Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Năm, 3 tháng 4, 2025

Cuộc nổi loạn của bầy thú (1)

 (The Revolt of the Animals)

Władysław Reymont, tiểu thuyết gia Ba Lan, Nobel Văn chương 1924

Charles S. Kraszewski, dịch từ tiếng Ba Lan sang tiếng Anh

Hiếu Tân, dịch Anh-Việt

Truyện ngụ ngôn

PHẦN MỘT

1

‘Bây giờ tao sẽ tính nợ với mày, đồ chó hoang khốn kiếp!’ mụ rít lên đắc thắng. Đẩy Rex vào góc, mụ bắt đầu dùng que cời lửa đánh nó, mỗi cú đánh kèm theo một câu chửi mắng giận dữ: 'Đây là cho miếng thịt quay này! Đây là cho xúc xích ngày hôm qua này! Cái này dành cho món gà tây này!’ Con chó quằn quại, rên rỉ, van xin, liên tục liếm chân mụ. ‘Còn đây là vì những chú chó chồn nhỏ, cho mày nhớ, mày là đồ ăn xin bẩn thỉu, mày không được đến gần những chú chó con của chủ, nghe chưa. Ôi, đồ tha quỷ ma bắt!'

Lúc này, mụ ta đập mạnh vào đầu nó khiến con chó rống lên, nhe nanh lao vào mụ. Mụ ngã xuống sàn bếp và con Rex trốn thoát qua cửa mở. Mụ nhổm đứng dậy và lao ra theo nó, rít lên những tiếng chửi khủng khiếp.

Nhưng Rex đã lao vào bụi tử đinh hương và cây keo gần đó.

Dù bị thương nặng, khó thở, nhưng nó vẫn cố lết trên mặt đất, bằng chút sức lực cuối cùng, nó bò xa hơn, đến một nơi an toàn hơn. Lúc đó tiếng gầm thét lại vang lên đâu đó từ hướng nhà bếp.

Mụ quản gia dùng một tay nắm chặt tóc của Dummy[1], tay còn lại đánh nó tàn nhẫn.

‘Đồ khốn nạn bẩn thỉu! Mày còn tệ hơn con chó ghẻ lở đó nữa! Tao sẽ moi ruột mày ra, mày, thằng ăn trộm kinh tởm! Tao đã tử tế cho mày ăn, mà bây giờ tao bắt được mày vẫn cứ ăn trộm!'

Mụ ta gào thét, thằng bé cũng thế, nó vừa la hét vừa vùng vẫy một cách vô vọng để cố tự giải thoát cái đầu nó khỏi móng vuốt như sắt của mụ. Đó là một vụ huyên náo ầm ĩ đến nỗi khiến cho toàn bộ khuôn viên trang trại bùng lên trong một cơn hỗn loạn kinh hoàng. Lũ chó bắt đầu giật mạnh dây xích và tru lên. Những tiếng cục cục của đàn gà mái khiếp hãi làm rung chuyển các chuồng gà.

Với một tiếng kêu thất thanh, cả một đàn gà Nhật bay vù lên mái nhà còn lũ bồ câu thì núp vào bụi cây gần giếng. Những con gà tây trống, những yếm thịt và lông đuôi xù ra, kêu gộp gộp như điên, nhảy tại chỗ hết chân này đến chân khác, vẻ đe dọa.

Những con công từ bên dưới vòm cổng lao tới, điên tiết nổi lên hàng tràng những tiếng kêu khinh bỉ. Bà chủ trang viên từ trong phòng bước ra; cậu chủ tay cầm súng kíp chạy tới; cả các cô bé nữa, cũng ôm chặt những con búp bê, và hai chú chó chồn hồng hào, vặn vẹo như những con rắn.

Cuối cùng mụ ta buông thằng bé ra, chịu nhượng bộ dòng nước mắt và sự phản kháng.

Dummy lao vào những bụi cây, rồi rơi xuống như một khúc gỗ bên cạnh Rex.

Cả hai đứa nằm đó, không còn sức để ngọ nguậy, cả hai gần như bất tỉnh – bị đánh đập như nhau và đau khổ như nhau.

Mặt trời tỏa những đợt nắng nóng và một làn gió ấm áp thổi qua những bụi cây. Tiếng lá xào xạc, tiếng côn trùng vo ve, ríu rít vang lên xung quanh chúng thật ngọt ngào và say sưa khiến cả hai nhanh chóng chìm vào giấc ngủ. Nhưng dường như ngay cả khi đang ngủ, hai đứa vẫn tiếp tục phàn nàn về sự bất công rơi lên đầu chúng – chúng sụt sịt, âm thầm rên rỉ và đau buồn. Lúc đó, không một tiếng động, một con mèo đen khổng lồ, một bạn cũ của Rex, lẻn vào qua bụi cây thấp và sau khi hít hít con chó, nó ôm chặt vào mình, bắt đầu kêu gừ gừ đầy thương cảm. Lát sau có vài con quạ bay xuống đậu lên các cành phía dưới của cây keo. Dần dần, bằng những bước ngắn, chúng xuống thấp hơn, quẹt những chiếc mỏ sắc nhọn của chúng, táo bạo hơn nữa.

“Tao chưa chết đâu nhé,” Rex gầm gừ, đôi mắt giận dữ lóe lên về phía chúng.

Sau đó, quay sang Dummy, nó liếm sạch máu và nước mắt trên mặt cậu bé, rồi cắn nhẹ vào áo khoác, giật giật để đánh thức nó. ‘Chúng ta phải rời khỏi đây thôi,’ Dummy rên rỉ, nó hiểu ý con chó một cách hoàn hảo. “Họ sẽ tìm thấy chúng ta ở đây.”

“Tôi sẽ đợi cho đến khi đêm xuống. Họ muốn giúp tôi thoát khỏi đau khổ, tôi sẽ không phản đối.'' Ôi, cậu đã bị quất đau lắm, phải không!” Dummy xót xa nói, nó nhổ một nắm cỏ dày lau sạch hai khóe mắt đầy nhử của bạn.

Rex rên rỉ biết ơn.

“Làm gì đó với cái mỏ chết tiệt đó đi, được không?” Rex gầm gừ với con mèo. “Loài thối tha đó còn tệ hơn cả con người.”

“Tớ sẽ đưa cậu đến chuồng bò,” Dummy nói. ‘Tớ biết có chỗ tốt bên dưới máng.”

“Vẫn còn là buổi chiều và lũ trẻ ranh chăn cừu đó có thể săn lùng tôi. Và tôi chẳng còn chút sức lực nào. Cho tôi một ít nước… Tôi khát quá…’

“Tôi sẽ đi xem để chắc chắn không có ai ở chỗ dòng nước,” con mèo nói, giọng lo lắng. “Cả hai cứ nằm đây. Tôi sẽ mang cho một ít nước.” Nói là làm, bằng cách nào đó, nó lấy nước vào một chiếc vỏ trứng, đặt trước mõm của bạn mình “Tớ thấy chính cậu cũng có những con chim bồ câu nhỏ,” Rex nhận xét với con mèo.

‘Đó là Jędrek ở lò rèn đã làm việc đó! Mẹ Sề, môt mụ lợn nái, đã nhìn thấy hắn. Mụ ấy sẽ bảo cậu. Hắn là một tên cướp, đúng vậy. Hắn bắt trộm những con chim sẻ dưới tổ cò. Hắn thậm chí còn không để lũ chim ác là được yên, và mụ nái già lao vào tôi khi nhìn thấy tôi, chỉ suýt chút nữa thì tôi toi mạng.’

Jędrek là một tên trộm, giờ hắn đang đánh hơi xung quanh để tìm tổ chim sơn ca. Những con vẹt đã quác lên với hắn.”

‘Vậy từ nay cậu đừng đến gần con vẹt đó nhé, cậu nghe chửa?’ Rex làu nhàu.

‘À thằng Jędrek nhà thợ rèn! Mày đợi đấy, thằng ăn cướp ạ’.

Rồi “tớ sẽ lùa mấy con ngỗng ở ngoài đồng về, có thể tớ sẽ kiếm được cho cậu chút gì đó từ bàn tiệc. Ở đây đợi tớ.” Và nó huýt một tiếng chói tai qua kẽ ngón tay khiến những con quạ sợ hãi bay vù ra bãi trống. Con mèo cũng đứng dậy, cẩn thận bước chéo chân đi về hướng nhà bếp.

Hồi chuông cầu Đức Bà vừa vang lên, sân của trang viên tràn ngập giọng nói của các con vật và con người, tiếng lách cách của xe ngựa và tiếng bước chân nặng nề khó nhọc của đàn gia súc bị lùa vào. Tời cót két ở giếng; những con lợn ụt ịt và ré nóng nảy ré lên trong chuồng. Những con chim én kêu ríu rít và líu lo một chút trước khi im lặng, và rồi tất cả các giọng dường như bị cháy thành tro trong những đám lửa của mặt trời, rơi xuống thành bụi mịn trong cái im lặng ngây ngất của buổi chiều oi ả.

Rex liếm vết thương, cảnh giác, tai vểnh lên. Đôi khi nó ngẩng đầu, hít mạnh không khí bằng những lỗ mũi phập phồng, rồi khe khẽ rên rỉ, nó lại lơ mơ ngủ.

Mặt trời ngân lên bài thánh ca chiều của nó. Không khí cháy lung linh bằng âm nhạc của lửa và tất cả những giọng nói của thiên nhiên – mà những thứ này là vô tận – cùng nhau tuôn chảy vào bản giao hưởng vàng rực của ánh sáng đó. Mọi thứ đều là âm thanh, màu sắc, và đồng thời một thứ bóng hình quang phổ. Buổi chiều Nữ thần báo tử, với một con diều hâu trên đầu, bay lượn lởn vởn trên mặt đất, và bất cứ nơi nào chiếc áo choàng bằng vàng của Mụ lướt qua, mọi thứ đều khô héo và nát vụn thành cát bụi; bất cứ nơi nào ánh mắt mụ, vàng khè như nước độc cần, đậu xuống, thì ở đó cái chết gặt được một mùa bội thu: một con chim bỗng rơi khỏi cành, cây cối úa tàn, côn trùng đổ nhào, chết, ngay cả những dòng suối cũng uể oải trôi đi trong cái nóng ngột ngạt. Ngay cả Rex cũng rùng mình và cuộn tròn thành một quả bóng, ép mình xuống đất ẩm và cỏ mát. Mụ bay đi, và đằng sau mụ tràn ngập những tiếng kêu kinh hoàng của mọi sinh linh, cùng với những mảng bóng tối âm u xé toạc ánh mặt trời như những con dao cày. Và con chó trong giấc ngủ chập chờn nhọc nhằn đã mê man với những kỷ niệm, sau khi cái khốn khổ hiện tại này đẩy những hoài niệm tươi sáng về những ngày đã qua vào quên lãng. Những ký ức về quãng ngày ấy, khi nó sống ở trang viên như người bạn của tất cả, cứ luôn hiện lên. Khi nó nằm duỗi người trên chiếc ghế dài và tấm thảm, được yêu quý và cưng chiều. Nó sẽ giết em trai ruột của mình nếu cậu chủ ra lệnh cho nó. Thậm chí nó có thể xé xác một người đàn ông nếu có lệnh của cậu chủ. Dù sao, nó đã đối mặt với bầy sói, từng con một! Nó đã từng có thể tự mình lôi một con lợn rừng ra khỏi vũng bùn. Mọi vật trong sân run lên trước giọng gầm như sấm của nó, mọi vật trong vuờn cây và trên các cánh đồng. Ngay cả những con bò đực cũng bỏ chạy trước nanh vuốt của nó. Vậy tất cả những chuyện ấy đã xảy ra như thế nào?

