văn việt: Cô gái điếm lễ độ

THE RESPECTFUL PROSTITUTE

(La Putain respectueuse)

Jean-Paul Sartre

Hiếu Tân dịch theo bản tiếng Anh

Tặng MICHEL và ZETTE LEIRIS

Kịch một màn hai lớp

Các nhân vật:

LIZZIE

THANH NIÊN DA ĐEN

FRED

JOHN

JAMES

THƯỢNG NGHỊ SĨ

NHIỀU NGƯỜI KHÁC.

‘Cô gái điếm lễ độ’ (La Putain respectueuse -The Respectful Prostitute) được công diễn lần đầu tiên tại Nhà hát Antoine, Paris, ngày 8, tháng Mười Một, 1946.

CẢNH MỘT

Một căn phòng ở một thành phố miền Nam nước Mỹ. Những bức tường trắng. Một chiếc giường. Bên phải; một cửa sổ, bên trái, một cửa buồng tắm. Phía sau, một phòng chờ nhỏ thông ra phố. Trước khi kéo màn, một tiếng động ầm ĩ phát ra từ sân khấu. LIZZIE, một mình, đang chạy máy hút bụi. Tiếng chuông reo. Cô ngần ngừ, nhìn cánh cửa buồng tắm. Chuông lại reo. Cô tắt máy hút bụi, đi đến cứa buồng tắm và khép nó lại.

LIZZIE: [hạ thấp giọng] Có ai gọi cửa? Đừng ra. [Cô đi ra mở cừa nhìn ra đường]

THANH NIÊN DA ĐEN: xuất hiện ở lối vào. Anh ta là một người da đen, tóc đen, cao lớn, vạm vỡ. Anh đứng cứng đơ.

LIZZIE: Cái gì thế? Có lẽ anh nhầm địa chỉ rồi. [Một lát] Anh muốn gì? Nói mau.

THANH NIÊN DA ĐEN [nài nỉ] Xin bà làm ơn, thưa bà.

LIZZIE: Làm ơn cái gỉ? [cô nhìn lướt anh ta một lượt]. Khoan đã. Anh là cái người ở trên tàu phải không? Vậy là anh thoát bọn họ hả? Làm sao anh tìm ra địa chỉ tôi?

THANH NIÊN DA ĐEN: Tôi tìm, thưa bà, tôi tìm khắp nơi. [Anh ra hiệu xin phép vào phòng] Xin làm ơn!

LIZZIE: Không được vào. Tôi có người ở đây. Vậy anh muốn gì?

THANH NIÊN DA ĐEN: Làm ơn!

LIZZIE: Làm ơn cái gì? Anh muốn tiền phải không?

THANH NIÊN DA ĐEN: Không thưa bà. [Một lát] Xin bà nói với họ rằng tôi không làm gì cả.

LIZZIE: Nói với ai?

THANH NIÊN DA ĐEN: Ông quan toà. Nói với ông ấy, xin bà nói với ông ấy.

LIZZIE: Tôi sẽ không nói gì với ông ấy cả.

THANH NIÊN DA ĐEN: Làm ơn.

LIZZIE: Không ơn huệ gì cả. Tôi không mua rắc rối vào người, tôi đã đủ lắm rồi. Biến đi.

THANH NIÊN DA ĐEN: Bà biết tôi không làm gì mà. Tôi có làm gì không?

LIZZIE: Không. Nhưng tôi không đến gặp ông tòa. Quan toà với cảnh sát làm tôi mắc ốm.

THANH NIÊN DA ĐEN: Tôi đã bỏ lại vợ và các con nhỏ. Tôi đã chạy trốn suốt đêm. Tôi bị đánh thừa sống thiếu chết.

LIZZIE: Ra khỏi thành phố đi.

THANH NIÊN DA ĐEN: Họ gác khắp các nẻo.

LIZZIE: Ai gác?

THANH NIÊN DA ĐEN: Bọn da trắng.

LIZZIE: Bọn da trắng nào?.

THANH NIÊN DA ĐEN: Tất cả bọn họ. Sáng nay bà có ra ngoài không?

LIZZIE: Không.

THANH NIÊN DA ĐEN: Các phố đầy chặt các loại người da trắng. Người già, người trẻ. Họ nói chuyện với nhau mà không biết nhau.

LIZZIE: Điều ấy nghĩa là gì?

THANH NIÊN DA ĐEN: Nó có nghĩa là tôi chỉ có thể chạy quanh cho đến khi họ túm được tôi. Khi bọn người da trắng chưa bao giờ gặp tôi, bắt đầu nói chuyện với nhau, như bạn bè, có nghĩa là một thằng nhọ nào đó sắp toi. [Một lát] Nói tôi không làm gì cả, bà ơi. Hãy nói với ông toà, nói với các nhà báo. Có thể họ sẽ đăng tin ấy. Nói với họ đi, tôi van bà, nói với họ đi.

LIZZIE: Đừng có la. Tôi có người ở đây. [Một lát] Báo không liên quan gì ở đây. Lúc này tôi không thể liều lôi kéo chú ý của họ đến tôi. [Một lát] Nếu họ buộc tôi phải làm chứng, tôi hứa sẽ nói sự thật.

THANH NIÊN DA ĐEN: Bà sẽ nói là tôi không làm gì chứ?

LIZZIE: Tôi sẽ bảo họ.

THANH NIÊN DA ĐEN: Bà thề chứ, bà?

LIZZIE: Vâng, vâng.

THANH NIÊN DA ĐEN: Thề trước Chúa, người nhìn thấy tất cả chúng ta chứ?

LIZZIE: Ôi, biến ngay khỏi đây. Tôi hứa, thế là đủ rồi. [Một lát] Nhưng đi đi. Đi ra đi!

THANH NIÊN DA ĐEN: [Bỗng nhiên] Xin làm ơn, bà giấu tôi được không?

LIZZIE: Giấu anh? Tôi? Tôi cho anh thấy! [Cô ta đóng sầm cửa vào mặt anh.] Đó, thế đó! [Cô ta quay vào buồng tắm.] Anh có thể ra. [FRED xuất hiện trong áo dài tay, không có cổ áo hay cà vạt.]

FRED: Ai đó?

LIZZIE: Không có ai.

FRED: Anh tưởng cảnh sát?

LIZZIE: Cảnh sát? Anh chơi với cảnh sát à?

FRED: Anh ấy à? Không. Anh nghĩ họ đến kiếm em.

LIZZIE: [bị tổn thương] Anh điên rồi. Tôi không bao giờ lấy của ai một xu.

FRED: Em chưa bị rắc rối với cảnh sát bao giờ à?

LIZZIE: Ít nhất không phải vì ăn cắp. [cô bận rộn với chíếc máy hút bụi]

FRED: [phát cáu vì tiếng ồn] Này!

LIZZIE: [kêu to để được nghe thấy] Gì đó cưng?

FRED: [kêu to] em làm thủng màng nhĩ anh rồi.

LIZZIE: [kêu to] Xong ngay đây mà [một lát] Em là cứ phải thế.

FRED: [kêu to] Cái gì?

LIZZIE: [kêu to] Em bảo rằng em thích thế?

FRED: [kêu to] Thích cái gì?

LIZZIE: [kêu to] Thích thế. Em không đừng được, sáng dậy em cứ phải đi tắm một cái và chạy máy hút bụi. [Cô bỏ máy xuống]

FRED: [chỉ cái giường] Bọc lại đi. Trong khi cô ở đây.

LIZZIE: Cái gì?

FRED: Cái giường. Tôi bảo cô nên bọc lại cái giường. Nó bốc mùi tội lỗi.

LIZZIE: Tội lỗi? Sao anh ăn nói như thế? Anh là cha cố à?

FRED: Không. Tại sao?

LIZZIE: Anh nói cứ như Kinh Thánh ấy [cô nhìn hắn]. Không, anh không phải cha cố, anh ăn mặc quá diện. Nhìn những cái nhẫn của anh kìa [ngưỡng mộ]. Này – nhìn kìa! Anh giàu lắm phải không?

FRED: Ừ.

LIZZIE: Giàu lắm à?

FRED: Ừ giàu lắm.

LIZZIE: Thế thì tốt quá. [Cô choàng tay ôm cổ hắn và chu môi ra để hắn hôn.] Gặp một người đàn ông giàu thì tốt hơn, cảm thấy an toàn hơn. [Hắn giơ tay định ôm cô, nhưng rồi lại quay đi.]

FRED: Đi bọc giường đi.

LIZZIE: Được rồi, được rồi, em sẽ bọc. [Cô bọc khăn trải giường và cười một mình]. Nó bốc mùi tội lỗi. Anh biết gì về cái đó? Anh biết không, nó là tội lỗi của anh, cưng ạ. [FRED lắc đầu.] Vâng, tất nhiên, cũng là tội lỗi của em nữa. Nhưng thế thì em có quá nhiều tội lỗi trong lương tâm em. [Cô ngồi xuống giường và kéo FRED ngồi xuống bên cô]. Nào. Ngồi trên tội lỗi của chúng ta nào. Một tội lỗi rất dễ thương, phải không nào? [cô cười] Nhưng anh đừng cụp mắt xuống như thế. Em làm anh sợ hả? [FRED ghì cô vào người hắn một cách cường bạo.] Anh làm đau em! Anh làm đau em! [Hắn buông cô ra.] Anh buồn cười thật đấy. Hình như anh đang buồn. [một lát sau] Anh nói tên của anh cho em đi. Anh không muốn à? Không biết tên của anh thì em áy náy lắm. Đúng ra, phải từ lần đầu tiên. Bọn họ thường không nói tên thánh ra, và em hiểu điều đó. Nhưng còn tên thường gọi. Làm sao em phân biệt được các anh người này với người khác, nếu em không biết tên của các anh? Nói đi, cưng, nào.

FRED: Không.

LIZZIE: Được, thế thì anh cứ là quí ông không tên. [cô đứng dậy.] Khoan đã. Để em sửa soạn một chút đã nhé. [Cô sắp xếp lại mọi thứ ] Xong rồi. Mọi thứ ổn cả rồi. Những cái ghế bành đặt xung quanh bàn: như thế lịch sự hơn. Anh có biết chỗ nào bán tranh in không? Em muốn có vài bức tranh treo tường. Em có một bức rất đẹp ở trong rương. Tên nó là “Cái bình vỡ”. Nó vẽ một cô gái đánh vỡ cái bình của cô ta, tội nghiệp. Tranh Pháp.

FRED: Cái bình nào?

LIZZIE: Làm sao em biết được? Cái bình của cô ấy. Cô ấy chắc phải có một cái bình. Em muốn có bức tranh một người bà già để treo cho hợp. Bà ngồi đan, hay kể chuyện cho cháu bà nghe. Em nghĩ em sẽ cuốn rèm lên và mở cửa sổ ra. [cô làm]. Bên ngoài đẹp không kià. Hôm nay chắc sẽ đẹp trời đây. [Cô vươn vai] Ôi dễ chịu quá; một ngày thật đẹp. Em tắm rồi, em được yêu chiều; gi-i-i, em cảm thấy quá đã. Sao em cảm thấy sướng thế này. Lại đây, nhìn cái cảnh này này. Nhìn đi. Em có một khung cảnh rất đẹp. Chẳng có gì ngoài cây cối, nó khiến ta cảm thấy giàu có. Chắc chắn em đã gặp may: ngay lúc này em thấy là căn phòng em ở một nơi rất đẹp. Anh có đến không? Anh không thích thành phố của anh à?

