điếc con ráy quá !
Lão mù lại hướng ra phía kẻ phát ngôn :
- Thằng nào ra lời đó, thắng nào rủa ông cố nội nó chết đó.
- Ta đây chớ ai !
Gã đàn ông giơ chiếc chân cụt lên ngoáy ngoáy gã cười luôn miệng. Lão già mù hỏi tới :
- Thằng Tám cụt đấy phải không ? Mắc mớ chi mày chọc ông cố nội mày.
- Chọc cho đỡ buồn. Chết đi thằng mù.
Hai bố con lão mù lại xỉa xói. Gã cụt đưa cái nạng lên :
- Câm cái mõm chó không, cho một nạng lại chết tốt cả hai bố con bây giờ. Chính tao thấy con mày bò ra lấy tiền của người ta nè...
- Thề đi !
- Thề chứ, sức mấy rnà không thề.
- Thằng nào nói không thì xe cán chết cha nó nhé !
Gã cụt lại cười phá lên :
- Đâu có được, ta làm gì có cha mà chết. Còn nếu bố con mày lấy thì xe mười bánh cán chết cả hai bố con bây chịu hôn ?
Thế là bố con lão ăn mày mù lại chửi ùm lên. Một kẻ trong đám lên tiếng :
- Thôi, tôi xin các người, các người đóng cái mồm chó vào dùm cho nhà con ngủ.
Một mụ đàn bà rách rưới lê gần tới chỗ Loan. Mụ che nhột lay lên miệng nói nhỏ :
- Bố con nó lấy đó, chính mắt tao thấy mà.
Loan thở dài, ngồi dựa lưng vào tường :
- Thôi bỏ.
Mụ đốc thêm :
- Đâu có được phải tay tao, tao đâu có chịu, mày hiền quá mà nên chúng nó mới ăn hiếp.
Mụ dài miệng nói, đôi mắt mụ láo liên nhìn về phía bai bố con lão ăn mày mù. Hai bố con lão vẫn xa xả chửi, còn gã Tám cụt vẫn cười như nắc nẻ. Gã nằm lăn ra vỉa hè vỗ cái bụng lép kẹp bành bạch :
- Chửi nữa đi, chửi nữa đi bố con thằng mù.
Thằng Cà Tót đập cái thùng gỗ thình thịch xuống vỉa hè, nhảy lên đông đổng :
- Vui là vui quá vui...
Hát xong, nó cười sang sặc.
Bỗng cửa sổ ở trên nhà lầu, điện bật sáng. Cánh cửa bật ra một cách giận dữ, một đầu người đàn ông thò ra :
- Các người muốn phá khu này phải không ?
Những tiếng la ó bên dưới dịu lại. Người đàn ông trên lầu gắt nữa :
- Tao sẽ cho chúng bây vô tù cả đám, đồ ăn mày.
Mấy người hồi nảy nằm im, bây giờ mới lên tiếng trách :
- Đó thấy chưa, biểu hoài không nghe. Thiệt các người không biết điều tí nào hết trơn.
Người đàn ông trên lầu đóng xập cửa lại. Hắn ta còn nói vớt :
- Tao sẽ cho chúng bây vô tù hết trơn.
Mụ đàn bà hồi nãy mách Loan bố con lão mù ăn cắp tiền, trở mặt liền :
- Đầu đuôi câu chuyện ở hai thằng quỉ con này nè.
Mụ vênh vác hỏi Loan :
- Thằng quỉ kia mày ở đâu tới đây ? Tổ cha cái thân phận ăn mày còn không biết điều.
Loan tức nghẹn lên đến tận cổ. Nó nuốt giận không trả lời vào câu hỏi :
- Nếu nó không ăn cắp tiền của tôi thì đâu có chuyện.
Một người khác lên tiếng :
- Bộ mày nhiều tiền lắm sao mà đem trưng ra gợi lòng tham của nó. Nếu phải tao, tao cũng lấy luôn. Đ. m. chứ bộ cứt đâu. Đ. m. nói cho bay biết, ở đây toàn là dân lưu manh không hà, tao lưu manh luôn.
