Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Aldous Huxley
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatoly Gavrilov
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Bilahari Kausikan
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Siemens
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Han Dang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Poniewozik
- James Stavridis
- Janos Kornai
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Kate Chopin
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyên Cầm
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Palmer
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter Hansen
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Taras Shevchenko
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Thế giới rực rỡ của Thanh Thuỷ, nữ hoạ sĩ 36 tuổi mắc chứng down
Sáng tác của Thanh Thuỷ, một nữ hoạ sĩ 36 tuổi mắc chứng down, đã chinh phục nhà sản xuất khăn quàng Malfroy ở Lyon.
Marine de la Horie (tạp chí Le Point.fr 03/07/2016)
Thuận Thiên dịch
Thuỷ vẽ tranh từ tuổi lên 6, một lối thoát để cô tự biểu thị tâm hồn mình lên mặt toan (bố). Các bạn thấy ở đây những tấm khăn sử dụng sáng tác của cô.
Cô sống trong thế giới biệt lập của mình, nhìn thế giới xung quanh bằng một con mắt khác. Nữ hoạ sĩ trẻ gốc Việt bị mắc hội chứng trisomie 21 (quen gọi là down). Từ lúc 6 tuổi, Thuỷ đã vẽ và biểu thị cảm xúc rất lạ thường của mình với màu vẽ. Những bức hoạ của cô qua lại giữa lối biểu hình, ngây thơ và trừu tượng, với sự điêu luyện lạ thường về tông màu.
Đến mức nhà sản xuất khăn quàng Malfroy đã quyết định đưa các bức tranh của cô vào các bộ sưu tập của mình. Chuyên gia về các sản phẩm lụa ở Lyon hành nghề từ năm 1939 đã “phải lòng” tác phẩm của Thuỷ. Benoit Malfroy, tổng giám đốc hãng kể: “Một hôm, mẹ của cô đã gặp tôi để giới thiệu các tác phẩm của cô. Chúng tôi không quen với việc này lắm, vì chúng tôi trước hết là nhà cung ứng dịch vụ. Nhưng chúng tôi đã lấy tác phẩm của Thuỷ để làm một ít khăn, rồi giới thiệu hoạ sĩ này vào bộ sưu tập của mình. Khăn của Thuỷ đấ rất thành công ở Pháp, Canada và Nhật”.
Vượt qua tình trạng khuyết tật của mình, Thanh Thuỷ là một cô gái thích tìm hiểu và hay quan sát. Ta tìm thấy trên các bức tranh mọi cảm xúc của cô.
Một gia đình rất yêu thương và gắn bó
Thuỷ có may mắn được sống trong một gia đình rất yêu thương và gắn bó. Mẹ của cô, một cựu nha sĩ, là người nâng đỡ cô nhiều nhất. Bà đã tận dụng hết nghị lực quý báu của mình để tổ chức các sự kiện nhân đạo. Tiền bán khăn thường xuyên được gửi vào các quỹ từ thiện. “Thuỷ có bàn tay và con mắt nghệ sĩ thú vị và nhờ đó mà thoát khỏi tình trạng khuyết tất nặng. Chúng tôi xúc động vì sự đặc biệt ấy và vì tình yêu của gia đình cô. Tôi đã sẵn sàng rủi ro khi đưa sự đặc biệt này ra công chúng. Khách mua hàng tuyệt đối không quan tấm đến chuyện bệnh tật của tác giả, mà bị lôi cuốn bởi khía cạnh nghệ thuật. Họ không mua khăn để làm việc thiện. Những bức hoạ của Thuỷ với phong cách ngây thơ được họ ưa thích như tác phẩm nghệ thuật”, Benoit Malfroy nói tiếp.
Trong khi chờ đợi gặt hái thêm những thành công về nghệ thuật, cô gái có cái nhìn rực rỡ trước thế giới của mình mơ được cộng tác với các hãng sản xuất khác. Đó là câu chuyện vượt qua tình trạng khuyết tật của một nữ hoạ sĩ với cây cọ chỉ mong muốn biểu thị tâm hồn mình. Với những ai biết nghe…
THAM KHẢO:
Con đường từ đứa trẻ khuyết tật đến một hoạ sĩ
(Chuyện của Thanh Thủy, do mẹ em, nha sĩ Hoàng Thị Ngọc Dung viết bằng tiếng Pháp năm 2000 và 2012. Thuận Thiên dịch)
Chuyện của Thanh Thuỷ, 20 năm đầu
Ngày 23 tháng 2 năm 2001, Thủy sẽ tròn 21 tuổi…
Hơn 20 năm trước, trong khi hành nghề của mình với đầy nhiệt huyết, tôi đón chờ đứa con thứ ba ra đời, với hy vọng nồng nàn sinh một cháu gái.
Từ một năm, gia đình tôi sống trong sự nôn nóng đón cháu bé thứ ba từng được mong ước.