FRED: Tôi thích nhìn nó từ cửa sổ nhà tôi.

LIZZIE: [bất thình lình] Này, vừa thức dậy mà gặp ngay một gã da đen không phải là điềm rủi đấy chứ?

FRED: Tại sao?

LIZZIE: Em ... Có một gã đang đi qua đây này, ở phía bên kia đường.

FRED: Gặp một tên mọi đen luôn luôn là vận rủi. Bọn mọi đen là Quỉ dữ. [Một lát.] Đóng cửa sổ lại.

LIZZIE: Anh không muốn em mở cho thông thoáng à?

FRED: Anh bảo em đóng cửa sổ lại, được chưa? Và thả rèm xuống. Bật đèn lên.

LIZZIE: Tại sao? Vì bọn mọi đen à?

FRED: Đừng ngu ngốc.

LIZZIE: Ngoài kia trời nắng đẹp.

FRED: Anh không muốn một tí nắng nào ở đây hết. Anh muốn nó như đêm hôm qua. Đã bảo, đóng cửa lại. Anh sẽ thấy lại ánh nắng khi anh đi ra. [Hắn đứng lên, tiến lại phía cô và nhìn cô.]

LIZZIE: [bứt rứt một cách mơ hồ] Có chuyện gì vậy?

FRED: Không có gì. Đưa anh cái cà vạt.

LIZZIE: Trong buồng tắm ấy. [Cô ra. Fred mở vội những ngăn kéo của chiếc bàn và lục soát. Lizzie trở lại với chiếc cà vạt] Đây anh. Khoan đã. [Cô thắt cà vạt cho hắn.] Anh biết không? Em không thích những quan hệ qua đường vì như thế em phải nhìn quá nhiều khuôn mặt mới. Em chỉ muốn có độ ba bốn người đàn ông, Thứ Ba một anh, thứ Năm một anh, Chủ Nhật một anh. Em nói anh này: anh còn khá trẻ, nhưng là một anh bạn hơi nghiêm quá, và hình như lúc nào anh cũng thấy hối thúc - Đấy, thế đấy, em sẽ không nài đâu. Anh nghĩ kỹ đi. Ôi, ôi! Anh đẹp như tranh ấy. Hôn em đi, chàng điển trai, hôn em cuồng bạo vào. Có chuyện gì thế? Anh không muốn hôn em à? [Hắn bất ngờ hôn cô thật hung bạo, rồi đẩy cô ra.] Anh chàng giàu xụ.

FRED: Mày là con quỷ.

LIZZIE: Cái gì?

FRED: Mày là con quỷ.

LIZZIE: Lại Kinh Thánh. Anh làm sao thế?

FRED: Không sao cả. Tao lừa mày đấy.

LIZZIE: Lừa thật ngộ. [một lát] Anh có thích không?

FRED: Thích cái gì?

LIZZIE: [cô nhại hắn, mỉm cười] Thích cái gì? Của em, anh ngốc lắm, cô nhỏ của em.

FRED: Ồ! Ô thế hở. Tao thích nó. Tao thích nó, tuyệt lắm. Mày đòi bao nhiêu?

LIZZIE: Ai nói chuyện đó? Em chỉ hỏi anh có thích nó không. Lẽ ra anh nên trả lời em cho dễ thương một tí. Có chuyện gì vậy? Thật ra anh không thích nó phải không? Ồ, thế thì em ngạc nhiên đấy, anh biết không, em ngạc nhiên lắm đấy.

FRED: Câm mồm lại.

LIZZIE: Lúc ấy anh ôm em chặt, thật chặt. Và rồi anh thì thầm vào tai em là anh yêu em.

FRED: Lúc ấy mày say rồi.

LIZZIE: Không, em không say.

FRED: Có, mày có say.

LIZZIE: Em bảo anh rằng em không.

FRED: Dù sao, tao say quá. Tao chẳng nhớ chó gì cả.

LIZZIE: Thật tội nghiệp. Em cởi quần áo trong nhà tắm, và khi em trở lại với anh, anh đỏ quạch và say mèm, anh nhớ không? Thậm chí em còn bảo anh là con tôm hùm luộc của em. Anh có nhớ là anh đã muốn tắt đèn và anh đã yêu em trong bóng tối như thế nào không? Em nghĩ rằng thế là thú vị và lịch sự. Anh có nhớ không?

FRED: Không.

LIZZIE: Và khi chúng ta giả vờ là những bé bi nằm trong cùng cái cũi? Anh có nhớ không?

FRED: Tao bảo mày câm mồm lại. Cái gì đã làm trong đêm tối là thuộc về đêm tối. Giữa ban ngày mày không được nói chuyện ấy.

LIZZIE: Nhưng nếu em cứ thích nói chuyện ấy thì sao? Em cảm thấy rất thích thú, anh biết không.

FRED: Rồi, mày thấy thích thú! [Hắn đến gần cô, hôn nhẹ lên vai cô, rồi nắm lấy cổ họng cô.] Mày luôn luôn thấy sướng khi có một thằng đàn ông phủ lên mày. [Một lát.] Tao đã quên hết cả rồi, cái đêm tuyệt vời của mày. Hoàn toàn quên nó rồi. Tao chỉ nhớ tiệm nhảy, thế thôi. Nếu có một cái gì khác, thì mày là người duy nhất nhớ nó. [Hắn xiết cuống họng cô].

LIZZIE: Anh đang làm gì thế?

FRED: Chỉ tóm họng mày trong tay tao.

LIZZIE: Anh làm em đau.

FRED: Mày là người duy nhất nhớ. Nếu tao bóp chặt hơn tí nữa, thì trên thế giới sẽ chẳng còn ai nhớ chuyện đêm qua. [Hắn thả cô ra] Mày muốn bao nhiêu?

LIZZIE: Nếu anh không nhớ, thì chắc là đêm qua em làm không tốt. Làm kém thì em không lấy tiền đâu.

FRED: Vứt mẹ nó trò hề ấy đi. Bao nhiêu?

LIZZIE: Coi này; em mới đến chỗ này từ hôm kia. Anh là người đầu tiên đến với em. Người khách hàng đầu tiên em mở hàng miễn phí, để đem lại vận may cho em.

FRED: Tao không cần món quà của mày. [Hắn ném tờ mười đô lên bàn]

LIZZIE: Em không muốn lấy tiền của anh, nhưng em muốn biết anh nghĩ em đáng giá bao nhiêu. Khoan, để em đoán. [cô nhắm mắt nhặt tờ bạc lên] Bốn mươi đô la? Không, thế nhiều quá, và như thế phải là hai tờ. Hai mươi đô la? Không à? Vậy nhất định phải hơn bốn mươi đô la? Năm mươi? Một trăm? [Trong toàn bộ thời gian đó, FRED quan sát cô, cười lặng lẽ.] Em ghét làm chuyện này, nhưng em phải xem. [Cô nhìn tờ bạc.] Anh có lầm không đấy.

FRED: Tao không nghĩ thế.

LIZZIE: Anh biết anh cho em cái gì không?

FRED: Biết.

LIZZIE: Lấy lại đi. Cầm lại ngay đi. [Hắn làm cử chỉ từ chối.] Mười đô la. Anh gọi một cô gái nhà lành, một thiếu nữ như tôi, cho mười đô la. Anh có nhìn thấy chân tôi không? [Cô giơ chân ra.] Và ngực tôi? Anh có thấy không? Bộ ngực này đáng gía mười đô la phỏng? Cầm lấy mười đô la của anh và xéo đi, trước khi tôi nổi xung. Mười đô. Ông hoàng của em hôn em khắp người, ông hoàng của em muốn làm khúc dạo đầu mê mẩn rồi ông hoàng bảo em kể về thời thơ ấu của em, và sáng nay ông hoàng nghĩ ông hoàng có thể chê bai phàn nàn, như thể đã phải trả em cả tháng; và tất cả với bao nhiêu? Không phải bốn mươi, không phải ba mươi, không phải hai mươi: mười đô la!

FRED: Với cái đồ lợn như cô thì mười đô là nhiều rồi.

LIZZIE: Mày mới là lợn. Mày từ đâu đến, thằng nhà quê kia? Mẹ mày chắc phải bần tiện lắm mới không biết dạy mày tôn trọng phụ nữ.

FRED: Mày có câm đi không?

LIZZIE: Một con lợn sề! Một con lợn sề!

FRED: [Căm giận lạnh lùng]: Tao có lời khuyên cho mày, con đàn bà trẻ, đừng nói với người đàn ông nào quanh đây về mẹ của anh ta, nếu mày không muốn bị vặn cổ.

LIZZIE: [sấn đến bên hắn] Làm đi, vặn cổ tao đi! bóp cổ tao đi! Tao sẽ xem mày làm thế nào!

FRED: [xuống nước] Đừng kích động thế. [LIZZIE vớ lấy một cái bình trên bàn, rõ ràng có ý định ném vào hắn.] Đây mười đô la nữa, đừng kích động. Đừng kích động nếu không tao cho mày vào tù.

LIZZIE: Mày, mày sẽ cho tao vào tù?

FRED: Đúng. Tao.

LIZZIE: Mày?

FRED: Tao.

LIZZIE: Tao muốn xem mày cho tao vào tù như thế nào!

FRED: Tao là con trai ngài Clarke.

LIZZIE: Clarke nào?

FRED: Thượng nghị sĩ Clarke

LIZZIE: Vậy hả? Tao là con gái Roosevelt.

FRED: Mày đã thấy ảnh Thượng nghị sĩ Clarke trên báo bao giờ chưa?

LIZZIE: Rồi. Thì sao.

FRED: Đây này. [Hắn cho cô xem một tấm ảnh.] Tao đây, đứng cạnh ông ấy. Ông ấy quàng tay quanh vai tao.

LIZZIE: [bỗng im lặng] Trông kìa. Chúa ơi, ông ấy đẹp trai quá, cha của anh ấy. Cho tôi xem. [FRED giật phắt tấm ảnh khỏi tay cô.]

FRED: Thôi đủ rồi.

LIZZIE: Trông ông ấy rất tuyệt – kiểu người tốt bụng vừa mạnh mẽ. Nghe nói miệng ông ấy có gang có thép phài không? [Hắn không trả lời] Đây là vườn của anh à?

FRED: Ừ

LIZZIE: Ông ấy cao quá. Còn những cô bé trên ghế này là em của anh đấy à? [Hắn không trả lời.] Nhà anh ở trên đồi à?

FRED: Ừ

LIZZIE: Thế khi anh ăn sáng vào buổi sáng, qua cửa sổ anh có thể nhìn thấy cả thành phố đấy nhỉ?