Làm thế nào mà nó lại trở thành một kẻ bất hạnh không nhà, một con vật khốn khổ đi lạc? Đến nỗi nó phải sống trong sự khinh miệt, trong đau khổ, bị bỏ rơi, bị đọa thành tên trộm cắp rác rưởi chỉ cốt giữ được mạng sống? Nó không sao hiểu được điều ấy. Đột nhiên, một nỗi buồn cấu xé tâm can của nó, giống như những móng vuốt sắt, khiến nó bỗng nhảy dựng lên, căng mình, và tru lên thống thiết. Nó là một con chó to lớn, lông màu hung, giống như một con sư tử.

Mặc dù hai bên sườn bị trũng và những vết thương trên lưng, nó vẫn mạnh mẽ và nguy hiểm. Nó đảo cặp mắt đỏ ngầu, nhe nanh, và, chẳng để tâm đến cái đau, mạnh bạo tiến về phía hàng cột cao của trang viên, sẵn sàng đối đầu với bất cứ ai, bất cứ điều gì, chỉ cần tìm đường đến chỗ cậu chủ để kêu. Nhưng mọi nơi đều trống vắng – cánh cửa ra sân đang mở. Nó bạo dạn bước vào tòa nhà, rồi do dự; hít mạnh không khí bằng đôi lỗ mũi phập phồng, nó đi qua hết phòng này sang phòng khác, dừng lại ở mỗi phòng, đánh hơi, nhìn quanh. Nó bước đi, những bước chân chậm dần, như thể bị những kỷ niệm bị đè gí xuống.

Hàng ngàn mùi hương lan tỏa trong không khí, làm thức dậy trong nó ký ức về những ngày đã chết từ lâu. Những thanh âm lịm dần, những hơi thở yếu ớt, những phản ảnh ma mị của những người lang thang trong những căn phòng rộng lớn, âm u. Mọi đồ vật ở đó nói lên với nó rất nhiều – nhắc lại với nó rõ ràng về những gì đã xảy ra ở đây. Ánh sáng in hình một khẩu súng tay treo trên bức tường của một phòng; nó đứng lên bằng hai chân sau và hít hít khẩu súng; trong cái mùi khét của thuốc súng, nó đánh hơi thấy mùi chủ nhân. Trí nhớ của nó gợi lại những hình ảnh sống động hơn bao giờ hết từ những hang động tối tăm của nó. Nó nằm xuống, duỗi dài trên tấm da gấu trắng mịn trên sàn trước cửa lò sưởi lạnh ngắt. Một lần nữa nó cảm thấy hơi ấm của ngọn lửa và bàn tay của cậu chủ, khi cậu vuốt ve dọc lưng nó … Nó khoan khoái gừ gừ và mấp máy môi như muốn liếm bàn tay ấy, nhưng chẳng có ai ở đó; chỉ có những con chim đang ríu rít bên ngoài cửa sổ, mặt trời chiếu xuống trái đất và lá xào xạc trên cây. Nó đứng dậy đi sang phòng bên cạnh, tối tăm và trống rỗng; ruồi vo ve ngoài những ô cửa kính khép hờ. Những tấm gương lớn phủ nhiễu. Không khí sặc mùi mốc và có cái gì đó gợi nó nhớ đến mùi hương thoang thoảng bay ra qua những cánh cửa mở của nhà thờ. Khi bước sâu thêm vào căn phòng, đột nhiên nó co rúm người lại vì sợ hãi – không khí như có mùi xác chết. Nó không thể hiểu được điều này. Nó rùng mình, và liếc nhìn dọc theo những bức tường mà từ đó những gương mặt lớn trừng trừng nhìn lại nó bằng những con mắt bất động, nó vội phủ phục xuống – thấy như những con mắt khắc nghiệt kia đang giận dữ nhìn nó, nó nghẹt thở vì sợ hãi. Nó lùi lại, men theo các bức tường thì bất ngờ nhìn thấy cậu chủ của nó. Cậu ta đang ngồi giữa những cửa sổ, với một cái đầu chó to trên đùi. Rex gầm gừ vì ghen tị, bước đến gần, bắt đầu rên rỉ và vẫy đuôi. Nhưng cậu chủ không nhúc nhích, cũng không gọi nó.

Rex nhảy lùi lại như sợ phải lãnh một cú đánh, nhưng rồi nó lại rón rén đến gần chân chủ, hướng đôi mắt đỏ ngầu về phía cậu. Rồi, bằng giọng rên rỉ trầm thấp, thỉnh thoảng bị đứt đoạn bởi những tiếng hú ngắn ngủi, nó thống thiết bày tỏ mọi nỗi đau khổ bất hạnh của mình trước mặt cậu chủ. Một cái bóng xám xịt dường như tự bóc ra khỏi bức chân dung. Cái bóng rũ rượi chẳng ra hình thù gì cả; bị gió thổi tơi tả, đường viền run rẩy trôi về phía nó, nhưng Rex đột nhiên bị bóp nghẹt bởi một nỗi kinh hoàng. Lông xù lên dọc sống lưng, răng đánh lập cập, nó vừa lùi lại vừa tru lên khó chịu. Nó nằm lại phòng bên một lúc lâu, thở hổn hển, không dám động đậy, liệt đi vì lo hãi, nhưng vô cùng khao khát được một lần nữa ngắm nhìn chủ nhân của mình. Nó vẫn chưa đủ can đảm để hé nhìn lại vào căn phòng đó. Đuôi cụp vào giữa hai chân, nó khụt khịt, lẩn vội trở lại những căn phòng nhỏ hơn ngập tràn ánh nắng. Ở đó tất cả đều hoang vắng. Những giai điệu của công viên và ánh sáng nhảy nhót qua cửa sổ mở. Nó dí mũi vào những đồ chơi vứt rải rác, dịu dàng liếm hết cái này đến cái khác, rồi ngất ngây với làn hương thơm đáng yêu, nó bước ra khoảng sân rộng, dưới bóng rợp của hoa hồng và hoa bìm bìm rực rỡ.

Bóng mát ở đó thật ngọt ngào, đó đây điểm những đốm nắng. Ở mọi góc, và trên những chiếc ghế bành bọc da cổ kính, đều có cái mát mẻ dịu êm dễ chịu ấy. Trước sân, một vòi phun nước sinh động đập nhịp, loang loáng và lấp lánh.

‘Rex, Rex!’ con vẹt rít lên vui sướng từ chiếc vòng vàng của nó. “Tớ đang tìm cậu,” nó gừ gừ, trèo lên một chiếc ghế, như nó vẫn thường làm. Chúng vốn là bạn từ lâu. Con vẹt đáp xuống lưng dựa ghế và vỗ cánh, bắt đầu kể cho con chó nghe đủ loại tin tức bằng cái giọng the thé của nó. Nhưng trước khi nó có cơ hội trút bầu tâm sự với cô ả kia, những chú chó chồn lao vào, sủa váng lên, và đằng sau chúng là bà chủ nhà, cậu chủ nhỏ với khẩu súng hỏa mai của cậu và cả một đám đông ầm ĩ trong đoàn của họ.

‘Chạy đi, chạy đi!’ con vẹt thở hổn hển vì kinh hãi.

Đã quá muộn. Người đàn bà giận dữ lao tới và hét lên:

‘Cút đi! Cút! Cút cho khuất mắt tao, đồ bẩn thỉu! Đồ chó lai chết tiệt! Cút ngay!’

Và ngay lúc đó nó cảm thấy răng của con chó chồn cắm vào chân mình, trong khi những cú đập đau đớn trút xuống lưng nó.

Điên cuồng vì nhục và đau, nó tóm lấy những con chó nhỏ khốn khổ và xé xác chúng một cách không thương tiếc, bây giờ không để ý đến bất cứ điều gì, kể cả tiếng la hét, tia nước phụt hay những trận gậy đập xuống.

'Chạy! Chạy đi, Rex, chạy đi!’ con vẹt tiếp tục rít lên.

Cuối cùng, nó thoát khỏi đám đông đang tấn công và với một bước nhảy vọt như sư tử, rẽ lối dạt ra khỏi sân và đáp xuống bãi cỏ. Nhưng trước khi nó đến được bụi cây, một tiếng súng vang lên trong bụi cây và có thứ gì đó giống như một nắm sỏi nóng hổi cắm vào sườn bên trái của nó. Cú va chạm dữ dội đến nỗi nó bị ném thẳng về phía trước, nhưng ngay lập tức, cố thu lại chút sức tàn, nó nhảy vọt lên giữa đám linh sam. Tiếng súng thứ hai vang lên. Những cành cây nhỏ trút xuống mình nó như trận mưa những giọt nước mắt xanh, chết chóc. Nó không chờ đợi nữa mà bò qua công viên trở lại sân, gần nhà kho, nó chen vào một cái cũi, ở đó nó ngã xuống xuống, đau đến ngất đi. Lão chó già Blackie đã nhường chỗ cho nó trên ổ của mình, nhưng, kéo căng sợi xích, nó bắt đầu tru lên, như thể đang kêu cứu. “Ôi lũ sói! Chúng mày là sói chứ không phải người!' Dummy gay gắt. Đã biết chuyện gì đã xảy ra với lũ chim ác là, cậu chạy đến cứu bạn. Cậu đổ nước lên người nó rồi đẩy bát sữa về phía mõm nó. ‘Uống đi, người anh em. Tớ đã vắt sữa một con bò cho cậu đấy,” cậu thúc giục, cẩn thận vuốt tay dọc theo hai bên suòn con chó.

‘Họ đánh tôi trong nhà của trang viên. Trong nhà!’ nó tru lên thê thảm, run rẩy vì lạnh và đau đớn. thằng bé quấn chó trong một tấm vải bố, ôm nó như ôm một đứa trẻ, vuốt ve nó. Rồi nó bảo Blackie, “Mày mà làm hại nó, tao sẽ giết mày như giết một con chó ghẻ!” Và sau đó nó bỏ đi với đàn ngỗng của mình.

Chuỗi ngày tiếp theo là những ngày khó khăn, Rex lơ lửng giữa sống và chết. Những vết thương âm thầm cắn xé nó, mặt trời tàn nhẫn cào cấu nó, lũ ruồi không để cho nó yên – cũng như nỗi buồn ghê gớm cảm thấy mình bị bỏ rơi. Chỉ có màn đêm mới mang lại ân sủng thiêng liêng của sự mát mẻ và nhẹ nhõm. Dummy hết thức ăn và nước uống, trải qua nhiều giờ khóc lóc cho cái nghèo khổ thảm hại chung của chúng. Vì nó đã biết rằng họ đang truy lùng Rex để giết, và nó cũng sẽ bị đuổi khỏi trang viên.

‘Mình sẽ đi ra ao. Mình cần đếch gì?’ thằng bé quyết định. ‘Nhưng tớ cảm thấy thật khổ cho cậu, cậu mồ côi. Cậu phải ra ngoài đời kia – cậu sẽ làm gì?’ Nó nói trong tuyệt vọng. ‘Để tôi khỏe lại,’ Rex rên rỉ, nó liếm cậu bé, tỏ lòng biết ơn. “Chúng tôi sẽ không giao nộp cậu ấy! Chúng tôi sẽ không bỏ cậu ấy!' Blackie gầm gừ với một quyết tâm giận dữ. Lão không chỉ chia sẻ cho Rex chỗ nằm mà còn cả đến từng bát thức ăn của mình, và bất cứ thứ gì lão bắt được khi đi săn vào những đêm lão được thả tự do.