Vì sau hai cậu con trai khoẻ mạnh, xinh đẹp và thông minh như mọi cậu bé trong mắt mẹ chúng, cuộc đời hứa hẹn với chúng tôi những ân phúc mới…
Mong muốn có một bé gái xinh xắn đã thúc đẩy tôi theo một chế dộ dinh dưỡng do một bác sĩ của bệnh viện chỉ định, chế độ này còn được đi đôi với liệu pháp chà xát hóc môn lên ngực nhắm tăng thêm cơ may cho ra đời một cô gái.
Và quả thật một bé gái thật xinh xắn đã chào đời.
Ngay từ tiếng khóc đầu tiên, gương mặt của bé đã trở nên thân thiết với tôi. Bé có khuôn mặt giống anh cả, số đo chiều cao và cân nặng lúc mới sinh cũng gần tương tự, và nhất là nước da hồng tươi như trái đào.
Nhưng khoảnh khắc toàn phúc ấy đã vụt biến, vì gần như lập tức ông bác sĩ sản khoa đến thông báo cho tôi với vẻ mặt nghiêm trọng là người ta đã phát hiện ở cháu bé những dấu hiệu của hội chứng Down-Trisomie 21.
Trong sự bối rối cực độ, tôi vẫn còn chút sức lực để hỏi ông : “Vậy tôi phải làm gì cho cháu?”
Hôm sau, chồng tôi là người duy nhất được biết bản án của bác sĩ; những người thân của tôi hơi ngạc nhiên trước nụ cười gượng gạo của người mẹ khi sự sinh nở này đã được mong muốn đến thế.
Phải chăng chỉ là sự mệt mỏi do sinh nở?
Tôi lấy được số liên lạc của văn phòng Giáo Sư Lejeune, chuyên gia chữa trị các bệnh về gien và là người đã chứng minh nhiễm sắc thể X21 chịu trách nhiệm về bệnh Trisomie 21, để có thể đưa con mình đi khám vào thời gian sớm nhất.
Trong thời gian ở bệnh viện phụ sản, hai vợ chồng tôi đã sống trong niềm đau dai dẳng, khi phải giấu sự thử thách của mình với gia đình và bạn bè.
Thử thách càng nặng nề trước những lời chúc mừng vẻ đẹp rạng ngời của bé Thủy, khi chúng tôi biết rằng bé sẽ không bao giờ là một đứa trẻ giống như những trẻ khác.
Bố mẹ chồng tôi mừng khôn siết khi được báo tin cô cháu gái nội ra đời. Nhưng bà mẹ chồng, luôn luôn là người quan sát tinh tế, đã băn khoăn về cái thóp mềm trên đầu và cái lưỡi nhọn của cháu.
Sau đó ông bà là những người đầu tiên được thông báo về bệnh tình của cháu.
Các cụ nhận tin với thật nhiều minh triết và tình thương.
Điều đó đã làm chúng tôi bớt được gánh nặng phần nào.
Bù lại, hai đứa con trai của tôi hết sức vui mừng vì cuối cùng đã có một cô em gái.
Chúng tôi không thể nào nỡ làm nguội bớt nhiệt tình của chúng.
Dẫu sao, chúng còn quá nhỏ, không thể lường được mọi hậu quả của chứng bệnh đánh vào em gái chúng.
Và cứ như thế trong nhiều năm trời.
Chúng đã sống bên đứa em gái thường xuyên có vấn đề sức khỏe, chịu đựng, nâng đỡ và về sau thương yêu em mà không bao giờ đặt dù chỉ một câu hỏi.
Tiếp đó, tôi thường xuyên nghĩ về những nguyên do có khả năng dẫn tới chứng bệnh của con gái bé bỏng của mình.
Thật là với đứa con thứ ba, tình trạng sức khỏe thể chất và tinh thần của tôi không tốt bằng khi mang thai hai đứa đầu.
Với đứa thứ nhất, tôi trong thời kỳ sung sức nhất; tuy đã có bằng nha sĩ, tôi vẫn chưa hành nghề vì muốn cống hiến toàn bộ cho việc giáo dục con, ít ra cũng trong những năm đầu tiên của con mình.
Trong thời gian mang thai, tôi đã rất cẩn thận theo lời khuyên của các bác sĩ nhi, đặc biệt những lời khuyên trong cuốn sách của BS Laurence Pernoud và những lời khuyên của bà mẹ chồng xuất phát từ truyền thống Việt Nam.
Đó là những chế độ dinh dưỡng, các món ăn giàu sinh tố, nhất là nhân sâm được mẹ chồng bồi dưỡng, hay những buổi đi dạo thư giãn hàng ngày.
Mỗi ngày, tôi xen kẽ việc đọc sách (thường là những tiểu thuyết về các anh hùng trong lịch sử Việt Nam hay những tiểu thuyết võ hiệp Trung Hoa) với việc đi dạo đều đặn của gia đình, nhắm có được sự hài hòa cho cả thể xác lẫn tinh thần.