FRED: Ừ

LIZZIE: Đến giờ ăn họ rung chuông để gọi anh phải không?Anh có thể trả lời em.

FRED: Chúng tôi có cả một cái cồng để làm việc đó.

LIZZIE: [Mơ mộng] Một cái cồng? Em không hiểu. Với một gia đình như thế và một ngôi nhà như thế, mà anh phải trả tiền cho em để ra ngủ ở ngoài. [Một lát.] Em xin lỗi đã nói thế về mẹ anh; em điên rồi. Bà ấy cũng có trong bức ảnh nhỉ?

FRED: Tao cấm mày nói về bà ấy.

LIZZIE: Thôi được, thôi được [Một lát.] Em có thể hỏi anh một câu được không? [Hắn không trả lời.] Nếu làm tình mà anh thấy ghê tởm, vậy tại sao anh đến đây với em? [Hắn không trả lời. Cô thở dài] Được, chừng nào em còn ở đây, em đoán em sẽ phải quen với cung cách của anh. [Một lát. FRED chải đầu trước gương].

FRED: Mày người miền Bắc phải không?

LIZZIE: Vâng.

FRED: Từ New York à?

LIZZIE: Có quan hệ gì đến anh?

FRED: Mày nói về New York.

LIZZIE: Mọi người nói về New York. Điều ấy không chứng minh gì cả.

FRED: Sao mày không ở lại đó?

LIZZIE: Tôi chán ngấy.

FRED: Gặp rắc rối à?

LIZZIE: Vâng, chính thế. Tôi cứ như hút rắc rối vào người; có một số người thế đấy. Anh có thấy con rắn này không? [Cô giơ vòng tay cho hắn xem.] Nó mang lại vận rủi.

FRED: Sao mày còn đeo nó?

LIZZIE: Chừng nào tôi còn có nó thì tôi phải đeo nó. Nghe nói nó rất đáng sợ: sự báo thù của một con rắn.

FRED: Có phải mày là cái đứa mà thằng da đen định hiếp không?

LIZZIE: Cái gì thế?

FRED: Mày đến đây ngày hôm kia, trên chuyến tàu nhanh sáu giờ?

LIZZIE: Đúng.

FRED: Vậy thì đúng mày rồi.

LIZZIE: Không có ai định hiếp tôi. [Cô cười, không phải không có dấu vết cay đắng] Hiếp tôi à! Đó là một người tốt!

FRED: Đúng là mày; Webster nói với tao đêm qua, trên sàn nhảy.

LIZZIE: Webster à? Thôi đúng rồi!

FRED: Đúng cái gì?

LIZZIE: Bởi vậy đó là điều làm mắt anh sáng lên. Tôi kích động anh, hả? Anh là đồ vô lại! Với một ông bố tốt như thế.

FRED: Mày là con ngu! [Một lát] Nếu tao nghĩ mày đã ngủ với một thằng mọi đen thì...

LIZZIE: Tiếp đi.

FRED: Tao có năm thằng đầy tớ da màu. Khi chúng nó gọi tao đến nghe điện thoại, chúng nó lau máy trước khi đưa cho tao.

LIZZIE [huýt sáo ngưỡng mộ]: Tôi hiểu.

FRED: [bình thản] Chúng tao không thích có quá nhiều bọn mọi đen ở đây. Và chúng tao không thích những đứa da trắng chơi với chúng nó.

LIZZIE: Cũng phải thôi. Tôi không có gì chống lại họ, nhưng tôi không muốn họ chạm vào người tôi.

FRED: Làm sao mà chắc chắn được? Mày là con Quỷ. Thằng mọi cũng là con Quỷ. [Đột ngột hung hãn] Vậy là nó đã cố hiếp mày phải không?

LIZZIE: Liên quan gì đến anh?

FRED: Hai đứa chúng nó đến chỗ mày ngồi. Rồi một lúc sau chúng nó nhảy chồm lên người mày. Mày kêu cứu và có mấy người da trắng chạy đến. Một thằng mọi đen vung lên lưỡi dao cạo, và một người da trắng bắn nó. Thằng kia chạy mất.

LIZZIE: Và đó là điều Webster kể với anh?

FRED: Phải.

LIZZIE: Hắn nhặt được câu chuyện ấy ở đâu ra đấy?

FRED: Khắp thành phố.

LIZZIE: Khắp thành phố. Đó là số phận của tôi. Anh không có chuyện gì khác để nói nữa à?

FRED: Nó có xảy ra đúng như tao nói không?

LIZZIE: Không hề. Hai người da đen ngồi yên chỗ của họ và thậm chí không nhìn tôi. Rồi bốn thằng da trắng lên tàu, hai trong bọn chúng đi qua chỗ tôi. Chúng vừa thắng một trận bóng đá và say mèm.Chúng bảo chúng ngửi thấy mùi mọi đen và muốn ném họ ra cửa sổ. Những người da đen cố sức đánh trả và một trong những người da trắng bị một cú đấm vào mắt. Và đó là lúc hắn rút ra một khẩu súng và bắn. Có thế thôi. Người da đen kia nhảy khỏi tàu khi tàu vào ga.

FRED: Chúng tao biết nó là ai. Nó sẽ không được gì nếu chờ đợi [Một lát.] Khi mày đến trước quan toà, mày sẽ kể câu chuyện mày vừa kể với tao chứ?

LIZZIE: Liên quan gì đến anh?

FRED: Trả lời tao đi.

LIZZIE: Tôi sẽ không đến trước ông quan toà nào cả. Tôi đã bảo anh tôi ghét bất kì sự rắc rối nào.

FRED: Mày sẽ phải xuất hiện trước toà.

LIZZIE: Tôi sẽ không đi. Tôi không muốn bất cứ cái gì dính dáng đến cảnh sát.

FRED: Họ sẽ đến và lôi mày đi.

LIZZIE: Vậy tôi sẽ nói với họ những gì tôi thấy. [Ngưng một lát.]

FRED: Mày có nhận ra điều đó có nghĩa là gì không?

LIZZIE: Nó có nghĩa gì?

FRED: Nó có nghĩa là: vì một thằng mọi đen mà làm chứng chống lại một người da trắng.

LIZZIE: Nhưng giả sử người da trắng có tội.

FRED: Nó không có tội.

LIZZIE: Nó đã giết người, vậy nó có tội.

FRED: Tội gì?

LIZZIE: Tội giết người!

FRED: Nhưng nó giết một thằng mọi đen cơ mà.

LIZZIE: Thế thì sao?

FRED: Nếu mỗi khi anh giết một thằng mọi đen mà là có tội...

LIZZIE: Hắn không có quyền.

FRED: Quyền gì?

LIZZIE: Hắn không có quyền.

FRED: Cái quyền ấy là ở miền Bắc. [Một lát.] Có tội hay không, người ta không thể trừng phạt một người cùng chủng tộc với mình

LIZZIE: Tôi không muốn ai bị trừng phạt. Họ sẽ chỉ hỏi tôi đã nhìn thấy gì, tôi sẽ nói với họ. [Một lát. FRED đến gần cô]

FRED: Có gì giữa cô và thằng mọi đen đó? Tại sao cô bảo vệ nó?

LIZZIE: Tôi thậm chí không biết nó.

FRED: Vậy có gì rắc rối?

LIZZIE: Tôi chỉ muốn nói sự thật.

FRED: Sự thật! Một con đĩ mười đô la muốn nói sự thật! Không có cái gì là sự thật cả; chỉ có da trắng và da đen, chấm hết. Mười bảy nghìn người da trắng hai mươi nghìn mọi đen. Đây không phải là New York, chúng tao không thể phí thời giờ vô ích ở đây. [Một lát.] Thomas là anh họ tao.

LIZZIE: Cái gì?

FRED: Thomas, người giết thằng mọi đen, là anh họ tao.

LIZZIE: [Ngạc nhiên] Ối

FRED: Nó xuất thân trong một gia đình danh giá. Điều ấy có thể không có ý nghĩa lắm với mày, nhưng dù sao nó cũng xuất thân trong một gia đình danh giá.

LIZZIE: Tốt! Một gã cứ liên tục cọ tôi và cố luồn tay vào dưới váy tôi. Tôi không thể làm gì với những quí ông như thế. Tôi không ngạc nhiên rằng cả hai người các anh là cùng dòng họ.

FRED: [giơ tay định đánh]: Mày, con lợn bẩn thỉu! [Hắn tự kiềm chế.] Mày là con Quỷ, và với một con Quỷ, người ta không thắng được. Nó thọc tay dưới váy mày đấy, nó bắn gục một thằng mọi đen bẩn thỉu đấy; thì sao hả? Mày hành động như không biết suy nghĩ gì cả, như thể họ là người không đáng kể. Thomas là công dân hạng một, đó là điều đáng kể đấy.

LIZZIE: Có thể là thế. Nhưng anh người đen kia không làm gì cả.

FRED: Một thằng mọi đen luôn luôn làm một điều gì.

LIZZIE: Tôi chưa bao giờ phản ai cả.

FRED: Nếu không phải nó, sẽ là Thomas. Dù làm gì, thì mày sẽ vẫn phải khử đi một trong hai đứa. Mày cứ việc chọn.

LIZZIE: Thế đấy! Tôi ngập đến cổ trong vụ này rồi — cho một thay đổi [nói với chiếc vòng] Đồ chết tiệt, mày không thể tìm ai khác mà chế nhạo à? [cô ném chiếc vòng xuống sàn.]

FRED: Mày muốn bao nhiêu?

LIZZIE: Tôi không muốn một xu.

FRED: Năm trăm đô la?

LIZZIE: Không một xu.

FRED: Để kiếm năm trăm đô la mày phải mất hơn một đêm nhiều đấy.

LIZZIE: Nhất là nếu toàn gặp những kẻ keo bẩn như anh. [Một lát.] Vậy tại sao đêm qua anh chọn tôi?

FRED: Ồ, chết tiệt.

LIZZIE: Vậy đây là lí do. Anh tự nhủ: “Đây có con bé này. Ta sẽ về nhà với nó và dàn xếp mọi việc.” Vậy đấy là điều anh muốn. Anh mơn trớn bàn tay tôi, nhưng anh lạnh như băng. Anh nghĩ: “Mình phải làm sao để nó làm điều đó?”[Một lát] Nhưng hãy nói tôi biết điều này. Nói tôi biết điều này, chàng trai của tôi. Anh đến đây với tôi để nói chuyện công việc, vậy anh có ngủ với tôi không? Hả? Tại sao anh ngủ với tôi, thằng mất dạy? Tại sao anh ngủ với tôi?

FRED: Tao có biết con mẹ gì đâu.

LIZZIE: [Ngồi phịch xuống ghế, khóc]: Ôi mày đồ bẩn thỉu, thằng con hoang bất nhân!

FRED: Thôi, đây năm trăm đô la. Đừng khóc nữa, vì Chúa! Năm trăm đô la! Đừng chửi nữa! Đừng chửi nữa! Nhìn đây, Lizzi! Lizzi! Biết điều một chút! Năm trăm đô la!