Cả sân gà vịt thề sẽ giấu nó khỏi tầm mắt của con người.

Và Dummy đã nói với chúng rằng cậu sẽ cho chúng biết tay, nếu có ai trong số chúng phản bội Rex – cho dù là những con ngựa giống hùng mạnh.

Và thế là nó lấy lại tư thế cũ, một cách chậm chạp, nhưng trong yên ổn và tĩnh lặng, và tắm trong một tinh thần bác ái. Ngay cả lũ chó chăn cừu kia cũng quên đi sự cạnh tranh cũ của chúng để giành sự ưu ái của Dummy, đã lén lút đến thăm nó. Mỗi buổi sáng, khi bầy cừu đi ra đồng cỏ, chúng hạ thấp giọng chào về phía nó. Thỉnh thoảng vào những buổi chiều, vài cái đầu có sừng hoặc những con khác cúi xuống cái cũi nơi nó nằm. Những con ngựa dịu dàng hí vang, cẩn thận hít hít về phía nó. Mặt khác, những chú ngựa con vô tư, như chưa bao giờ biết đến cần câu, chơi đùa với nó, kéo tai nó bằng đôi môi mềm mại, ấm áp của chúng. Những con cừu sợ hãi mọi thứ, be be kêu tội nghiệp cho số phận thảm hại của mình. Khi những con lợn nái tìm ra chỗ gần chuồng để nằm cho lũ lợn con bú, chúng hướng đôi mắt xám mờ đục về phía Rex và khịt mũi, eng éc nhao nhao kể với nó những chuyện ngồi lê đôi mách của chúng, càu nhàu với những cú húc của đàn con háu đói. Đôi khi, vào ban đêm, nó nghe thấy tên mình được nhắc qua các bức tường của nhà kho, khi những con bò nằm nhai lại và chép những đôi môi ướt, than phiền về công việc nặng nhọc, về nỗi chỉ nhận được roi vọt còn thức ăn thì không.

Nhưng kẻ thương nó nhất chính là con lừa. Nó sống bằng lòng từ thiện trong tuổi già; nó già như thế giới, và khôn ngoan, thô kệch, bẩn thỉu, tro bụi và bùn và bết đặc trên mình, bị mọi người đánh đập, bị xua đuổi khỏi bất cứ nơi nào nó tình cờ ló mặt đến. Nó bị hành hạ bởi cả những con vật lẫn con người. Chúng quen nhau đã lâu, từ thời nó còn kéo cỗ xe chở cậu chủ nhỏ đi đây đó. Trong những chuyến du ngoạn như vậy, Rex trông nom cả hai, và như thế, và cả ba sẽ chạy quanh những cánh đồng mà chủ nhân chưa biết.

Cứ thế, con lừa to lớn vụng về này ngày ngày thong thả bước lại gần cũi chó với cái đầu cúi thấp và đôi tai cụp xuống, nó phàn nàn về bản thân bằng những tiếng hí thấu xương khiến Blackie tru lên sợ hãi cho đến khi Dummy quất cho nó một roi để chấm dứt và đuổi nó đi. Bị đánh đập, mắng chửi thô bạo thế, nhưng nó vẫn bướng bỉnh quay lại, chẳng lúc nào ngừng than thở.

Những con vật có cánh sốt sắng lo cho Rex. Mỗi ngày, trên mọi hàng rào, chúng cãi nhau bằng những lòi tục tằn gây tranh cãi liên quan đến nó, đầy những tiếng cục cục, cạc cạc, gộp gộp, tiếng rít the thé và những tiếng ồn ào náo động nhu thế. Một trong những con gà gô đỏ, bạo dạn lên nhờ sự ôn hòa của Blackie, thậm chí còn chiếm cho mình và những đứa con nhỏ của nó, một vị trí ở gần Rex. Nó cứ cục cục liên tục với Rex, tán dương những đức tính của lũ con. Chỉ có những con công, vẫn luôn kiêu hãnh, giữ khoảng cách khinh thường của chúng. Những con quạ cũng vậy, với thiên hướng tự nhiên của chúng về những chuyện này, luôn canh chừng cẩn thận từ trên mái cũi, kiên nhẫn chờ đợi – phòng khi.

Chúng chờ đợi vô ích. Rex đã khỏe hơn. Tuy nhiên, ngày qua ngày, nó càng u uất hơn, khép kín hơn. Nó bị đè nặng bởi những suy ngẫm thuộc loại nào đó, những cuộc thăm hỏi. Nó bắt đầu nhìn thế giới qua lăng kính của nỗi thống khổ sâu sắc và tình trạng mồ côi của nó. Trước đó, chưa bao giờ nó nghĩ đến bất cứ điều gì xảy ra bên ngoài phạm vi trang viên: nó cảm thấy nó như chúa tể của muôn loài, và thái độ của nó đối với mọi tạo vật gần như thái độ của con người.

Theo quan niệm của nó, những sinh vật khác tồn tại để bị đàn áp, bị chăn dắt, bị trêu chọc, theo mệnh lệnh của chủ nó. Một vực thẳm không đáy ngăn cách sự tồn tại gần như con người của nó với sự tồn tại của chúng. Thế rồi gần như nó bị tống cổ khỏi trang viên một cách thô bạo, và bị đẩy vào vực sâu của sự khốn khổ. Nó cảm thấy ngày càng sâu sắc hơn, sự bất công trong tất cả chuyện đó. Đó là một vết thương đang mưng mủ, thấm sâu vào trái tim nó nỗi khao khát điên dại trả thù con người. Vào những lúc như thế, thậm chí nó còn xé xác những đứa con mà nó đã từng rất mực yêu quý, hoan hỉ liếm láp dòng máu nóng hổi của chúng. Qua những đêm dài bệnh tật, và qua những ngày thậm chí còn dài hơn và mất ngủ, nó đã nung nấu nghiền ngẫm về những cách thực hiện cuộc báo thù.

Nó bị lòng căm thù ám ảnh đến nỗi mọi thứ toát ra từ con người đều khơi dậy trong nó một sự ghê tởm vô hạn, và một nỗi khiếp sợ thậm chí còn lớn hơn. Cũng những suy ngẫm ấy đã mở ra trước mắt nó tất cả sức mạnh mà con người sở hữu.

Làm sao có thể trả thù cơn bão? Làm thế nào người ta có thể cắm một chiếc răng nanh nhọn lên tia sét? Giây phút tuyệt vọng bất lực cứa vào nó như những luõi dao. Suy cho cùng, cả thế giới đều nằm dưới quyền lực của con vật hai chân, không thể tách rời như vậy. Mọi tạo vật đều phải chịu sự chuyên chế tàn ác của hắn. Hắn có thể làm bất cứ điều gì hắn muốn! Người sáng tạo và đồng thời là kẻ hủy diệt tất cả.

Chỉ đến bây giờ nó mới nhận ra sự thật khủng khiếp đó, và mọi phút như vậy chỉ càng xác nhận nó nhiều hơn nữa. Bị bệnh tật nhốt trong ổ, nó trở thành nhân chứng nhạy cảm của tất cả những gì diễn ra xung quanh. Không có tiếng la hét nào, không lời phàn nàn nào, không có sự bất công nào vuột mất khỏi trái tim cảnh giác của nó. Đặc biệt là những đêm ngập tràn những lời than thở bất tận: tiếng rống nghèn nghẹt của những con bò khi chúng than phiền về công việc đã làm chúng kiệt sức đến chết, về hai bên sườn bị quất bằng roi, về cơn đói của chúng. Những con ngựa bị hành hạ hí lên những tràng dài đau đớn. Những con bò bỗng đột ngột rống lên, rền rĩ, thống thiết vì những con bê của chúng bị người đánh cắp.

Hết lần này đến lần khác chuồng cừu, chuồng lợn và chuồng gà lại bùng lên tiếng ồn ào huyên náo than van về nỗi bất bình và nỗi kinh hoàng chết chóc. Cả mặt đất nhơ bẩn cũng tung ra lời buộc tội; những khu rừng bị chặt phá rên rỉ chửi rủa; cả những sông suối cũng nổ ra những lời phàn nàn ầm ĩ về việc nán dòng dữ dội của chúng.

Ở khắp mọi nơi – từ cánh đồng và nhà phụ – cả thế giới gửi đi những tiếng vọng lâu đời, vang rền mãi về những bất công bạo lực và cái chết.

Trái đất và bầu trời bị phá phách bởi sự tàn ác của con người, kẻ có ngai vàng trụ vững trên đỉnh một kim tự tháp của những xác chết. Không thể đánh bại được hắn hoặc trốn thoát khỏi hắn – hắn ta giống như cái chết.

Rex thấy trong lòng rộn ràng và sục sôi như đại dương đang vô vọng đập vào những vách đá dựng đứng. Một buổi sáng nọ, khi đàn lợn kêu eng éc trong tuyệt vọng vì chúng bị chất lên xe chở hàng thịt, nó gầm lên, xúc động, đau đớn đến tận xương tủy:

‘Một lần nữa họ lại sát hại anh em của chúng ta.’

‘Lợn không phải là anh em của tôi,’ Blackie sủa. ‘Chúng là thịt.’

‘Quân trộm cướp. Chính chúng sẽ tự ăn chúng.’

Rex cuộn tròn thành một quả bóng như thể bị một hòn đá đập vào. Nó trở nên im lặng. Và sau đó, khi bọn con buôn kéo những con bê đang kêu be be ra khỏi chuồng, Blackie tru lên buồn bã:

‘Tao với Gimpy có lần đã từng bóp cổ một con vào ban đêm, nhưng những thằng chăn ngựa đã cướp nó đi.’

‘Mi kết bạn với một tên cướp như thế à? – Một con sói?!’

‘Bất cứ ai chia sẻ bữa ăn với tôi đều là anh em tôi.’

‘Mi thậm chí sẽ làm thế với một trong những con của chính mi? Một đứa con như thế?’

‘Cái đói không có mắt. Bất cứ thứ gì móng vuốt của tôi có thể chạm tới, miệng của tôi đều có thể ăn được.’

Lúc đó chúng nghe thấy một tiếng thét ghê rợn và nhìn thấy con lừa chạy tới, hoảng loạn ném mình vào đống phân.

‘Thằng con mất dạy của ông chủ đã tạt nước sôi vào người nó! Làn da của nó bị bỏng tuột cả ra.

Rống lên một tiếng thảm thiết khủng khiếp, con lừa lăn lộn trong lớp bùn dơ mát lạnh, trong khi một lũ con trai, với cậu chủ trẻ dẫn đầu, chạy tới để tiếp tục cuộc vui của mình, ném đá như mưa vào con thú và quật gậy vào chân nó. Toàn bộ sân trang viên tràn ngập tiếng ồn ào, cho đến khi người quản đốc chạy tới với cây gậy của mình, đuổi bọn trẻ đi và đá con lừa tới tấp để bắt nó đứng dậy. Không màng hiểm nguy, Rex chui ra khỏi cũi và gầm lên.

‘Rex!’ cậu chủ trẻ kêu lên. ‘Mẹ bắn trượt nó rồi! Nó đã giết những con chó chồn của tôi!’ cậu ta rên rỉ, bật khóc.

‘Được rồi, con chim bồ câu của tôi!’ người quản đốc gầm lên với Rex, ‘Tao sẽ cho mày biết tay vì ông chúa nhỏ ở đây!’ Và hắn dùng cây gậy lao vào Rex.