Khi bé sinh ra, ông bác sĩ nhi ca ngợi tôi đã cho ra đời “cậu bé đẹp nhất” mà ông từng được thấy. Và dù tôi ngờ rằng ông cũng tế nhị như thế với mọi bà mẹ trẻ, tôi vẫn sẵn lòng tin ông, vì quả là đứa bé đẹp thật !!!
Đứa con trai thứ hai của tôi ra đời hơi bất ngờ sau đó hai năm.
Và trong mắt tôi cậu bé không chỉ đẹp như anh, mà còn tỏ ra là đứa bé toàn thiện toàn mỹ.
Mặc dù có những vấn đề nho nhỏ về sức khỏe giống như mọi đứa trẻ, hai cậu con trai lớn lên dễ dàng và trở thành hai đứa trẻ thật đáng yêu.
Hai năm sau khi đứa con thứ hai ra đời, tôi bắt đầu hành nghề của mình.
Trong suốt những năm ấy, cuộc sống gia đình và đời sống nghề nghiệp của tôi có một nhịp điệu sôi động giữa các bệnh viện, phòng mạch, phòng răng, những bận bịu gia đình, việc trông nom các con, việc kèm chúng học hành. Thêm vào đó là những thử thách và biến chuyển của đại gia đình của tôi và Đất Nước.
Tôi vắt sức mình và đòi hỏi rất cao trong việc dạy dỗ con cái, vì vậy tôi không còn sung sức nữa, cả về thể chất lẫn tinh thần.
Hai anh trai của Thủy lớn lên trong hoàn cảnh ấy, hoàn cảnh chắc là rất thất vọng đối với chúng, vì tất cả sự chú ý đều được dành cho Thủy.
May sao, hai cháu có bản chất nhân hậu và chắc chúng nghĩ rằng em gái mình, một cô bé, hơn nữa cô bé rất mảnh mai, phải giành được mọi sự chăm sóc của gia đình.
Không chỉ không hề cảm thấy bực bội vì Thủy chiếm hết không gian gia đình, mà bản thân hai cháu còn lo toan cho em một cách yêu thương và dịu dàng, lấp đầy những lúc hiếm hoi chúng tôi vắng mặt.
Và trong thử thách ấy, chúng có phần may mắn vì không những phải tự cáng đáng hoàn toàn, chúng còn phải cáng đáng cả bệnh tật của cô em gái.
Và thực sự chúng đã trở nên hoàn toàn có tinh thần trách nhiệm ngay từ khi còn bé.
Chỉ đến sinh nhật thứ tám của Thủy, khi hai anh của cháu lên 17 và 15, chúng tôi mới nói chuyện dài dòng với hai cháu về căn bệnh quái ác đã đánh vào em gái chúng.
Cũng như sự may mắn cho Thủy được sinh ra trong một gia đình hòa hợp, tận tụy và gắn kết trong thử thách, và sự may may mắn cho hai anh vì có thể tự rèn rũa và cống hiến một phần cuộc đời của mình cho những người khác.
Và phần thưởng lớn nhất của chúng tôi là được nghe hai cậu con trai bảo đảm với cha mẹ rằng chúng luôn luôn chăm lo đầy đủ cho tương lai của Thủy.
Trong suốt tuổi thơ, Thủy thường mắc chứng viêm tai và nhiễm trùng mắt. Lúc cháu mười tháng tuổi chúng tôi đã phải cắt bỏ chỗ sùi vọm họng.
Nhất là cháu bị tiêu chảy hàng ngày, và đến mức chúng tôi tự hỏi không biết cháu có vượt qua nổi hết những bệnh tật ấy, vì cháu đã trở nên thật mỏng manh.
Thế là thời gian của chúng tôi bị chia ra giữa các phòng mạch nhi khoa, và Thủy uống hết thuốc này đến thuốc nọ, tiêm hết mũi này đến mũi nọ .
Tình cờ, hay đúng hơn là nhờ cơ duyên phúc đức mà chúng tôi tìm lại được ông bác sĩ nhi khoa của hai anh cháu, BS Bissery, khi ông đang chuẩn bị về hưu.
Chính BS Bissery chứng minh rằng Thủy dị ứng với sữa bò, chứng này thường có ở những đứa trẻ mắc bệnh Trisomie 21.
Tôi còn nhớ nhãn hiệu của loại sữa thay thế, Nutramigen, có gốc đậu nành, bán ở hiệu thuốc của các bệnh viện Paris, đã làm cho Thủy hồi sinh.
Thật tôi không biết được một cách chính xác làm thế nào đã tìm được đủ ý chí và sức mạnh để vượt qua những năm thử thách ấy, và tôi chỉ đơn giản gán nó cho cái sức mạnh bất tận mà mọi người mẹ đều có ngay, khi sự sống của những đứa con họ bị đe dọa.