LIZZIE: [nức nở] Tôi không biết điều, tôi không muốn năm trăm đô la cuả anh. Tôi chỉ không chịu làm chứng gian. Tôi muốn trở về New York, tôi muốn đi khỏi đây. Tôi muốn đi khỏi đây. [Tiếng chuông reo, giật mình, cô ngừng khóc. Chuông lại reo. Nói thầm] Ai đó. Im lặng. [Tiếng chuông dài] Tôi không mở. Ngồi im. [Tiếng gõ cửa.]

TIẾNG NÓI: Mở cửa. Cảnh sát đây.

LIZZIE [Hạ giọng] Bọn cớm. Tôi biết sẽ xảy ra mà. [Cô rút chiếc vòng tay ra] Đây là lỗi của cái này. [Cô hôn nó và đeo lại vào cổ tay]. Tôi nghĩ tốt nhất cứ giữ nó bên người. Trốn đi. [Tiếng gõ cửa.]

TIẾNG NÓI: Cảnh sát đây!

LIZZIE Nhưng sao anh không trốn đi? Vào trong toa let. [Hắn không nhúc nhích. Cô dùng hết sức đẩy hắn] Nào, đi đi! đi ra!

TIẾNG NÓI: Anh ở đây à, Fred? Fred? Anh ở đây à?

FRED: Ừ, tôi ở đây. [Hắn phớt lờ cô. Cô ngỡ ngàng nhìn hắn.]

LIZZIE: Vậy hoá ra là anh! [FRED mở cửa cho JOHN và JAMES vào. Cánh cửa ra phố vẫn mở.]

JOHN: Cảnh sát đây. Cô là Lizzie Mackay?

LIZZIE: [không nghe anh ta, vẫn nhìn FRED]: Hoá ra là thế đấy!

JOHN: [lay vai cô ta] Hãy trả lời khi người ta nói với cô.

LIZZIE: Cái gì? À vâng, tôi đây.

JOHN: Giấy tờ đâu?

LIZZIE [cố gắng trấn tĩnh]: Ông có quyền gì mà xét hỏi tôi? Ông sẽ làm gì khi ở vào địa vị của tôi? [JOHN giơ phù hiệu ra]. Ai cũng có thể đeo sao được cả. Ông là bạn thân với quí ông của tôi ở đây, các ông vào bè với nhau để ép tôi nói.

JOHN: Cô có biết cái này là cái gì không?

LIZZIE [chỉ JAMES]: Còn ông kia?

JOHN [với JAMES]: Cho cô ấy xem thẻ. [JAMES giơ thẻ cho cô. LIZZIE nhìn, đi đến bàn, không nói gì, lấy ra mấy giấy tờ đưa cho hai người đàn ông.]

JOHN [chỉ FRED]: Cô đưa ông này tới đây đêm qua, đúng không? Cô có biết mại dâm là phạm pháp không?

LIZZIE: Ông có chắc các ông có thể vào đây mà không có trát toà không? Các ông không sợ tôi sẽ đem lại rắc rối cho các ông à?

JOHN: Cô không phải lo cho chúng tôi. [Một lát] Tôi hỏi có phải cô đã đưa anh ta về đây, về chỗ cô không?

LIZZIE:[Từ lúc mấy người cảnh sát vào cô tỏ ra cứng rắn và thô tục] Đừng để vỡ sọ. Đúng, tôi đã đưa anh ta về chỗ tôi đây. Tôi cho anh ấy chơi miễn phí đấy. Điều ấy có làm các anh bực mình không?

FRED: Các anh có thể thấy hai tờ mười đô trên bàn. Đó là tiền của tôi.

LIZZIE: Chứng minh đi!

FRED: [Nói với hai người kia, không nhìn cô ta.] Tôi rút từ ngân hàng sáng hôm qua với hai mươi tám tờ khác cùng xêri. Các anh chỉ cần kiểm tra số xêri là ra.

LIZZIE: [mãnh liệt] Tôi không lấy nó. Tôi từ chối những đồng tiền bẩn thỉu của hắn. Tôi đã ném nó vào mặt hắn

JOHN: Nếu cô từ chối, tại sao nó lại nằm trên bàn?

LIZZIE: [Sau một lúc] Nó thế đó. [Cô ngó FRED với một vẻ sững sờ không thể tả và nói, gần như ngọt ngào] Vậy có nghiã là anh đến nước này đấy? [Với hai người kia] Được rồi, các ông muốn gì?

JOHN: Ngồi xuống. [Với FRED] Anh đã nói với cô ấy chuyện gì ra chuyện gì rồi chứ? [FRED gật] Tôi bảo cô ngồi xuống [Hắn ấn cô xuống ghế.] Quan toà đồng ý cho Thomas tại ngoại nếu có chữ ký làm chứng của cô. Lời chứng đã được viết cho cô; việc của cô chỉ là kí nó. Ngày mai sẽ có phiên toà chính thức. Cô có biết đọc không? [Lizzie nhún vai, và hắn đưa cho cô một tờ giấy.] Đọc đi và kí.

LIZZIE: Dối trá từ đầu đến cuối.

JOHN: Cũng có thể. Vậy thì sao?

LIZZIE: Tôi không kí.

FRED: Đưa nó đi. [Với LIZZIE] Mười tám tháng đấy, biết không?

LIZZIE: Mười tám tháng, được. Nhưng khi tao ra tù, tao sẽ thiêu sống mày.

FRED: Không, nếu tao đỡ được. [Hai người nhìn nhau] Các anh có thể điện hỏi New York; tôi nghĩ cô ta có thể cần thứ gì trên ấy.

LIZZIE [Ngưỡng mộ.]: Mày độc địa như đàn bà. Tao không bao giờ nghĩ tao có thể gặp một thằng đàn ông đốn mạt đến mức ấy.

JOHN: Quyết định đi. Kí tên hay nhà đá.

LIZZIE: Tôi thích nhà đá hơn. Tôi không muốn nói dối.

FRED: Không nói dối, con đàn bà bẩn thỉu. Mày đã làm gì cả đêm qua? Khi mày gọi tao là “cục cưng bé bỏng”, là “người yêu của em,” tao cứ tưởng mày không nói dối. Khi mày thở dài để tao tưởng tao đang làm cho mày sướng rơn lên, mày không nói dối à?

LIZZIE [bướng bỉnh]: Anh thích nghĩ như thế hở, đúng không. Không, tôi không nói dối. [Họ nhìn nhau trừng trừng. FRED quay đi]

FRED: Ta kết thúc chuyện này đi. Đây bút máy của tôi, cô kí đi.

LIZZIE: anh có thể cất nó đi. [Một lát. Ba người đàn ông có vẻ lúng túng.]

FRED: Thôi thế thì ta làm thế này. Chàng trai tuyệt vời nhất trong thành phố, và số mạng của anh phụ thuộc vào ý muốn thất thường của một con điếm như thế này! [Hắn đi đi lại lại, rồi bất ngờ xáp đến LIZZIE] Nhìn anh ấy đi. [Hắn cho cô xem một bức ảnh]. Mày đã gặp một hai người đàn ông, trong cái nghề dơ bẩn của mày. Mày đã bao giờ thấy một gương mặt như thế này chưa? Nhìn vầng trán này, cái cằm này, nhìn những huân chương trên bộ sắc phục của anh ấy. Không, không, đừng nhìn đi chỗ khác. Không có cách nào chạy thoát khỏi điểu này, mày phải đối diện với anh ấy, đó là nạn nhân của mày. Nhìn xem anh ấy trẻ trung như thế nào, anh ấy đứng đường hoàng như thế nào. Anh ấy đẹp trai đấy chứ? Nhưng mày đừng lo, khi anh ấy ra khỏi nhà tù, mười năm sau kể từ hôm nay, anh ấy sẽ còng như một ông già, hói và rụng hết răng. Nhưng mày sẽ tự hào về việc làm tốt của mày. Cho đến lúc này mày chỉ là một con oắt con lừa đảo, nhưng đúng lúc này, mày đang đụng với một con người chân chính, và mày muốn lấy đi mạng sống của anh ấy. Mày sẽ nói gì về điều này? Mày đã mục ruỗng đến tận cỗi rễ rồi à? [Hắn ấn cô quì xuống]. Quì xuống, con điếm. Quì xuống trước bức ảnh của con người mà mày muốn làm ô danh! [CLARKE vào qua cửa mà họ vẫn để mở]:

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Thả nó ra [Với LIZZIE]: Đứng dậy.

FRED; Xin chào!

JOHN: Xin chào!

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Xin chào! Xin chào!

JOHN [Với LIZZIE]: Hãy đón Thượng nghị Sĩ Clarke.

THƯỢNG NGHỊ SĨ [Với LIZZIE]:Xin chào!

LIZZIE: Xin chào!

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Tốt! Bây giờ tất cả chúng ta đã được giới thiệu với nhau rồi. [Lão nhìn Lizzie] Vậy đây là quí cô trẻ tuổi. Cô ấy tạo cho tôi ấn tượng về một cô gái mạnh mẽ dễ thương.

FRED: Cô ấy không chịu kí.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Cô ấy hoàn toàn đúng. Các anh đột nhập vào nhà cô ấy trong khi không có quyền để làm thế! [Rồi, một cách mạnh mẽ hơn, để chặn trước JOHN] Không có một chút quyền nào để làm thế. Các anh đã thô lỗ với cô ấy, và các anh cố làm cho cô ấy đi ngược lại lương tâm của chính cô. Đấy không phải là phong cách Mỹ. Thằng da đen kia đã cưỡng hiếp con, phải không con gái?

LIZZIE: Không.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Tuyệt vời. Vậy thế là rõ. Hãy nhìn vào mắt ta đây. [Lão nhìn dán vào mắt cô]. Ta chắc chắn con bé nói thật. [Một lát] Tội nghiệp Mary! [Với những người khác]. Nào, các cậu, đi thôi. Không còn việc gì để làm ở đây nữa. Chúng ta hãy nói lời xin lỗi quí cô đây và đi.

LIZZIE: Mary là ai?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Mary à? Bà ấy là chị tôi, là người mẹ của Thomas bất hạnh. Một bà già khốn khổ, đáng thương, người sắp sửa bị giết bởi tất cả chuyện này. Tạm biệt, con ta.

LIZZIE [bằng một giọng nghẹt lại]: Ngài Thượng Nghị Sĩ!

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Gì hở con ta?

LIZZIE: Tôi xin lỗi.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Sao con lại xin lỗi, khi con đã nói sự thật?

LIZZIE: Tôi xin lỗi điều đó – rằng nó là sự thật.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Không ai trong chúng ta có thể làm gì về chuyện đó. Và không ai có quyền yêu cầu con làm chứng gian dối. [Một lát] Không. Đừng nghĩ về bà ấy nữa.

LIZZIE: Ai?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Về chị ta. Con không suy nghĩ về chị ta đấy chứ?