Rex kêu ăng ẳng vì cú đánh, nhưng đột nhiên nổi cơn thịnh nộ, nó lao mình vào kẻ tấn công nó và cắm những chiếc răng nanh của mình vào ngực gã đàn ông sâu đến nỗi, khi giật ra cực mạnh, cả vải lẫn thịt đều bị xé toạc khi hắn ngã xuống đất.

Người quản đốc bất tỉnh, ngã ngay xuống đống phân. Cậu chủ nhỏ la hét bỏ chạy...

Con chó lại nhảy vào cũi và vùi mình vào đống rơm, trong góc tối nhất của nơi này. ‘Ra ngoài ngay khi còn kịp!’ Blackie tru lên, giật mạnh sợi dây xích của nó, ‘Họ sẽ lôi mày ra khỏi đây và giết mày!'

Không có gì. Rex đi vào nhà kho trống, bên dưới máng cỏ, ở đó trên tường có một cái lỗ mở ra vườn cây trái. Nó bò vào những bụi dâu rậm rạp, gần như không sao hiểu được chuyện gì vừa xảy ra với nó. Nó nghe thấy có người chạy đến giúp đỡ người quản lý, và liền đó là tiếng tru của Blackie vô tội bị đánh dữ dội. Nó quyết định chạy ra đồng. Nhưng vườn cây ăn trái được bao bởi một bờ dậu dày và hàng rào dây thép cao. Ở nơi cổng đóng kín có một người làm vườn, mà trước đây nó đã từng cãi lộn. Nó len mình đi sâu hơn vào những bụi dâu mọc um tùm chờ cơ hội trốn thoát tự do. Nỗi khiếp sợ không để cho nó yên. Nó thậm chí không ngủ được; những vết thương chưa lành của nó bỏng rát, tiếng ong vo vo và tiếng chim sẻ ríu rít quấy rầy nó – lũ sẻ này liên tục tụ thành từng đàn trên những chùm quả chín ngọt ngào.

‘Phục vụ chủ trung thành cho lắm vào, và đổi lại… mày cũng sẽ phải chạy trốn!’

Nó nghe thấy giọng nói của bác làm vườn. Nó rên rỉ cầu xin và lết tới chân bác ta.

‘Đừng sợ. Hãy nhìn xem cái gì đang đến! Họ đang đuổi mày như đuổi một con chó dại! Còn mày – mày đã có lần xé quần tao, nhớ không? – Mà lúc đó tao chỉ muốn xem con vẹt.’

Người đàn ông cúi xuống bên nó, vuốt ve nó một cách thân thiện. Rex tin cậy tựa đầu lên đầu gối bác ta.

‘Thấy chưa, đồ ngốc, họ trả ơn cho sự phục vụ của mày thế nào? Ông chủ đi qua, và cái dành cho mày là ‘quẳng ra đường!’ Lúc nào mày cũng gầm gừ với tao. Không cho tao đến gần trang viên. Và ai đã cho mày con bồ câu đó nhỉ? Và ném cho mày những con quạ con dưới đám linh sam?'

Bác ta tiếp tục phàn nàn nhưng đã mở cổng cho nó.

‘Này, hãy coi chừng bà chủ đừng để bả nhìn thấy mày!’

Rex chạy ra cánh đồng để tìm kiếm đám bạn của nó. Dummy đang trong coi đàn ngỗng trên đồng cỏ ở bìa rừng. Cậu đang ngồi ngâm chân trong dòng suối, ngân nga một giai điệu trên máy ghi âm bằng gỗ của mình. Đàn ngỗng mào trắng đang đầm mình trên bờ bùn của dòng suối đầy cá chép. Rặng liễu cho nó bóng mát; khu rừng đang rì rầm và chim chóc đang véo von. Nắng ấm khiến cơn buồn ngủ thấm vào tận xương. Dummy đã biết hết những gì xảy ra với lũ chim ác là.

‘Nào, bây giờ sao? Chỉ cần cậu khỏi hẳn!’ cậu bé nói giọng lo lắng chân thành.

‘Ờ – tớ chơi rắn lắm. Tớ đã xử lý tay quản đốc, thấy không?'

‘Thằng đó, hắn là một thằng đồ tể – với tất cả mọi người. Họ phải khiêng hắn về ngôi nhà tranh của hắn. Hăn không thể tự mình đi được.’

‘Hắn chỉ là thằng đầu tiên…’ Rex gầm gừ bằng một giọng quyết liệt.

‘Có một cái lán trong những đầm lầy. Người chủ dùng nó làm chỗ nấp để bắn gà gô trắng. Cậu có thể đến đó mà ẩn. Ngay cả tay quản đốc cũng sẽ không đến đó. Đầm lầy thì sâu, còn cầu đi bộ thì mục nát…’

‘Nhưng lũ ruồi! Nhiều thế thì ai chịu nổi. Tôi đã từng săn vịt con ở đó với ông chủ. Nhưng cái chòi cũ của những người đốt than trong rừng à?’ ‘Không ai biết về nó. Nhưng Gimpy[2] cùng với đàn của nó thỉnh thoảng đến đó ẩn núp.”

‘Gimpy à! Tôi là người đã đánh què chân nó khi nó lao mình vào ông chủ … Tôi không sợ nó… À, còn con chó cái và cái ổ của nó, đó là chuyện khác”

“Ẩn trong đầm lầy. Không có gì cho nó. Và ở đó có rất nhiều loài chim nước nên bạn sẽ có rất nhiều đồ ăn. Tôi thậm chí còn nhìn thấy vài chú thỏ con trong đám cỏ ba lá…”

‘Có lẽ tôi nên tìm một nơi, ở đâu đó? Một chủ nhân mới?’ Rex đề nghị, một cách bất ngờ.

‘Bây giờ là khoảng thời gian đói khát trước khi thu hoạch. Sẽ chẳng có ai ném cho cậu thậm chí là một củ khoai tây thối. Họ sẽ đuổi cậu đi hoặc giao cậu cho người bán thịt! Những Người Đức trong các khu của họ sẽ nhận cậu vào và sau đó bán cậu trong thành phố.

Trừ khi cậu không phù hợp để bán, trong trường hợp đó họ sẽ đánh phọt óc cậu ra và ăn thịt cậu. Tôi đã nghe nhiều như vậy ở trang viên. Đồ lợn như thế không quan tâm thứ gì người ta tọng vào mõm chúng. Điều tệ nhất là lão quản đốc sẽ không bao giờ tha thứ cho cậu, cả bà chủ cũng vậy… Họ sẽ săn lùng cậu…’

‘Ừ…’ Rex gầm gừ cam chịu và nằm duỗi người ra mép nước, ngủ.

Dummy cởi quần áo, lội xuống nước để tìm tôm càng. ‘Nếu mình mang một ít cho bà chủ, nó sẽ khiến bà ấy vui vẻ,’ cậu nghĩ, thọc tay vào dưới những rễ cây tổng quán sủi sũng nước, vào những chỗ sâu lõm dưới bờ và dưới những tảng đá của lòng suối. Cậu ta bắt cá rất khéo, không lúc nào rời mắt khỏi đàn quạ, lũ này đã lặng lẽ lượn ra khỏi rừng tới con suối, ở đó, chúng như say rượu, đi chéo chân quanh co gần những con ngỗng con đang lội trong vùng nước nông.

‘Ê này! Chúng mày đang tính kiếm mồi ngon hả?' Dummy thét lên với chúng, ném một nắm bùn về phía chúng. Âm mưu bị lộ, chúng vỗ cánh bay đi theo một đường bay thấp, xuyên qua lúa mì qua tổ. Sau đó, khi mặt trời lặn và buổi tối mát mẻ buông xuống, Dummy bắt đầu đi gom đàn ngỗng về.

‘Rex,’ nó nói, ‘tớ có chỗ dưới hàng liễu đấy,’ và nó chỉ bên dưới một cái cây già cỗi mọc bên mép nuóc, như thể từ những ngón tay đan lại. Có thể thấy rõ một cái hang tối tăm giữa những rễ cây, dưới đáy hang, một lớp cây irit ngọt ngả rạp xuống. “Đó là một chỗ tốt để qua đêm an toàn,” nó nói thêm, đang hướng về nhà.

Con chó bây giờ vẫn ở một mình, không biết phải làm gì với chính mình. Nhưng cuối cùng thì thói quen đã chiến thắng, và nó băng qua cánh đồng hướng tới con đường dẫn đến trang viên. Rồi, như để cảnh báo, ngay lúc đó một chiếc xe mui trần lao nhanh dọc theo con đường, được kéo bởi hai con ngụa xám. Bà chủ đang ngồi trên đó cùng với hai cô con gái của bà trong khi cậu chủ nhỏ đang quất ngựa bằng một cây gậy lấy từ hộp của người đánh xe. Nó đi theo họ với cái nhìn trùng trừng, cay đắng và lì lợm, răng nanh nhe ra, rồi sau đó, vòng vèo quanh chỗ đậu xe, nó đi đến sân trang trại, đến gần một đống có khô cũ nát, nó giấu mình ở đó. Nó có cảm giác như vừa mới bò lết đến gần những cánh cổng đóng chặt của Thiên đường. Một nỗi thèm khát mãnh liệt cào xé tâm can nó, hết lần này đến lần khác nó vận hết sức lực để làm một cú nhảy vọt vào trong sân. Nhưng nỗi sợ hãi đã giữ nó ở đó như thể bị những vòng dây thừng trói chặt, và bởi vậy nó vô cùng căng thẳng vì sợi dây trói bên trong, vật lộn với những sức thúc đẩy trái ngược nhau. Cuối cùng nó nằm phịch xuống đó, bất động.

Mặt trời lúc này đã gần lặn. Thế giới đẫm một màu vàng ối và đỏ tía. Một sự im lặng bao la bắt đầu ngự trị. Các bầy đàn đang về, một số từ đồng cỏ và một số từ đồng ruộng, ngày làm việc của chúng đã kết thúc. Một dải bụi vàng dày dâng lên và trải dài trên đường, và bắt đầu nghe thấy tiếng rống thống thiết của đàn gia súc, tiếng than thở trầm sâu của những con bò đực kiệt sức, tiếng ngựa hí – và tiếng roi quất vun vút vào những làn da run rẩy, cùng với tiếng chửi thề của người. Một đàn lợn chạy qua với tiếng kêu eng éc đinh tai, đẩy giạt sang bên đường tất cả những người mà chúng gặp. Mặt đất rầm rập liên hồi dưới vó ngựa. Những cỗ xe kẽo kẹt đến gần, nghiến lạo xạo những viên sỏi trên đường. Rồi đến một đoàn cừu, chen nhau và kêu be be một cách ngu ngốc, xúm lại từng dám, dưới sự điều khiển của lũ chó. Cuối cùng, những con bê non chạy đến, tung tăng vui đùa, thỉnh thoảng lại bỏ đướng cái đi lang thang vào cánh đồng ngô, rồi phải nhận những cú nện khá nặng tay từ những cậu bé chăn gia súc. Mọi thứ cứ nháo nhào; hoàng hôn rắc ánh đỏ rực của nó xuống mặt đất như những cục than hồng đang tàn, và trong sân trang viên một lần nữa tất cả trở nên im lặng. Mọi người đã đi theo nhiều cách khác nhau; những ngọn đèn bắt đầu chiếu sáng rực rỡ xuyên qua cửa sổ các ngôi nhà, và những con chó, được tháo xích, phát rồ lên vì vui thích. Đúng lúc đó, không thể tự kiềm chế được nữa, Rex bước vào sân trang trại. Nó đi ngang qua chuồng ngựa, ngửi thấy mùi sữa tươi. Nó đi vòng quanh các chuồng ngựa, máng cỏ và máng ăn, một vòng rộng để tránh tất cả, trước khi lao mình vào những bụi cây đối diện nhà bếp. Những mùi thơm từ đó thoảng qua khiến ruột gan nó quặn lại vì đói. Dummy đang ngồi gò lưng, một cái bát kẹp giữa hai đầu gối, và cả một bầy chó giữ nhà không bị xích vây quanh nó. Chốc chốc giọng người đầu bếp lại lọt ra qua cánh cửa mở.