Trong suốt thời kỳ này, cuộc sống của tôi phụ thuộc vào cuộc sống của Thủy.
Sự trìu mến ấy, sự trìu mến của cha cháu và hai anh cháu đã giúp cháu phát triển, đứng lên và trở thành một cô gái thật đáng yêu, đầy thiện tâm và ý thức được những hy sinh của những người thân xung quanh mình và quyết nỗ lực để xứng đáng với những hy sinh ấy.
Vào đầu thế kỷ 21, Thủy cũng đến tuổi 21.
Ngoài ba ngày trợ học trong một cơ sở tư nhân, mỗi tuần cháu theo hai khóa hội họa, một khóa piano và một khóa Aikido.
Cháu mê bơi và bơi sải rất đẹp. Người ta biết những đứa trẻ mắc bệnh Trisomie 21 rất thích trạng thái mất trọng lượng trong môi trường nước.
Cháu giao lưu đều đặn với các anh qua email và rất khéo léo trong việc sử dụng máy tính. Cháu cũng say mê các trò chơi tin học.
Thật vậy, Thủy tò mò mọi thứ và thích làm mọi thứ.
Chuyện của Thanh Thủy, 12 năm sau
Năm 2000 Thủy đóng góp một cách rất biểu tượng vào đám cưới của anh cả.
Tấm thiếp báo hỷ mà mọi người đều thấy tuyệt vời là tác phẩm của cháu.
Mô típ là cảnh mặt trời lên ngời sáng, mặt trời hiện ra dưới hình dạng một trái tim.
Đám cưới này thật quan trọng đối với chúng tôi, vì đó là đám cưới đầu tiên trong gia đình và nhất là đó là phần thưởng xứng đáng cho con trai cả sau bao năm tận tụy với em gái.
Từ khi Thủy ra đời, chúng tôi đo rất rõ sự hy sinh tự nguyện cúa hai anh cháu, khi mà đời sống gia đình và tất cả sự chú ý của chúng tôi có thể nói là hoàn toàn dành cho Thủy; để bù đắp phần nào cho sự khuyết tật sẽ không bao giờ cho cháu một cuộc sống bình thường của các cô gái cùng trang lứa.
Và hai anh cháu đã phải tự cáng đáng từ lúc rất trẻ.
Sớm biết sẽ phải chăm lo cho em thường trực và mãi mãi, hai con chúng tôi đã đạt được tinh thần trách nhiệm và sự chín chắn, thể hiện ở một ý chí mạnh mẽ vượt qua chính mình và một nghị lực lớn lao để thành công.
Hai cháu đã thành công xuất sắc trong học tập, đạt bằng “tối ưu” trong kỳ thi tú tài và được vào những trường đại học lớn danh tiếng của Pháp và Mỹ.
Thái độ sống của hai người anh, lòng hiếu thuận, tình yêu thương với em gái, cũng là từ tâm đối với tha nhân, và nhất là sự gắn bó mà có thể nói là sự ảnh hường lẫn nhau của hai cháu là sự bù đắp lớn lao cho chúng tôi và giúp chúng tôi chịu đựng dễ hơn những khiếm khuyết của Thủy.
Chúng tôi cũng vui sướng vì hạnh phúc của con trai cả đã tìm được người vợ có thể thực hiện một đời sống gia đình tràn đầy hy vọng và các dự tính.
Với Thủy, sự kiện này tạo nên một thay đổi lớn.
Kể từ nay, anh cả của cháu sẽ rất ít có mặt, chức trách của anh buộc gia đình anh định cư ở Nữu Ước và sau đó là Luân Đôn.
Vốn quen với sự có mặt của anh ít ra hằng tuần, Thủy sẽ chỉ được gặp anh có ba bốn lần trong năm.
Chắc hẳn cháu cảm thấy rất đau đớn, cho dù với bản tính rất kín đáo cháu ít để lộ tình cảm ra ngoài. Giống như mọi đứa trẻ mắc hội chứng Down – Trisomie 21, cháu cần có những điểm tựa vững chắc để cảm thấy được an toàn.
Và với cháu, gia đình có những cột mốc là cha mẹ và hai anh.
Toàn bộ tình cảm của cháu chuyển sang người anh thứ hai, trong khi cháu giữ liên lạc với anh cả thông qua điện thoại và thư điện tử.
Khi đến lượt người anh thứ đạt được hạnh phúc khi gây dựng mái ấm của riêng mình thì Thủy lại lâm vào một giai đoạn xáo trộn mới.
Từ lúc 16 tuổi, Thủy trở thành một cô gái yêu kiều, xinh đẹp, nhí nhảnh, tinh tế và sống động.
Thời dụng biểu của cháu được chia sẻ giữa một trường học tư ở Paris, những khóa học vẽ, học aikido, bơi và piano.
