40 NĂM THƠ VIỆT HẢI NGOẠI (5): NGUYỄN HÀN CHUNG
Sinh quán Điện Bàn, Quảng Nam, hiện sống tại Houston, Texas, USA. Tác phẩm đã xuất bản: Tìm tôi trong bóng (Thơ 1999), Nói hộ phù du (Thơ 2002 ), Nghịch lưu của tuổi (thơ –Kệ Sách book 2011) .Đã cộng tác với: Tạp chí thơ, Hợp Lưu, Thư Quán bản thảo, Gio-o.com, Damau.org, Sang tao.org.
Nguyễn Hàn Chung đã có tác phẩm xuất bản trong nước. Khi ra hải ngoại, anh được biết đến nhiều trên các trang mạng Gio-o.com, Damau.com, Hopluu.com. Thơ anh biểu hiện kinh nghiệm của một người trải qua những giai đoạn lịch sử quan trọng của đất nước, như khúc quanh 1975, kinh nghiệm của một di dân những năm 2000, với những câu thơ thoạt đầu nhiều cảm xúc, nhưng càng về sau càng hiện thực. Có một sự thay đổi rộng rãi về giọng điệu và chủ đề trong thơ. Tính chất trầm tư, giàu suy nghĩ, đôi khi yên tĩnh lặng lẽ, tạo ra xúc động ở người đọc. Cũng như nhiều nhà thơ hải ngoại khác, nhưng mạnh mẽ hơn, rõ ràng hơn, thơ anh chứa nhiều quan tâm thời sự.
Mặt khác, và cùng lúc, anh vẫn đều đặn giữ được sự pha trộn giữa lịch sử và huyền thoại. Dù sáng tác đã lâu, bút pháp của anh vẫn có khả năng biến đổi, và vì vậy, chúng ta có quyền hy vọng vào những thành tựu mới ở thơ anh.
Văn Việt xin trân trọng giới thiệu.
1. DỰ CẢM RỜI
Những cơn gió lẻ bầy vịn mưa mà tới
Ngã ba xốn xang nhớ em
Nhớ em mong em đừng tới
Đêm co cụm mặt hồ
Anh ráp vào mưa phập phù trốn rét
Bỏ thuốc lâu rồi khói đâu mà hát câu ví dầu … lại sặc
Mà gù xuống nỗi niềm ho khan
Bây giờ em có ra bến riêng
Ngóng một cánh buồm xiêu lạc
Nhớ em nụ cười anh rách nát
Sóng chân mày chồng chất đến hoang mang
Mưa phất phơ ngày em mới ra ràng
Dùng dặc con thuyền mắc cạn
Gió núi quê anh cực kỳ hào sảng
Không thổi phương em về còn biết thổi phương ai
Nắng xiên khoai anh tong tả đi cày
Mưa tới giờ hạ huyệt
Những cơn gió muộn mằn điên tiết
Lầng quầng trước ngã ba sông
Anh xéo lòng anh lên con chữ hoang
Nhớ em thả neo vào ký ức
Những con chữ đang thì rạo rực
Anh còn chưa thôi cái tuổi mùa màng
Những cơn gió lẻ bầy vịn mưa mà tới
Ngã ba nhớ em xốn xang
Ơn em vì em không tới.
2. GIỌT
Không phải giọt giọt rơi nào cũng đều ngấm trong nhau
giọt chảy không gian ngấm vào mây trắng
giọt chảy thời gian âm trầm thinh lặng
không đủ lực ngấm vào em dù mòn ngả ba đường
Giọt đầu dời búp măng non thấp thoáng hơi sương
giọt nửa đời tre tơ cánh cung rướn bật
giọt cuối đời mấp mem bờ vực
giọt anh giọt em giọt trốn giọt tìm
Không phải giọt giọt rơi nào cũng đều thấm vào đêm
giọt mơ hồ mặn chát
giọt chảy ngược vào trong
giọt trào dâng quặn thắt
giọt tưởng cho em
giọt nhớ cho làng
Tiếng ếch nhái kêu uôm uôm giọt giọt giọt bàng hoàng
ky bo cả đời góp không đầy một cơn vung tay hào sảng
nếu không liều mình tạm vay hữu hạn
lấy gì trả hết đa mang!
Cầm một giọt cuối cùng chẳng biết đọng hay tan
chần chừ không dốc cạn
đã biết giọt giọt rơi nào cũng về vô hạn
sao còn cột trói bi hoan?