Đột nhiên, tiếng sỏi lạo xạo và tiếng ngựa thở vang lên.

‘Bà chủ! Tôi đã bắt được nó rồi!’

Anh ta nhảy vào bãi qua lối đi quen thuộc gần các chuồng gà, và khi làm vậy, anh ta đánh bật Red sang một bên, khi nó đang lặng lẽ đào một đường hầm vào chuồng gà. Con cáo phóng đi, phát ra một tiếng sủa nhanh cảnh báo cho tất cả những kẻ săn mồi về đêm. Những cái bụng trắng lóe lên khi những con chồn lao lên cây; một con chồn nâu phóng đi dọc theo khoảng đất trống của vựa gỗ cây, và một con chồn marten liều lĩnh nhảy lên mái nhà với một con gà trong miệng.

Những con cú rúc lên và nói chung, đã xảy ra một sự hỗn loạn kinh hoàng đến mức một con mèo đen bắt đầu mắng Rex một cách gay gắt.

‘Cậu đã đưa cuộc đi săn tối nay đến một kết thúc tốt đẹp! Bây giờ chúng ta sẽ không có cơ hội làm bất cứ điều gì.’ Với một tiếng gầm gừ đầy đe dọa và ánh mắt lóe lên, Rex lao mình xuống đám linh sam cành thấp, khi sân trang trại lúc này đèn đóm đã hoàn toàn sáng.

Một vệt sáng lóe lên từ cánh cửa sân thượng đang mở, qua đó có một dải nước dày xoắn lại và lấp lánh, tung ra và vọt lên. Một lúc sau, đèn lại tắt và công viên bắt đầu vang lên dày đặc hơn bao giờ hết những tiếng ríu rit của sơn ca. Như một cái bóng, Rex trườn lên sân thượng. Chỉ một tiếng xích leng keng nho nhỏ, mà con vẹt nhao nhao với nó. Những tiếng thì thầm bí mật sôi nổi của chúng bị át đi bởi tiếng than thở của những con chim và những bài ca ban đêm. Rex phàn nàn về tình cảnh vô vọng của nó và nói lời vĩnh biệt các bạn. Nó chuẩn bị lên đường lưu đày, ở nơi mà nó sẽ bị một thế giới xa lạ và thù địch nuốt chửng. Nó buồn rầu thút thít, tim nó bị nỗi khổ đau, sợ hãi và tuyệt vọng xé thành từng mảnh. Con vẹt thổn thức vì nó, lấy cánh quạt cho mát đôi mắt đang lên con sốt của nó. Xúc động vì số phận cay đắng của nó, con vẹt bỗng nhớ đến quê nhà xa khuất của mình. Nó bắt đầu đu đưa trên lưng dựa ghế, lâu lâu lại vẫy vẫy đôi cánh xám hồng của nó, nó hót bằng tiếng kêu nghèn nghẹt một khúc kinh cầu nguyện về những giấc mơ rối bời, đầy khao khát:

Ôi Tổ quốc! Trong tầm mắt của tôi,

đồng cỏ xanh trải dài dưới chân;

Những vòng hoa rực rỡ quấn từ cây này sang cây khác;

Dừa mát và xoài ngọt!

Những cây cọ bạc xòe những tàu lá lóe sáng như lửa,

Nơi ấy mặt biển phập phồng tung sóng trắng;

Bầu trời là mái vòm khổng lồ bằng lam ngọc –

Tổ quốc của tôi! Nơi những ngày vui tươi

Vang lên tiếng hát và lịm đi trong giấc ngủ thơm ngát

Cho đến khi rừng rậm, thức dậy trong đêm

Khi mặt trời đỏ lặn ở phía Tây đẫm máu,

Ầm vang tiếng reo hò chiến thắng, những tiếng la hét kinh hoàng!

Ôi Rio Negro, lóng lánh trong ánh bình minh,

Khi mặt trời vàng nhô lên từ biển,

Và mọi tạo vật thiết tha ca bài ca biết ơn

Và tiếng cười vang lên từ những khóm, những bụi cây!

Với sức mạnh mới mẻ, từ những cây cọ cao, bật dậy

Ngàn đôi cánh, bay vút lên trên biển,

Một đám mây sinh động bay cắt ngang bầu trời

Và những phi tiêu và những điệu nhảy như bay trong ngây ngất!

Tiếng tre xào xạc trên mặt nước trong vắt,

Trong khi con trăn trườn qua bùn,

Rồi bị con báo đốm kẹp cổ.

Hươu rống lên chạy biến

Rồi đến lúc tất cả lại ngủ lịm đi trong buổi trưa nóng bức.

Hỡi Tổ quốc! Ta mãi mãi lạc mất người –

Người khao khát Thiên đường tự do!

Nó (con vẹt) trở nên im lặng và giấu đầu dưới đôi cánh, như thể để che giấu nỗi tuyệt vọng của mình.

Đêm đã xuống. Chim sơn ca hót vang, cú sừng cất tiếng rúc và những con công kêu rên thảm thiết từ chỗ đậu trên cây ‘khốn khổ thân tôi’ con vẹt lại rên rỉ. ‘Ôi, thật khốn nạn cho tôi!’ con vẹt lại rên rỉ. ‘Tôi nhìn thấy một ngọn núi trôi giữa sông, từ đó mọc lên những cây khô; Tôi vô tình bay qua, và liền bị những móng vuốt đen khủng khiếp quắp lấy! Rồi từ ngày đó trong những năm tháng tủi nhục của tôi trôi đi trong cầm tù bất tận. Không bao giờ kết thúc!’ Nó khóc nức nở và bắt đầu đập cánh và giật mạnh sợi xích trói nó. Nó kêu lên, tuyệt vọng:

‘Hãy giải phóng tôi! Hãy đập tan xiềng xích của tôi! Tự do! Hãy phá tung những cùm kẹp của tôi! đập vỡ chúng đi! Đập tan chúng đi!’

Rex lao mạnh vào cái vòng đến nỗi nó rơi xuống loang xoảng. Nó kéo sợi dây xích một cách hung dữ, cắn nó, xé nó bằng móng vuốt của mình, đập mạnh cái dụng cụ quái đản ấy xuống đất – nhưng tất cả đều vô ích.

Con vẹt dường như điên cuồng, mất trí. Nó bật ra, bây giờ lúc cười, lúc khóc, lúc thì chửi bới, cho đến khi cả căn nhà bừng tỉnh. Lát sau, có người cầm đèn chạy khắp các phòng; có người chạy lên từ nhà bếp, và một con chó lai giữ nhà lao vào Rex. Con chó đó nhận một cú tạt từ chân trước của Rex mạnh đến nỗi nó rên lên chạy biến, cái đuôi của nó ngoe nguẩy giữa hai chân. Rex, nhe nanh với mọi người, chậm rãi rút lui vào công viên. Nó quyết qua nốt phần còn lại của đêm ở đó, ngay bên rìa của khu đất công viên, trong khóm thông tàu trên cái gò nhỏ. Tuy nhiên, thỉnh thoảng nó vẫn rón rén đến gần ngôi nhà trang viên. Những tiếng rít điên cuồng của con vẹt bạn nó lúc đang vật mình vào song sắt của lồng, đập vào tai nó.

Trong khi chờ đợi mặt trời mọc, nó mơ về câu chuyện của con vẹt. Nó mê mẩn với lòng khao khát những vùng như thế, xa xôi và thoát khỏi sự chuyên chế bạo ngược của con người. Gầm gừ khe khẽ và đập đuôi xuống sàn, dường như nó đang bò đến gần nơi có con hươu đang rống lên, chạy biến.

Màn đêm buông xuống, tối tăm, nóng bức và im lặng. Những ngôi sao sáng rực lên trong những miền sâu thẳm của các tầng trời. Cây cối chìm sâu trong trạng thái ngủ lịm. Những đồng cỏ bên ngoài khỏang đất trống trắng xóa một làn sương mù như len, như thể chúng được bao bọc bằng bộ lông cừu. Tiếng hót của loài chim ngày càng sôi động trong niềm ngây ngất men tình. Hương thơm của những cây đoan hòa quyện trong bóng tối trong những luồng hân hoan khôn tả. Thỉnh thoảng cánh đồng ngô xào xạc lại phát ra mùi hương dịu ngọt, và đôi khi nhựa cây đặc như những cuộn khói được đẩy ra khỏi khu rừng lá kim. Trái đất chìm trong thanh bình êm ả khi còn lâu mới đến bình minh. Chỉ có Rex, không tin vào màn đêm lừa dối, uể oải nhưng vẫn tỉnh táo canh phòng, đầu cúi thấp xuống đất, luôn sẵn sàng nhảy bật lên chiến đấu để tự vệ. Và mặc dù bị nhừ tử vì bất hạnh, nó vẫn hoàn toàn tỉnh thức về những gì đang xảy ra xung quanh mình.

Ở đó, từ vùng hoang dã của lúa mạch đen, vang lên những tiếng kêu rợn người của một con thỏ rừng bị chẹt cổ. Những con cáo thận trọng lướt đi và đột nhiên từ đâu đó trong cánh đồng lúa mì bật lên tiếng rên rỉ tuyệt vọng của một con gà gô. Một con gà lôi mái, sợ hãi bay ra khỏi tổ, bắt đầu kêu thất thanh trong hoảng loạn. Không gây tiếng động, những con chồn bò đến gần những con chim đang ngủ. Những con cú đột nhiên bị đứt ngang những tiếng láy rền tình tứ và những sợi lông tơ chợt rắc xuống như bao hoa vấy máu. Rồi tiếng nước bắn tóe, theo sau là tiếng tiếng kêu khiếp đảm của lũ vịt trời – bọn rái cá đang thu đồ cống nạp theo lệ thường của chúng. Một con rắn trườn về phía các lỗ chuột. Sau đó vọng đến một tiếng hý đột ngột của những con ngựa cái hoảng sợ từ những đồng cỏ xa – chắc Gimpy đã lọt vào đó. Đàn ngỗng trong sân trại kêu lên báo động dữ dội khi xuất hiện ở đó một con thú ăn thịt. Những con chó giận dữ sủa những kẻ lạ mặt. Những con cò bắt đầu kêu cách cách đầy đe dọa, và sau đó được đáp lại bằng tiếng hét dữ dội của một con sếu và tiếng rên rỉ vang vọng của chim te te và mòng biển. Những con diều hâu đậu tit trên ngọn cây, kiên nhẫn chờ đợi bình minh.

