văn việt: Hai bài cảm tác

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Hai bài cảm tác

Bùi Minh Quốc

Cảm tác trong đêm Đà Lạt

(Nhân đọc thơ “Bánh vẽ” của Chế Lan Viên)

Mấy thi sĩ thế kỷ này nhồm nhoàm nhai bánh vẽ

Mà thương vay những thế kỷ vắng anh hùng*

Họ thầm biết trên đầu mình có kẻ

Tay vẽ bánh cho người, mồm nhai thứ thiệt ung dung

Anh ngồi nhấm lai rai, dẫu biết thừa bánh vẽ

Bởi sợ bị đưa ra khỏi bữa tiệc linh đình

Cái bữa tiệc tù mù mà nức lòng đáo để

Chúc tụng tía lia và ăn uống thật tình

Cốt một chỗ ngồi thôi để có ngày được nhai thứ thiệt

Mà kiên trì nhai bánh vẽ rã quai hàm

Thứ thiệt mãi xa vời, chỉ rất gần là cái chết

Cái chết này là chết thật hay oan?

Tôi rùng mình đọc bài thơ “Bánh vẽ”

Mỗi chữ tạc lên cột số dặm đời

Thể phách đã an hòa cùng đất mẹ

Tinh anh còn lạnh buốt suốt thời tôi.

Đà Lạt 13.9.1991

_________

* Chế Lan Viên có câu thơ :

Ôi thương thay những thế kỷ vắng anh hùng

Chế Lan Viên

Bánh vẽ

Chưa cần cầm lên nếm, anh đã biết là bánh vẽ

Thế nhưng anh vẫn ngồi vào bàn cùng bè bạn

Cầm lên nhấm nháp

Chả là nếu anh từ chối

Chúng sẽ bảo anh phá rối

Đêm vui

Bảo anh không còn có khả năng nhai

Và đưa anh từ nay ra khỏi tiệc…

Thế thì còn dịp đâu nhai thứ thiệt?

Rốt cuộc anh lại ngồi vào bàn

Như không có gì xảy ra hết

Và những người khác thấy anh ngồi

Họ cũng ngồi thôi

Nhai nhồm nhoàm

(“Prométheé 86”, Văn học và Dư luận, 8-1991)

Cảm tác nhân đọc bài “Với người thả diều trên quảng trường Thiên An Môn” của Dương Kỳ Anh

Diều bay lên bay lên

Thiên An Cửa an nhiên

Ngắm diều lên diều lên

Lòng thơ đâu có yên

Thơ không quên không quên

Đời không quên không quên

Đêm quảng trường ngập máu

Diều cứ lên cứ lên

Ngai kia vẫn bạo quyền

Dong diều là xích máu

Xe tăng nghiến đêm đêm

Trên niềm bay đau đáu .

Đà Lạt 19.12.2003

Dương Kỳ Anh

Với người thả diều trên quảng trường Thiên An Môn

Ít nhất giờ phút ấy

Quảng trường thật bình yên

Diều ơi, Diều bay lên

Mặc ngai vàng nghìn năm

Vẫn mơ về quyền lực

Mặc vết xích xe tăng

Đã cày vào ký ức

Diều bay lên cung trăng

Trường Thành như sợi chỉ

Khi ta cao hơn ta

Quyền lực thành vô nghĩa

Diều ơi, Diều bay lên

Cho quảng trường bình yên .

(Báo Tiền Phong ngày 16.11.2003)

Tác giả gửi Văn Việt.

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Hai bài cảm tác