Loan thấy ra lời lúc này không có lợi, nó kiếm một xó nằm. Nhưng Loan vẫn không yên. Thằng Cà Tót lại mò đến. Nó ngồi trên thùng gỗ, ngay trước mặt Loan :
- Ê ! "lỏi tì" hôm nay tao thua mày, nhưng mai mốt thấy mặt tao thi trốn cho lẹ nghe con.
Loan nhìn thẳng vào mặt nó :
- Được, tao đâu có ngán mày, có bao nhiêu đứa kêu đến hết đi. Tao uýnh hết.
Thằng Cả Tót nheo mắt cười :
- Thiệt hả mày ?
Loan trừng mắt :
- Bộ muốn ăn đòn nữa sao đây, đi mày !
Thằng Cà Tót vẫn còn cười, nó quì xuồng đất, hai tay chắp lại, đầy vẻ giễu cợt :
- Đ. m. uýnh được tao nữa, tao coi là tổ sư. Ngày mai mày mềm xương với tụi tao con ơi !...
Nói xong Cà Tót vái một cái :
- Lúc nào mày uýnh nổi tụi tao, tao vái thêm hai cái nữa nhen.
Vái xong nó lùi lại, xách lùng lêu têu đi.
Trời chưa sáng rõ Loan thấy ngồi mãi với đám người này không có lợi, nó cũng đứng dậy đi một ngả khác ngược với con đường thằng Cà Tót đi. Vừa đi khỏi mái hiên được chừng hai trăm thước, Loan thấy một chiếc xe Cảnh sát phóng như bay đến. Loan nấp vào một gốc cây quan sát.
Chiếc xe thắng két lại trước mái hiên, đám ăn mày ở đó ráo rác. Có kẻ vùng chạy. Tiếng còi tu huých ré lên rồi những người Cảnh sát từ trên xe ào nhảy xuống. Họ vung ma trắc chận đầu những kẻ định chạy trốn :
- Ê đứng lại, chạy chết mẹ hết bây giờ.
Chỉ 3 phút sau Cảnh sát túm được trọn đám. Tiếng nhiều người phân bua :
- Lạy các thầy tụi tôi đâu có làm gì.
Tiếng một người Cảnh sát nạt nộ :
- Không làm gì mà người ta kêu điện thoại thưa tụi bây.
Hai cánh cửa lầu lại bật mở. Người đàn ông trên đó thò đầu ra nói :
- Chúng tôi yêu cầu các thầy Cảnh sát tóm cổ dùm cả đám cho tôi. Đêm nào chúng cũng phá như giặc. Không ai còn ngủ nghê gì được hết trơn.
Bọn ăn mày lạy như tế sao :
- Thiệt tình tụi tôi không làm chi hết trơn, đầu đuôi là do hai thằng nhỏ đánh lộn, tụi tôi sợ làm ồn bà con nên chỉ can thôi.
Người đàn ông trên lầu hứ một tiếng :
- Tụi bây mà can cái gì, chính tụi bay la ó, không lẽ tao nói láo sao.
- Dạ thưa ông, ông thương cho hoàn cảnh chúng con.
Một người Cảnh sát xô vai gã ăn mày vừa ra lời :
- Không thương sót gì tụi bây được hết, a lê về bót.
Người Cảnh sát nhìn quanh :
- Đâu, các người nói có hai thằng nhỏ nào đâu, nói láo.
- Dạ có thiệt, nhưng nó đi rồi, mới đi khỏi tức thì, một đứa đi ngã này, một đứa đi ngã kia.
Gã ăn mày chỉ tay. Người Cảnh sát áng chừng là trưởng toán, liền ra lệnh cho hai Cảnh sát đứng gần đó.
- Hai anh đi tìm tóm cổ nốt cho tôi.
Ông ta quay lại đám ăn mày :
- Chú mày mà nói láo thì chú mày chết nghe...
- Dạ ! Dạ em nói thiệt.
Hai người Cảnh sát dợm chân bước đi. Loan lo lắng dáo dác tim chỗ núp. Lợi dụng lúc người Cảnh sát còn đang nhìn ngang nhìn ngửa, Loan thấy một con hẻm nhỏ nên chạy tọt vào. Con hẻm hẹp, bai bên là tường nhà cao dựng đứng. Loan chạy miết, không có một chổ nảo khả dĩ trốn tránh được. Loan đâm lo sợ. Người Cảnh sát đã tới đầu hẻm, anh ta nhìn thoáng thấy bóng Loan. Anh đút còi lên miệng thổi ré lên rồi rảo cẳng đuổi theo. Loan cắm đầu cắm cổ chạy, nó không cần biết là chạy đến đâu. Đằng sau là tiếng còi Cảnh sát vẫn ré lên :
- Ê, ê dừng lại..