Và như vậy, về mọi mặt, cuộc chiến sinh tồn không thể nguôi dịu đang hoành hành. Những bài ca mãn nguyện, tiếng rên rỉ của kẻ bại trận, những cơn co thắt đạo đức, những cú đánh tàn nhẫn, tiếng xương gãy, mùi máu đổ, những lá phổi ngột ngạt, chảy tràn trong một giai điệu khó cảm nhận được, tạo nên những vẻ quyến rũ mê li của đêm hè. Và những cái cây, sự tồn tại trong chúng là không thể thấu hiểu, che những vòm tán của chúng trên tất cả. Vương miện của chúng bồng bềnh giữa ánh lấp lánh lạnh lẽo của những ngôi sao, trong khi từ những tầng sâu rễ của chúng có hình dạng rõ ràng của những tia nước phun vọt ra. Chúng chịu đựng, thờ ơ với tất cả tiếng la ó của thế giới, xa cách và gợi lên nỗi kinh hãi bằng sự câm lặng vĩnh cửu của chúng …

Vào lúc bình minh, những trận chiến trong đêm đã nhường chỗ cho những cuộc tấn công vào ban ngày khi những con diều hâu, giống như những tia sét, tấn công vào giữa những con chim đang bay lượn quanh mép nước. Rex khởi động một cách mãnh liệt từ giấc ngủ của mình và nhảy xổ vào những bụi cây. Những con gà tây bắt đầu cuộc cãi cọ của chúng ở sân trang trại và tiếng trò chuyện huyên thiên của các cô gái tràn ngập không khí. Rex bị hành bởi cơn đói dữ dội đến nỗi nó không để ý gì đến nguy hiểm, tiến những bước nhanh nhẹn như con cáo về phía chuồng gà mái, và tóm lấy con gà tây gần nhất rồi quắp nó bỏ chạy vào trong ruộng ngô, bị truy đuổi bởi một trận mưa những tiếng la hét, những lời chửi rủa và những hòn đá.

Sau khi đã thỏa mãn cơn đói trên thân xác ấm nóng, run rẩy của mình, nó bỏ phần còn lại cho lũ quạ và nhanh chóng lao đến túp lều của thợ săn trong những đầm lầy.

Ở đó Dummy tìm thấy nó vào buổi chiều. Cậu ta mang cho nó một bát cháo xương và tin xấu. ‘Với cậu, mọi chuyện thế là hết rồi. Bà chủ đã hứa thưởng cho ai lôi được cậu về’. ‘Tớ sẽ không bắt đầu ăn cỏ đâu,’ Rex gầm gừ, liếm máu khỏi đôi môi nó một cách thích thú.

‘Mọi người sẽ ra ngoài săn lùng cậu. Tớ đã nghe thấy tay quản đốc khạc ra mùi diêm sinh. [địa ngục]'

‘Tớ biết ngỗng của lão thả ở đâu… Những con ngỗng non béo tốt … Chúng sẽ rất ngon đó’.

‘Họ đã đưa cho lão một khẩu súng. Họ sắp đặt bẫy; thậm chí họ có thể ném quanh đó một ít mồi độc. Hoặc có thể họ sẽ thực hiện một cuộc săn lùng có tổ chức, với những kẻ ở vòng ngoài đón đánh. Đừng tin tưởng bất kỳ con chó giữ nhà nào. Chúng sẽ là kẻ đầu tiên giao nộp cậu để nhận được chút xíu ưu ái của bà chủ. Con chó săn chỉ điểm khốn nạn đó đang tìm cậu… Blackie đã cố gắng cưỡi nó. Nó đã cắn lão và đang hú theo cậu.'

‘Blackie…’ nó gầm gừ đầy vẻ đe dọa. Và sau đó, 'Những đồ chó đẻ ấy có ích gì cho tôi? Mình phải tập trung vào việc lo sống sót.’

‘Cậu không thể đánh bại tất cả, bạn tội nghiệp ạ!’ Dummy thầm thì trong đau đớn.

‘Mạng tớ không rẻ rúng thế đâu. Tớ sẽ làm cho chúng nhớ đời,’ nó gầm gừ.

‘Họ đuổi tôi đi, bắn tôi, làm tôi chết đói, và bây giờ họ muốn đập vỡ óc tôi. Và để làm gì?’ nó rên rỉ đau đớn.

‘Hơn nữa, bất chấp viên quản lý, Wawrzek đã cho anh chàng ngựa giống ăn mấy sợi dây thép gai quấn trong bánh mì.’

‘Người ta chôn anh ấy ở đâu?’

‘Anh ấy vẫn chưa chết hẳn. Nhưng anh ấy rên rỉ và quằn quại, chân đá loạn xạ – Cảnh trông thật ghê sợ”

‘Ôi Chiến mã của chủ nhân tôi! Anh ấy là một người bạn tốt. Đôi khi tôi ngủ trong chuồng ngựa của anh ấy, ở dưới máng cỏ.’

‘Và cô ngựa cái xám già, bây giờ vừa mới được tha thứ, đã vội chạy đi kiếm tiền theo cách của cô ấy bằng cách ăn xin.

‘Cô ấy đã bỏ chạy… một mình… đi đâu không biết…’ Rex mơ màng, không thể hiểu.

‘Người làm vườn đã lợi dụng cô ấy để chở nước và đối xử với cô ấy rất tệ đến nỗi cô ấy đã bỏ chạy.’

‘Cô ấy sẽ đi đâu? Cô ấy sẽ bị sói ăn thịt mất.’

‘Người làm vườn đã bỏ cô ấy lại vườn cây ăn quả qua đêm. Vào buổi sáng khi anh ta tháo dây buộc và cố gắng thắng cuơng cô ấy vào xe thùng, thế thì sao cô ấy không dùng móng guốc đập anh ta trước khi bỏ chạy! Họ khó có thể đưa anh ta trở lại quanh đây.’

‘Anh ta đã nhận được quả báo xứng đáng. Nhưng cô ấy sẽ không thể đối phó với Gimpy như thế.”

‘Tớ sẽ nói với cậu một điều khác. Chỉ cần cậu để yên cho lũ gia cầm của trang viên, có thể họ sẽ tha cho cậu. Và nhân đây, thậm chí cậu đừng nghĩ đến việc chạm vào những con ngỗng của tớ! Hôm nay lũ quạ đã quắp mất ba con ngỗng con của tớ rồi. Ồ, tớ cho chúng biết rằng vì chuyện này, tớ sẽ đánh sập bất kì tổ nào của chúng mà tớ tìm thấy trong rừng.’

‘Lũ khốn,’ Rex gầm gừ khinh bỉ. ‘Tôi chưa bao giờ đặt bàn chân lên bất cứ thứ gì sống, ngay cả một con gà con cũng không. Nhưng nếu mọi chuyện đã như vậy và họ từ chối cho tôi thức ăn, đã công bằng là phải công bằng. Chơi nhau thì chơi!’

Và thế là một cuộc chiến thực sự nổ ra vào ngày hôm đó. Tất cả người dân của trang viên, với người quản đốc đứng đầu, đã đứng lên chống lại kẻ ngoài vòng pháp luật khốn khổ, thề chết với Rex. Trận chiến diễn ra ác liệt ở mọi phía và mọi lúc. Vì họ săn lùng nó cả ngày lẫn đêm – phóng gậy, ném đá và xuýt chó của họ ra đánh nó. Nó không thể thò mặt ra trong khuôn viên trang trại vào ban ngày được nữa, vì một cơn mưa đá sẽ trút vào nó ngay khi nó xuất hiện, và những cậu trai được trang bị gậy sẽ lao vào nó từ nơi phục kích. Cả những người già đang sưởi ấm những bộ xương của mình dưới ánh nắng bên dãy nhà phụ cũng cố lừa nó đến gần – bởi vì tất cả những cái đầu của họ đều hướng cả về cái viễn cảnh phần thưởng đặt trên đầu nó.

Lúc đầu, bị tấn công bất ngờ bởi những cuộc phục kích và những mối đe dọa rình rập ở mọi ngóc ngách và góc tối, bị đe dọa bởi tiếng gầm giận dữ, bị bắn và truy đuổi, Rex đã mất bình tĩnh và phóng đi trong kinh hoàng trên những cánh đồng, bộc lộ trái tim tan nát của mình trong những lời phàn nàn cay đắng về sự hèn hạ và hung ác của con người. Và thật ra nó có thể đã rơi vào tay họ nếu không có lời khuyên của Dummy ‘Hãy tránh xa khỏi tầm mắt họ trong vài ngày. Ẩn trong cái lán thợ săn. Tớ sẽ không quên cậu đâu.’

2

Nghe theo lời khuyên của Dummy, Rex quay trở lại đầm lầy theo một đường vòng. Nó ở đó nhiều ngày, cô đơn và đói, liếm nước bằng chiếc lưỡi bỏng rát. Nó không có cả ý chí lẫn mong muốn để săn vịt, trong khi xung quanh nó có rất nhiều vịt. Chuỗi ngày của nó tràn ngập những suy ngẫm u ám và khó khăn. Ngoài ra, vết thương của nó vẫn chưa lành hẳn. Nó thiếu sức mạnh, và tệ hơn: lòng can đảm. Nó tự coi mình là đồ bỏ đi và nhẫn nhục chờ đợi điều tồi tệ nhất.

Một buổi sáng, lần theo mùi và vết mà Dummy để lại, tên chỉ điểm tìm được đường đến nơi ẩn náu của nó. Nằm duỗi dài bên cạnh lán thợ săn, ả ta rên rỉ, ra vẻ thảm thương lắm. Rex bản chất vốn hung dữ: nó gầm lên giận dữ với kẻ lạc đường mới đến, khiến cô ả rung lắc dữ dội… Thật ngạc nhiên là nó không hất mạnh đẩy ả ta xuống vực sâu của vũng lầy không đáy. Về phần mình, cô ả thậm chí còn không rên, dù rất đau. Ả chiếm một vị trí đối diện với lán và mắt không rời khỏi nó – luôn sẵn sàng, theo mệnh lệnh nhỏ nhất nó. Nó quay lưng lại với ả một cách khinh miệt. Nhưng quả thật cô ả xinh đẹp – trắng như sữa, đầu và tai màu nâu nhạt, mắt to và xanh. Ả ta mảnh mai, uốn éo dẻo như một con rắn. Từng khoảnh khắc của cô nàng đều tinh tế, thanh lịch; ả sạch sẽ, lanh lợi, có thể đánh hơi mọi thứ theo gió từ xa. Buổi chiều, khi nó đang rên rỉ vì đói trong giấc ngủ, cô ả mang đến cho nó một con vịt trời mập mạp, nó ngấu nghiến đến tận mẩu xương cuối cùng. Nó nhận tất cả mọi thứ ả săn về cho nó – như nhận cống vật một cách tự nhiên. Nó chưa bao giờ thoáng nghĩ đến việc chia sẻ đồ ăn với ả. Nhưng sau vài ngày, khi nó cảm thấy sức sống trở lại trong xương cốt, sức mạnh của nó phục hồi, nó hạ cố liếc nhìn đôi mắt đầy tôn thờ và vẻ dịu dàng đầy ve vãn của ả. Ả vui tươi như một buổi sáng mùa xuân, đi đi lại lại và vô vọng trong tình yêu với nó. Suy cho cùng thì cô ả đã bỏ nhà ra đi vì nó; một ngôi nhà với những chiếc bát luôn đầy ắp, những cuộc dạo chơi thú vị trên cánh đồng với chủ nhân của mình, và sự xuất hiện này, vừa đáng sợ vừa tuyệt vời, khi cô nhìn thấy một con thỏ rừng và, chỉ cho nó thấy bằng dáng cứng đơ như tượng, cô nghe thấy tiếng súng nổ khiến cô run rẩy tận xương. Tất cả những điều ấy, cô đã từ bỏ vì một tên cướp mà cái đầu đã được treo giá, vì kẻ lang thang vô gia cư này. Vóc dáng giống sư tử của nó làm cô rung động, cũng như sức mạnh của cái họng giống như thép của nó và nỗi kinh hoàng mà nó gợi lên ở mọi người. Những con chó lai trong sân là quái gì khi so sánh với ông vua đích thực này? – Lũ con lai khốn nạn! Và thế là cô ả nhảy múa quanh nó, nhảy trong cơn mê cuồng, với những tiếng ăng ẳng dịu dàng. Cô ả tung chân lên cái gáy dày của nó, liếm mắt nó, rồi rúc sát vào, run rẩy chờ đợi cho đôi mắt mầu hạt dẻ của nó cháy bừng lên. Cuối cùng nó đã nhượng bộ, để cho mình bị cuốn đi, và chúng cùng nhau ngâm nga bài ca bất hủ của tình yêu. Chúng quên hết những gì không phải là âu yếm, là trò chơi hoan lạc, là cuộc rượt đuổi đầy cám dỗ của niềm mong muốn thèm khát. Và như vậy những ngày kỳ diệu trôi đi trong hoan lạc, trong hơi ấm và ánh sáng rực rỡ ngập tràn. Từ nó mọc lên ở phía đông và lặn ở phía tây, mặt trời tỏa hơi ấm và niềm vui. Các tầng trời trải rộng màu xanh nguyên sơ của chúng phía trên trái đất, vào ban đêm, chúng nhìn xuống bằng tỷ tỷ những vì sao lấp lánh. Điệp khúc của những con ếch biểu diễn gần như không ngưng nghỉ, những tiếng ộp oạp của chúng nghe thật dễ thương.

