Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Chủ Nhật, 15 tháng 1, 2017

Thơ Vũ Thành Sơn (2)

giấc mơ của tôi

 

tôi mơ tưởng đến lúc giàn mồng tơi xanh um, dây leo quanh cửa sổ,

c thiên thần sẽ tới, những ý nghĩ hoàn hảo xuất hiện. Chúng tôi ngấu nghiến

đến tận cùng phần mềm mại ca chiều tà. Sẽ không có nhiều

tiếng ththan từ những va chạm. Tất cả đều nguyên vẹn bộ vó tròn trĩnh: đồng hồ treo tường,

mặt trời, biển và những người đàn bà cho ra đời những con cá màu long lanh.

 

Lisboa

 

chuyến đưa thư đến trễ

một vết rạn nứt trên mặt hồ khiến bầy vịt hốt hoảng

lối đi lát gạch

bức tường mosaic nhuốm bệnh

quần ào phơi gên cửa sổ màu đỏ gụ

con mèo nằm phủ phục

trong cố gắng tiêu hoá những ẩn ức dồn nén

một người đàn ông

mang cuốn tự điển năm trăm chữ dành cho khách du lịch đang cố diễn giải ý định

với người lái taxi một cách bất lực

xác những con hào chết chất đống trên đường nhựa

đồng hồ đứt dây thiều

2010

 

 

1001 cách biến mất

 

thuở sinh thời, cha tôi học phi thân bằng cách đào

một cái hố sâu để tập nhảy, ông nhảy

từ hố nông dần dần tiến tới những cái hố sâu,

trong khi hai cánh tay đập liên hồi vào hai bên hông

giống như con chim báo giờ

của chiếc đồng hồ trên tường

cho đến khi ông hoàn toàn biến mất sau hai cánh cửa gỗ đã lên nước

nhò xíu cỡ nửa bàn tay

 

nhiều đêm tôi nằm mơ thấy ông trở lại

miệng ngậm một cái lông chim,

đòi tôi lắp trả cho ông đôi cánh

2010

 

 

Ướt

 

có những buổi chiều như thế này

trời mưa lê thê

c con đường ở Sàigòn ngập lụt

tôi bỗng thương những con cá trong lồng kính

không để đâu cho hết

 

tôi không biết chúng sẽ phải làm sao

với những cái linh hn thường xuyên bị ướt nhẹp?

 

có những buổi chiều

như buổi chiều này

trời mưa lê thê

c con đường ở Sàigòn ngập lụt

tôi bỗng nhớ một tô mì gói

 

i thèm tư thế ôm ấp của những sợi mì khô ráo

trong cái túi hút chân không

 

 

Happy Ending

 

đoạn kết của câu chuyện tôi không có mặt

một cái trong suốt không có cánh,

hình như vậy,

một cái nhạt nhẽo,

nhưng đắm đuối,

hoàn toàn không che đậy

đã lọt qua khe cửa

nhiều người bối rối,

c cô gái đa cảm nhỏ lệ

rốt cuộc đó là mục đích của nghệ thuật,

một màn giễu cợt gỉản dị với

những bước chuyền

từ cành này sang cành kia

 

 

Chúng tôi

 

bầu trời là một cái chậu úp ngược và chúng tôi được nuôi dưỡng trong các tòa bê ng thép lắp kính. Thnh thong có vài kẻ liều mạng tìm cách ngoi lên để thay đổi không khí, nhưng sau đó đã mất tích nhanh chóng, để lại những đám bong bóng trên mặt nước. Phần lớn chúng tôi hài lòng với tình trng của mình dưới đáy sâu thăm thẳm. Chúng tôi bơi lượn tung tăng, chờ một mẻ lưới khổng lồ sẽ được tung ra vào một ngày đẹp trời để đưa chúng tôi sang một cái chậu úp ngược khác…

 

 

Mây

 

có những ngày trong căn phòng tối

tôi là một chòm mây đơn độc

bay lang thang

 

tôi chứng kiến một con kiến đen

chết đuối trong ly nước

và trên tấm gương

một con ruồi kỳ cọ gương mặt thật bóng lộn

 

bên cửa sổ nhà đối diện

người đàn bà với những cái móng tay sơn đỏ

say sưa xé con gà ra từng miếng nhai nghiến ngấu

cho đến lúc chiếc đĩa sứ trắng

hiện ra một đống xương vô tận

 

không có gì lạnh lẽo hơn một căn phòng tối

nhiều lúc nó khiến tôi hoàn toàn bất động

trước khi vỡ ra thành một cơn mưa không dứt

 

 

Những ruồi

 

chủ nhật ấy

em một cái giẻ lau

anh một cái giẻ lau

hai đứa mình cùng nhau đuổi ruồi

trong bếp

 

em còn nhớ không em

con ruồi đó khôn hết biết

nó hết bay lên cửa lưới

rồi nó bay lên miệng ly

bay lên nồi cơm điện

bay lên nắp chai nước tương

bay lên giỏ đựng quần áo

rồi nó

bay đi đâu mất tiêu không biết

gần hết một buổi sáng

mà anh vi em

không làm sao đập được nó

 

tự dưng anh lo s

nếu sau này

chỉ có mình anh

hay mình em

làm sao một đứa có thể đuổi được hết ruồi

bay đi khỏi

những ngày chủ nhật dài lê thê

còn lại?