Loan càng cố sức chạy miết. Những nhà trong hẻm chợt thức giấc vì những tiếng còi, tiếng la hét cùng những tếng chân chạy thinh thịch. Họ bật đèn sáng choàng, ùa ra cửa :
- Cái gì đó ?
- Ăn trộm, ăn trộm bà con ơi !
Loan vẫn bổ nháo bổ nhào chạy. Nhiều người ùa ra hẻm. Họ hướng về phía Loan chạy la lên :
- Bắt lấy nó, ăn trộm bà con ơi !
Cẳ đám đông ùa chạy theo. Tới cuối con hẻm có ngã ba, Loan dừng lại một lát rồi chạy đại, theo hẻm bên trái. Vì con hẻm ở khúc này hơi cong nên khuất tầm mắt người đuổi theo không ai biết. Họ tới đầu hẻm đứng dừng lại hỏi nhau :
- Nó chạy lối nào rồi ?
- Không biết, hay là mình chia làm hai toán tìm thử coi.
Ngưởi Cảnh sát lúc đó cũng vừa chạy tới, anh ta một tay đỡ chiếc bao súng lủng lẳng bên hông, thở hổn hển :
- Thằng nhỏ chạy nhanh quá. Không vướng cái cúa nợ này (anh ta chỉ vào khẩu súng) tôi đã đuổi kịp rồi.
Những người đuổi theo bu lại hỏi :
- Nó ăn trộm hả thầy ?
Người Cảnh sát vẫn còn thở :
- Không ! Nhưng nó là du đãng.
- Vậy hả, nó có chém ai không ?
Anh Cảnh sát lắc đầu. Một người khác hỏi :
- Thầy đuổi nó từ đâu đến đây ?
Anh Cảnh sát chỉ tay ra đầu hẻm phía sau lưng :
- Nó... chạy từ kia...
Một người khác nhanh nhẩu kết án :
- Hèn gì khi nó chạy qua nhà tôi, tôi trông thấy mặt nó dữ dằn hết sức. Thiệt thầy Cảnh sát này gan cùng mình mới dám đuổi theo.
- Du đãng thằng nào cũng có lận dao trong mình hết trơn hà, nó chém bất kể ai.
Một người khác le lưỡi :
- Y da, vậy mà hồi nãy tôi đuổi bén gót nó chớ.
Sau khi tìm kiếm quanh một hồi không thấy, người Cảnh sát quay ra.
Loan bất đầu chạy chậm lại, đầu luôn luôn ngoái về sau dòm chừng. Không còn thấy người đuổi theo, Loan đứng gục đầu vào tường, một tay đưa lên chắn ngực thở hổn hển. Cổ họng Loan khát khô, hai mắt hoa lên, mặt xây xẩm. Cảnh vật trước mắt Loan xám lại, mồ hôi vã ra đầy mặt Loan. Loan mệt mỏi đến cực độ, nó muốn ngã xuống, nằm thẳng cẳng rồi muốn ra sao thì ra.
Đứng một lát Loan thấy người dễ chịu dần lại. Cơn gió sớm mai mát hây hẩy giúp cho sức khoẻ bình thường của Loan chóng hồi phục. Loan ngửa mặt nhìn lên cao, bầu trời xanh thăm thẳm. Những sợi mây trắng mỏng như tơ loãng dần. Ánh náng đầu tiên vàng nhạt chiếu van vát trên nóc nhà phía tay mặt. Những cửa sổ nhà lầu bắt đầu mở, Loan nhìn thấy ở một cửa sổ nhà gần đó một người con gái mặc xú chiêng, tóc bới cao đang đứng tập thể thao. Chợt thấy Loan đứng tựa lưng vào tường nhìn lên, chị ta ngừng tập nhìn trả lại, cuối cùng chị kéo cái màn cửa màu xanh che kín lại.