LIZZIE: Có ạ.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Ta có thể đọc được ý nghĩ của con, con gái ạ. Con có muốn ta nói điều gì đang diễn ra trong đầu con không? [Giả giọng LIZZIE.] “Nếu ta kí, ngài Thượng Nghị Sĩ sẽ đến với bà ấy và nói: ‘Lizzie MacKay là một cô gái tốt, và cô ấy là một trong những người đem con bà trả lại cho bà.’ Và bà ấy sẽ cười trong nước mắt. Bà ấy sẽ nói: ‘Lizzie MacKay? Tôi sẽ không quên cái tên này.’ Và ta, một người không có gia đình, bị số phận phũ phàng bắt phải chịu cảnh xã hội xua đuổi, ta sẽ biết rằng một bà già nhỏ bé đáng mến đang nghĩ về ta trong ngôi nhà lớn của bà; rằng một bà mẹ Mỹ đã giữ ta trong trái tim bà ấy.” Lizzie đáng thương ơi, đừng nghĩ gì về chuyện ấy nữa nhé.

LIZZIE: Tóc bà ấy có bạc không?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Bạc hoàn toàn. Nhưng gương mặt bà ấy còn trẻ. Và nếu con có thế nhìn thấy nụ cười của bà ấy – Bà ấy sẽ không bao giờ còn mỉm cười nữa. Tạm biệt. Ngày ai con sẽ nói sự thật với quan toà.

LIZZIE: Ngài đi à?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Tại sao, ờ; ta đến nhà bà ấy. Ta sẽ phải kể với bà ấy về cuộc nói chuyện của chúng ta.

LIZZIE: Bà ấy biết ngài đến đây à?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Bà ấy van xin ta đến gặp con.

LIZZIE: Trời ơi và bà ấy đang đợi? Và ngài sẽ đến nói với bà ấy rằng tôi từ chối kí. Bà ấy sẽ căm thù tôi thế nào!

THƯỢNG NGHỊ SĨ [Đặt tay lên vai cô]: Con gái tội nghiệp của ta, ta không muốn ở vào hoàn cảnh của con.

LIZZIE: Ôi thật là rối. [Nói với chiếc vòng tay của cô] Tất cả là lỗi của mày, cái vật bẩn thỉu này.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Cái gì thế?

LIZZIE: Không có gì. [Một lát] Sự thể đã thế này, thật quá tệ là cái thằng mọi đen kia không thực sự cưỡng hiếp mình.

THƯỢNG NGHỊ SĨ [Xúc động]: Con gái ta.

LIZZIE [Buồn bã]: Chuyện này là quá lớn đối với ngài, nhưng nó có thể chỉ là rắc rối nhỏ đối với tôi thôi.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Cám ơn con, [Một lát] Bởi vậy, ta rất muốn giúp đỡ con. [Một lát] Than ôi, sự thật vẫn là sự thật.

LIZZIE [Buồn bã]: Vâng, thưa ngài.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Và sự thật đó là thằng da đen không cưỡng hiếp con?

LIZZIE [Vẫn buồn bã]: Vâng, thưa ngài.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Ừ. [Một lát.] Tất nhiên, ở đây chúng ta có một sự thật ở cấp độ thứ nhất.

LIZZIE: [Không hiểu]: Ở cấp độ thứ nhất.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Đúng. Ta muốn nói – một sự thật thông thường.

LIZZIE: Thông thường? Thế nó không phải sự thật à?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Phải, phải chứ, nó là sự thật. Chỉ có điều là, có nhiều loại sự thật khác nhau

LIZZIE: Ngài nghĩ là thằng da đen đã hiếp tôi?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Không không, nó không hiếp con. Từ một quan điểm nào đó, nó không hề hiếp con gì cả. Nhưng con thấy đó, ta là người già, ta sống đã lâu, ta đã mắc nhiều sai lầm, nhưng thời gian gần đây ta ít mắc sai lầm hơn trước nhiều. Và ý kiến của ta về chuyện này hoàn toàn khác ý kiến của con.

LIZZIE: Ý kiến nào?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Làm thế nào ta giải thích cho con được? Coi này: gỉả sử Dân tộc Mỹ bỗng nhiên đứng trước con. Người sẽ nói gì đây?

LIZZIE: [sợ hãi] Con nghĩ ngài chẳng có gì nhiều để nói với con cả.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Con là cộng sản à?

LIZZIE: Chúa ơi, không.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Thế thì Dân tộc Mỹ sẽ có nhiều điều để nói với con. Người sẽ nói : “ Này Lizzie, con đã tới một điểm mà con phải chọn giữa hai chàng trai. Một đứa phải ra đi. Trong một trường hợp như thế con có thể làm gì? À, con sẽ giữ lại chàng trai tốt hơn. Được, khi đó chúng ta sẽ thử xem ai là chàng trai tốt hơn. Con có muốn thử không?”

LIZZIE: [bị lôi cuốn] Dạ, con muốn. Ô, nhưng con xin lỗi, con tưởng tất cả những điều ấy là ngài nói đấy chứ.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Ta nói nhân danh Người. [Lão tiếp tục, như trước] “Lizzie, thằng da đen mà con bảo vệ ấy, nó có gì tốt? Cách này hay cách khác nó được sinh ra, có Trời biết ở đâu. Ta nuôi nấng nó lớn khôn, và nó đã trả ơn ta như thế nào? Nó đã làm gì cho ta? Nó lêu lổng chơi bời, nó lừa đảo, nó hát hò, nó mua những bộ cánh màu hồng màu xanh. Nó là con trai ta, và ta yêu nó như những đứa con khác của ta. Nhưng ta hỏi con: nó có sống như một người đàn ông không? Thậm chí nó sống hay chết ta cũng không hay biết.”

LIZZIE: Ôi, ngài nói hay quá.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: [vẫn với nguồn cảm hứng ấy]: Còn thằng kia, thằng Thomas ấy, nó đã giết một thằng da đen, và thế là quá tệ. Nhưng ta cần nó. Nó là người Mỹ một trăm phần trăm, xuất thân từ một trong những gia đình lâu đời nhất của chúng ta, đã học ở Harvard, là một sĩ quan – ta cần các sĩ quan - nó thuê hai nghìn công nhân trong nhà máy của nó, hai nghìn công nhân sẽ thất nghiệp nếu lỡ chẳng may nó chết. Nó là một lãnh đạo, một bức tường thành vững chắc chống bọn cộng sản, bọn công đoàn và bọn Do Thái. Bổn phận của nó là phải sống, và của con là bảo tồn mạng sống của nó. Thế thôi. Nào, bây giờ chọn đi.”

LIZZIE: Ôi, ngài nói hay quá.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Chọn đi!

LIZZIE [giật mình]: Sao thế này? Ồ vâng. [Một lát.] Ngài làm tôi lẫn lộn hết cả rồi. Tôi không còn biết tôi đang ở đâu nữa.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Hãy nhìn ta, Lizzie! Con có tin tưởng ở ta không?

LIZZIE: Có, thưa ngài Thượng Nghị Sĩ.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Con có tin rằng ta có thể thuyết phục con làm một việc sai trái không?

LIZZIE: Không, thưa ngài Thượng Nghị Sĩ.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Vậy ta thuyết phục con ký. Đây, bút của ta.

LIZZIE:Ngài có nghĩ rằng bà ấy sẽ hài lòng với tôi?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Ai?

LIZZIE: Chị của ngài.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Bà ấy yêu con, từ xa, như con ruột của bà ấy.

LIZZIE: Có thể bà ấy còn gửi hoa cho con?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Rất có thể.

LIZZIE: Hay một tấm ảnh của bà ấy với mấy chữ.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Cái ấy hoàn toàn có thể.

LIZZIE: Con sẽ treo trên tường. [Một lát. Cô đi đi lại lại, rất bứt rứt] Thật rối mù! [lại đến gần TNS] Các ngài sẽ làm gì người da đen nếu tôi kí?

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Thằng da đen à? Phù! [Lão nắm vai cô] Nếu con kí, cả thành phố sẽ nhận con làm con nuôi. Cả thành phố! Tất cả các bà mẹ trong đó.

LIZZIE: Nhưng...

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Con nghĩ là cả thành phố có thể nhầm à? Cả thành phố, với các mục sư và linh mục, các bác sĩ, các luật sư, các nghệ sĩ, với ông thị trưởng và các trợ lí của ông, với các tổ chức từ thiện của nó? Con nghĩ là có thể xảy ra sai lầm không?

LIZZIE: Không, không, không.

THƯỢNG NGHỊ SĨ: Con đưa tay đây. [Lão ép cô kí] Thế, bây giờ xong rồi. Cám ơn con nhân danh bà chị và đứa cháu của ta, nhân danh mười bảy nghìn cư dân da trắng của thành phố chúng ta, nhân danh nhân dân Mỹ, mà ta là đại diện ở khu vực này. Con đưa trán đây, con gái. [Lão hôn lên trán cô.] Đi thôi, các chàng trai. [Với Lizzie]. Ta sẽ gặp con tối nay, chúng ta vẫn còn một số chuyện phải nói. [Lão ra]

FRED: [Ra.] Tạm biệt, Lizzie.

LIZZIE: Tạm biệt. [Tất cả ra. Cô đứng đó, bần thần, rồi lao ra cửa.] Ngài Thượng Nghị Sĩ! ngài Thượng Nghị Sĩ! Tôi không muốn kí! Xé tờ giấy đi! ngài Thượng Nghị Sĩ! [Cô quay trở lại phía trước sân khấu, máy móc cầm lấy chiếc máy hút bụi] Dân tộc Mỹ! [Cô bật máy] Có một cái gì đó bảo với mình rằng mình đã có – nhưng tốt [Cô cáu tiết đẩy như điên chiếc máy hút bụi]

MÀN HẠ

HT. June 9-13, 2016

THE RESPECTFUL PROSTITUTE

(La Putain respectueuse)

TO MICHEL AND ZETTE LEIRIS

A Play In One Act And Two Scenes

Characters in the play

LIZZIE

THE NEGRO

FRED

JOHN

JAMES THE SENATOR

SEVERAL MEN

La Putain respectueuse (The Respectful Prostitute) was presented for the first time at the Theatre

Antoine, Paris, on November 8, 1946.

SCENE ONE

A room in a Southern town of the United States. White walls. A couch. To the right, a window; to

the left, a bathroom door. In the background, a small antechamber leading to the street. Before

the curtain rises, a roaring noise from the stage. LIZZIE is alone, half dressed, running the

vacuum cleaner. The bell rings. She hesitates, looks toward the door leading to the bathroom.

The bell rings again. She turns off the vacuum cleaner, goes to the bathroom door, and half

opens it.

LIZZIE [in a low voice]: Someone is ringing, don't come out. [She goes to open the door leading

to the street.

THE NEGRO appears in the doorway. He is a tall, strapping Negro with white hair. He stands

stiffly.] What is it? You must have the wrong address. [A pause.] What do you want? Speak up.

THE NEGRO [pleading]: Please ma'am, please.

LIZZIE: Please what? [She looks him over.] Wait a minute. That was you on the train, wasn't it?

So you got away from them, eh? How did you find my place?

THE NEGRO: I looked, ma'am, I looked for it everywhere. [He motions for permission to enter

the room.] Please!

LIZZIE: Don't come in. I have somebody here. What do you want, anyway?