Cháu đam mê nhất là vẽ, với những sáng tác cho các anh và các chị dâu nhân những sự kiện quan trọng như đám cưới, sinh nhật…
Chẳng hạn bức tranh con hổ dưới đây, vẽ tặng người anh thứ hai cầm tinh con hổ, được cháu thực hiện trong những buổi học ở phòng tranh Arc en Ciel, tại thị trấn Antony.
Lớn lên, giống như mọi cô gái, bất kể khuyết tật hay không, Thủy cảm nhận nhu cầu mạnh mẽ được tự quản đối với cha mẹ. Tình cảm này lúc ấy chúng tôi chưa nhận thức được, vì luôn luôn coi cháu như một em bé lớn phải được bao bọc mãi mãi, và chúng tôi tin chắc rằng tình yêu thương của chúng tôi hòan tòan đủ cho cháu.
Đó cũng là cách hành xử thường thấy ở các bậc cha mẹ có con cái khuyết tật.
Không những thế Thủy đã được dạy dỗ một cách chặt chẽ theo lề lối Việt Nam và hẳn là cháu đau đớn chịu đựng sự ân cần tràn ngập của chúng tôi mà không thể biểu tỏ thực sự tâm trạng ấy, lại càng không thể cưỡng lại được.
Cũng như để khẳng định nỗi thèm khát được tự quản đối với cha mẹ, chẳng bao lâu sự gắn bó của cháu với hai người anh trai càng trở nên tha thiết, vì cùng lứa tuổi .
Điều ấy khiến cho giai đoạn sống này thường đầy xung đột, và đòi hỏi về phần tôi nhiều khéo léo và biết cách xử sự để cho những buổi xum họp gia đình bớt căng thẳng .
Cháu bắt đầu đo khoảng cách giữa mình và những người khác, bắt đầu trải nghiệm những tình cảm cô đơn và nổi loạn, phản ứng với điều mà cháu thấy như một sự bất công.
Thêm nữa, cá tính và bệnh tật của cháu kìm hãm cháu giao tiếp, và thực sự không hiếm khi cháu bị trách mắng một cách bất công về những lỗi mà cháu không làm.
Nhất là cháu có ý thức về những khuyết tật về trí tuệ của mình so với hai anh. Đây không phải là sự ghen tuông đối với các anh, những người cháu rất hâm mộ, mà là một sự không hiểu được vì sao mình không thể bằng các anh.
Không hiếm khi có người hỏi cháu học những môn gì ở trường tư mà cháu theo học, cháu đã trả lời là môn toán hay lý.
Trong khi thực ra trường này chuyên dạy những căn bản để thích nghi với đời sống hàng ngày như mua sắm, rửa chén đĩa, hay dọn bàn ăn.
Chúng tôi vẫn thường thật xúc động khi nhớ lại những buổi dài cháu hết sức loay hoay một mình giải những bài tính cộng đơn giản.
Việc vẽ tranh của cháu cũng thăng trầm theo cảm nhận của cháu về thực tế cuộc sống, dễ chịu hay là in dấu những thất vọng.
Các bức tranh của cháu bộc lộ những tình cảm bên trong. Khi thì rực rỡ sắc màu, từ xanh lam thắm sang hồng thắm, khi âm thầm màu xám hay đen thể hiện những ngôi nhà trơ trọi với cửa ra vào và cửa sổ đóng kín bưng, hay những nét cọ màu đen xáo động. Nhưng bao giờ cũng rất biểu cảm.
Phản chiếu những trạng thái tâm hồn từng lúc, tranh của cháu gây xúc động bởi sự sống động, giàu tình cảm, và ngay cả sự ngây thơ.
Tùy theo giờ rảnh của các thầy dạy vẽ, Thủy xen kẽ những khóa học ở nhà với những khóa học chung ở phòng tranh Arc en Ciel tại thị xã Antony; ở đó thấy rõ niềm hãnh diện của cháu vì được là một học sinh giống như các học sinh khác.
Nhờ rất nhiều cơ may và cũng do kết quả sự tìm kiếm khắp nơi của chúng tôi, cháu luôn luôn có được những người thầy giỏi, chuyên nghiệp, nhưng nhất là có tấm lòng.
Trong nhiều năm, chúng tôi luôn đòi hỏi cháu. Mỗi ngày của cháu đầy ắp từng phút, xen kẽ giữa nhà trường với những khóa học tư.
Trải qua nhiều năm, chúng tôi thay nhau bảo đảm cho Thủy một cuộc sống đầy đủ nhất có thể được, để bù lại phần nào sự không may của cháu.
Gia đình các con chúng tôi cũng luôn cố gắng liên tục để làm cho cuộc sống của Thủy được vui vẻ.
Các cô cháu gái nội của chúng tôi rất chú tâm đến người cô của chúng.
Đứa cháu lớn, ngay từ lúc lên năm đã hiểu nỗi đau của chúng tôi trước bệnh tật của Thủy.