Buổi sáng thật bình thản. Loan nghĩ thế, nó lầm lũi đi, có gì xảy ra đâu. Loan chán nản đển cùng cực. Vô tình Loan buông tiếng thở dài... Ngõ hẻm bắt đầu nhộn nhịp người qua lại. Loan đoán chừng chắc chắn ngõ hẻm phải có lối ra. Nó đi theo những người xách giỏ đi chợ. Chừng năm phút sau Loan ra khỏi hẻm. Con đường trước mặt bừng lên tiếng xe cộ, tiếng rao quà và hàng trăm thứ âm thanh hỗn độn khác. Loan thấy mình lạc lõng giữa làn sóng người nhộn nhịp kia. Tất cả mọi người đều có một công việc để làm, đều lo nghĩ bận rộn. Còn Loan thật thừa thãi, điều lo nghĩ của Loan triền miên và vô lý. Loan có cảm nghĩ mình đang đuối xuống trong sự chán nản đến cùng cực. Loan cúi đầu đi, nó tự thấy minh thật xấu hổ, nỗi buồn như tang trong máu chạy cùng kháp cơ thể, chúng đọng lại ở từng đầu ngón chân ngón tay làm cơ thể Loan trở nên biếng lười cử động.
Ánh nắng sớm mai từ con đường chiếu hắt lại làm bóng Loan đổ dài. Loan đi ngược chiều với hướng mặt trời. Không khí buổi sớm còn trong mát. Hai bên đường phố bắt đầu mở cửa. Trong các tiệm ăn, tiếng ly tách chạm nhau lanh canh, tiếng nhạc hòa lẩn tiếng ồn ào nói chuyện làm thành thứ âm thanh hỗn độn.
Một đôi nhân tình đi vượt qua mặt Loan, người con gái tóc cắt kiểu bom bê, mặc jupe ngắn, dáng người nhỏ nhắn. Người thanh niên nắm tay nàng kéo đi :
- Mình và đây ăn sáng.
Người con gái nhỏng nhẻo lắc đầu :
- Khỏi có ăn, em chỉ uống chocolat thôi.
Giọng người thanh niên trìu mến :
- Em cứ lười biếng không chịu ăn rồi người lại gầy như com mắm khô ấy.
Thiếu nữ cười nhẹ đầu hơi ngả vào vai người tình :
- Em nhịn ăn cả ngày còn được nữa kia.
Loan thấy bàn tay người con trai hơi bóp nhẹ vào tay thiếu nữ :
- Hư lắm đó "chó con", nhịn ăn hoài người xấu đi người ta bỏ rơi lại kêu trời.
Thiếu nữ vùng vằng :
- Giỏi thì bỏ đi coi nào, lại không chạy theo người ta khóc hết nước í à !
Thanh niên kéo người yêu đi gần lại mình :
- Ai khóc hồi nào, chỉ khéo bịa đặt.
Đôi tình nhân dắt nhau vào quán khi người con gái bước lên thềm Loan nhìn thấy bắp chân nàng thuôn dài trắng nõn nà. Loan cúi mặt đi.
Trên những sạp hàng bày bán ở lề đường, Loan thấy những người chủ vừa mở cửa hàng, họ cầm chổi lông gà phẩy bụi trên hàng hóa. Tới một sạp báo, Loan dừng lại. Nó đưa mắt nhìn những tờ tạp chí loè loẹt. Nó liếc qua mấy tờ nhựt báo Loan tò mò lật he hé lên coi. Người đàn bà chủ sạp báo nhìn Loan hau háu, Loan vẫn vô tình không biết. Chị ta tới gần, tay cầm cái chổi lông gà đánh vào tay Loan một cái :
- Đồ quỉ, mới sáng tinh mơ mà đã đến ám.
Bị đánh bất ngờ, Loan giựt tay lại, ngước lên nhìn chị ta. Chị ta xấn xổ :
- Còn nhìn nữa hả mày, tổ cha bay không bước đi sao ?
Bị chạm tự ái, cái ngang bướng nổi dậy trong đầu Loan làm mặt nó nóng lên :
- Xem nhờ một chút mà chị.
Không chờ Loan dứt lời :
- Không có xem nhờ xem mướn gì bết trơn á ! Cô hồn ở đâu không hà, sáng nào cũng đến ám.
- Tôi ám chị hồi nào, mới sáng nay là lần đầu tiên.