THE NEGRO: Please.

LIZZIE: Please what? Do you want money?

THE NEGRO. No, ma'am. [A pause.] Please tell them that I didn't do anything.

LIZZIE: Tell who?

THE NEGRO: The judge. Tell him, ma'am, please tell him.

LIZZIE: I'll tell him nothing.

THE NEGRO. Please.

LIZZIE: Nothing doing. I'm not buying anybody else's troubles, I got enough of my own. Beat it.

THE NEGRO: You know I didn't do anything. Did I do something?

LIZZIE: Nothing. But I'm not going to the judge. Judges and cops make me sick.

THE NEGRO: I left my wife and children. I've been running and dodging all night. I'm dead

beat.

LizzlE, Get out of town.

THE NEGRO: They're watching all the stations.

LIZZIE: Who's watching?

THE NEGRO: The white folks.

LIZZIE. Which white folks?

THE NEGRO All of them. Were you out this morning?

LIZZIE: No.

THE NEGRO: The streets are full of all kinds of white folks. Old ones, young ones; they talk

without even knowing each other.

LIZZIE: What does that mean?

THE NEGRO: It means all I can do is run around until they get me. When white folk who have

never met before, start to talk to each other, friendly like, it means some nigger's goin' to die. [A

pause.] Say I haven't done anything, ma'am. Tell the judge; tell the newspaper people. Maybe

they'll print it. Tell them, ma'am, tell them, tell them!

LIZZIE: Don't shout. I got somebody here. [A pause.] Newspa-pers are out of the question. I

can't afford to call attention to myself right now. [A pause.] If they force me to testify, I promise

to tell the truth.

THE NEGRO: Are you gonna tell them I haven't done anything?

LIZZIE: I'll tell them.

THE NEGRO You swear, ma'am?

LIZZIE. Yes, yes.

THE NEGRO By our Lord, who sees US all?

LIZZIE: Oh, get the hell out of here. I promise, that ought to be enough. [A pause.] But get

going. Get out!

THE NEGRO [suddenly]: Please, won't you hide me?

LIZZIE- Hide you?

THE NEGRO: Won't you, ma'am? Won't you?

LIZZIE: Hide you! Me? I'll show you! [She slams the door in his face.] And that's that! [She

turns toward the bathroom.] You can come out. [FRED emerges in shirt sleeves, without collar

or tie.]

FRED: Who was that?

LIZZIE: Nobody.

FRED: I thought it was the police.

LIZZIE: The police? Are you mixed up with the police?

FRED: Me? No. I thought they came for you.

LIZZIE [offended]: You got a nerve! I never took a cent off any-one!

FRED: Weren't you ever in trouble with the police?

LIZZIE: Not for stealing, anyway. [She busies herself with the vac-uum cleaner.]

FRED [irritated by the noise]: Hey!

LIZZIE [shouting to make herself heard]: What's the matter, honey?

FRED [shouting]: You're busting my eardrums.

LIZZIE [shouting]: I'll soon be finished. [A pause.] That's the way I am.

FRED [shouting]: What?

LIZZIE [shouting]: I tell you I'm like that.

FRED [shouting]: Like what?

LIZZIE [shouting]: Like that. I can't help it, the next morning I have to take a bath and run the

vacuum cleaner. [She leaves the vacuum cleaner.]

FRED [pointing toward the bed]: Cover that, while you're at it.

LIZZIE: What?

FRED: The bed. I said you should cover the bed. It smells of sin.

LIZZIE: Sin? How come you talk like that? Are you a preacher?

FRED: No. Why?

LIZZIE: You sound like the Bible. [She looks at him.] No, you're not a preacher: you're too well

dressed. Let's see your rings. [Admiringly] Say—look at that! Are you rich?

FRED: Yes.

LIZZIE: Very rich?

FRED: Yes, very.

LIZZIE: So much the better. [She puts her arms around his neck and holds up her lips to be

kissed.] It's better when a man is rich; you feel more secure that way. [He is about to embrace

her, then turns away.]

FRED: Cover the bed.

LIZZIE: All right, all right. I'll cover it. [She covers the bed and laughs to herself.] "It smells of

sin!" What do you know about that? You know, it's your sin, honey. [FRED shakes his head.]

Yes, of course, it's mine too. But then, I've got so many on my conscience— [She sits down on

the bed and forces FRED to sit beside her.] Come on. Sit on our sin. A pretty nice sin, wasn't it?

[She laughs.] But don't lower your eyes like that. Do I frighten you? [FRED crushes her against

him brutally.] You're hurting me! You're hurting me! [He releases her.] You're a funny guy. You

seem to be in a bad mood. [After a while] Tell me your first name. You don't want to? That

bothers me, not to know your first name. Really, it would be the first time. They don't usually tell

me their last names, and I can understand that. But the first name! How do you expect me to

know one of you from another if I don't know your first names? Tell me, honey, go on.

FRED: No.

LIZZIE: Well, then, you can be the nameless gentleman. [She gets up.] Wait. I'm going to finish

straightening things up. [She puts a few things in order.] There we are. Everything's in place. The

chairs around the table: that's more refined. Do you know anyone who sells prints? I'd like some

pictures on the wall. I have a lovely one in my trunk. The Broken Pitcher, it's called. It shows a

young girl; she's broken her pitcher, poor thing. It's French.

FRED: What pitcher?

LIZZIE: How should I know? Her pitcher. She must have had a pitcher. I'd like to have an old

grandmother to match. She could be knitting, or telling her grandchildren a story. I think I'll pull

up the shades and open the window. [She does.] How nice it is outside! It's going to be a fine

day. [She stretches.] Oh, I feel good; it's a beautiful day, I've taken a bath, I've had a good loving;

gee, I feel swell! How good I do feel! Come look at the view I have. Look! I have a lovely view.

Nothing but trees, it makes you feel rich. I certainly had luck: right off I found a room in a nice

place. Aren't you coming? Don't you like your own town?

FRED: I like it from my own window.

LIZZIE [suddenly]: It doesn't bring bad luck, to see a nigger just after waking up, does it?

FRED: Why?

LIZZIE I—there's one going past down there, on the other side of the street.

FRED: It's always bad luck when you. see a nigger. Niggers are the Devil. [A pause.] Close the

window.

LIZZIE: Don't you want me to air the place?

FRED: I told you to close the window. O.K. And pull down the shade. Put the lights on again.

LIZZIE: Why? Because of the niggers?

FRED: Don't be stupid!

LIZZIE: It's so nice and sunny.

FRED: I don't want Any sunshine in lbere. I want it to be like it was last night. Close the

windovv, I said. I'll find the sun-shine again when I go out. [He gets up, goes toward her, and

looks at her.]

LIZZIE [vaguely uneasy]: What's the matter?

FRED: Nothing. Give me my tie.

LIZZIE: It's in the bathroom. [She goes out. FRED hastily opens the drawers of the table and

rummages through them. LIZZIE comes back with his tie.] Here you are! Wait. [She ties it for

him.] You know, I don't usually take one-night stands because then I have to see too many newfaces.

What I'd like would be to have three or four older men, one for Tuesday, one for Thursday,

one for the weekend. I'm telling you this: you're rather young, but you are a serious fellow, and

should you ever feel the urge— Well, well, I won't insist. Think it over. My, my! You're as pretty

as a picture. Kiss me, good-looking; kiss me just for the hell of it. What's the matter? Don't you

want to kiss me? [He kisses her suddenly and brutally, then pushes her away.] Oof!

FRED: You're the Devil.

LIZZIE: What?

FRED: You're the Devil.

LIZZIE: The Bible again! What's the matter with you?

FRED: Nothing. I was just kidding.

LIZZIE: Funny way to kid. [A pause.] Did you like it?

FRED: Like what?

LIZZIE [she mimics him, smiling]: Like what? My, but you're stupid, my little lady.

FRED: Oh! Oh that? Yes, I liked it. I liked it fine. How much do you want?

LIZZIE: Who said anything about that? I asked you if you liked it. You might have answered me

nicely. What's the matter? You didn't really like it? Oh, that would surprise me, you know, that

would surprise me very much.

FRED: Shut up.

LIZZIE: You held me tight, so tight. And then you whispered that you loved me.

FRED: You were drunk.

LIZZIE: No, I was not drunk.

FRED: Yes, you were drunk.

LIZZIE: I tell you I wasn't.

FRED: In any case, I was. I don't remember anything.

LIZZIE. That's a pity. I got undressed in the bathroom, and when I came back to you, you got all

red and flustered, don't you remember? I even said to you: "There's my little lobster." Don't you

remember how you wanted to put out the light and how you loved me in the dark? I thought that

was nice and respectful. Don't you remember?

FRED: No.

LIZZIE: And when we pretended we were two babies in the same crib? Don't you remember

that?

FRED: I tell you to shut up. What's done at night belongs to the night. In the daytime you don't

talk about it.

LIZZIE: And if it gives me a kick to talk about it? I had a good time, you know.

FRED: Sure, you had a good time! [He approaches her, gently kisses her shoulders, then takes

her by the throat.] You always enjoy yourself when you've got a man wrapped up. [A pause.] I've

forgotten all about it, your wonderful night. Completely forgotten it. I remember the dance hall,

that's all. If there was anything else, you're the only one who remembers it. [He presses his hands

to her throat.]

LIZZIE: What are you doing?

FRED: Just holding your throat in my hands.

LIZZIE: You're hurting me.

FRED: You are the only one who remembers. If I were to squeeze a tiny bit harder, there would

be no one in the world to remember last night. [He releases her.] How much do you want?

LIZZIE: If you don't remember, it must be because I didn't do my work well. I wouldn't charge

for a bad job.

FRED: Cut the comedy. How much?

LIZZIE: Look here; I've been in this place since the day before yesterday. You were the first one

to visit me. The first cus-tomer gets me free; it brings luck.

FRED: I don't need your presents. [He puts a ten-dollar bill on the table.]

LIZZIE: I don't want your dough, but I'd like to know how much you think I'm worth. Wait, let

me guess! [She picks up the bill with her eyes closed.] Forty dollars? No, that's too much, and

anyway there would be two bills. Twenty dollars? No? Then this must be more than forty dollars.

Fifty. A hundred? [All the while, FRED watches her, laughing silently.] I hate to do this, but I'm

going to look. [She looks at the bill.] Haven't you made a mistake?

FRED: I don't think So.

LIZZIE: You know what you gave me?

FRED: Yes.

LIZZIE: Take it back. Take it right back. [He makes a gesture of refusal.] Ten dollars! Ten

dollars! That's what I call a good lay—a young girl like me for ten dollars? Did you see my legs?

[She shows him her legs.] And my breasts? Did you see them? Are these ten-dollar breasts? Take

your ten bucks and scram, before I get sore. Ten bucks. My lord kisses me all over, my lord

keeps wanting to start all over again, my lord asks me to tell him about my childhood, and this

morning my lord thinks he can crab, and complain, as if he paid me by the month; and all for

how much? Not for forty, not for thirty, not for twenty: for ten dollars!

FRED: For pig ging around, that's a lot.