Vùng đầm lầy kiệt sức vào buổi tối sau những ngày nóng nực, thở ra những làn hương say đắm. Những con chim không bao giờ im lặng – dù chỉ một khoảnh khắc.

Một bài thánh ca, một trong những bài ca được cất lên bằng hàng ngàn giọng hát, đập nhịp trong những đợt sóng quyến rũ và mạnh mẽ khôn tả.

Từ ngọn cỏ non nớt nhất, từ những chúng sinh chưa được thụ thai, đến khu rừng lá kim khổng lồ và những đám mây trắng phía chân trời, mặt trời rực rỡ, vạn vật cất tiếng ca một bài ca bất diệt về sự thay đổi không ngừng và sự vững bền trường cửu. Từ thâm tâm, chúng cảm nhận giai điệu của bài hát bất diệt đó, thật mạnh mẽ, thật đậm đặc, như thể chúng chỉ có một mình trong vũ trụ, và chuỗi vô tận của các thế hệ tương lai đã lấy ý tưởng từ chúng. Chúng trở thành một cá nhân trong ham muốn và cảm giác. Chúng cùng nhau lội qua đầm lầy; cùng nhau theo dõi và cùng nhau giết. Mỗi của cướp được nộp vào kho chỉ càng kích thích thêm khao khát chiến thắng của chúng. Kiên nhẫn bò thật lâu, lần theo dấu vết của con mồi, những giờ phục kích chờ đợi dài đằng đẵng, khoảnh khắc bắp thịt căng ra ngay trước khi lao tới, chồm lên con mồi, vật lộn, rượt đuổi và chiến thắng đi kèm với run rẩy và run lên vì niềm sướng vui khôn tả. Rồi say sưa vì máu, thỏa thuê vì thịt, những tiếng khóc lóc rên rỉ và cảm giác về sức mạnh của chính mình, chúng thẫn thờ trên chiến trường đẫm máu. Chẳng mấy chốc, bị ám ảnh bởi một cơn cuồng loạn do giao thiệp với người mà có, chúng giết không phải vì sự cần thiết mà vì cảm giác hồi hộp tột độ – một minh chứng đơn thuần về sự lão luyện tàn ác trong những cú đánh của chúng, mùi hơi không thể lầm và sức mạnh không thể khuất phục của chúng. Chẳng bao lâu, nỗi khiếp sợ bắt đầu vang lên những tiếng rên rỉ kinh hoàng trên vùng đầm lầy, mở rộng phạm vi của nó qua nhiều dặm tới con sông hùng vĩ xa xôi và những cánh rừng thông và linh sam làm chân trời phía xa tối sầm lại. Những lời trách móc xào xạc giữa những đám lau sậy, cói và những cây tổng quản sủi còi cọc mọc rải rác trên những vùng đất lầy lội. Ngày càng thường xuyên hơn người ta nghe thấy tiếng than thở của những con chim mẹ có tổ bị phá. Cho đến thời điểm ấy, thế giới đó đã sống trong hòa bình, dưới sự bảo vệ của những đầm lầy không đáy, những vũng lầy nham hiểm và những bãi lầy không thể vượt qua được bao phủ bởi tảo và bèo tấm. Ngay cả trong mùa đông một người đàn ông cũng không thể xâm nhập vào vùng hoang dã trung tâm này. Chỉ có những con cáo – đôi khi – vượt qua được lớp băng mỏng để đến những gò đất ở chính giữa, nơi đàn vịt vui vẻ bơi qua làn nước không bao giờ đóng băng. Tất cả sinh vật sống ở đó một cách an toàn, dưới sự che chở của luật thiên nhiên, mà chưa ai dám xâm phạm. Thế mà giờ đây hai kẻ đi lạc đã bắt đầu gây ra án mạng và tàn phá, khiến mọi người bị vò xé vì lo lắng. Tội lỗi nhỏ nhất của hai con chó thành có tiếng. Và chúng không bao giờ cảm nhận được những con mắt sắc ẩn giấu, đang theo dõi chúng từ mọi đầm lầy, từng bụi cây và từng đám sậy; chúng không biết rằng tin tức về những tội ác của chúng đã lan ra trên từng cơn gió thổi qua đến những góc xa nhất của vùng đầm lầy. Các lính canh trên không cũng không kém cỏi trong nhiệm vụ của chúng. Những con te te, có những quả trứng mà lũ chó thường thích liếm nhất, bay lượn tròn phía trên chúng, không ngừng phát ra những tiếng kêu cảnh báo theo từng động thái nhỏ nhất của chúng. Lũ nhạn biển cũng thách thức chúng bằng cách sà xuống với những tiếng kêu ngắn, gay gắt gây chiến. Cả đến những con cò cũng bổ nhào xuống thấp sát trên đầu chúng để nhìn cho kỹ vào những kẻ thù của tất cả, bởi vì không có ai trong thiên đường của loài có cánh này còn cảm thấy an toàn trong tổ của mình nữa. Nhờ có tên chỉ điểm đánh hơi ra ngay cả những chỗ ỏ được ngụy trang khéo léo nhất với cái khứu giác quỷ quái của ả, Rex lao vào cướp bóc, không sợ những cú mổ nặng nề của những con ngỗng trời cũng như đôi cánh của chúng vỗ mạnh như đập lúa. Chỉ có những cái mỏ đáng sợ của sếu và cò là đòi, và được, nó tôn trọng. Nó không bao giờ tấn công chúng, ngay cả khi con chó cái cứng người lên để chỉ về hướng của chúng. Dù sao thì hai đứa cũng rất thích cuộc sống đầy cảm xúc và những cuộc phiêu lưu kỳ diệu này, mà chúng gần như quên mất con người và cái thế giới kia… Chỉ đôi khi, vào ban đêm, khi con chỉ điểm đã ngủ say, nép một cách âu yếm về phía mình, Rex cảm thấy trong nó dậy lên một niềm khao khát, mong mỏi được về trang viên và về với Dummy, người bạn đã lâu không ghé qua. Ngoài ra, khi ngày tháng trôi đi, nó bắt đầu coi người yêu của nó như một gánh nặng, và cảm thấy ghê tởm sự tàn ác của ả với kẻ bại trận. Nó đã quá ngấy thịt, máu, tình và những vui thú của lối sống hoang dã này. Nó bắt đầu lo lắng, thấy bồn chồn vì một nỗi băn khoăn mơ hồ về ngày mai. Đôi khi, dường như nó cảm thấy trong gió có mối nguy nào đó đang ở rất gần. Có lần, ngửi thấy mùi khói súng, nó rùng mình ghê sợ. Và một đêm nọ, nó nghe thấy khá rõ tiếng súng vọng đến từ xa. Một lần nữa, giọng nói của bà chủ cũ lại âm vang trong tâm trí nó, khiến nó đã bỏ chạy khỏi hang ổ của mình trong cơn hoảng loạn. Cẩn thận không để lộ nỗi dằn vặt của nó, đôi khi nó trốn đến rìa của đầm lầy, và, với nỗi nhớ dâng trào, nó vểnh tai đón nghe trong gió những tiếng từ trang viên vọng đến. Nhưng cùng với chúng cũng thức dậy ký ức về những bất công no đã phải chịu đựng, và những điều này gợi lên một khao khát trả thù dữ dội đến mức cào nát mặt đất bằng móng vuốt của mình, nó hú lên trong cơn thịnh nộ bất lực. Khi trở về từ những chuyến du ngoạn bí mật này, không hiểu sao nó trở nên dịu dàng hơn với con chỉ điểm, và tàn ác hơn đối với bất cứ ai tình cờ rơi vào nanh vuốt của nó.

Rồi vào một đêm trăng sáng và du dương không thể tả, nó giật mình thức giấc bởi những tiếng kêu đáng sợ của những con ngỗng trời, sau đó là sự im lặng chết chóc. Con khốn đã không ở bên cạnh nó. Ả ra nằm trước lán, đập đuôi xuống đất và nghiến răng. Phía trên chúng phảng phất một thứ mùi lạ lùng, khó chịu. Nó nhảy lên mái lán và hít gió từ mọi hướng, ngửi được mùi hôi đặc trưng của chó sói – bất chấp thứ mùi gắt bốc lên từ những vũng lầy và những tổ cò. Căng thẳng chuẩn bị lao vào trận chiến, nó cật vấn bầu không khí với những lỗ mũi phập phồng và đôi tai run rẩy vểnh ra tứ phía. Một con sói đang bò đâu đó gần đó, đi vòng quanh; tiếng lách cách của những thân cây khô, tiếng sột soạt của lau sậy nặng trĩu sương bị rẽ ra, nghe gần hơn bao giờ hết. Cuối cùng, trong sự im lặng, nó nghe thấy một vài tiếng gầm ngắn, như tiếng sủa. Con chó cái điên cuồng nhảy mấy bước về phía trước, đột ngột quay người lại, ả len vào góc tối nhất của căn lều. Rex lao vào hướng kẻ thù bằng những bước nhảy kiêu hùng. Con sói bỏ chạy và tất cả lại trở nên yên bình trở lại. Nhưng ngay đêm hôm sau, khi mặt trăng đã lên cao phía trên rừng thông và vùng nước đen kịt bắt đầu tỏa lấp lánh ánh sáng rực rỡ của nó, bản dạ khúc thất tình của một con sói phụt ra từ những bụi cây tổng quán sủi. Bài hát được hát lên thổn thức đầy say mê, đụng phải nỗi khát khao cháy bỏng và lôi cuốn nhường ấy, đến nỗi con chó cái chỉ điểm, mặc dù hết sức hoảng sợ, vẫn lao về phía nó một cách mê cuồng.

Và rồi tiếng chó ầm vang trong đêm tĩnh lặng, như một tiếng sét báo trước điềm xấu.

‘Mày đang đuổi theo cái gì vậy, thằng bắt chuột? Tao là người đã đánh gãy chân bố mày đấy – hãy nhớ lấy điều đó!’