Chị ta nóng tiết, xô mạnh Loan ra :
- Mà tôi không chịu có được không ? Mày muốn lý sự thì bà cho lý sự luôn.
Chị ta cầm cái chổi lồng gà trong tay xấn xổ đến như muốn quất Loan liền :
- Tao quất thấy mẹ mày rồi còn kêu lính bắt nữa kia, đồ ăn cắp.
Mắt Loan long lên sòng sọc vì tức. Nhưng thấy nói đến Cảnh sát, Loan lại nghĩ đến vụ rượt bắt đêm rồi nên đành nuốt giận, Loan lùi dần, giọng Loan như muốn khóc đến nơi :
- Các người ăn hiếp tôi quá lắm.
Mụ đàn bà tàn ác hơn :
- Mầy có bước đi ngay không thằng ranh con...
Loan đành quay lưng đi, mụ liền lấy một mảnh báo cũ xoắn lại bật quẹt châm lửa đốt vía. Mụ khua ngọn lửa trên những tờ báo và dưới gầm sạp, chỗ Loan vừa đứng. Mụ lâm râm khấn vái. Ngọn lửa tàn, mảnh báo cũ thành một đống tro đen mỏng trên vỉa hè. Một ngọn gió thổi qua những mảnh tro tàn tan tác bay... Đã thế mụ còn phân bua với những người đứng gần đó :
- Tôi nhận đúng mặt nó mà, thằng này chuyên môn ăn cắp vặt, chúng nó có một bọn năm sáu đứa lận...
Một người đứng gần đó chêm thêm một câu :
- Sao không túm luôn lấy nó giao cho lính.
Người chủ sạp báo nhìn những mảnh tro tàn còn sót lại :
- Tôi tội nghiệp nó, giận thì xua đuổi nó vậy thôi chớ tôi đâu có nỡ.
Loan lủi thủi đi, nó thấy rõ từng hành động của người đàn bà, từng lời đối thoại. Bỗng dưng Loan thấy cảnh vật trước mắt mờ đi. Nó chớp mắt, một dòng nước âm ấm chảy xuống má. Mình lại khóc sao hả Loan ? Khóc nữa sao Loan. Loan đưa tay chùi vội nước mắt. Cổ họng Loan như nghẹn lại, hai mũi cay sè. Không thể được, không bao giờ minh khóc hết. Loan tự an ủi. Nó cúi gầm mặt bước đi. Tiếng huyên náo hai bên đường không còn làm Loan chú ý đến nữa. Nó bước xuống đường, mặc xe cộ đang chạy ngang như dòng thác lũ. Tiếng bánh xe thắng ken két. Có người thò đầu ra chửi.
- Đui à ?
Loan tảng lờ như không nghe thấy. Nó bướt vội lên lề đường. Trước mắt Loan là một công viên, ở đó cây cối xum xê, một vòi nước trồi ra thảm cỏ xanh mườn mượt, đang quay vòng. Nước toé vun lên như bụi mưa.
Phía cuối con đường mòn cạnh bụi ruối xén bằng bặn, một ngưởi phu cầm cái chổi dài đang vun những chiếc lá úa vào một chỗ. Tlếng chổi khua quèn quẹt trên nền đất lẫn sỏi. Một lát hắn cúi khom người xuống châm lửa đổt. Khói bốc lên cao tan loãng trong bóng lá cây. Ánh nắng sớm mai chiếu qua tàn lá thành từng luồng sáng vàng kim nhũ, thám cỏ ướt mượt sáng lên. Hai vòi nước ngược chiều nhau vẫn quay quay măi. Chúng vung lên đám nắng vàng choi lói những hạt bụi nước trong như hạt bằng pha lê.
Loan tìm một ghế đá ngã lưng nằm xuống. Nó khoanh hai tay lại sau gáy đỡ lấy chiếc đầu chứa đầy mệt mỏi. Tiếng xe cộ từ dưới đường vang lên nghe mơ hồ. Rồi tiếng ve sầu dậy lên ran ran khắp vùng lá cây trên cao. Đám khói từ những đống lá khô un lên, vương vất trong nắng vàng, trong màu xanh lá cây sướt mướt. Một tiếng chim hót lên và những tiếng chim khác phụ họa. Những con chim nhỏ kẻ ngang dọc trên bầu trời thành phố. Loan ngửi thấy mùi ẩm ướt của cỏ non pha lẫn mùi ngai ngái của lá đốt.