LIZZIE: Pig yourself. Where do you come from, you hayseed? Your mother must have been a

fine slut if she didn't teach you to respect women.

FRED: Will you shut up?

LIZZIE: A fine bitch! A fine bitch!

FRED [with cold rage]: My advice to you, young woman, is don't talk to the fellows around here

about their mothers, if you don't want to get your neck twisted.

LIZZIE [approaching him]: Go on, strangle me! Strangle me! Let's see you do it!

FRED [retreating]: Don't get excited. [LIZZIE takes a vase from the table, with the evident

intention of throwing it at him.] Here's ten dollars more, just don't get excited. Don't get excited

or I'll have you run in.

LIZZIE: You, you're going to have me run in?

FRED: Yes. Me.

LIZZIE: You?

FRED: Me.

LIZZIE: That I'd like to see!

FRED: I'm Clarke's son.

LIZZIE: Which Clarke?

FRED: Senator Clarke.

LIZZIE: Yeah? And I'm Roosevelt's daughter.

FRED: Have you ever seen a picture of Senator Clarke in the papers?

LIZZIE: Yeah. So what?

FRED: Here it is. [He shows her a photograph.] I'm there next to him. He's got his arm around

my shoulder.

LIZZIE [suddenly calm]: Look at that! Gosh, he's a good-looking man, your father. Let me see.

[FRED snatches the photograph out of her hands.]

FRED: That's enough.

LIZZIE: He looks so nice—sorta kind and yet firm! Is it true that he's got a silver tongue? [He

doesn't answer.] Is this your garden?

FRED: Yes.

LIZZIE: He looks so tall. And those little girls on the chairs—are they your sisters? [He doesn't

reply.] Is your house on the hill?

FRED: Yes.

LIZZIE: Then, when you get your breakfast in the morning, you can see the whole town from

your window?

FRED: Yes.

LIZZIE: Do they ring a bell at mealtime to call you? You might answer me.

FRED: We have a gong for that.

LIZZIE [in ecstasy]: A gong! I don't understand you. With such a family and such a house, you'd

have to pay me to sleep out. [A pause.] I'm sorry I said that about your mother; I was mad. Is she

in the picture too?

FRED: I've forbidden you to talk about her.

LIZZIE: All right, all right. [A pause.] Can I ask you a question? [He doesn't answer.] If it

disgusts you to make love, why did you come here to me? [He doesn't answer. She sighs.] Well,

as long as I'm here, I guess I'll have to get used to your ways. [A pause. FRED combs his hair in

front of the mirror.]

FRED: You're from up North?

LIZZIE: Yes.

FRED: From New York?

LIZZIE: What's it to you?

FRED: You spoke of New York, just before.

LIZZIE: Anyone can talk about New York. That doesn't prove a thing.

FRED: Why didn't you stay up there?

LIZZIE: I was fed up.

FRED: Trouble?

LIZZIE: Yes, sure. I attract trouble; some people are like that. You see this snake? [She shows

him her bracelet.] It brings bad luck.

FRED: Why do you wear it?

LIZZIE: As long as I have it, I have to keep it. It's supposed to be pretty awful—a snake's

revenge.

FRED: You were the one the nigger tried to rape?

LIZZIE: What's that?

FRED: You arrived the day before yesterday, on the six-o'clock express?

LIZZIE: Yes.

FRED: Then you must be the one.

LIZZIE: No one tried to rape me. [She laughs, not without a trace of bitterness.] Rape me! That's

a good one!

FRED: It's you; Webster told me yesterday, on the dance floor.

LIZZIE: Webster? [A pause.] So that's it!

FRED: That's what?

LIZZIE: SO that's what made your eyes shine. It excited you, huh? You bastard! With such a

good father.

FRED: You little fool! [A pause.] If I thought you had slept with a nigger—

LIZZIE: Go on.

FRED: I have five colored servants. When they call me to the phone, they wipe it off before they

hand it to me.

LIZZIE [whistles admiringly]: I see.

FRED [calmly]: We don't like niggers too much here, and we don't like white folk who play

around with them.

LIZZIE: That'll do. I have nothing against them, but I don't like them to touch me.

FRED: How could anyone be sure? You are the Devil. The nigger is the Devil too. [Abruptly] So

he tried to rape you?

LIZZIE: What's it to you?

FRED: The two of them came over to your seat. Then after a while they jumped on you. You

called for help and some white people came. One of the niggers flash ed his razor, and a white

man shot him. The other nigger got away.

LIZZIE: Is that what Webster told you?

FRED: Yes.

LIZZIE: Where did he get that story?

FRED: It's all over town.

LIZZIE: All over town? That's just my luck. Haven't you got anything else to talk about?

FRED: Did it happen the way I said?

LIZZIE: Not at all. The two niggers kept to themselves and didn't even look at me. Then four

white men got on the train, and two of them made passe s at me. They had just won a foot-ball

game, and they were drunk. They said that they could smell nigger and wanted to throw them out

of the window. The blacks fought back as well as they could, and one of the white men got

punched in the eye. And that was when he pulled out a gun and fired. That was all. The other

nigger jumped off the train as we were coming into the station.

FRED: We know who it is. He'll gain nothing by waiting. [A pause.] When you come up before

the judge, are you going to tell him the story you just told me?

LIZZIE: What's it to you?

FRED: Answer me.

LIZZIE: I am not coming up before any judge. I told you I hate any trouble.

FRED: You'll have to appear in court.

LIZZIE: I won't go. I don't want anything more to do with the cops.

FRED: They'll come and get you.

LIZZIE: Then I'll tell them what I saw. [A pause.]

FRED: Do you realize what that means?

LIZZIE: What does that mean?

FRED: It means testifying against a white man in behalf of a nigger.

LIZZIE: But suppose the white man is guilty.

FRED: He isn't guilty.

LIZZIE: Since he killed, he's guilty.

FRED: Guilty of what?

LIZZIE: Of killing!

FRED: But it was a nigger he killed.

LIZZIE: So what?

FRED: If you were guilty every time you killed a nigger—

LIZZIE: He had no right.

FRED: What right?

LIZZIE: He had no right.

FRED: That right comes from up North. [A pause.] Guilty or not, you can't punish a fellow of

your own race.

LIZZIE: I don't want to have anyone punished. They'll just ask me what I saw, and I'll tell them.

[A pause. FRED comes up to her.]

FRED: What is there between you and this nigger? Why are you protecting him?

LIZZIE: I don't even know him.

FRED: Then what's the trouble?

LIZZIE: I just want to tell the truth.

FRED: The truth! A ten-dollar whore who wants to tell the truth! There is no truth; there's only

whites and blacks, that's all. Seventeen thousand white men, twenty thousand niggers. This isn't

New York; we can't fool around down here. [A pause.] Thomas is my cousin.

LIZZIE: What?

FRED: Thomas, the one who killed the nigger; he's my cousin.

LIZZIE [surprised]: Oh!

FRED: He comes from a good family. That might not mean much to you, but he's from a good

family all the same.

LIZZIE: Good! A guy who kept rubbing up against me and tried to put his hand under my skirt. I

can do without such gen-tlemen. I'm not surprised that you both come from the same family.

FRED [raising his hand]: You dirty bitch! [He controls himself.] You are the Devil, and with the

Devil you can't win. He put his hand under your skirt, he shot down a dirty nigger; so what? You

do things like that without thinking; they don't count. Thomas is a leading citizen, that's what

counts.

LIZZIE: Maybe so. But the nigger didn't do anything.

FRED: A nigger has always done something.

LIZZIE: I'd never rat on anyone.

FRED If it's not on him, it'll be on Thomas. You'll have to give away one of them, whatever you

do. You'll just have to choose.

LIZZIE: So there we are! Here's me in it up to my neck—just for a change. [To her bracelet] God

damn you, can't you pick on anyone else? [She throws the bracelet on the floor.]

FRED: How much do you want?

LIZZIE: I don't want a cent.

FRED. Five hundred dollars.

LIZZIE: Not a cent.

FRED: It would take you much more than one night to earn five hundred dollars.

LIZZIE. Especially if all I get is tightwads like you. [A pause.] So that's why you picked me up

last night?

FRED: Oh, hell.

LIZZIE: So that was why. You said to yourself: "There's the babe. I'll go home with her and

arrange the whole thing." So that's what you wanted! You tickled my hand, but you were as cold

as ice. You were thinking: "How'll I get her to do it?" [A pause.] But tell me this! Tell me this,

my boy. If you came up here with me to talk business, did you have to sleep with me? Huh? Why

did you sleep with me, you bastard? Why did you sleep with me?

FRED: Damned if I know.

LIZZIE [sinks into a chair, weeping]: Oh, you dirty, filthy bastard!

FRED: Five hundred dollars. Don't cry, for Christ's sake! Five hundred dollars! Stop bawling!

Stop bawling! Look, Lizzie! Lizzie! Be reasonable! Five hundred dollars!

LIZZIE [sobbing]: I'm not reasonable, and I don't want your five hundred dollars. I just don't

want to bear false witness. I want to go back to New York, I want to get out of here! I want to get

out of here! [The bell rings. Startled, she stops crying. The bell rings again. Whispering] Who is

it? Be quiet. [A long ring.] I won't open. Be still. [Knocking on the door.]

A VOICE: Open up. Police.

LIZZIE [in a low voice]: The cops. I knew it had to happen. [She exhibits the bracelet.] It's this

thing's fault. [She kisses it and puts it back on her arm.] I guess I'd better keep it on me. Hide.

[Knocking on the door.]

THE VOICE: Police!

LIZZIE: But why don't you go hide? Go in the toilet. [He doesn't budge. She pushes him with all

her strength.] Well, go on! Get out!

THE VOICE: Are you there, Fred? Fred? Are you there?

FRED: Yes, I'm here. [He brushes her aside. She looks at him with amazement.]

LIZZIE: So that's what you were after! [FRED opens the door and admits JOHN and JAMES

The door to the street remains open.]

JOHN: Police. Are you Lizzie MacKay?

LIZZIE [without hearing him, continues to look at FRED]: So that's why!

JOHN [shaking her by the shoulder]: Answer when you are spo-ken to.

LIZZIE: What? Yes, that's me.

JOHN: Your papers.

LIZZIE [makes an effort to control herself]: What right have you got to question me? What are

you doing in my place? [JOHN shows his badge.] Anyone can wear a star. You're buddies of my

fine gentleman here and you're gang ing up on me to make me talk. JOHN [showing his police

card]: You know what that is?

LIZZIE [indicating JAMES]: How about him?

JOHN [to JAMES]: Show her your card. [JAMES shows it to her. LIZZIE looks at it, goes to the

table, with-out saying anything, pulls out some papers, and gives them to the men.]

JOHN [pointing to FRED]: You brought him here last night, right? You know that prostitution is

against the law?

LIZZIE: Are you sure you can come in here without a warrant? Aren't you afraid I'll make

trouble for you?

JOHN: Don't you worry about us. [A pause.] I asked if you brought him up here to your place?