Một hôm chúng tôi thật xúc động và thỏa mãn khi bắt chợt câu chuyện cháu nói với đứa em gái. Cháu giải thích cho em rằng không phải khi nào vui thích mới yêu thương cô, mà đó cũng là bổ phận của hai chị em.
Tuy nhiên, với thời gian và gánh nặng tuổi tác, chồng tôi bắt đầu mệt mỏi vì những nỗ lực hằng ngày trong mấy chục năm, về thể xác nhưng nhất là về tâm thần, và tình thế có lúc đường như không lối thoát và không thể vượt qua đối với chúng tôi.
Về phần tôi, phải dành tất cả sức lực cho một nghề nghiệp đòi hỏi trí óc lẫn chân tay, và vào việc dạy dỗ Thủy nên sức khỏe bắt đầu giảm nhiều, hậu quả của những sự thúc bách gần như thường trực. Tôi bắt buộc phải về hưu trước kỳ hạn vì thiếu khả năng thể lực.
Đối với Thủy việc nghỉ hưu của tôi làm cho cuộc sống của cháu bị đảo lộn nhiều.
Thoát khỏi những bận bịu về nghề nghiệp và thường xuyên ở nhà, sự hiện diện liên tục của tôi là một sự gò bó đối với cháu, vào lúc tuổi của cháu đòi hỏi nhiều sự nới lỏng mối ràng buộc với cha mẹ.
Cùng lúc, đám cưới và sự ra đời của các cháu gái khiến hai anh ít có mặt hơn nên Thủy cảm thấy như mình bị bỏ rơi.
Bắt đầu cho Thủy một giai đoạn xáo trộn lớn về tâm lý, kèm theo chứng ăn vô độ khiến chúng tôi cảm thấy bất lực, nhất là chúng tôi tin chắc đã tận hiến những gì tốt nhất của đời mình cho cháu.
Để đáp ứng, chúng tôi tìm cách có mặt nhiều hơn và chăm sóc hơn nữa cho cháu, trong khi giải pháp là ngược lại.
Nhưng điều này mãi về sau chúng tôi mới thấu hiểu.
Tuy chúng tôi đáng lẽ phải được cảnh báo từ trước, vì từ lúc Thủy ở độ tuổi 20, khi chúng tôi dẫn cháu đến chơi nhà bạn bè, cháu thường hỏi có đông người “về hưu sớm” hay không?
Mỗi cuối tuần, cháu sốt ruột ngóng chờ cha mẹ ra khỏi nhà để được tự do một mình !
Cháu không còn thích gắng sức, bỏ bê việc bơi, tập võ, tập đàn và xướng âm.
Tiếp theo là những năm dài đi thăm khám các nhà tâm lý học và bác sĩ tâm thần.
Có lúc, kiệt sức cả về tinh thần lẫn thể xác, chúng tôi sẵn sàng theo lời khuyên của một vài thầy thuốc cho cháu uống các loại thuốc an thần, nếu không có sự phản đối quyết liệt của các anh cháu và nhờ xem một buổi phát tivi kể lại những tác hại của việc sử dụng chúng, do một nữ tài tử Pháp thực hiện dựa trên kinh nghiệm của chính người em gái (theo tôi nhớ thì đó là Sandrine Bonnaire).
Có người khác gợi ý đưa Thủy vào nhà nuôi người khuyết tật. Chúng tôi đã đi thăm nhiều nơi ấy và trở về với sự ngao ngán vì những điều kiện ở đấy thật khó chịu đựng cho Thủy, vốn có rất nhiều khả năng nghệ thuật.
Cuối cùng lời đáp chủ yếu đến từ bác sĩ Martin, người mà chúng tôi biết ơn một cách sâu sắc. Với lòng nhân từ và tình thương người, ông đã thuyết phục chúng tôi áp dụng cách cư xử với Thủy : tách xa cháu càng nhiều càng tốt, để cháu có thể có đời sống riêng của mình :
“Xa ngõ gần lòng”, bác sỹ Martin nhớ lại một câu cách ngôn phương Đông.
Nhờ sự kiên trì của ông và sự khuyến khích của các anh và các chị dâu cháu, chúng tôi nảy ra ý tưởng về một chỗ ở độc lập cho Thủy.
Thêm nữa, khủng hỏang kinh tế khởi sự ở Mỹ và lan rộng sang châu Âu, cùng nỗi lo sợ các ngân hàng phá sản đã khiến chúng tôi quyết định rút tiền tiết kiệm để xây chỗ ở cho cháu ngay tại nhà.
Chúng tôi may mắn sở hữu một ngôi nhà có vườn rộng và có thể xây một chỗ ở riêng biệt cho Thủy ở cuối vườn.
Điều ấy cho phép cháu sống một đời sống tương đối tự quản, và cho chúng tôi khả năng trông chừng cháu một cách kín đáo.