Người phu quét lá đã làm xong việc, anh ta kéo lê chiếc chổi dài trên con đường giải sỏi, hai bên trồng cỏ tóc tiên. Anh thơ tha như một kẻ nhàn hạ dạo chơi trong vườn. Anh ta ngồi xuống một chiếc ghế đá gần đó lấy thuốc ra vấn hút. Chiếc chổi gác bên cạnh. Anh ngửa cổ nhả khỏi thuốc lên trời.
Loan nằm như vậy lâu lằm. Người phu quét lá đã đi khỏi. Hai chếc vòi nước đã ngừng quay. Tiếng chim đã ngừng hót. Nắng mỗi lúc một nồng nực hơn. Chỉ còn lại tiếng ve sầu kêu ran ran từ chòm cây này truyền sang chòm cây khác. Bên mép cỏ, những đoá hoa 10 giờ nở đỏ ối đánh viền trên màu xanh của cỏ và màu trắng ngà của đá cuội.
Loan nghe trong bụng mình xôi lên ùng ục, ruột gan Loan như thắt lại rồi thì cơn đau bụng nổi lên nhâm nhẩm. Đúng rồi chiếc dạ lầy lép kẹp đang bóp những hạt cơm vô hình. Loan càng thấy cay đắng hơn. Nó mỉm cười một mình, ánh nắng dài lên mặt nó. Khối tròn vàng chóa lên. Hỡi mặt trời, hãy nhìn ta. Hỡi lá cây cùng chim chóc. Loan nhắm mắt lại, khắp người nóng ran, ngứa ngáy như mọc rôm cùng khắp da thịt. Cơn đói mỗi lúc một tăng lên dữ dội hơn. Loan đổi thế nằm cho đỡ nhức nhối, nó chỉ dịu đi một lát rồi đâu lại vào đó. Mồ hôi Loan bắt đầu vã ra, biến áo sơ mi xông lên một mùi nắng chua của mồ hôi. Ánh nắng không đủ sức hong khô, chỉ làm chiếc áo nóng lên mùi hôi khó chịu.
Không lẽ mình chịu nằm chết đói đây sao ? Loan thầm nghĩ. Mọi cử động của Loan trở nên rời rã, đầu óc Loan choáng váng. Không thể nằm mãi đây được. Loan cố vùng dậy, nhưng cử động của Loan chỉ uể oải. Loan gần như không muốn thở nữa. Mỗi lần cử động mạnh, bụng lại quặn đau. Loan đứng dậy. Hai đầu gối như mềm ra, trở nên run rẩy. Những bước chân Loan dẫm trên lối sỏi nghe rào rạo, nhưng hình như Loan không còn thấy cảm giác ở chân nữa. Tất cả đều dồn lên bụng và đau thắt ở đó. Loan cố đi thẳng người, nhưng hình như có một sức mạnh nào đó ấn cổ làm Loan khom người xuống.
Loan nuốt nước bọt, mồ hôi vã ra khắp người ri rỉ từ chân tóc đến cổ, ngực. lưng. Mọi nơi đều ngứa ngáy khó chịu. Hai tai Loan bắt đầu ù. Để tự trấn tĩnh, Loan thầm gắt : người gì mà dở quá vậy, mới đói đây mà. Ta nhất định chịu được. Phải được ! Hãy đi thẳng người lên.
Loan ra khỏi công viên. Nó đi dọc theo vỉa hè, con đường nắng chói chang. 12 giờ trưa, các công, tư sở tan, xe cộ đông nườm nượp. Loan đi giữa đám người nhộn nhịp ồn ào, giữa bụi khói xả nồng nực. Cơn đói sau khi hành hạ Loan dữ dội đã dịu lại. Ruột Loan bớt quạn đau nhưng người mệt mỏi vô cùng. Con đường từ đây tới quán Anh Vũ còn xa, đồng hồ nhà Bưu điện Sài gòn đã chỉ 12 giờ 15. Không chắc đã gặp được Minh ở đó.