LIZZIE [since the police entered she has changed; she has become more hard and vulgar]: Don't

crack your skull. sure, I brought him up to my place. I let him have it for f'tee. That burn s you

up, doesn't it?

FRED: You will find two ten-dollar bills on the 'table. They are mine.

LIZZIE: Prove it!

FRED [to the two others, without looking at her]: I li picked them up at the bank yesterday

morning with twenty'-eight others of the same series. You've only got to check 1:up on the serial

numbers.

LIZZIE [violently]: I wouldn't take them. I refused his filthy money. I threw it in his face.

JOHN: If you refused, why is it lying on the table?

LIZZIE [after a pause]: That does it. [She looks at FRED in a kind of stupor and says, almost

tenderly] So that's what you were up to? [To the others] Well, what do you want?

JOHN: Sit down. [To FRED] You told her what's what? [FRED nods.] I told you to sit down.

[He pushes her into a chair.] The judge agrees to let Thomas go if he has a signed statement from

you. The statement has already been writen for you; all you have to do is sign it. Tomorrow

there'll be a formal hearing. Can you read? [LIZZIE shrugs her shoulders, and he hands her a

paper.] Read it and sign.

LIZZIE: Lies from beginning to end.

JOHN: Maybe so. So what?

LIZZIE: I won't sign.

FRED: Take her along. [To LIZZIE] It's eighteen mokiths, you know.

LIZZIE: Eighteen months, yes. But when I get out, I'll fry your hide.

FRED: Not if I can help it. [They look at each other.] You might telegraph New York; I think

she's wanted up there for something.

LIZZIE [admiringly]: You're as bitchy as a woman. I never thought I'd meet a guy who could be

such a bastard.

JOHN: Make up your mind. Either you sign or it's the cooler.

LIZZIE: I prefer the cooler. I don't want to lie.

FRED: Not lie, you slut! And what did you do all night? When you called me "honey baby,"

"lover man," I suppose you weren't lying. When you sighed to make me think I was giving you a

thrill, weren't you lying?

LIZZIE [defiantly]: You'd like to think so, wouldn't you? No, I wasn't lying. [They stare at each

other. FRED looks away.]

FRED: Let's get this over with. Here's my fountain pen. Sign.

LIZZIE: You can put it away. [A pause. The three men seem embarrassed.]

FRED: So that's the way it is! The finest fellow in town, and his life depends on the whim of a

floozy like this! [He walks up and down, then comes abruptly up to LIZZIE] Look at him. [He

shows her a photograph.] You've seen a man or two, in your filthy trade. Have you ever seen a

face like that? Look at that forehead, look at that chin, look at the medals on his uniform. No, no,

don't look away. There is no getting out of it: here's your victim, you have got to face him. See

how young he is, how straight he stands. Isn't he handsome? But don't you worry, when he

leaves prison, ten years from now, he will be bent like an old man, bald and toothless. But you'll

be proud of your good work. You were just a little chiseler until now; but this time, you're

deal ing with a real man, and you want to take his life. What do you say to that? Are you rotten to

the core? [He forces her to her knees.] On your knees, whore. On your knees before the picture

of the man you want to dishonor! [CLARKE enters through the door they have left open.]

THE SENATOR: Let her go. [To LIZZIE]: Get up.

FRED: Hello!

JOHN: Hello!

THE SENATOR: Hello! Hello!

JOHN [to LIZZIE]: Meet Senator Clarke.

THE SENATOR [to LIZZIE]: Hello!

LIZZIE: Hello!

THE SENATOR: Fine! Now we've all been introduced. [He looks at Lizzta] So this is the young

lady. She impresses me as a mighty nice girl.

FRED: She doesn't want to sign.

THE SENATOR: She is perfectly right. You break in on her without having the right to do so.

[Then, more forcefully, to forestall JOHN] Without having the slightest right to do so. You are

brutal to her, and you try to make her go against her own conscience. This is not the American

way. Did the Negro rape you, my child?

LIZZIE: No.

THE SENATOR: Excellent. So that is clear. Look me in the eyes. [He looks at her fixedly.] I am

sure she is telling the truth. [A pause.] Poor Mary! [To the others] Well, boys, let's go. There is

nothing more to be done here. Let's make our apologies to the young lady and go.

LIZZIE: Who's Mary?

THE SENATOR: Mary? She is my sister, the mother of this unfor-tunate Thomas. A poor, dear

old lady, who is going to be killed by all this. Good-by, my child.

LIZZIE [in a choking voice]: Senator!

THE SENATOR: My child?

LIZZIE: I'm sorry.

THE SENATOR: Why should you be sorry, when you have told the truth?

LIZZIE: I am sorry that—that that's the truth.

THE SENATOR: There is nothing either of us can do about that. And no one has the right to ask

you to bear false witness. [A pause.] No. Don't think of her any more.

LIZZIE: Who?

THE SENATOR: Of my sister. Weren't you thinking about my sister?

LIZZIE: Yes.

THE SENATOR: I can read your mind, my child. Do you want me to tell you what's going on in

your head? [Imitating LIZZIE]"lf I signed, the Senator would go to her and say: 'Lizzie MacKay

is a good girl, and she's the one who's giving your son back to you.' And she would smile

through her tears. She would say: 'Lizzie MacKay? I shall not forget that name.' And I who have

no family, relegated by cruel fate to social banishment, I would know that a dear little old lady

was thinking of me in her great house; that an American mother had taken me to her heart." Poor

Lizzie, think no more about it.

LIZZIE: Has she white hair?

THE SENATOR: Completely white. But her face has stayed young. And if you could see her

smile— She'll never smile again. Good-by. Tomorrow you shall tell the judge the truth.

LIZZIE. Are you going?

THE SENATOR: Why, yes; I am going to her house. I shall have to tell her about our

conversation.

LIZZIE: She knows you are here?

THE SENATOR: She begged me to come to you.

LIZZIE My God! And she's waiting? And you're going to tell her that I refused to sign. How she

will hate me!

THE SENATOR [putting his hands on her shoulders]: My poor child, I wouldn't want to be in

your shoes.

LIZZIES What a mess! [Addressing her bracelet] It's all your fault, you filthy thing.

THE SENATOR: What?

LIZZIE. Nothing. [A pause.] As things stand, it's too bad the nig-ger didn't really rape me.

THE SENATOR [touched]: My child.

LIZZIE [sadly]: It would have meant so much to you, and it would have been so little trouble for

me.

THE SENATOR: Thank you. [A pause.] I should so like to help you. [A pause.] Alas, the truth is

the truth.

LIZZIE [sadly]: Yeah, sure.

THE SENATOR And the truth is that the Negro didn't rape you.

LIZZIE [sadly still]: Yeah, sure.

THE SENATOR: Yes. [A pause.] Of course, here we have a truth of the first degree.

LIZZIE [not understanding]: Of the first degree.

THE SENATOR: Yes. I mean—a common truth.

LIZZIE: Common? Isn't that the truth?

THE SENATOR: Yes, yes, it is the truth. It's just that—there are various kinds of truths.

LIZZIE: You think the nigger raped me?

THE SENATOR: No. No, he didn't rape you. From a certain point of view, he didn't rape you at

all. But, you see, I am an old man, who has lived a long time, who has made many mis-takes, but

for some time now I have been a little less often mistaken. And my opinion about this is utterly

different from yours.

LIZZIE: What opinion?

THE SENATOR: How can I explain it to you? Look: suppose Uncle Sam suddenly stood before

you. What would he say?

LIZZIE [frightened]: I don't suppose he would have much of any-thing to say to me.

THE SENATOR: Are you a Communist?

LIZZIE: Good Lord, no!

THE SENATOR: Then Uncle Sam would have many things to tell you. He would say: "Lizzie,

you have reached a point where you must choose between two of my boys. One of them must go.

What can you do in a case like this? Well, you keep the better man. Well, then, let us try to see

which is the better one. Will you?"

LIZZIE [carried away]: Yes, I want to. Oh, I am sorry, I thought it was you saying all that.

THE SENATOR: I was speaking in his name. [He goes on, as before.] "Lizzie, this Negro whom

you are protecting, what good is he? Somehow or other he was born, God knows where. I

nourished and raised him, and how does he pay me back? What does he do for me? Nothing at

all; he dawdle s, he chisel s, he sing s, he buys pink and green suits. He is my son, and I love him

as much as I do my other boys. But I ask you: does he live like a man? I would not even notice if

he died."

LIZZIE: My, how fine you talk.

THE SENATOR [in the same vein]: "The other one, this Thomas, has killed a Negro, and that's

very bad. But I need him. He is a hundred-per-cent American, comes from one of our oldest

families, has studied at Harvard, is an officer—I need officers—he employs two thousand

workers in his factory—two thousand unemployed if he happened to die. He's a leader, a firm

bulwark against the Communists, labor unions, and the Jews. His duty is to live, and yours is to

preserve his life. That's all. Now, choose."

LIZZIE: My, how well you talk!

THE SENATOR: Choose!

LIZZIE [startled]: How's that? Oh yes. [A pause.] You mixed me up, I don't know where I am.

THE SENATOR: Look at me, Lizzie. Do you have confidence in me?

LIZZIE: Yes, Senator.

THE SENATOR: Do you believe that I would urge you to do any-thing wrong?

LIZZIE: No, Senator.

THE SENATOR: Then I urge you to sign. Here is my pen.

LIZZIE: You think she'll be pleased with me?

THE SENATOR: Who?

LIZZIE: Your sister.

THE SENATOR: She will love you, from a distance, as her very own child.

LIZZIE: Perhaps she'll send me some flowers?

THE SENATOR: Very likely.

LIZZIE: Or her picture with an inscription.

THE SENATOR: It's quite possible.

LIZZIE: I'd hang it on the wall. [A pause. She walks up and down, much agitated.] What a mess!

[Coming up to THE SENATOR again] What will you do to the nigger if I sign?

THE SENATOR: To the nigger? Pooh! [He takes her by the shoul-ders.] If you sign, the whole

town will adopt you. The whole town. All the mothers in it.

LIZZIE: But —

THE SENATOR: Do you suppose that a whole town could be mis-taken? A whole town, with its

ministers and its priests, its doctors, its lawyers, its artists, its mayor and his aides, with all its

charities? Do you think that could happen?

LIZZIE: No, no, no.

THE SENATOR. Give me your hand. [He forces her to sign.] So now it's done. I thank you in

the name of my sister and my nephew, in the name of the seventeen thousand white in-habitants

of our town, in the name of the American people, whom I represent in these parts. Give me your

forehead, my child. [He kisses her on the forehead.] Come along, boys. [To uzziE] I shall see

you later in the evening; we still have something to talk about. [He goes out.]

FRED [leaving]: Good-by, Lizzie.

LIZZIE: Good-by. [They all go out. She stands there overwhelmed, then rushes to the door.]

Senator! Senator! I don't want to sign! Tear up the paper! Senator! [She comes back to the front

of the stage and mechanically takes hold of the vacuum cleaner.] Uncle Sam! [She turns on the

sweeper.] Something tells me I've been had—but good! [She pushes the vacuum cleaner furiously.]

CURTAIN

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Cô gái điếm lễ độ