Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Bảy, 26 tháng 9, 2020

Vết thương không chảy máu của chàng / His non-bleeding wound

Trần Mộng Tú

(Gửi tác giả Mặt Trận Ở Saigon - Ngô Thế Vinh)

Chàng đã ra khỏi chiến tranh

Nhưng chiến tranh không ra khỏi chàng.

Như con dấu nung

Đóng vào trái tim chàng

Chàng cúi xuống ngực mình

Từ tốn bóc…

…vết rách thành những tờ rơi

Những tờ đầy thương tích

Những ngôi làng trơ trụi bỏ hoang 

Những hố bom B52 cày nát mặt đất

Không một bóng trẻ

Không một người già

Còn gì đau thương

Còn gì xúc động bằng

Trong hoang vu đổ nát

Có con người cõng một xác chết trên lưng

Trong gió bão mịt mùng

Trong ngôi chùa Miên hoang phế

Một người con của Chúa

Gửi hồn xác của đồng đội mình cho Phật

Ôi chiến tranh

Ôi vết thương thế kỷ

Chúa Phật có cùng ở đó không?

Một cuộc chiến không tên

Một cái chết không nhãn hiệu

Một người lính, nếu đứng bên này thì ta gọi là giặc bên kia

Con người không còn sợ thú dữ

Nhưng sợ chính đồng loại của mình

Có những điều sống suốt một đời người

Ta không sao hiểu được

Tại sao phải sanh Bắc tử Nam

Để lao vào giết nhau

Ai đặt ra câu phương châm kinh hoàng đó

Những cái chết khác thường và phi lý

“Chết vì tiếng cánh vỗ của trực thăng sà trên bãi.”

Nỗi ám ảnh những năm dài sợ hãi

Đó là cái chết lạ giữa chiến trường

Một cái chết không chảy máu

Vết thương dưới con dấu nung trên ngực chàng

Nếu bóc ra chàng còn nghe thấy được

Những tiếng hét đến lạc giọng của những người

bạn Đồng Minh

những người đã đến Việt Nam và mang về quê hương họ những hình hài

thương tật và những ác mộng bất tận

Họ không bao giờ trở lại cuộc sống bình thường

Chiến tranh vẫn đầy ứ trong những bình thân thể ấy

như bình nước sóng sánh hoài nhưng không chịu đổ

Dưới vết thương đó chàng còn bóc ra được

những vảy khô…

…như những người bạn đã chọn ở lại

Họ thản nhiên làm bổn phận của họ bằng cả trái tim

cho đến lúc bị ruồng bỏ

Họ săn sóc bất hạnh của người khác và không nhớ là mình cũng bất hạnh.

Còn điều gì nữa dưới vết thương này của chàng

Mỗi ngày chàng mất đi một miếng vẩy khô…

…Chàng không tìm lại được

Và chàng đã quên

Như những người lính đã chết và đã bị bỏ quên

Khi những người sống quên người chết, thì người chết ấy,chết đi lần thứ hai

Thế mà đã có một thời

Khi từ cõi chết trở về

Những người lính đáng thương này

Phải đối diện với mặt trận thành phố

Từ rừng rú họ được đưa về thủ đô

Để bảo vệ trấn an những con người kêu gào chiến tranh

nhưng chính họ lại đứng bên ngoài cuộc chiến

Và người lính bỗng dưng biến thành con thú cô đơn

ngơ ngác giữa Mặt Trận Ở Sài Gòn

Chao ôi đã bao năm

Chàng ở lại

Chàng tù đày

Chàng bỏ đi

Chàng đứng nhìn dâu bể

Chàng bóc vảy trên những vết thương mình

Còn gì sót lại…

…Còn gì để cho đi.

Có trễ không cho một trở về.

Tháng 9-11-2020

 

 

HIS NON-BLEEDING WOUND

           (to Ngô Thế Vinh, the author of The Battle of Saigon)

 

 

He has left the war

But the war has not left him alone

Like a smouldering suture

It sticks to his chest 

Gently he peels off the scabs

Turning stitches into loose leaves

Full of injuries

 

Abandoned burned out villages

B52 craters defacing the ground

Not a single child

Not a single elder

 

What can be as painful

As heartbreaking

As seeing among debris

Someone carrying a corpse on his back

During a deafening and blinding storm

In an abandoned Khmer temple

A son of God

Entrusting a fellow warrior’s soul to Buddha

 

Alas, war

Alas, injury of a century

Were God and Buddha there, too?

A war without name

A death without trademark

A soldier on this side is named an enemy by the other side

 

Man no longer fears beasts

But he does his own kind

There are things during your whole life

That utterly defy your understanding

Why is that birth in the north and death in the south

Became a battle cry for massive killing frenzies

And who came up with that terrifying slogan

 

Deaths that were odd and senseless

Death by sound of rotors of a helicopter hovering over a landing zone

Obsession with long years of fright

An odd death on the battlefield

A death without bleeding  

 

Uncovering the injury under the seal on his chest

He will hear exhausted screams

By his Allied Force warriors

 

Who had come to Vietnam and brought back handicaps and endless nightmares

Never can they return to an ordinary life

As war still fills up their bodies

Like a shaking pitcher of water that refuses to tumble down

 

Under that wound he still can peel off dry scabs

Like those who chose to stay

And wholeheartedly performed their duties until they were discarded

They attended to the mishaps of others and forgot about their own

 

What else can be found under that wound of his

Each day he loses a dry scab

That he cannot replace

And he has forgotten

Like the fallen and forgotten soldiers

 

“When the living forget the dead, the dead will die once more.”

 

Yet there was a time

When coming back from the killing fields

Those pitiful soldiers

Had to face the city battlefield

From jungle outposts they were taken to the capital

To protect and appease people who cried for war

But they themselves stood by the sidelines

And suddenly the soldiers turned into lonely beasts

Bewildered in the middle of the Saigon battlefield

 

Alas, years have gone by

He stayed behind

He went to jail

He left

He ponders on life vicissitudes

He peels off scabs over his wound

Wondering what remains

What else can be let go

 

Is it too late for a homecoming

 

    

September 9, 2020

[Translated from the Vietnamese by Đàm Trung Pháp]