Măi nửa tiếng sau, Loan mới tới nơi, quán Anh Vũ bắt đầu vắng khách, chiếc máy ra đi ô cuối phòng đang loan tin buổi trưa.
Loan bước chân vào quán, nó dảo mẳt nhìn quanh. Minh không còn đó. Không lẽ mình chịu đói đi ra. Loan nghĩ bụng, và tự dưng nó thấy hồi bộp, mặt nóng lên, mồ hôi nhỏ giọt. Loan nghĩ đến phương pháp "ăn tráng miệng" của Minh. Dễ dàng quá, chỉ việc vào bếp cắp miếng cơm cháy ra là xong, nhưng Loan thấy ngượng ngùng làm sao. Loan nhìn xung quanh. Loan có cảm tưởng tất cả mọi nguời đều nhìn rõ mọi ý tưởng trong đầu Loan. Hai chân Loan như dính xuống sàn nhà không nhắc lên nổi.
Loan quan sát lại những người đang ngồi ăn một lần nữa. Họ vẫn cắm cúi ăn, hình như chẳng ai để ý đến Loan. Loan mỉm cười. Mình chỉ khéo lo xa. Hãy mặc kệ thì đã sao.
Loan mạnh dạn tới một bàn trống. Nó không ngồi xuống như khách hàng. Nó chỉ thò tay vào ống tăm, nhón một cái cắn lên miệng, không ai để ý đến Loan. Mọi người ai lo phần nấy. Loan thấy vững bụng hơn và hết hồi hộp.
Để cho mọi người tưởng lầm mình vừa mới ăn cơm xong, Loan ngồi xuống ghế, nghếch chân lên ghế khác. Nó cũng xỉa răng, chép chép miệng. Một đứa nhỏ, con hàng bán nước mía ngoài cửa vào, nó tới các bàn thu dọn những chiếc ly không. Tới chỗ Loan ngồi, không thấy chiếc ly nào nó hỏi :
- Uống nước mía không ?
Loan xỉa răng ngửa mặt lên gắt :
- Uống gì mà uống lắm thế ?
Thằng bé con ôm chồng ly đứng lựng khựng ở trước mặt Loan có vẻ bối rối :
- Tôi tưởng anh chưa uống chớ !
Loan lườm nó một phát, không trả lởi. Thằng bé con đi khỏi. Loan nghĩ bụng mình đóng kịch cũng khá đó. Màn kịch đầu Loan đã đóng xong. Và bây giờ. Loan như đã có trớn. Nó đứng dậy mạnh bạo hơn, xốc lại quần, miệng vừa ngậm tăm xỉa răng. Loan khật khưỡng đi vào nhà bếp như một kẻ vừa ăn uống no nê.
Mấy cái phuy nấu cơm đang được hai người lực lưỡng xối nước rửa. Ở trên một bệ cao còn mỗi một giỏ cơm. Trên đó có một miếng cháy to nhưng không được vàng, nó cháy đen. Loan đứng tỉnh, một tay chống nạnh, một tay cầm chiếc tăm xỉa răng, chép miệng chóp chép. Một trong hai người rửa thùng phuy ngừng tay. Anh ta đứng thẳng người lên, tươi cười hỏi :
- Cơm cháy kia đen quá hả mầy ?
Loan mỉm cười gật đâu đáp lại. Anh chàng lực lưỡng chỉ ngay người bạn đứng cạnh:
- Me xừ này nấu đó, dở ẹc, tao nấu thì khỏi chê, cơm cháy vàng ngậy. Chu choa, mấy cậu học sinh khoái tổ mẹ. Chờ chiều ăn đi, thứ cơm này chỉ cho heo ăn được thôi.
Loan bỗng thấy lo lắng, không lẽ hắn đã nói thế, mình lại cứ lấy ăn thì còn ra cái thể thống gì nữa. Gã thanh xiên kia bị bạn lật tẩy, đâm ức bèn ra lịnh cho Loan :
- Mày cứ ăn đi coi có chết không nào ? (Hắn quay sang người bạn). Mày làm nhà sư lắm !
Gã kia vênh váo :
- Sư chớ sao không sư ? Mày nói thiệt nó khỏi có thèm ăn đi, nó mới ăn cơm xong no căng rồi.