Thủy thờ ơ nhìn tất cả những sự tới lui ấy. Điều này khiến chúng tôi lo cháu từ chối di chuyển chỗ ở.
Nhưng ngày mọi sự đã sẵn sàng cho việc dọn nhà chúng tôi rất ngạc nhiên vì cháu không chần chờ chuyển vào chỗ ở mới của mình.
Từ đấy rất hiếm khi cháu quay lại căn buồng cũ.
Như vậy chúng tôi đo được nhu cầu lớn lao được tự quản và được tách khỏi cha mẹ của cháu.
Tổ chức đời sống mới này không hề đơn giản.
Chúng tôi phải phân thân giữa hai nơi ở, công việc hàng ngày nhân gấp hai, cũng như các khoản chi tiêu. Tình thế thật không dễ quản lý.
Dần dà, với rất nhiều cố gắng, tôi đã thu xếp được công việc hàng ngày và tìm được người đủ năng lực trông nom cháu.
Ban đầu khi những người có trách nhiệm lo cho cháu vắng mặt, cháu sang ăn cơm với chúng tôi bên nhà cũ, nhưng sau một năm, cháu biểu hiện ngày càng có nhu cầu hoàn toàn tự quản, đòi ăn cơm trong “căn lều” của mình, theo cách nói của cháu.
Nhờ được GS Réthoré ở Viện Lejeune – Paris theo dõi sức khỏe thường xuyên và nhờ các thứ thuốc được kê nhằm làm giảm khiếm khuyết của cháu, chủ yếu là acide folique, selen, và bởi vì bệnh của cháu còn nhẹ, Thủy đã có thể theo một cấp học chuẩn cho đến lớp Sơ yếu 1.
Với sự cố gắng động viên của chúng tôi, cháu đã biết đọc và cũng viết được một ít. Điều này giúp cháu hiểu các từ và cả các nốt nhạc khi bắt đầu học piano và bộ gõ.
Cháu cũng may mắn có được trí nhớ rất tốt, điều này cho phép cháu nói được hoàn hảo hai thứ tiếng, và nhớ được đầy đủ các việc phải làm, nhất là khi những việc ấy lặp đi lặp lại, như đặt và dọn bàn ăn, rửa bát đĩa.
Trong chừng mực những việc ấy hợp với ý muốn của cháu.
Trong những lúc vui vẻ, cháu đọc nhiều lời nhắn mà tôi viết ra, chơi đàn điện tử, chơi bộ gõ.
Việc điều trị hiện thời của cháu, phối hợp levothyrox-acide folique- selen, dường như thuận lợi cho sự cân bằng thể chất và trí tuệ và cho phép cháu giữ được sự suy lý rõ ràng.
Thành thử việc học tập về mặt trí tuệ của cháu giữ được bền vững.
Sự chống đối và thái độ ương ngạnh là những đặc tính của người bị chứng Trisomie 21. Thời kỳ niên thiếu của cháu chậm hơn và kéo dài hơn, từ tuổi 20 đến 30.
Trong nhiều năm, đời sống gia đình xoay quanh Thủy, ít nhiều có thể chịu được.
Sự nâng đỡ và tình thương yêu của hai anh và các chị dâu cháu thật là quý giá đối với chúng tôi.
Chúng tôi đã tìm được người để gửi gắm Thủy các buổi chiều, trong ngôi nhà mới của cháu.
Chúng tôi đã có thể thoát ra khỏi bổn phận ràng buộc mình vào bệnh tật của Thủy và bắt đầu một cuộc sống gần như bình thường, như đi thăm các con đang sống ở nước ngoài, chăm sóc các cháu nội, những đứa bé thật xinh đẹp và ngây thơ.
Sự ra đời kế tiếp của những đứa cháu nội của chúng tôi đã thật lợi lạc cho Thủy và cho chính chúng tôi.
Với chúng tôi, lẽ tự nhiên là một niềm vui lớn, nhưng nhất nó là phương tiện chuyển giải để chúng tôi thoát khỏi cảnh gắn chặt vào Thủy, còn với Thủy, đó là sự nới lỏng sự hiện diện của chúng tôi.
Trong cuộc sống đã trở nên khá ổn định ấy, những cuộc thăm viếng thường xuyên của các anh cháu – gia đình của người anh thứ hai dọn đến sống gần nhà chúng tôi – là những thời khắc thật vui của cháu.
Nhất là khi các anh cháu mời bạn bè đến chơi. Họ cũng là bạn của cháu, vì Thủy thường đi theo các anh đến chơi nhà bạn, và mọi người đều chăm sóc cháu thật chu đáo.
Thủy cũng có nhiều may mắn được các chị dâu coi cháu như em ruột, vì lòng cảm thương cháu và tình yêu với các anh cháu. Đáp lại, Thủy biểu tỏ sự gắn bó với các chị, không hiếm khi cháu đòi có chị dâu hơn là có anh.