 

 

Vladimir Nabokov

 

Vào lúc Nabokov đã chuẩn bị tươm tất cho một cuộc đi chơi núi (mũ cát trắng, áo sơ mi vải bông tay dài, quần sọt) và sắp sửa rời khỏi khách sạn Palace Hôtel thì cơn mưa bất ngờ ập xuống. Bây giờ chàng đành phải ngồi uống cà phê ở bao lơn, nhìn ra màn mưa. Trên đường phố chính, thnh thoảng một chiếc xe lướt qua êm ái. Tất cả đều chuyển động chậm rãi, trừ ý nghĩ của chàng. “Chàng quay lại và thy phía cuối đường bên kia một góc rực nắng của căn nhà, nơi chàng đã sống lại một thời đã qua và i chàng không bao giờ quay về.” Như một điệu luân vũ bất tận, ý nghĩ không ngừng vây hãm chàng. Thoạt đầu, từ một chấm nhỏ như một cái trứng sâu trong nách lá bé đến mức chàng không biết đến cả sự hiện diện của nó, ý nghĩ lớn dần; nó đập vỡ trứng chui ra, có hình dáng như phân chim, màu đen và đầy lông. Ý nghĩ nhai nghiến ngấu các tế bào thần kinh, hít thở hết dưỡng khí trong não. Sau đó nó lại đi tìm một nơi khác thích hợp để tiếp tục chuyển hoá. Ở đấy, nó tạo ra một cái lớp vỏ đệm với những sợi tơ rồi đeo bám vào bằng đuôi hoặc những chân sau, đầu lộn xuống dưới như một dấu hỏi ngược. Chỉ cần một cái vặn mình, rồi một cái vặn mình nữa, ý nghĩ đã mọc thêm đôi cánh. Chúng bay lượn tung tăng khắp nơi như một đàn bướm sặc sỡ trong rng. Tuy nhiên, Nabokov không thể đuổi bắt ý nghĩ bằng một cái thìa uống cà phê được. Chàng phải dùng đến cái vợt bắt bướm của Vladimir, một nhà côn trùng học trứ danh. Đó là một nghệ thuật cần đến sự khéo léo và kiên nhẫn. Ngay cả cái bóng của bạn cũng không được làm bướm kinh động. Vào mùa hè, trong những đêm không trăng, Vladimir căng tấm khăn trải giường ra c, chiếu đèn vào để dẫn dụ những con bướm còn lẩn khuất trong màn đêm. Bằng cách đó, Vladimir đã bắt được những con bướm tuyệt mỹ; ông ghim chặt những cây kim nhỏ vào ức chúng rồi dùng miếng bông tẩm ê-te dìu chúng vào giấc ngủ vĩnh hằng để tạo nên những bộ sưu tập có một không hai trưng bày ở Cornell, Havard và Lausanne. Những lần khác, ông lại nhờ Véra cố định những con bướm bằng cái máy đánh chữ, vào đúng “vị trí của ý thc trong vũ trụ”. Điều phức tạp duy nhất là ở vị trí đó, chúng ta phải nhìn bằng kính lúp hoặc kính hiển vi, bởi vì khi ấy bạn không thể hoàn toàn khẳng định là Vladimir đã hoá thân thành bướm hay bướm đã hoá thân thành Vladimir.

 

 

Giấc mơ chiều

 

chúng tôi thích thú lóc hết da thịt nhau

trong một giấc mơ

 

khi tỉnh dậy

trên màn hình

cảnh đám cháy bên dưới chân cầu

một đám mây đỏ rực

mang hình một khuôn mặt

rớt xuống lòng sông

 

buổi chiều gần đến nỗi

thể nhìn thấy một cái đầu đinh ló ra khỏi tường

và một cái vòi nước hỏng

nhỏ từng giọt

trong góc tối

 

 

cà phê sáng

 

ngày mai trời sẽ mưa to

nhiều người hơn đóng cửa ngồi nhà

 

chính căn phòng này,

bạn thức giấc với một phần thân thể là nước biển.

con chim vẽ trên tường

bay đi mất từ đêm. Bạn biết

một cánh cửa sẽ mở ra

nhiều cánh cửa, vì sao những cái chuông nín bặt

 

phép lạ đến từ những đám mây

 

cho tới lúc cà phê sáng kết thúc

chúng ta chia tay,

mỗi người mang đi theo căn phòng của mình

cùng với một phần sự thật

của biển

 

 

Ảo giác

 

tôi mang trên lưng ngọn đồi với chim chóc nhưng đã đánh rơi nó

đâu đó giữa những bài thơ dở dang đậm chất hoang tưởng

những nhánh cây ngái ngủ trong đêm

những ngôi sao tím bên cửa sổ cháy hoài không tắt

những dự định không thành

lửng lơ như mẩu dây điện trên cột đèn đường sau cơn bão rớt

 

mùi cỏ dại các đầu ngón tay và gót giày

ợ lên như sau một bữa ăn thịnh soạn

 

tôi sẽ không nói gì về ngày hôm qua hay ngày hôm kia

về con chim trốn rét trong bụi gai

những bó hồng bóng nhẫy trong tay trôi tuột

 

trên chuyến tàu chợ chạy luồn lách qua các khe hở của lịch sử

nỗi buồn chất đống

đang bắt đầu rã mục

dưới lũng sâu kia là nắng

cây trái thong thả bước ra từ bóng tối

 

ở một ga lẻ

tôi thấy mình bước ra khỏi vở kịch

với mũ len và áo khoác trên tay

giữa những tiếng la ó

2012