Loan thấy "tình hình" mổi lúc thêm nguy khốn cho mình Loan không biết làm sao cho được lòng cả hai ông nhà bếp. Cơn đói bắt đầu lên cơn nữa Loan chỉ đành đứng xỉa răng, mặt vẫn làm ra vẻ tươi cười tỉnh táo.
Hai anh nhà bếp kê nhau mỗi lúc một găng, không ai chịu kém ai một lời. Miếng cơm cháy chỉ cách Loan cỡ ba bước chân, nó phơi mình trước đám ruồi nhặng bay vo ve. Loan biết miếng cơm đã bắt đầu ôi. Không thể trùng trình được nữa. Chỉ 5,10 phút nũa là bọn nhà thầu sẽ đến bê thùng cơm trên xe chở đi cho heo ăn.
Hai anh nhà bếp đã nói đến nghệ thuật đổ nước vào gạo làm sao cho vừa lành sao cho khi cơm chín thì rẻo thơm. Loan không cần biết đến những thứ đó, nó chi cần có cái nhét vào miệng ngay trong lúc này. Loan thấy khó khăn khi muốn thực hiện ý định.
Gã đàn ông bị chê nấu cơm dở nói :
- Hôm nay tại lửa lớn quá, vả lại lúc cơm gần chín, tao mắc đi tiểu nên mới để quá...
Gã kia cười hô hố :
- Mày nói vòng vo Tam Quốc một hồi rồi đâu cũng vô đó hết trơn à ! Tại mày dở vậy thôi.
Gã kia không kém cãi lại :
- Dở sao được, tại tao quên.
- Quên là dở rồi.
- Quên và dở khác nhau xa mày ơi !
Gã kia đổ quạu :
- Tao không thèm nói chuyện với mày nữa, chán thấy mẹ.
Người bạn càng chọc tức :
- Tại nói không lại.
Gã kia buông cái phuy đến phịch xuồng đất :
- Ô hay sao mà mày chọc quê tao hoài vậy cà, tao đã biểu tao không muốn nói chuyện đó nữa.
Người bạn ngừng lại cười ngất :
- Không nói mà cái miệng lép xép hoài.
Gã kia tức giận ra mặt, gã đá cái phuy và xối nước ào ào.
Từ nãy Loan vần đứng nguyên chỗ cũ, lời qua tiếng lại của hai người như một bức rào cản không cho Loan tới gần giỏ cần xé để bẻ một miếng cơm cháy. Loan nghĩ bụng không lẽ mình lại bỏ đi ra vì sự gấu ó của hai người.
Hai người đã thôi không còn cãi vặt nữa. Ai làm việc nấy. Hình như họ quên cả sự có mặt của Loan. Không thể được, Loan phải nghĩ đến cái bụng đói của mình truớc, hãy nhắm mắt bỏ qua, gạt ra ngoài tất cả tự ái sẳn có. Loan dợm chân bước lại gần giỏ cần xé. Một người trong bọn ngẩng lên :
- Ủa, mày tính ăn cái cơm cháy đen đó sao ?
Loan trả lởi liền :
- Ăn chứ sao không ăn.
- Mẹ cơm cháy cho heo mày cũng ăn sao ?
Tới nước cùng rồi, Loan nghĩ bụng không ăn cũng dại. Lúc đó nó chỉ cần ghĩ đến cái bụng đang lép kẹp của nó, nó không thể vì chút tự ái xằng bậy mà xuội lơ luôn.
Nghĩ vậy Loan cúi xuống bẻ một miếng cơm cháy thật lớn, miếng cơm nguội ngắt, những con ruồi đậu trên miếng cơm bị động bay vùng lên. Loan nói cho đỡ ngượng:
- Ăn một miếng coi có chết không nào, nghe các ông gây lộn hoài, tôi rầu quá.
Cả hai người đàn ông cùng cười :
- Mày có vẻ chịu chơi đó lỏi tì ạ ! Thôi chiều tới nhé ! Chiều tới tao để cho miếng cơm thật ngon thật vàng.
Loan cầm miếng cơm cháy lủi ra ngoài quán rắc tàu vị yểu, muối tiêu ăn ngon lành. Quán lúc này đã vắng tanh vắng ngắt. Ăn uống xong Loan bước ra khỏi quán. Nó lại phân vân không biết đi đâu cho hết buổi chiều nay.