Một nỗi kinh hoàng bao trùm vùng đầm lầy, ngay sau đó một giọng nói thứ hai vang lên đáp lại:

‘Đồ đớp cặn! Kẻ liếm bô! Hãy lắng nghe những gì một lãnh chúa tự do nói!’ ‘Rác rưởi bẩn thỉu của một con cái ghẻ lở!’ ‘Hãy về chỗ của mình, trông chừng đàn ngỗng của chủ và cúi mình tránh những cú đánh của cây gậy của ổng ! Tao sẽ xé xác mày! Hãy nhớ điều đó!’ ‘Những mụ già bẩn thỉu trong nhà bếp đã dùng chổi đuổi mày ra khỏi đống uế tạp, và mày đến đây, cái xác chết thối tha kia!' ‘Đồ bị thịt! Khi tao tính sổ với mày, mày sẽ không còn một mảnh xương nào lành lặn!’ ‘Tao sẽ kéo xác mày ra đống rác đó cho lũ quạ nó rỉa!’ ‘Câm miệng đi, thằng chăn cừu đã thoát khỏi xiềng xích! Giữ lấy lưỡi của mày khi một người tự do đang nói!’

Con chỉ điểm quay trở lại và như thể bị hóa đá tại chỗ, đầu cô ả bị đẩy về phía trước, và một chân giơ lên ​​trên mặt đất, run rẩy, sợ hãi và sướng mê, cô ta chờ đợi sự đáp trả của cơn thịnh nộ này, giống như một cơn bão, đã trút bỏ gánh nặng qua sự im lặng về đêm đến nỗi tất cả những sinh vật khác ẩn mình, rút ​​lui về nơi ẩn náu bí mật nhất của chúng.

Ngay cả gió cũng lặng im; nước lặng lờ còn cây cối và lau sậy dường như ngả rạp về phía trước, càng dễ nghe cơn bão của hận thù đang gầm rú này.

‘Người thợ da sẽ lấy da của mày làm một tấm đệm cho tao ngả mình! Lại gần đây, đồ cừu hèn nhát! Gần nữa, để tao có thể dùng nanh khám phá lồng ngực của mày! Lại đây!’ Rex tru lên khinh bỉ. ‘Đồ rác rưởi! Tao sẽ có một đêm tân hôn vui vẻ với con điếm đó của mày, và mày, đồ chó, sẽ hát cho chúng tao nghe!’ ‘Tao đang đợi đây, đồ xác thối! Tao sẽ hát cho cái chết của mày! Cái chết!’

Và hú lên như vậy, Rex mãnh liệt lao vào bụi cây nơi đôi mắt xanh lục, hung hãn đang lóe lên. Nó và con sói lao vào nhau, vật lộn trong trận chiến sinh tử. Trên mặt đất, chúng lăn mình trong một cơn lốc những tiếng la hét, tiếng lắp bắp, hồng hộc trong hận thù tàn khốc. Rex to hơn và mặc dù trong chiến đấu không mạnh hoặc lanh bằng con sói, nó vẫn tóm được con kia và bóp nghẹt nó, liên hồi đập nó xuống đất. Đúng vào khoảnh khắc cuối cùng, tập hợp chút sức lực còn sót lại trong mình, con sói giằng ra khỏi miệng của cái chết sắp xảy ra và bỏ chạy với tiếng hú điên cuồng.

Cuộc đấu kết thúc nhanh chóng, nhưng Rex, sức lực kiệt quệ, thân thể đẫm máu bị sói xé nát, gục xuống đất. Rên rỉ thảm hại, ả chỉ điểm liếm những vết thương của nó và sau đó, trong khi nó chữa lành, ả mang cho nó những con chim mà ả săn được. Mặc những cơn rùng mình run rẩy của một ham muốn không được thỏa mãn xuyên qua ả ngay khi ả chỉ vừa nhớ lại kẻ bại, ả phục vụ kẻ chiến thắng một cách trung thành và với sự phục tùng vô hạn..

Mọi thứ trở lại như cũ, trừ một điều là, phát sốt lên do phấn khích về chiến thắng, chúng lao vào cơn tàn sát điên cuồng đến mức vùng đầm lầy vang lên tiếng rên rỉ bất tận của những kẻ bị giết không thương tiếc và không cần thiết. Rex, say sưa với sự chinh phục, quyền lực, nỗi kinh hoàng mà hắn khơi dậy và sự tôn thờ của con chó cái, bắt đầu coi mình là chúa tể chính đáng của những đầm lầy vô tận đó. Hắn trở nên thô lỗ đến nỗi suy nghĩ của hắn bắt đầu chuyển sang chuyện kẹp cổ người … Nhưng rồi đã xảy ra một điều hoàn toàn bất ngờ.

Một buổi chiều, khi chúng đang ngủ gà gật trong bóng râm của lán, khi mặt trời đã lặn qua rừng thông và làn gió mát dễ chịu bắt đầu thổi, một đàn sếu nhảy điệu vũ cất cánh và lượn vòng thành những vòng xoay mỗi lúc một khép chặt hơn, lướt xuống mặt đất không xa những kẻ đang ngủ. Rex mở đôi mắt cảnh giác của mình và ả chỉ điểm nhe nanh ra.

Một đám mây khổng lồ lung linh che khuất mặt trời trong giây lát, liền đó một đàn cò lặng lẽ đáp xuống đất cạnh những con sếu. Và sau đó, xếp thành một hàng dài, đàn ngỗng trời bay tới. Những con nhạn biển nặng nề đáp xuống, giống như những hòn đá rơi. Theo sau chúng là vô số đàn chim nhỏ. Cứ như thể toàn bộ thế giới có cánh đã tập hợp ở đó trong nghị viện. Chúng phủ kín tất cả những đồng cỏ xung quanh; lau sậy và cây cối biến mất trong những làn sóng bập bềnh của những đôi cánh động đậy, đung đưa.

Hai con chó bật dậy và bắt đầu sủa, tiến tới với những bước chân đầy đe dọa. Rồi với một cơn bão của những đôi cánh vỗ, hàng ngàn chiếc mỏ sắc nhọn như những ngọn giáo treo ngay phía trên chúng và tiếng rít như hai ngàn con rắn tràn ngập không khí đến nỗi lũ chó chết khiếp tru lên, không biết trốn đi đâu – vì cả một đội hình chiến đấu ấy sát cánh lao vào chúng cùng một lúc với một quyết tâm bình tĩnh, dữ tợn thật khủng khiếp.

Những con sếu xám khổng lồ, khệnh khạng trên đôi chân như bọc sắt tráng men, tiến lên đầu tiên, lắc lư những cái đầu như những quả chùy có mấu.

Những con cò trông như thể đang khoác trên mình những chiếc áo choàng tang tóc màu đen và trắng trong nhà nguyện, bị một đám đông dồn ép từ bên cạnh, đe dọa những con chó bằng những chiếc mỏ dài đáng sợ của chúng. Những con diệc xám vẫy mào theo kiểu hiếu chiến, tiến lên với bước đi lén lút. Những con ngỗng trời, dậm hết chân này đến chân kia, đập đôi cánh sẵn sàng chiến đấu của chúng, tiến lên với một vẻ kiên cường dũng mãnh. Những chiếc mỏ cùn, bên trên chiếc cổ cong, mềm dẻo của chúng, đập như búa. Chúng bị ép vào từ mọi phía, gần những hàng trong một vòng tua tủa những chiếc mỏ nhọn. Những con te te, bay chéo bầu trời ngay trên đầu, xé toạc không khí với tiếng than van thảm thiết không ngơi nghỉ của chúng, trong khi phần còn lại của đám có cánh cất lên một tiếng thét chói tai và bối rối.

Đột nhiên, tất cả trở nên im lặng khi nghe một tiếng huýt kéo dài. Rồi, con lớn nhất trong đàn sếu, vốn đã dẫn dắt bộ tộc của mình vượt núi và vượt biển trong nhiều năm nay, bước lên phía trước và sau khi vỗ cánh, cất lên một tiếng kêu lớn, lanh lảnh, trang trọng.

‘Hãy nghe ta nói đây, cặp bốn chân đê tiện kia! Các ngươi là những kẻ bò lê lén lút! Một bản án đã được tuyên trên cái đầu của các ngươi, hỡi những kẻ lang thang vô gia cư! Những vùng hoang vu đã chào đón các ngươi, và các ngươi đã chà đạp dưới chân những luật lệ thiêng liêng của nó! Các ngươi đã sát hại một cách không cần thiết; các ngươi đã giết để mua vui! Các ngươi đã hại những chú gà con bơ vơ! Các ngươi đã sống bằng bạo lực, những việc làm sai trái và tội ác. Các ngươi là những kẻ phạm luật! Các ngươi là loài bò sát điên khùng! Đồ hút máu đáng tởm! Khốn thay lũ các người! Khốn thay! Khốn thay!’

‘Tử hình đi! Tử hình! Tử hình!’ những con quạ bay ngang qua trên không kêu quang quác tàn nhẫn.

‘Chúng ta trục xuất các ngươi khỏi vùng đất hoang vu này! Bây giờ hãy quay trở lại với những chiếc vòng cổ và cây gậy của các ngươi ! Các ngươi không xứng đáng với tự do! Các ngươi là những con vật của bóng tối, của mùa đông và cũi! Các ngươi là nô lệ của loài người cục súc! Và giống như họ – xấu xa, lừa lọc và dối trá! Nhân danh kẻ bị sát hại, vì những tổ ấm bị tàn phá và những con vật non bị bóp cổ, vì luật pháp bị chà đạp của chúng ta, chúng ta vĩnh viễn trục xuất các ngươi! Vĩnh viễn! Vĩnh viễn!'

‘Tử hình đi! Tử hình! Tử hình!’ lũ quạ quang quác kêu, sà xuống thấp hơn nữa.

Sau đó, chiếc vòng mở ra, để lộ cho chúng một lối đi rộng xuyên qua bầy sinh vật có cánh.

Những con chó lao về phía lối thoát. Chúng phóng đi với những bước nhảy vọt, điên cuồng, trong nỗi sợ hãi tột cùng về cái chết dường như đã đến rất gần, cái chết bởi vô số những cái mỏ đó.

Nhưng không một ai trong số đó tấn công chúng, không một móng vuốt nào cào xé chúng, không có một đôi cánh nào đập vào những cái lưng lông dựng đứng lên vì kinh hãi của chúng khi chúng bỏ chạy. Đến được cánh đồng thì trời đã chạng vạng, chúng lẩn vào ruộng ngô và nằm xuống, hầu như không còn sống, kiệt sức và kinh hãi.

Rex, thở dốc, nhìn lâu với đôi mắt đỏ ngầu những thân ngô đang uốn éo và bầu trời giờ đây đã được rắc đầy sao, trước khi nó cảm thấy lại vị ngọt của sự sống. Thỉnh thoảng, ký ức về những chiếc mỏ đó và những đôi cánh vẫy trên đầu khiến toàn thân nó run rẩy.

Về phần con chó chỉ điểm, sau khi nghỉ ngơi được một lúc, ả đột nhiên nhảy dựng lên, và hít gió, bắt đầu theo con đường thẳng nhất về nhà. Rex nhảy lên định đuổi theo nhưng rồi vẫn đứng yên tại chỗ, lắng nghe tiếng những bước nhảy của ả qua cánh đồng ngũ cốc mỗi lúc một xa. Đôi mắt nó chìm đắm trong nỗi buồn; một chút nước bọt nhểu ra từ môi dưới rũ xuống của nó, và cái đầu kiêu hùng càng lúc càng cúi thấp xuống mặt đất.


[1] ‘Thằng đần’ tên gọi cậu bé mồ côi.

[2] Một con sói.