(sangtao.org)
3. KHÔNG CÒN
Không còn sóng để chìm
sợi tóc già nua chạm đáy
mặc nụ cười ton hót bờ môi chai sạm lưu dân
cầm bống bống bang bang ngẩn ngơ gà mẹ lạc con
nhụi đầu vào chấn song tác te gào thét
có hô biến được đâu mà lấy chồng xa chiều chiều ra đứng…
ngõ trước ngõ sau ngõ ngõ mịt mù
Không còn gió để tung
bụi phấn hết đường chiều để đắm
rơi tắc tị vào đêm
đêm mà không có em ai thêm sắc vào để đếm
ngấm câu mẹ dạy tiếc thay mồi bóng con người
ẩn nhẫn ngồi câu nứơc quá cơn ròng
mênh mông từng biết chảy
eo nào thon không là núm ruột
rứt đi sao đành
ngồi lại bên cầu sợ đau lòng con nước
đánh cờ một mình thả tốt qua sông
tướng sĩ khoanh tay ngồi ngóng
lần trải lực điền tay lái quàng xiên thất thơ thất thểu
cùng nòi tương cận phù du
giọng hố khan khan hôi hổi phập phồng đau ran ức trái
mùa xuân nhồi vào ký ức huyền hồ xa xăm
cũ càng chưng nhánh mai rong
lạc lòng trang giấy
yêu vì….
(Hợp Lưu 2008 )
4. NGHỊCH ÂM
1
giọt mưa đen hối hả
bức tường câm có người đàn bà ngồi dạng
em bé thò lò mũi xanh
phô bựa răng không ai ngó nghĩ
mày mò câu ma mị câu búa xua câu tùng xẻo câu vòng vèo
ánh đèn mờ hiu không soi tỏ mặt cô gái ăn sương vòng vây kẽm gai hào nhoáng
2
lịu địu chiếc lá rừng phong thu vàng
mắt em lên cơn hậu sản
thi sĩ thiên tài hú gọi hồn ma
thậm thọt bóng mình đổ nhoài dưới đất
những cây gai nhọn hoắc nấp kín
kẽ nhánh hồng đen
nhát câm không dám hái
nằm bệnh
thơ hay đâu chẳng thấy
chỉ thấy mù tăm cơn cớ lâm bồn
không có quảng trường đen
chỉ có pháp trường đen
người hát tụng ca còi hụ
3
so chày buộc chặt quằn quại thâu đêm
không dám cởi thả tung hê cho nó sướng
tôn ti tàn ruỗng
buộc mẹ đái không qua ngọn cỏ đã đành
còn em ,còn em ,còn em…
sao không tưới lên cầu vồng bảy sắc
4
mót hết muộn phiền độc dược
thả tinh anh vào hư huyễn không rời
chúng nó diễn tuồng trên ấy ngoài kia
chiều võng mạc
dự phần im thin thít
mặc bọn bưng bợ chầu rìa cửa hậu
người xăm xúi về một phương lạnh tanh
5
thời mới lớn
mê tít nạ dòng đít teo vú lép
câu thơ trinh nguyên tận hiến
buổi già khèn còn luẩn quẩn vú mông
viết thế nào cho tới ?
6
vén bức màn áp đặt ngoi ra
vẫn nỗi niềm bảo ban của tuổi
manikin hiện đại nào biết yêu mà không sản giật
huống hồ em
bầu trứng giống nòi
đẻ đái thế nào trống huơ trống hoác
anh tính vùi tàn khuya vào cuộc
họa may còn rêu xanh chốc lát
12/12/2009
5. RÓT MƯA VỚI TƯỢNG
mưa rót cay từng giọt tượng câm
nín đi mừ.. gió rít căm căm
thù thì lắng tiếng giun sinh nở
rộ một chòm râu bít chỗ nằm
đổ xới lên mưa tiếng rủa thầm
thì đâu còn đất hít ăn năn
nỉ non cũng chẳng còn trinh huyết
áp chật bờm môi lún núi non
nhắm với li ti quét rối mù
mờ câm từng mảng hững hờ thu
phong long xông khói chiều đi bụi
bờ lạnh đường xa nhắn gã mù
chìm một vòng mưa lớt phớt mê
đắm em đôi mắt cuối mùa quê
quán không chiếu rách gường không bạn
bầu chịt vòng thon ngực luống xề
mưa chẳng còn mưa mưa nhớ mưa
móc tay lên tóc quấn không vừa
lòng lên cơn tượng đau như tượng
hình chẳng chừa ai quặn gió mưa
10/06/ 2010
|
6. Bài tha phương không tám |
|
Sâu màu mắt làn quê không cửa Nhớ mưa nghe rớt giọng ru khàn Biệt là gió căng buồm níu trĩu Em vòng thon eo ếch thương khan Từng yêu ấp từng mê man tở mở Từng vo ta trong cam khó thủ thường Mòn con mắt quấn câu vào chữ rối Phiếu thăm dò chật cứng váy mơ em Thì cứ tống cứ tan ngần ấy tuổi Biết cùng ai chia sớt chuyện buông tuồng Chiều tới sáng lục tìm mưa cắm cúi Ngón với bàn ngong ngóng đến thê lương Gần rất lạ xa tới tầm tay với Sợi mong manh riết róng cột âm thầm Lầu cây khế leo tấm thân chùm gửi Nhướng lên mù thấy rõ một xa xăm Vẫn mụ mị lùng bùng cơn cớ trước Và ngơ ngơ ngác ngác những phương chiều Mùa không hắt tia nắng vàng ,vô phước Kẻ điêu nào còn léo hánh cô liêu Lầu cây khế TX 12/07 |