Nơi ở mới của cháu có sân phía trước, phía sau, với một thảm cỏ điểm hoa tươi.
Một môi trường thanh cảnh góp phần làm dịu tinh thần của cháu.
Cháu có một xưởng vẽ nối với buồng ngủ, ở đó cháu thể hiện được tất cả kho tàng cất giữ trong mình vào bất cứ lúc nào trong ngày, rất sớm ngay khi mặt trời mọc, rẩt muộn lúc chiều xuống. Những tình cảm cháu giữ kín có thể bừng nở thành muôn màu sắc rực rỡ.
Có lúc, khi những thử thách do sự khuyết tật của cháu trở nên quá nặng nề, tôi tự an ủi bằng cách nhớ lại những truyền thuyết Việt Nam xưa, kể lại chuyện những nàng công chúa con Ngọc Hoàng Thượng Đế bị đày xuống trần vì lỗi lầm nhẹ, và Vua Cha chọn cho các nàng một gia đình giàu lòng thương yêu để họ sống trong thời gian dưới trần.
Hay là cái tư tưởng Trung Đạo của Phật giáo in sâu trong ký ức người Việt, cho rằng nếu sự khuyết tật của Thủy là một thử thách gian khổ đối với gia đình tôi, thì nó cũng cho phép chúng tôi phát triển những tình cảm trách nhiệm và từ tâm của mình, không riêng dành cho Thủy, mà còn cho những người bất hạnh khác.
Và thử thách mà chúng tôi phải chịu chỉ là quả báo của nghiệp hành trước đó.
Sự ra đời của các cháu nội đưa tôi vào một thế giới mới, thế giới những tiếng cười, những dự tính.
Tôi hết lòng hiến cho những đứa bé mới chào đời đáng yêu ấy những gì tốt đẹp nhất của mình để bảo đảm cho chúng một tương lai sáng lạng.
Cũng như mọi bệnh nhân hội chứng Down – Trisomie 21, Thủy có sự nhạy cảm quá mức. Khía cạnh tâm lý cực kỳ quan trọng và chúng tôi nhận thấy rằng một khung cảnh gia đình hài hòa và thấu hiểu rất lợi lạc cho cháu.
Ngược lại, những mâu thuẫn trong gia đình, dù thật nhỏ, làm cho cháu đau khổ, vì cháu rất khó quên thải được chúng.
Tuy vậy trong hòan cảnh nhất định, cần có nhiều kiên quyết đối với cháu, vì cháu ít hiểu được những sự bó buộc của đời sống xã hội.
Cháu thích nhất những lúc ở bên các anh, xem các đĩa DVD ca múa tiếng mẹ đẻ, hay đi mau sắm những món đồ cháu ưa thích.
Bước vào năm 2012 này, Thủy bắt đầu thực hiện cuộc sống độc lập của mình!
Cũng trong năm 2012, Sáng hội Lejeune (http://www.fondationlejeune.org) – tên đặt theo GS Jérôme Lejeune, người đã khám phá ra nguyên nhân của hội chứng Down (trisomie 21) vào năm 1958, đó là một nhiễm sắc thể phụ trên cặp 21 – đã tiếp tục theo đuổi công việc của ông, nêu lên sự có mặt quá nhiều di thể (gène) của nhiễm sắc thể 21 để giải thìch những rối loạn quan sát thấy ở những bệnh nhân trisomie 21.
Sự biểu hiện quá mức của enzyme CBS mà Jérôme Lejeune nghi ngờ là một nhân tố quan trọng để giải thích sự khiếm khuyết về trí năng, gần đây đã được chứng minh ở chuột.
Sáng hội bèn nghiên cứu một chất để ức chế enzyme này. Một bằng sáng chế về một họ phân tử có tiềm năng ức chế CBS đã được trình tòa vào cuối năm 2011. Một thử nghiệm trên động vật đang được tiến hành để kiểm chứng hoạt động đã thấy được trong ồng nghiệm.
Sáng hội Jérôme Lejeune cũng theo đuổi và nâng đỡ những chương trình khác, gồm cả những thử nghiệm lâm sàng tiến hành vào năm 2011 và 2012.
Một trong hai thử nghiệm ấy, thực hiện ở Tây Ban Nha, với tư cách đối tác của Sáng hội, là về EGCG (gallate d’epigallocatechine). Phân tử này thực sự có khả năng cải thiện những năng lực nhận thức của người mắc chứng trisomie 21.
Thủy sẽ không được hưởng những kỹ thuật tiên tiến ấy, nhưng chúng tôi rất mừng cho những gia đình có con bị chứng Trisomie 21 còn nhỏ tuổi.
Bạn đọc có thể tìm hiểu thêm về nữ hoạ sĩ Thanh Thuỷ qua trang mạng: www.eaufine.com : Partagez la passion de Thuy pour la peinture.