| 7. Bí ẩn tháng giêng |
| Trôi qua chòm mây xám đầy quyền lực của mùa đông con bướm khấp khởi đôi cánh mỏng nương nhờ chiếc lá khô chờ hơi xuân hé một làn sương mong manh thấm đẫm mơ hồ Tháng giêng tàng trữ mầm xanh lao lực trong bụi bặm ẩn nhẫn chờ đợi một ngày ấm áp giống như chu kỳ của người đàn bà hoài thai cánh đồng tháng giêng tạm trú vào đàn bướm tơ sắp đến kỳ sinh nở mặc những cơn gió ganh tị chỉ chực len vào cội hoa ức hiếp Sự sống ngắn ngủi vẫn phải hụt hơi tồn tại tháng giêng ương bướng không chịu thở theo nhịp mặc định của mùa xuân gồng mình chấp chịu rét mướt Làm sao có thể tự huyễn hoặc mình bằng cách ngưỡng vọng một cành mai rạng rỡ khi bốn mùa tự thoả mãn tấu lên khuíc tụng ca lạc điệu Không một ai được châm chọc nhạo báng tháng giêng phải trao tận tay tín hiệu khai sinh muôn loài chùm chìa khoá bí ẩn có đủ quyền phép tháng giêng sẽ tự thân hoá giải nắng hạn khô khốc mùa hạ,lốc lũ xâm hại của mùa thu hẩm hiu giá rét của mùa đông Và có thể cả rộn ràng của mùa xuân nữa! |
| 8. Gọi giấc cánh đồng |
| Không cam tâm nghe chiều đổ cơn giông Anh thất thểu vịn vào đêm trắng cánh đồng xanh mơ ở đâu ? gai cào ngực anh tướm máu Cánh đồng, cánh đồng,cánh đồng anh canh giấc mơ tràn mộng mị có đôi cánh chuồn chuồn rụng kín cầu ao Sao không quen nhau lại hôn nhau từ biệt nụ hôn như đường cày thiếu nước anh cấu vào tháng năm thơ ấu cánh đồng sổng ra rượt đuổi thời gian. Mùa lũ lớn những cọng bèo bỏ sông đi lạc trăng thời đại mênh mông toả sáng phá vỡ những lối mòn quen thuộc anh vẫn chưa đào thoát con đường Không đủ lực đợi những cái chớp mắt biến ảo mặc những cơn gió quậy phá anh quẫy đạp đi tìm di chỉ cánh đồng cánh đồng xanh mơ ở đâu? anh mải mốt chạy marathon tìm em đến mệt nhoài ký ức |
9. THƯỜNG DƠ THƠ
chẳng hiểu cũng chẳng thấu
chẳng cảm cũng chẳng thấm
thơ là mảnh hồn dơ
gặt giũ bằng ngôn ẩm
gụt cho sạch vết dơ
chữ chỉ còn xương xẩu
đơn âm và đa âm
quấn thơ vào tiết tấu
vén cảm lên tới bẹn
lồ lộ sợi mơ màng
nghệ thuật phi hành mỡ
bất ngờ lại ra cơm
người ngàn năm sính chữ
người muôn năm sính thơ
chẳng thấu và chẳng thấm
la quáng quàng dơ thơ
hào tâm đến xuẩn ngốc
dằn vặt đến đui mù
thương những đời thi sĩ
mỏn đời ca cúc cu
làm thơ như chọc huyết
máu loang từ vết đâm
chảy em ra kinh hãi
cảm và thấm âm thầm
những nõn nường bảy búa
dẫu thấu chỉ một dù
hơn ngàn câu héo úa
chỉ tổ thường dơ thơ
(damau.org )
Houston
11/11/12
10. CƯỜI LÊN AYLAN ƠI
Cái chết của em bé Aylan Syria
đánh động trái tim nguyên thủ
cửa biên giới mở rồi
những khuôn mặt bừng vui
Đoàn người tị nạn ơi
hãy khắc vào tim một hình hài tím ngắt
em, mẹ và anh trai chết cho bà con sống lại
có em trên cao cười tươi
Sóng biển vỗ về tóc em
cát lạnh hôn lên môi em
nước mắt ta bà rơi trên xác em
nước mát thiên đàng rơi trên hồn em
Bao nhiêu đứa trẻ quê hương tôi
năm này qua năm khác
chết trên đường đu dây qua truông
chết dưới đáy con thuyền úp trên sông rộng
chết trong cơn lũ nước xoáy trắng đồng
chết trên tay người sơn nữ bồng con chạy bộ vào bệnh viện
Biên giới lòng người sao không chịu mở
sinh phần xác thúi xương khô còn làm được gì?
Em còn bơ bất thinh không
lòng quá đỗi ngây thơ đến nỗi biết gì đâu phẫn nộ
Cái chết của em bé Aylan Syria
lời nguyện cầu nam mô nước chúa
5/9/15